پشت پرده پروژه منهتن مدرن چیست؟
چرایی انتصاب ایلان ماسک به‌عنوان وزیر کارآمدی یکی از سوالات مهمی بود که ذهن مقامات آمریکایی را به خود مشغول کرد. اما پشت این انتخاب ترامپ چه مسأله‌ای نهفته است؟
ترامپ مسئولیت وزارت کارآمدی دولت یا همان Department of Govenment Efficiency که به‌اختصار DOGE نامیده می‌شود را به ایلان ماسک و ویوک راماسوامی واگذار کرده است. ماسک و راماسوامی ازبرجسته‌ترین حامیان ترامپ در رقابت‌های ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴بودند. پیش از این واگذاری، ترامپ در سخنانی به اهمیت آژانس جدید به ریاست ایلان ماسک و ویوک راماسوامی اشاره کرده و آن را پروژه «منهتن زمان ما» نامید. او یادآور شد: «این دو آمریکایی شایسته، راه را برای دولت من هموار خواهند کرد تا بروکراسی دولتی را از بین ببریم؛ اقدامی که برای جنبش نجات آمریکا ضروری است.»
در طول رقابت‌های انتخاباتی، ترامپ به آمریکایی‌ها قول داد که در دوران ریاست‌جمهوری خود، کاری مشابه پروژه منهتن در جنگ جهانی دوم انجام خواهد داد.
پروژه منهتن؟
پروژه منهتن، نام رمز برنامه تسلیحات هسته‌ای ایالات متحده، درتابستان۱۹۴۲ آغاز شد. حدود ۱۲۹هزار نفر در این پروژه فعالیت داشتند که ۹۹درصدآن‌ها ازهدف نهایی کارخود بی‌خبر بودند. دراین پروژه، سرتیپ لزلی گرووزبه‌عنوان رهبرو فیزیکدان آمریکایی و رابرت اوپنهایمر به‌عنوان مدیر علمی منصوب شدند. این پروژه سه بمب اتمی تولید کرد: بمب پلوتونیوم «گیزمو» که در نخستین آزمایش هسته‌ای منفجر شد. بمب اورانیوم «پسرکوچولو» که ۶ اوت ۱۹۴۵ روی هیروشیما فرود آمد و بمب پلوتونیوم «مرد چاق» که ۹ اوت ۱۹۴۵ که ناکازاکی را با خاک یکسان کرد. بااین‌حال، به نظر می‌رسد پروژه منهتن جدید به موضوع دیگری اشاره دارد. گفته می‌شود که این پروژه به معنای «پاک‌سازی باتلاق اداری و مالی دولت آمریکا در واشنگتن» است و نه ساخت بمب‌های اتمی.
حذف سیستم ناکارآمد
به نظر می‌رسد ترامپ وزارت DOGE را به‌منظور انجام حسابرسی گسترده‌ای از سلامت مالی و عملکرد دولت فدرال تأسیس کرده است تا اصلاحات مورد نظر خود را پیشنهاد دهد. این طرح به‌طور خاص بر کاهش اتلاف منابع و افزایش کارایی تمرکز دارد. علاوه‌براین، ترامپ مشارکت ایلان ماسک راباتوجه به موفقیت‌هایش درتسلا و اسپیس‌ایکس فرصتی مناسب برای به‌کارگیری تخصص اثبات‌شده او در بهینه‌سازی عملیات می‌داند.
سایت راشن آرتی دراین‌باره نوشت: بعید است که نتیجه این وزارت به‌قدری کارآمد باشد که با ساخت بمب‌اتمی مقایسه شود، اما می‌تواند برخی ازموسسات و سیستم اداری آمریکا رابه‌طور کامل متحول کند. در ادامه این مطلب آمده است که نام اختصاری بخش جدید در زبان انگلیسی معادل با ارز دیجیتال Dogecoin است که توسط ایلان ماسک تبلیغ می‌شود.
پیش‌بینی‌ها چه می‌گویند
گریگوری یاریگین، دانشیار دپارتمان مطالعات آمریکا در سنت‌پترزبورگ، دراین‌باره معتقد است که چنین وعده پرسروصدایی، بدیهی است که از اصلاحات گسترده‌ای خبر می‌دهد. این کارشناس افزود: ترامپ یک اصلاح‌طلب است، او در سال ۲۰۱۶ با شعار «خشک‌کردن باتلاق واشنگتن» آمد. پیش‌تر هم به‌دنبال تحقق این امر بود وحتما آن را دنبال می‌کند. وی پیش‌بینی کرد این تغییرات دردرجه اول درکوچک‌سازی برخی ادارات ودرکنار آن دربهینه‌سازی تامین مالی وبرنامه‌های آنهامنعکس خواهد شد. به گفته این کارشناس مسائل بین‌الملل، پروژه منهتن مدرن بر برنامه‌های اجتماعی و سپس برنامه‌های زیرساختی تأثیر می‌گذارد، ولی برنامه‌های دفاعی ممکن است تحت تأثیر قرار نگیرند. البته در وعده‌های ترامپ به‌وضوح صدای ایلان ماسک شنیده می‌شود که به‌دلیل ماهیت نوآورانه خود، آماده چنین اصلاحاتی است. بااین‌حال، تحلیلگران تردید دارندکه این امر چه تأثیری خواهد داشت. یاریگین معتقد است: «من مطمئن نیستم که این رویکرد ازسوی افرادی که خود از نظام دولتی نیامده‌اند، نسبت به اصلاح دستگاه‌های دولتی قابل توجیه باشد.»
