به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، شانزدهمين اجلاس كشورهاي غيرمتعهد با حضور سران، وزراي خارجه، كارشناسان و نمايندگان 120 كشور جهان با شكوه فراوان برگزار و رياست جنبش عدم تعهد براي 3 سال به جمهوري اسلامي ايران واگذار شد. در بيانيه پاياني اين اجلاس، بر شكل گيري نظامي منصفانه،جامع،شفاف و موثر براي مديريت جهاني بر مبناي عدالت و انصاف و مشاركت همه كشورها تاكيد شد و اصلاح ساختار مجمع عمومي سازمان ملل و شوراي امنيت مورد توجه قرارگرفت.

در اين بيانيه،اشغال سرزمين فلسطين و جنايات مستمر رژيم صهيونيستي در اراضي اشغالي،همواره علت اصلي وضعيت بحراني در خاورميانه شناخته شده و هر راه حلي براي اين بحران،مستلزم پايان بخشيدن به اشغال،اعاده حق لاينفك مردم فلسطين درباره حق تعيين سرنوشت آنها و ايجاد كشوري پايدار و مستقل در فلسطين با پايتختي قدس شريف است. اعاده حقوق ملي مردم فلسطين،تنها راه برقراري صلح پايدار و منصفانه در منطقه است.

پرداختن به موضوعاتي مانند نژادپرستي،حقوق بشر،سلاح‌هاي هسته اي،مصونيت فعاليت‌هاي صلح آميز هسته اي، مبارزه با اقدامات تروريستي ازجمله تروريسم دولتي و ... از ديگر مفاد بيانيه تهران است.

با توجه به بيانات رهبرمعظم انقلاب اسلامي،حضرت آيت الله خامنه اي در افتتاحيه اجلاس سران 120 كشور غيرمتعهد عليه رژيم جنايتكار اسرائيل و پيشنهاد ايشان مبني بر اينكه راه حل قضيه فلسطين،برگزاري انتخاباتي دموكراتيك درميان ساكنان اصلي اين سرزمين است و استقبال همه سران شركت كننده در اجلاس از اين بيانات و نيز تصريح بر حمايت از ملت فلسطين در مبارزه با اشغالگران صهيونيست، نتانياهو از موضع ضد اسرائيلي 120 كشور جهان به شدت خشمگين شده و خط و نشان كشيده كه در نشست مجمع عمومي سازمان ملل، عقده خود را خالي مي‌كند!

نتانياهو اعلام كرده كه سران 120 كشور جهان به سخنان ضد اسرائيلي رهبر ايران، گوش كرده و سكوت كردند. از نظر وي،عدم واكنش اين كشورها درباره انكار هولوكاست توسط ايران و بند دوم بيانيه اجلاس تهران عليه رژيم صهيونيستي و به نفع ملت فلسطين،شرم آور است!!

باشگاه خبرنگاران درباره ارزيابي مفاد اين بيانيه و اظهارات توهين آميز نخست وزير اسرائيل عليه 120 كشور جهان كه دو‌سوم ملت‌ها را تشكيل مي دهند،با هاشم داداش‌پور استاد دانشگاه تربيت مدرس و عضو كانون دانشگاهيان ايران اسلامي به گفتگو پرداخته است.

* مفاد بيانيه پاياني اجلاس غيرمتعهدها در ايران را چگونه ارزيابي مي كنيد؟

بند اول اين بيانيه كه بر اصلاح ساختار سازمان ملل و شوراي امنيت تأكيد كرده،چشم‌انداز بسيار روشني را براي جنبش عدم‌تعهد نويد مي‌دهد زيرا اين جنبش از همان ابتدا نيز در واكنش به شكل‌گيري جهان دو قطبي به رهبري آمريكا و شوروي پس از جنگ جهاني دوم شكل گرفت كه اين دو قطب مي‌كوشيدند ساختار سازمان ملل و شوراي امنيت و نهادهاي بين المللي را در راستاي اهداف خود به كار گيرند. اگر چه بنيانگذاران جنبش عدم‌تعهد براي حفظ حقوق كشورهاي درحال توسعه در ميان دو قطب قدرت تلاش مي‌كردند اما به دلايل مختلف،اثرگذاري فعال و قدرتمندي از اين كشورها در معادلات جهاني وجود نداشت و عليرغم تبديل نظام دوقطبي به تك قطبي بعد ازسال 1991 اين كشورها به لحاظ تعداد و كثرت،زياد بودند اما در معادلات جهاني،نقش قابل توجهي نداشتند،اما با توجه به تغيير و تحولات جدي در مناسبات جهاني و نظام سياسي و اقتصادي جهان و جابجايي تدريجي در قدرت، علم و فناوري و اقتصاد دنياي امروز، نقش قدرت‌هاي سابق كه نفوذ اجتناب‌ناپذيري در معادلات سياسي، اقتصادي و علمي جهان و كليه ساختارهاي بين المللي داشته‌اند رو‌به ضعف مي رود و جنبش غيرمتعهدها در شرايط امروز مي‌تواند نقش تعيين كننده‌اي در اصلاح اين ساختارها داشته باشد.

