محمدحسین بازگیر عنوان کرد: با احداث ۲۶ سد و بند بر روی رودخانه‌های قمرود و قره چای در بالادست استان، حقابه‌های طبیعی که درگذشته وارد قم می‌شد عملاً قطع شده که این وضعیت تاثیر خود را در گسترش بیابان گذاشته است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم با انتقاد از ایجاد بند بر روی رودخانه شور، اضافه کرد: احداث بند بر روی این رودخانه درگذشته وجود نداشته و در حال حاضر مسیر تاریخی و طبیعی رودخانه را تا حدودی تغییر داده است.

بازگیر با بیان اینکه احداث بند و کاهش ورودی آب می‌تواند سبب نابودی تدریجی تالاب مره و تکرار تجربه تلخ دریاچه ارومیه شود، گفت: از نظر محیط زیست قم احداث این بند توجیه فنی و زیست‌محیطی ندارد و باید تغییرات اساسی در سازه آن صورت بگیرد.

به گفته مدیرکل محیط زیست قم با احداث ۲۶ سد و بند بر روی رودخانه‌های قمرود و قره چای در بالادست استان، حقابه‌های طبیعی که درگذشته وارد قم می‌شد عملاً قطع شده که این وضعیت تاثیر خود را در گسترش بیابان گذاشته است.

او با بیان اینکه تالاب مره یکی از آخرین آبگیر‌های زنده فلات مرکزی ایران است و نباید دستخوش هیچ‌گونه تغییری در ورود حقابه‌های آن شود، افزود: طبق مصوبات قانونی تامین آب تالاب‌ها پس از تامین آب شرب از بیشترین درجه اهمیت برخوردار است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم در ادامه بیابان کرد: هم اینک حدود ۴۰ هزار هکتار از اراضی استان به کانون بحران تبدیل شده و تخریب محیط زیست و توسعه بیابان سبب شده تا قم در برخی از فصول سال، روز‌های بسیاری را همراه با آلودگی هوا سپری کند.

او تاکید کرد: اگر به معضل بیابان‌زایی در قم و مدیریت کانون‌های بحرانی مانند دشت‌های سراجه و حسین آباد میش مست رسیدگی نشود و بستر دریاچه نمک نیز به نقطه کانونی تبدیل گردد، ۲۵ درصد از جمعیت کشور در استان‌های همجوار را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم ، با اشاره به اهمیت رود شور به‌عنوان منبع اصلی تبادل آب بین تالاب مره و دریاچه نمک، گفت: این رودخانه پس از طی‌کردن ۴۰۰ کیلومتر مسافت از استان زنجان وارد قم می‌شود و از نظر زیست‌محیطی دارای اهمیت ویژه‌ای است.

محمد احمدی جبلی ادامه داد: ایجاد بند بر روی این رود که طی سال‌های گذشته باهدف پخش سیلاب انجام‌گرفته نیازمند بازنگری در طرح‌های مطالعاتی است تا مشکلی در حقابه‌های حیاطی این تالاب به وجود نیاورد.

او ادامه داد : تالاب مره در جلوگیری از بیابان‌زایی و همچنین حضور سالانه هزاران پرنده مهاجر از اهمیت بسزایی در اکوسیستم طبیعی این استان برخوردار است.

گفتنی است تالاب مره در پهنه‌ای به وسعت ۱۱ هزار هکتار در دامنه کوهی به همین نام در محدوده کیلومتر ۶۰ آزاده راه قم - گرمسار واقع شده است.

این تالاب وسیع و ارزشمند مهمترین میزبان پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی در استان است که همه ساله شاهد حضور دسته‌های بزرگی از انواع مرغابی، غاز، آبچیلک، کاکایی، حواصیل، خروس کولی، دم جنبانک، چکاوک کاکلی، کفچه نوک و گاوچرانک است. پستاندارانی همچون روباه و کفتار و انواع مار‌ها و خزندگان از دیگر ساکنان تالاب مره است.

 برای مقابله با این بحران که زیست طبیعی و انسانی استان را در معرض خطر قرار داده است، لازم است که دولت و نهاد‌های ذی‌ربط اقدام‌های جدی در جهت مدیریت منابع آبی، اصلاح الگو‌های کشاورزی و دامداری و همچنین مبارزه با توسعه بیابان انجام دهند. به باور کارشناسان، یکی از گام‌های مهم، بازنگری در سیاست‌های آبی استان‌ها و اختصاص حقابه‌های موردنیاز به دریاچه‌ها و رودخانه‌هاست. همچنین، اجرای پروژه‌های احیای بیابان و کانون‌های گردوغبار باید در اولویت قرار گیرد تا از گسترش این معضل جلوگیری شود.

در این میان، نهاد‌های محیط زیستی، رسانه‌ها و مردم نیز باید با افزایش آگاهی عمومی، مسوولیت‌پذیری در حفظ منابع طبیعی و ارتقاء مشارکت‌های مردمی را تقویت کنند. تنها با همکاری همه‌جانبه می‌توان به مقابله با بحران ریزگرد‌ها و توسعه بیابان در قم و سایر نقاط کشور پرداخته و از بروز پیامد‌های گسترده‌تر آن جلوگیری کرد.