از سوی دیگر، ملک دوداکوف، کارشناس علوم سیاسی آمریکایی تأکید کرد که طبق اظهارات خود ترامپ، DOGE به‌سادگی از اختیارات کافی برای دستیابی به چنین دستاورد‌هایی برخوردار نیست. این تحلیلگر یادآورشد: «درحال‌حاضر، این آژانس در چارچوب یک کمیسیون‌خاص کارمی‌کندومشاوره‌هایی برای ایجاد تغییرات خاص ارائه می‌دهد. بنابراین، ماهیت کار آن مشاوره‌ای خواهدبودومسئولان این دپارتمان نمی‌توانند مقامات را اخراج کنند. پاک‌سازی این آژانس نیازبه دریافت‌مجوز‌های بیشتری دارد.»
درنهایت، این سؤال مطرح می‌شود که آیا ترامپ می‌تواند تصمیمات خود را به این شکل عملی کند و آیا اثر این اقدامات، مشابه پروژه منهتن خواهد بود؟ پاسخ این است که ترامپ می‌تواند تیم مدیریت میانی را پاک‌سازی و این افراد را با کسانی که وفادار به ترامپ هستند جایگزین کند تا سیاست‌هایش راخراب نکنند. این مسأله برای اومهم است. این موضوع همچنین بر وزارتخانه‌های غیرنظامی، آژانس‌های اطلاعاتی و پنتاگون تأثیر می‌گذارد.
ملک دوداکوف، دانشمند علوم سیاسی آمریکایی در گفتگو با RT اعتراف کرد: ایلان ماسک و ویوک راماسوامی که ریاست وزارت بهبود کارایی دولت را بر عهده خواهند داشت، در «پاک‌سازی» و «کاهش بروکراسی واشنگتن» شرکت خواهند کرد.
این کارشناس علوم سیاسی اعتراف کرد که ماسک و راماسوامی مأموریت انجام «پاک‌سازی» را خواهند داشت. تصور این‌که این وزارتخانه چگونه کار خواهد کرد، آیا این وزارتخانه جداگانه خواهد بود یا این‌که ماسک و راماسوامی به‌سادگی چنین اختیار گسترده‌ای برای انجام پاک‌سازی و کاهش بروکراسی واشنگتن خواهند داشت، دشوار است. به‌هرحال، من کاملا اعتراف می‌کنم که گزینه دوم حتی محتمل‌تر است.
دوداکوف در ادامه تاکید کرد دستگاه دولتی آمریکا به‌شدت ناکارآمد عمل می‌کند. حسابرسان آمریکایی خودشان اعتراف می‌کنند که سالانه صد‌ها میلیارد دلار به‌دلیل ناکارآمدی دستگاه دولتی هدرمی‌رود. بنابراین، دلیل عینی وجود دارد که چرا باید با آن برخورد کرد. وی افزود: درکنار این، البته نکته دومی هم وجودداردوبه این واقعیت مربوط می‌شودکه ترامپ دقیقا همین پاک‌سازی‌ها را انجام خواهد داد تا نمایندگانی را که به او وفادار نیستند حذف کند. این افراد کسانی هستند که در اولین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ تصمیماتش را خراب کردند و به او اجازه ندادند که سیاست‌های خود را دنبال کند و حالا برای مبارزه با آنها تلاش خواهد کرد.
دوداکوف در پایان گفت: برای مثال، آخرین اطلاعات افشاشده از تیم ترامپ نشان می‌دهد که او در حال آماده‌سازی فرمان‌های ریاست‌جمهوری درباره کاهش گسترده ژنرال‌ها و افسران است.
وال‌استریت‌ژورنال دراین‌باره نوشت: اگر دونالد ترامپ این فرمان را تأیید کند، روند برکناری ژنرال‌ها و دریاسالارانی که براساس پیش‌نویس «از ویژگی‌های رهبری لازم برخوردار نیستند» تسریع خواهد شد. این پروژه همچنین قرار است «توانایی‌های رهبری، آمادگی استراتژیک و تعهد به تعالی نظامی» را مورد ارزیابی قرار داده و افرادی که ناشایست تشخیص داده شوند را ظرف ۳۰ روز با رتبه فعلی خود اخراج کند.
چرا ماسک و راماسوامی
در این میان دلیل انتخاب این دو نیز مورد توجه کارشناسان است. کنستانتین بلوخین، محقق مرکز مطالعات امنیتی آکادمی علوم روسیه، دانشمند علوم سیاسی و آمریکایی، دراین‌باره گفت: ایلان ماسک ثروتمندترین مرد و مدیری موثر است.
ویوک راماسوامی، حتی در طول مبارزات انتخاباتی، زمانی که جمهوریخواهان در حال بررسی نامزد‌های احتمالی بودند، عملا وفاداری خود رابه ترامپ نشان داد. دیدگاه آنها در مورد اوکراین وچین کاملا منطبق است. وی افزود:انتصاب راماسوامی می‌تواند با این واقعیت نیز تسهیل شود که آمریکا اکنون روی هند شرط‌بندی می‌کند. واضح است که آنها اکنون در حال معاشقه با هند هستند و می‌خواهند از آن به‌عنوان کشوری استفاده کنند که باید چین را مهار کند.
منبع: روزنامه جام جم