*ديدگاه اعضاي جنبش عدم تعهد درباره بحث اصلاح ساختار سازمان ملل و شوراي امنيت چگونه است؟

استقبال فوق‌العاده اعضاي جنبش عدم‌تعهد از بيانيه پاياني اجلاس تهران، نياز به تغييرات سياسي در جهان و برهم زدن معادله نابرابري قطب‌هاي قدرت را به مانند بيانيه 1955باندونگ نشان داد. براي پاسخ دادن به نياز امروزي كه كشورهاي جهان در شرايط نابرابر دارند، بلوك بندي هاي جديد قدرت لازم است و در آن بلوك بندي‌ها اعضاي جنبش عدم‌تعهد نقش تعيين كننده‌اي برعهده دارند. با توجه به سوابق و تجربيات 16دوره اجلاس برگزار شده و مناسبات دنياي امروز، محورهاي بيانيه غيرمتعهدها، چشم انداز بسيار روشني را به ارمغان خواهد آورد. لذا در روند آينده اولاً اين جنبش،بايد محورهاي بيانيه تهران را به عنوان نقشه راه و چراغ راه آينده خود قرار دهد تا اين همگرايي‌ها در معادلات سياسي و مديريت جهان،تأثير داشته باشد و براي اين امر نيازمند يك دبيرخانه فعال به منظور اجرا و عملياتي‌كردن سياست ‌هاي كلان غيرمتعهدها است و ثانياً براي اثرگذاري جنبش، بايد اين همگرايي‌هاي سياسي به صورت همكاري‌هاي چند‌لايه در حوزه‌هاي رسانه اي،فرهنگي،اقتصادي و امنيتي نيز انجام شود.

* درباره اينگونه همكاري‌ها بيشتر توضيح دهيد

در حوزه همكاري‌هاي اقتصادي، سازمان تجارت جهاني، نقش بسيار ناچيزي را براي گسترش همكاري كشورهاي در حال توسعه و در اختيار گرفتن بازار مصرف درنظر گرفته لذا همكاري‌ها و بلوك‌بندي هاي جنوب- جنوب در دل جنبش عدم‌تعهد، مي‌تواند نهادهاي تجاري و همگرايي‌هاي اقتصادي و مالي را شكل دهد. در عرصه همكاري‌هاي فرهنگي نيز، در عين به رسميت‌شناختن تنوع فرهنگي،مي‌توان به شناخت هرچه بيشتر كشورها از يكديگر مبادرت ورزيد. همچنين با توجه به اينكه گاهي فضاي سياسي جهان به شدت امنيتي مي‌شود، كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد مي‌توانند در اين فضا تأثيرگذار بوده و به مهار قدرت و يكجانبه گرايي غرب بپردازند.

به هرحال،اگر قرار باشد ساختار سنتي شوراي امنيت و نظام جهاني باقي بماند همچنان شاهد نابرابري‌ها در قدرت خواهيم بود لذا جنبش غيرمتعهدها براي حضور فعال در منازعات منطقه اي و جهاني و تغيير ساختار قدرت و مديريت جهاني به منظور دسترسي عادلانه‌تر به ثروت، قدرت و علم و فناوري، بايد اثر‌گذاري خود را نشان دهد. همچنين‌ در شرايط عطف تاريخي رياست ايران بر جنبش غيرمتعهدها و تعيين‌کننده بودن کشورمان در معادلات جهاني به عنوان يک بازيگر مهم،‌ پيشنهاد تشکيل يک دبيرخانه فعال در تهران به عنوان يک ساز و کار اجرائي که خوراک فکري و سياست‌گذاري لازم را براي همه کشورهاي دنيا داشته باشد و همچنين برگزاري نشست‌هاي وزراي امورخارجه،اقتصاد،فرهنگ و رؤساي سازمان‌هاي رسانه‌اي و سياسي- امنيتي کشورهاي عدم تعهد از ديگر پيشنهادات براي اثرگذاري جنبش در دنياي در حال تغيير به رياست جمهوري اسلامي ايران است.

