باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - گزارش شده است که بسیاری از بیماران پیوند عضو، مشاهداتی از تغییرات ناگهانی در ترجیحات غذایی، انتخاب موسیقی و حتی گرایشهای خود گزارش کردهاند. این پدیده بیشتر در بین گیرندگان پیوند قلب دیده میشود؛ اما کسانی که پیوند کلیه، ریه و حتی صورت انجام دادهاند نیز متوجه این تغییرات شدهاند.
این پدیده سؤالاتی را در میان کارشناسان در مورد این که آیا پیوند منجر به انتقال خاطرات اهداکننده میشود، ایجاد کرده است. در برخی موارد، دریافت کنندگان سرگرمیها و ترجیحات خود اهداکنندگان را منعکس میکنند.
در مطالعه اخیر که چندی پیش منتشر شد؛ محققان به پرونده پسر ۹ سالهای اشاره کردند که از دختر ۳ سالهای که در استخر خانواده خود غرق شده بود، قلب دریافت کرد. اگرچه پسر نمیدانست اهدا کننده چگونه مرده است، مادرش گزارش داد که او به شدت از آب میترسد.
در موردی دیگر، یک استاد دانشگاه که قلب یک افسر پلیس را دریافت کرده بود که به صورتش گلوله خورده بود، در مقابل چشمانش برقهایی از نور دید و گفت:« صورتم خیلی خیلی داغ میشود. در واقع دارد میسوزد. »
تحقیقات اخیر نشان میدهند که ارتباطی بین قلب و مغز وجود دارد؛ زیرا قلب نورونها و سلولهای مشابه را با مغز به اشتراک میگذارد. پیوند همچنین ممکن است باعث تغییر بیان ژن شود که منجر به تغییر در ویژگیها و خصوصیتهای شخصیتی شود.
محققان در بررسی سال ۲۰۲۴ نوشتند:« شواهد در حال ظهور نشان میدهند که پیوند قلب ممکن است شامل انتقال ویژگیهای شخصیتی و خاطرات اهداکننده به گیرنده باشد و مفاهیم سنتی در مورد حافظه و هویت را به چالش بکشد.»
این تیم پیشنهاد کرد که این تغییرات ممکن است نتیجه انتقال حافظه سلولی باشد، به این معنی که سلولهای منفرد ممکن است قادر به تشکیل خاطرات باشند؛ اما مکانیسم دقیق این پدیده نامشخص است.
علاوه بر تغییرات روانی، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این شرایط ممکن است تصادفی یا پاسخی روانی به استرس ناشی از جراحی بزرگ و بیماری قلبی کشنده باشد. به عنوان مثال، کارشناسان دانشگاه مک گیل در کانادا خاطرنشان کردند که داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مصرفشده توسط گیرندگان عضو، ممکن است منجر به افزایش اشتها شود که میتواند ترجیحات غذایی آنها را تغییر دهد.
مطالعات دیگر نشان میدهند که گیرندگان ممکن است با نگرانی در مورد احتمال به ارث بردن رفتارها یا ویژگیهای شخصیتی اهداکننده که میتواند منجر به تغییرات رفتاری شود، وارد عمل جراحی شوند. استرس جراحی نجات دهنده نیز میتواند باعث شود که بیماران دیدگاه خود را در مورد جنبههای زندگی خود مانند روابط شخصی تغییر دهند.
کارشناسان هشدار دادند که تحقیقات بیشتری برای درک رابطه بین پیوند قلب و حافظه ضروری است. آنها نوشتند:« ما به تحقیقات بین رشتهای بیشتری برای درک پیچیدگیهای انتقال حافظه، انعطاف پذیری عصبی، یکپارچگی اندام ها، کمک به بینشهایی در مورد علوم اعصاب و هویت انسانی نیاز داریم.
منبع: دیلی میل