کشور‌های بلاروس، جمهوری خلق چین، جمهوری کوبا، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری نیکاراگوئه، فدراسیون روسیه، جمهوری عربی سوریه، جمهوری زیمبابوه و جمهوری بولیواری ونزوئلا بیانیه مشترکی درباره «توافق پادمانی با جمهوری اسلامی ایران منتشر کردند. 

در این بیانیه «تعهد دیرینه» ایران به منع اشاعه هسته‌ای به عنوان یکی از طرف‌های معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی یادآوری و از ادامه تعاملات میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استقبال شده است. 

امضاکنندگان این بیانیه مشترک ضمن تقدیر از سفر اخیر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس به ایران ابراز امیدواری کرده‌اند این تحول مسیر را برای افزایش تعاملات و همکاری‌ها میان دو طرف در جهت حل و فصل دو موضوع باقی‌مانده هموار کند. 

این بیانیه ضمن یادآوری خروج آمریکا از برجام، از آن به عنوان اقدامی «غیرقانونی و یکجانبه» یاد کرده و تأکید می‌کند که واشنگتن، تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا پس از آن رویداد تنها به تشدید تنش‌ها روی آورده‌اند. 

طرف‌های امضاکننده این بیانیه مشترک همچنین یادآوری کرده‌اند که دولت کنونی آمریکا هم برخلاف وعده‌هایش نه تنها آمریکا را به برجام بازنگرداند بلکه سیاست فشار حداکثری دولت قبلی آمریکا را ادامه داد. 

امضاکنندگان بیانیه خاطرنشان کرده‌اند: «دولت جدید آمریکا مسئولیت دارد اشتباهش در سال ۲۰۱۸ را جبران کند و آمریکا را بدون هیچ پیش‌شرطی به تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل برگرداند.»

دیپلمات‌های غربی ساعاتی قبل‌تر به خبرگزاری فرانسه گفته بودند قطعنامه ضدایرانی کشور‌های غربی امشب در جلسه شورای حکام آژانس اتمی به رأی گذاشته می‌شود. با وجود این، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین گفته که ممکن است این اتفاق به فردا موکول شود. 

تاکنون نماینده‌های اتحادیه اروپا، سه کشور اروپایی و آمریکا بیانیه‌ای خود را علیه ایران قرائت کرده‌اند. سه کشور اروپایی در بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تکرار ادعا‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران پرداختند.

در این بیانیه، بدون اشاره به نقض عهد کشور‌های غربی در برجام، ایران به عدم عمل به تعهدات هسته‌ای خود در این توافق متهم شده و از تهران خواسته شده ۶ اقدام انجام دهد. 
تروئیکای اروپایی از ایران خواسته‌اند به آنچه سیاست «تنش‌آفرینی هسته‌ای» خوانده شده خاتمه داده و از تهدید به ساخت سلاح اتمی خودداری کند. سه کشور اروپایی از ایران خواسته‌اند به محدودیت‌های وضع‌شده در برجام به ویژه در زمینه غنی‌سازی اورانیوم بازگردد. 

در سومین درخواست از ایران خواسته شده بیانیه مشترک بین ایران و آژانس در مارس ۲۰۲۳ اجرا شود و تهران تمامی «تدابیر شفافیت‌ساز» که در فوریه ۲۰۲۲ متوقف کرده را به عقب برگرداند. سه کشور اروپایی همچنین گفته‌اند ایران بایستی به آژانس اتمی اجازه دهد تجهیزات نظارتی و پایشی خود را در جا‌هایی که خواستار آن است نصب کند. 

به عنوان پنجمین درخواست از ایران خواسته شده پروتکل الحاقی را اجرا کرده و به سرعت آن را به تصویب برساند. ششمین درخواست سه کشور اروپایی از ایران انصراف از تصمیم سپتامبر ۲۰۲۳ در لغو انتصاب بازرس‌های آژانس اتمی است.

نماینده‌های اتحادیه اروپا و آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم در اظهاراتی جداگانه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اتهاماتی را علیه برنامه هسته‌ای ایران مطرح کردند. در بیانیه‌های هیچ‌کدام از دو طرف اشاره‌ای به خروج آمریکا از برجام و نقض عهد کشور‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان نشده است. 

نماینده اتحادیه اروپا با استناد به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از گسترش برنامه هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرد و خواستار «تعامل موثر» تهران با آژانس «بدون تأخیر بیشتر» شد. 

وی همچنین با اشاره به ادعای مدیر کل آژانس مبنی بر موافقت ایران برای متوقف کردن افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی گفت: «جامعه بین‌المللی به چیزی بیشتر از «عبارات اطمینان‌بخش» نیاز دارد. 

 نماینده آمریکا هم از توسعه برنامه هسته‌ای، افزایش آبشار‌های سانتریفیوژی و همچنین انباشت اورانیوم دارای غنای بالا توسط ایران ابراز نگرانی کرده است. وی در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان کرده جمهوری اسلامی ایران علاوه بر متوقف کردن ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی بایستی کل ذخایر موجود فعلی‌اش را رقیق‌سازی کند.

منبع: فارس