به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، حالا سگها بهانهای برای دم تکان دادن
زیر میز غذاخوری دارند: احتمالا اهلی سازی آنها را به گونهای سازگار کرده
که از غذاهای پختهای که مالکانشان میخوردند بهرهمند شوند.
به گزارش نیچر،
نتایج تحقیقی که به تازگی منتشر شده نشان میدهد که سگها ژنهایی برای
هضم غذاهای پخته دارند که آنها را از پسرعموهای خام خوارشان یعنی گرگها
جدا میکند. به گفته نویسندگان این مقاله، نتایج این تحقیق، این ایده
جنجالی را که سگها به خاطر در کنار انسان بودن اهلی شدهاند، تقویت
میکند.
کریستین لیندبلاد- توه سرپرست این تحقیق و متخصص ژنتیک در
دانشگاه اوپسالا در سوئد میگوید: «به رغم این که این احتمال وجود دارد که
بشر تولههای گرگ را گرفته و آنها را اهلی کرده باشد، ولی شاید برای سگها
جذابتر این بوده که با آغاز کشاورزی نوین، از پسماند غذای انسانها تغذیه
کنند».
پژوهشگران اهلی سازی سگها معتقدند که همه سگها؛ از سگهای
شکاری گرفته تا سگهای گله اسکاتلندی؛ فرزندان کوچکتر، اجتماعیتر و کمتر
پرخاشگر گرگها هستند. زمان و مکان اولین باری که سگها اهلی شدند،
ناشناخته است: چنان چه از فسیلها بر میآید، نخستین سگها میتوانند هر
جایی بین 33 هزار سال پیش در سیبری تا 11 هزار سال پیش در فلسطین ظهور کرده
باشند، در حالی که مطالعات دیانای سگهای مدرن، اهلی کردن را به دست کم
10 هزار سال قبل و در جایی جنوب شرقی آسیا و خاورمیانه مربوط میداند.
بسیاری از محققین بر این باورند که سگها بیشتر از یک بار اهلی شدند و حتی
بعد از اهلی شدن، گهگاهی با گرگهای وحشی میآمیختند.
رشد همزمان
لیندبلاد-توه
و گروه همکارانش، تغییرات ژنتیک ناشی از اهلی شدن را با جستجوی تفاوتهای
بین ژنهای 12 قلاده گرگ و 60 قلاده سگ از 14 نژاد مختلف دسته بندی کردند.
تحقیق آنها، 36 ناحیه از ژنوم را که باعت تمایز بین سگها و گرگها
میشوند، (ولی مسئول تفاوتهای بین نژادهای مختلف سگها نمیشود) مشخص کرد.
19
مورد از این مناطق حاوی ژنهایی بودند که در رشد و عملکرد مغز نقش دارند.
لیندبلاد- توه میگوید که شاید این ژنها توضیحی بر این باشند که چرا سگها
بسیار مهربانتر از گرگها هستند. شگفت این که این گروه همچنین 10 ژن پیدا
کردهاند که سبب هضم نشاسته و چربی در سگها میشوند. این تحقیق بیان
میکند که تغییر در سه مورد این ژنها منجر به این شده که سگها بهتر از
گرگهای گوشتخوار، نشاسته را به قند تبدیل کرده و سپس هضم کنند.
اغلب
انسانها میتوانند به راحتی نشاسته را هضم کنند. لیندبلاد- توه بیان
میکند که ظهور کشاورزی (که پیدایش آن به 10 هزار سال پیش در خاورمیانه
برمیگردد) منجر به انطباق هر دو گونه شد. او میگوید: «این نشانه
برجستهای از تکامل همزمان است و نشان میدهد که چطورسگها و انسانها در
کنار یکدیگر، برای اینکه توانایی هضم نشاسته را داشته باشند، تکامل
یافتهاند».
شام با دوستان
ولی
گریگر لارسون، باستانشناس تکاملی در دانشگاه دورهام انگلستان در این امر
تردید دارد که این ژنها که مسئول هضم نشاسته هستند به تسریع اهلی شدن
سگها کمک کنند، و اشاره میکند که اولین فسیلهای یافت شده سگها مربوط به
قبل از آغاز دوران کشاورزی است. گروه او در نظر دارد دیانای حفظ شده در
فسیل سگها را تحلیل کند، و به دنبال کشف تغییرات ژنتیکی است که در اولین
روزهای اهلی شدن، در آن دخالت داشتند.
روبرت واین؛ متخصص ژنتیک در
یو.سی.ال.ای (دانشگاه کالیفرنیا در لسآنجلس) که بر روی ژنوم سگهای
باستانی مطالعه میکند، میگوید که متابولیسم هضم نشاسته شاید مهمترین
سازگاری سگها بوده باشد. ولی به عقیده او، احتمالا چنین ویژگیهایی، بعد
از تغییرات رفتاری توسعه یافتند که اولین بار هنگامی ظاهر شدند که انسانها
سگها را پذیرفتند، در زمانی که اکثر نیاکان ما، هنوز در دوران شکارگری به
سر میبردند.
با این وجود به گفته واین، این تحقیق شواهدی را که به
موجب آنها سگها نباید غذایی مشابه با غذای گرگها را بخورند، تقویت
میکند. او به این نکته اشاره میکند که غذای سگها سرشار از کربوهیدرات
است و پروتئین کمتری نسبت به گوشت خالص دارد. او میافزاید: «هر روز من
ایمیلی دریافت میکنم که صاحب سگ میپرسد که آیا سگهایشان باید همانند یک
گرگ تغذیه شوند؟ به عقیده من این مقاله پاسخ این پرسش است: خیر».