به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک ،وقتی به سراغ مغز استخوان می رویم عوامل مختلفی را بررسی می کنیم. برای مثال میزان ذخایر آهن، ویتامین B۱۲ و اسید فولیک را بررسی می کنیم و از لحاظ اشغال فضا در مغز استخوان، نمونه ای که گرفته ایم را زیر میکروسکوپ قرار می دهیم تا ببینیم آیا سلول ها سرطانی شده اند یا سرطان از جای دیگری به مغز استخوان دست انداخته است و سایر علل دیگر.همانطور که گفته شد یکی از علل مربوط به اختلال تولید در فضای مغز استخوان، عوامل تغذیه ای است که یکی از شایع ترین آنها کمبود آهن است. تقریبا می توان گفت که بیشتر از نیمی از افراد مبتلا به کم خونی دچار فقر آهن هستند که البته باید در مورد جمعیت مبتلایان و دلیل کمبود آهن در بدنشان تحقیق کرد که به چه دلیل آهن از دست داده اند و اینکه آیا آهن به اندازه کافی خورده یا نخورده اند.

عوامل تغذیه ای کم خونی به چهار گروه تقسیم می شوند: کمبود آهن، کمبود ویتامین B۱۲، کمبود اسید فولیک و کمبود پروتئین. برای مثال کسانی که دچار سوءتغذیه مفرط هستند و پروتئین بدنشان به شدت کم شده است اضافه بر مشکلات عدیده ای که دارند به کم خونی نیز مبتلا هستند.اما معمولا کم خونی شکایت اصلی این بیماران نیست. یعنی قبل از اینکه کم خون شوند آنقدر مشکلات و ضعف و رخوت دارند که دیگر کم خونی را مشکل اصلی شان به حساب نمی آورند. درکل وقتی صحبت از تاثیر سوءاختلالات تغذیه ای بر کم خونی می شود بیشتر منظور کمبود ویتامین B۱۲، اسید فولیک و آهن است. ویتامین B۱۲ در گیاهان وجود ندارد و فقط در منابع حیوانی ازجمله گوشت و جگر یافت می شود.

با مصرف گوشت و جگر، این ویتامین وارد بدن می شود و در معده به پروتئین خاصی وصل می شود و آن پروتئین، B۱۲ را تا انتهای روده باریک هدایت و حمایت می کند تا در آنجا جذب شود. بنابراین اگر فرد معده سالمی داشته باشد و عوامل ترشح کننده محافظتی به موقع داخل فضای معده و روده وجود داشته باشند این ویتامین جذب روده می شود و بعد از آن توسط ناقل ها به کبد و نقاط دیگر بدن می رود و ذخیره و مصرف می شود.

حتی اگر ذخایر ویتامین B۱۲ در بدن کافی باشد با ابتلای فرد به این بیماری ها ظرف سه تا چهار سال به شدت دچار علایم کم خونی و مشکلات گوارشی و عصبی خواهد شد زیرا B۱۲ در ساخت و ساز مخاط و در شبکه های عصبی بدن نقش بسزایی دارد.

کمبود ویتامین B۱۲ به مرور زمان باعث بزرگ شدن سایز گلبول های قرمز و به هم خوردن تناسب هسته و فضای خارج از هسته در داخل سلول می شود و در دراز مدت می تواند فرد را به سوی کم خونی خیلی شدید و مخاطره انگیز ببرد اما اگر به موقع تشخیص داده شود قابل درمان خواهد بود.در حال حاضر مصرف مکمل ها و ویتامین ها در دنیا بسیار شایع است و دلیل آن تبلیغات مفرط کارخانجات دارویی است. درحالی که توصیه به خرید آنها بدون نظر پزشک کاملا غیرعلمی است. حال ممکن است یک نفر در آفریقا سال ها سوءتغذیه و کمبود ویتامین داشته باشد. در این مورد توصیه به مصرف مکمل ها براساس موازین علمی است.

یا اینکه ممکن است در یک منطقه به اندازه کافی آفتاب نتابد یا پوشش لباس و آلودگی هوا باعث شود نور خورشید به اندازه کافی به بدن نرسد و افراد به طور شایع دچار کمبود ویتامین D شده باشند و پزشکان توصیه کنند تمامی دانش آموزان دختر در مدارس از مکمل ویتامین D استفاده کنند. بنابراین اگر مصرف مکمل ها توسط پزشک توصیه شود مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

اما اگر برخی از این مکمل ها به خصوص ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین A، D، K و E بیش از حد مصرف شوند مسمومیت ایجاد می کنند. عوارض مسمومیت با ویتامین های محلول در چربی گاهی حتی شدید تر از کمبود آن ویتامین در بدن است. با این حال در مورد فقر آهن که شیوعش در دنیا زیاد است به خانم ها در سنین باروری یعنی بعد از ۱۴ سالگی تا قبل از یائسگی توصیه می شود سالی یک بار آزمایش آهن بدهند و اگر آهنشان پایین بود حتما از مکمل آهن استفاده کنند./س