نظر شما درباره مفاد بيانيه اجلاس تهران به خصوص مسئله فلسطين، مبارزه با نژاد پرستي ونقض حقوق بشر، مبارزه با گسترش سلاح هسته‌اي و تروريسم و مصونيت فعاليت صلح آميز هسته‌اي و ... چيست؟

اين بيانيه کامل‌ترين و جامع‌ترين بيانيه در 16دوره برگزاري اجلاس بوده که نيازهاي محوري جهان امروز را براي تغيير در معادلات جهاني بر 11 محور متمرکز کرده است؛ تغيير در نهادهاي بين المللي که قدرت را در دست چندکشور خاص قرار داده و تغيير در منازعات جهاني که اثر خود را در ابعاد منطقه و جهاني مي گذارد و مقابله با اشغال سرزمين فلسطين توسط رژيم صهيونيستي که با پشتيباني همان کشورهاي خاص انجام مي‌شود،از جمله مهمترين اهداف اين بيانيه است. انرژي صلح آميز هسته‌اي براي همه و سلاح هسته اي براي هيچ‌کس يکي ديگر از اهداف اين بيانيه است. ضمن اينکه تقابل با نابرابري قدرت اقتصادي در جهان که نقش کشورهاي در حال توسعه را کمرنگ كرده و نيز تغيير در نهاد قدرت(ساختار شوراي امنيت و سازمان ملل) از جمله موضوعات مورد توجه غير متعهدها براي نقش آفريني و تاثيرگذاري در دنياي امروز است تا استفاده قدرت ها از ابرازهايي مانند سازمان ملل و شوراي امنيت در معادلات منطقه اي مانند بحران سوريه و اشغالگري صهيونيست‌ها در فلسطين و نيز معادلات جهان تغيير يابد.

بازتاب‌هاي منفي بيانيه 120 کشور غير متعهد عليه اسرائيل چه بوده است؟

طبيعي است که از دو دهه گذشته که رژيم صهيونيستي،دوبار توسط جوانان حزب الله شکست خورده، شاهد ضعف و زوال اين رژيم هستيم و بيانيه‌هاي سياسي مانند اجلاس تهران در آن تاثير دارد،البته صهيونيست‌ها و پشتيبان آنها، آمريکا در مقابل حرکت 120 کشور عدم‌تعهد مانور خواهند داد تا ميزان تاثيرگذاري آنها را کاهش دهند اما ترويج مبارزه با رژيم‌ نژاد‌پرست اسرائيل و صهيونيسم جهاني در رسانه‌ها و جهت‌گيري افکار عمومي جهان عليه آن رژيم، زوال و شکست نهايي صهيونيست‌ها را تسريع مي‌بخشد.

علت اظهارات خشم‌آلود نخست وزير اسرائيل و اهانت او عليه سران 120 کشور غيرمتعهد كه در تهران به بيانات ضد‌صهيونيستي رهبر معظم انقلاب اسلامي گوش فرادادند چيست؟

نتانياهو و رژيم غاصب صهيونيستي در حد و اندازه‌اي نيستند که جنبش غيرمتعهدها فقط درباره آن فکر کند زيرا محورهاي بيانيه تهران بسيار فراتر از رژيم جعلي صهيونيستي است،لذا وقتي آمريکا و کشورهاي داراي سهم در شوراي امنيت به‌دليل حمايت و محافظت آنها از رژيم صهيونيستي، مورد خطاب اعضاي جنبش عدم تعهد قرار مي‌گيرند،با تغيير در ساختار نهادهاي بين المللي و شوراي امنيت،اين رژيم پشتوانه اصلي خود را از دست خواهد داد. رژيم صهيونيستي در قلب جهان اسلام شکل‌گرفت تا بتواند منازعات جهاني را از کشورهاي غربي مانند آمريکا و اروپا به سمت منازعه در خاورميانه هدايت کند و اين رژيم در 60 سال گذشته،کشورهاي منطقه را از نقشه‌هاي آمريکا وانگليس،غافل کرده است اما با صف‌آرائي جبهه جهاني عدم‌تعهد عليه آمريکا، رژيم صهيونيستي نيز به عنوان يکي از ايالت‌هاي آمريکاست که به طور طبيعي با فروپاشي قدرت آمريکا، سقوط خواهد کرد؛ لذا با توجه به زوال قدرت اقتصادي آمريکا در سه دهه گذشته، هر چقدر اين زوال بيشتر باشد، سرعت و شتاب محو رژيم صهيونيستي نيز به همان اندازه زياد خواهد بود.

انتهاي پيام/ر