"هرمـــز" تنگه ای که دور نمی خورد!+عکس
از آنجا که تولید کنندگان نفت بخشی از تولیدات خود را صرف مصارف داخلی می‌کنند، لذا حدود ۲۴تا ۲۵ درصد نفت جهان از تنگه هرمز به مقصد کشورهای مصرف کننده عبور می‌کند.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، ارسلان ظاهری بیرگانی در وبلاگ سنگر باقيمانده نوشت:
خبر افتتاح خط لوله ۳۷۰ کیلومتری انتقال نفت «حبشان-فجیره» توسط وزیر انرژی شیخ نشین امارات متحده عربی و انعکاس گسترده آن توسط رسانه‌های غربی و حامیان منطقه‌ایشان که با هدف کم اهمیت جلوه دادن «تنگه استراتژیک هرمز و نقش حیاتی آن در تامین امنیت انرژی جهان» صورت پذیرفت، بهانه‌ای شد تا بار دیگر با اتکا به آمار و ارقام، اهمیت بیش از پیش این تنگه 38.9 کیلومتری مورد بررسی قرار گیرد، و این سوال بار دیگر مطرح شود که اساسا خط لوله‌های اینچنینی توان انتقال نفتی که روزانه از این تنگه استراتژیک منتقل می‌شود را دارا هستند؟
تنگه هرمز (Strait of Hormuz)، یکی از ۱۴ نقطه استراتژیک (Strategic point) جهان است، که کشورهای غربی و هم پیمانان منطقه‌ای آنها، خصوصاً پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران با اشراف به واقعیت‌های موجود تلاش کردند با اجرای طرح‌های متعدد و البته پرهزینه به نوعی از اهمیت استراتژیک آن بکاهند و در این راستا می‌توان به «طراحی خط لوله‌های انتقال نفت» اشاره کرد، که مهم‌ترین آنها:
*خط لوله ۱۲۰۰ کیلومتری «پترولاین» در سال ۱۹۸۰ با هدف انتقال نفت از ظهران در شرق عربستان به بندر ینبع (Yanbu) در غرب عربستان در کنار دریای سرخ.
*خط لوله «کرکوک» عراق به بندر جیهان ترکیه با ظرفیت ۵۰۰ هزار بشکه در روز
*خط لوله عراق از طریق سوریه به بندر بانیاس با ظرفیت ۲۰۰ هزار بشکه در روز
این روزها کشورهای غربی از یک سو تلاش دارند ایران را به اقدام پیش دستانه برای ناامن کردن مسیر ترانزیتی انرژی منطقه متهم کنند و از سوی دیگر با کمک هجمه رسانهای خود بدنبال کم اثر جلوه دادن اهرمهای فشار ایران هستند، آنچه مسلم است این که آنها پیش از هر چیز دیگری به دنبال «امنیت روانی» برای خود هستند.
بررسی آمار‌ها نشان می‌دهد:
۱- در سال ۲۰۱۱ کل نفت تولیدی جهان روزانه بصورت میانگین معادل ۸۳.۵۷۶.۰۰۰ بشکه بوده است، که کشورهای نفت خیز منطقه خاورمیانه با تولید روزانه ۲۷.۶۹۰.۰۰۰ (بیست و هفت میلیون و ششصد و نود هزار) بشکه در روز معادل ۳۲/۶% نفت دنیا را تولید کرده‌اند، که از این میزان ۲۷/۴% آن متعلق به شش کشور حوزه خلیج فارس (ایران، کویت، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین) بوده است.
۲- از آنجا که تولید کنندگان نفت بخشی از تولیدات خود را صرف مصارف داخلی می‌کنند، لذا حدود ۲۴تا ۲۵ درصد نفت جهان از تنگه هرمز به مقصد کشورهای مصرف کننده عبور می‌کند.
۳- امروزه ۸۸ درصد نفت عربستان سعودی، ۱۰۰ درصد نفت کویت، ۱۰۰ درصد نفت قطر، ۹۰ درصد نفت ایران، ۹۸ درصد نفت عراق از این تنگه عبور می‌کند.
۴- تنگه هرمز نه تنها با «تردد سالیانه ۲۰۰۰۰ فروند شناور»، یکی از مهم‌ترین تنگه‌های بین المللی محسوب می‌شود، بلکه «۹۰ درصد صادرات نفت تولید کنندگان خلیج فارس» معادل «روزانه ۱۶/۵ تا ۱۷ میلیون بشکه نفت خام» (عمدتاً به مقصد ژاپن، آمریکا، اروپای غربی و دیگر کشورهای آسیایی) از این تنگه می‌گذرد و عبور این میزان نفت خام از تنگه هرمز به معنای «عبور ۴۰ درصد از نفت عبوری از دریا و بیش۲۰ درصد از کل نفت دنیا» از این آبراهه استراتژیک است.
۵- همچنین «تسهیلات نظامی آمریکا به مقصد کشورهای خلیج فارس» و «بیش از۳۵ میلیون تنLNG (گاز طبیعی مایع‌شده) توسط قطر» از تنگه هرمز می‌گذرد. بیش از۷۰ درصد نفت ژاپن و چین از تنگه هرمز می‌گذرند و پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ حدود ۳۰ الی ۳۴ میلیون بشکه نفت در روز از تنگه هرمز بگذرد.
۶- طبق اعلام OPEC کشور شیخ نشین امارات متحده عربی (UAE) با تولید روزانه ۲میلیون و ۵۸۹ هزار بشکه نفت در روز بعنوان پنجمین تولید کننده ۱۲ کشور عضو اوپک، دارای صادرات روزانه ۲میلیون و ۳۳۰ هزار بشکه نفت خام است، این کشور با افتتاح خط لوله ۳۷۰ کیلومتری که ۱۴کیلومتر آن در بخش دریایی قرار دارد، می‌تواند 1.5میلیون بشکه (یک میلیون و پانصدر هزار بشکه) در روز از نفت صادراتی (حدود ۶۴درصد) را از حبشان به بندر فجیره انتقال دهد.
۷- خط لوله «حبشان-فجیره» در بهترین حالت اگر بتواند بخوبی ماموریت خود را انجام دهد، بازهم تنها ۱۱% از ۱۰۰% نفت عبوری از تنگه هرمز را از مسیری دیگر منتقل خواهد کرد و پر واضح است که با این کار امارات، از «اهمیت استراتژیک تنگه هرمز» کاسته نخواهد شد و این آبراه همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین و حساسترین آبراه‌های جهانی باقی خواهد ماند.
۸-بر این اساس، مسلماً «امنیت انرژی فرا‌تر از یک موضوع صرفاً اقتصادی است» و شاخص‌های بنیادین و اصلی ثبات قدرت بر‌تر و حفظ هژمونی یک کشور در کنترل منابع، خطوط و مسیرهای انتقال انرژی است که ایران اسلامی با داشتن قابلیت‌های متعدد از جمله «تنگه هرمز» بعنوان شاهراه استراتژیک و مهم برای نفت جهان بخوبی می‌تواند در موقعیت‌های حساس ایفای نقش کند.
