رئيس انجمن طب فيزيكي و توانبخشي در باره آرتروز زانو؛
رئيس انجمن طب فيزيكي و توانبخشي در باره آرتروز زانو؛
به گزارش سرويس بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران ؛دكترسيد منصور رايگاني رئيس انجمن طب فيزيكي و توانبخشي در باره آرتروز زانو گفت:یکی از شایعترین سیستم های بدن که در فرایند افزایش سن دچار تحلیل میگردد سیستم اسکلتی عضلانی و بصورت مشخص بافت غضروف و استخوان است . تحلیلی تدریجی بافت استخوان تحت عنوان پوکی استخوان ( استئوپروز ) و بافت عضروفی تحت عنوان سائدیگی مفصل (آرتروز ) شناخته میشود . یکی از تغییرات فیزیولوژیک بافتها تحلیل و تخریب تدریجی بافت بدنبال افزایش عمر و فرایند افزایش سن است .
آرتروز شایعترین و مهم ترین بیماری مفاصل است و مفصل زانو شایعترین مفصل مبتلا در فرایند آرتروز مفاصل است .
علت ایجاد آرتروز زانو چیست ؟
مفصل زانو به عنوان بزرگترین مفصل بدن از عناصر مختلف شل مل سطوح مفصلی عضروف مفصل ، پرده سینوویال فسیک و رباطهای قدامی و خلفی تشکیل شده است .
به مرور زمان یا بعلت ضربه ، تصادف و بیماریهای مفصلی از ضخامت سطح غضروفی استخوانهای مفصل کاسته میشود . کاهش میزان عناصرقابل انعطاف تشکیل دهنده غضروف و از بین رفتن کارائی سلولهای غضروفی زمینه ساز کم شدن ضخامت مفصل و انعطاف پذیری آن است . در اکثر موارد آرتروز زانو بصورت اولیه یا وابسته به سن بروز میکند . عواملی از جمله جنس ، نژاد وراثت و عوامل محیطی هم میتوانند در ایجاد آرتروز زانو موثر باشند .
علائم آرتروز زانو کدام است ؟
شایعترین علامت آرتروز زانو خشکی مفصل هنگام حرکت و درد است درد آرتروز زانو عمدتا هنگام فعالیت مثل راه رفتن در سطوح شیب دار و خم و راست کردن زانو هنگام انجام فعالیتهای روزمره بروز میکند .
معمولا درد آرتروز زانو هنگام استراحت کاهش می یابد در مراحل پیشرفته آرتروز زانو علاوه بر درد تغییر شکل مفصل بصورت تورم اطراف مفصل و انحراف پرانتزی زانوها و لنگیدن هنگام راه رفتن مشاهده میشود .
روش ها تشخیص آرتروز زانو چیست ؟
مهم ترین و قابل اعتماد ترین روش تشخیص معاینه بالینی و شرح حال توسط پزشک متخصص است . روشهای تصویر برداری مثل رادیولوژی ساده و در مواردی آزمایشات خون و یا بررسی مایع مفصلی نیز کمک کننده است
. دراکثر موارد معاینات تکمیلی رادیولوژیک و آزمایشگاهی جهت رد کردن سایر بیماریهای مفصلی است .
روشهای درمانی آرتروز زانو چیست ؟
شایعترین و مقرون به صرفه ترین روش درمان آرتروز زانو روشهای متنوع طب فیزیکی است .
این روشها شامل کاهش وزن بدن ، عدم انجام فعالیت بدنی مثل راه رفتن طولانی در سطوح شیب دار حرکت دادن مفصل در تمام دامنه حرکتی در طی فعالیت بدنی مثل راه رفتن در سطوح شیب دار حرکت دادن مفصل در تمام دامنه حرکتی در طی فعالیت روزانه ، تقویت عضلات مفصل با انجام ورزشهای منظم و تجویز شده استفاده از کفش و یا بریس مناسب و در مواردی تجویز مدالیته های طب فیزیکی و روشهای فیزیوتراپی است .
استفاده از داروهای خوراکی و تزریق درون مفصلی از روشهای تکمیلی درمان است . بهتر است داروهای خوراکی و تزریقی بصورت قطعی مانع از پیشرفت فرایند آرتروز نمیشوند . داروهای مسکن جهت کاهش درد مورد استفاده قرار میگیرند .
از ساده ترین و کم ضرر ترین آنها مثل استامینوفن استفاده شود . تزریقات داخل مفصل شامل استروئید ، مواد افزایش دهنده غلضت مفصل مثل هیالورونیک اسید و استفاده از پلا کتهای فعال شده بیمار (PRP )نیز در جایگاه خود بر اساس تجویز پزشک میتواند مورد استفاده قرار گیرد .
آیا ارتروز زانو نیاز به جراحی دارد ؟
جراحی درمان مراحل اولیه آرتروز زانو نیست . در صورتیکه آرتروز زانو باعث ایجاد انحراف در زانو و ایجاد حالت پرانتزی و همچنین محدودیت دامنه حرکت مفصل زانو گردد و درد حاصله مانع از انجام فعالیت بیمارشود ، جراحی زانو ضروری است .
سن مناسب عمل جراحی زانو بعد از 60 تا 65 سالگی است . در جراحی زانو مفاصل تخریب شده بعلت ارتروز با مفاصل مصنوعی تعویض میشوند . این عمل آرترو پلاستی نام دارد .
بهتر است قبل از انجام جراحی وزن بیمار کاهش پیدا کند و هم چنین آموزش و ورزشهای لازم جهت تقویت عضلات و افزایش توان قلبی ، عروقی صورت گیرد .
رو شهای پیشگیری از آرتروز زانو و کاهش عوارض آن
رژیم غذایی مناسب شامل مواد معدنی ، پروتئین ، ویتامین و اجتناب از مصرف مواد پر کالری ، ورزش مناسب جهت تقویت عضلات و ایجاد تعادل هنگام راه رفتن ، کاهش وزن و رعایت وضعیتهای مناسب انجام فعالیتهای روزمره زندگی ./ع