نَخْلْگَردانی، مراسمی است که شیعیان برخی مناطق به عنوان تشییع نمادین پیکر امام حسین (ع) در عزاداری روز عاشورا برگزار میکنند. در این مراسم اتاقکی شبیه تابوت با پوشش سیاه و آراسته با انواع شالهای رنگارنگ و آیینه در حسینیهها، تکایا و محلهایی که در آن عزاداری محرم برگزار میشود توسط مردم حمل میگردد. نخلگردانی بیشتر در شهرها و آبادیهای اطراف کویر مرکزی ایران؛ از جمله جنوب خراسان، سمنان، دامغان، خمین، نواحی قم، کاشان، ابیانه، خور و بیابانک، زواره، اردستان و نائین و اکثر شهرهای استان یزد رواج دارد.
پیکر سردار مدافع حرم شهید عبدالله اسکندری که در خان طومان به دست تروریستهای داعشی سر از بدنش جدا شده بود در روز عاشورای حسینی (ع) با حضور پرشکوه مردم شیراز تا حرم حضرت شاهچراغ (ع) تشییع شد.
مراسم عزاداری ظهر عاشورای حسینی (ع) با حضور عزاداران و سوگواران اباعبدالله الحسین (ع) در روستای اروانه سمنان و شهرهای رشت، قزوین، اردکان و مریانج برگزار شد.
مراسم «چاق چاقو» یکی از آیینهای عزاداری حسینی است که اصالتاً مربوط به شهرستان سامان است که بامداد روز عاشورا در این شهر برگزار میشود.
در این مراسم دسته بزرگی از جمعیت با شکلی خاص، اشعاری ویژه و آهنگی مخصوص در شهر سامان به راه افتاده و هر نفر دو قطعه سنگ یا چوب تخت را در دست گرفته و با نظمی خاص بر هم میکوبند.
مراسم آیینی خطبهخوانی شب عاشورا در حرم مطهر رضوی با حضور خادمان و زائران آستان حضرت امام رضا (ع) با سخنرانی حجت الاسلام مروی تولیت آستان قدس رضوی در صحن پیامبر اعظم (ص) برگزار شد.
مراسم زار خاک در روستای قورتان استان اصفهان و در قلعه تاریخی این روستا برگزار میشود. اهالی روستا در بعد از ظهر تاسوعا به دو دسته تقسیم میشوند، یکی دستهی سادات و دیگری دسته عموم مردم.
سادات شال سبز یا مشکی به گردن میآویزند و عامها از رنگهای دیگر استفاده میکنند و هنگام شروع کردن مراسم شالها را میگردانند که در اصطلاح، به آن شال گردانی گویند.
مراسم عزاداری عصر تاسوعای حسینی در هیئت نورالرضا (ع) با سخنرانی حجت الاسلام میرهاشم حسینی و مداحی کاظم غفارنژاد و پیام کیانی در حوزه علمیه امام خمینی (ره) برگزار شد.