به گزارش سرويس علمي، پزشكي باشگاه خبرنگاران به نقل از وب دا؛ دکتر محمد فرات يزدي، متخصص بيماريهاي خون و انکولوژي در اين خصوص اظهار کرد: کم خوني در اصطلاح عاميانه به معناي کاهش گلبولهاي قرمز خون يا پيگمانهاي رنگي خون به نام هموگلوبين است که اگر ميزان هموگلوبين در مردان کمتر از 14 گرم درصد و در زنان کمتر از 12 گرم درصد سي سي خون باشد کم خوني ناميده ميشود.
وي گفت: کم خوني در اصطلاح شايع به مواردي اشاره ميشود که کمبود پيگمان رنگي وجود داشته باشد ولي چون فاکتورهاي خوني زيادي مثل گلبولهاي سفيد و پلاکت و عوامل ديگر خونسازي وجود دارد اگر آنها کم شود کم خوني محسوب ميشود.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي يزد خاطرنشان کرد: کار اصلي گلبولهاي قرمز، گرفتن اکسيژن از ريه و پخش در تمام بدن و نيز گرفتن دي اکسيد کربن از ارگانها و رساندن آن به ريه براي دفع است.
اين هماتولوژيست ادامه داد: در مواردي که کم خوني ايجاد ميشود اکسيژن رساني به بافت کم ميشود که در اين صورت فرد دچار علائمي که ناشي از کمبود اکسيژن است از جمله؛ ضعف، خستگي، بي حالي، احساس خستگي زودرس در موقع کار کردن، سردرد و سر گيجه و احساس فشار در سر و اختلال در خواب و رفتار که جزو علائم کم خوني است، ميشود.
وي با بيان اين که بر اساس علت بروز کم خوني علائم خاص در آن وجود دارد، افزود: در کم خوني به شکل کمبود آهن علائم مثل تمايل به خوردن مواد غير خوراکي مثل مهر نماز، گل و خاک، برنج خام و يخ ميتواند وجود داشته باشد که اصطلاحا به آن پيکا ميگويند و همچنين قاشقي شدن ناخنها و ترک خوردن گوشه لب، تغيير در مزه غذا ميتواند ناشي از کمبود آهن باشد.
دکتر فرات يزدي با بيان اين که شايعترين علت کم خوني در زنان کمبود آهن است، افزود: علل کم خوني در زنان شامل مصرف کم مواد حاوي آهن يا اختلال در جذب آهن و يا افزايش نياز به مصرف آهن در بدن مي شود.
استاديار دانشگاه علوم پزشکي يزد گفت: افزايش نياز به مصرف آهن در زنان علتي شايع است که به علت وجود قاعدگي و دفع خون ماهيانه است که اگر به تناسب آن مواد حاوي آهن جايگزين نشود و تغذيه مناسب وجود نداشته باشد به مرور زمان دچار فقر آهن و کم خوني ناشي از آن خواهد شد.
اين فوق تحصص بيماريهاي خون تصريح کرد: دومين علت کم خوني در زنان مسئله بارداري است که در زمان بارداري ميزان نياز به آهن در زنان افزايش مييابد و اگر جايگزين مناسبي صورت نگيرد مبتلا به کم خوني ميشود و حتي خود حاملگي نيز با افزايش مايع بدن ميتواند باعث کم خوني ضعيف در زنان شود.
دکتر فرات گفت: بيماريهايي وجود دارد که از يک طرف سببب کم خوني ميشود و از سوي ديگر علائم ديگري ايجاد ميکند که در زنان شايعتر است مثل بيماريهاي رماتيسمي که اين بيماريها وابسته به سيستم ايمني بدن است مثل لوپوس يا آرتريت روماتوئيد که علاوه بر مشکلات مفصلي و استخواني موجب کم خوني نيز ميشود.
وي ادامه داد: بيماري ديگري با نام «هموليز» يا کاهش طول عمر گلبول قرمز است که يکي از علل آن غيرطبيعي بودن واکنش ايمني بدن در قبال گلبولهاي قرمز است که آنها را سريعتر از بين ميبرد و اين باعث هموليز يا کم خوني هموليتيک ميشود.
اين فوق تخصص خون توصيه کرد: به منظور پيشگيري از بروز کم خوني در زنان که قاعدگي طولاني مدت و خونريزي غير طبيعي دارند حتما بايد به متخصص زنان مراجعه کنند و همچنين در دوران بارداري از مواد حاوي آهن مثل گوشت قرمز، سبزيجات، حبوبات، خشکبار و تنقلاتي مثل بادام و پسته بيشتر استفاده کنند و از مصرف زياد چاي به خصوص بعد از غذا اجتناب کنند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي يزد در پايان يادآور شد: درمان اصلي کمبود آهن، ترکيبات حاوي آهن به صورت قرص و کپسول است که متاسفانه برخي از زنان تحمل اين ترکيبات را ندارند و مي توانند از ترکيبات تزريقي استفاده کنند. همچنين در دوران بارداري نيز توصيه ميشود علاوه بر مصرف مواد حاوي آهن از ترکيبات آهن ترجيحا از 3 ماه بعد از حاملگي تحت نظر متخصص زنان استفاده شود./ح