به گزارش خبرنگار حوزه تلویزیون باشگاه خبرنگاران،‌ برنامه سینمایی "هفت"، شب گذشته با حضور "مسعود ده نمکی"(کارگردان)، "رامین شریف زاده" (منتقد)، "حسین معززی نیا"(منتقد) و حجت الاسلام کریمیان مجد(کارشناس) به تحلیل و نقد فیلم سینمایی "رسوایی" پرداختند.

"مسعود ده نمکی" کارگردان "رسوایی" در ابتدا گفت: این فیلم مورد استقبال خوبی از جانب مخاطبان قرار گرفت با وجود اینکه تبلیغات زیادی به مانند فیلم "اخراجی ها" نداشت اما برایم جالب بود که مردم با آن ارتباط برقرار کردند و حتی طیف های مختلف مذهبی نیز به تماشای این فیلم نشستند.

"رامین شریف زاده"(منتقد) با اشاره به روند سینما عنوان کرد: فارغ از بحث کسل آور و ملال آور محتوا و فرم، آنچه قابل انکار نیست اینکه سیمان یک رسانه است و ماهیت یک رسانه، پیام رسانی آن است.

وی افزود: رفتارهای ما انسانها یا اکتیو و یا پسیو است، پس از تماشای یک فیلم هم رفتار پسیو از خود نشان می دهیم و همچنین فیلمساز رفتارهای خود را در قالب یک فیلم به ما نشان می دهد و مهم است که رسانه چه پیامی را در چه قالب و مضمونی به ما نشان می دهد.

"شریف زاده" تصریح کرد: با بررسی فیلمهای قبل از انقلاب شاهد هستیم که آن آثار شعارزده بود و پختگی در آن کمتر دیده می شد.

وی بیان کرد: از سال 60 به سمت تثبیت رفتیم و از شعارزدگی دور شدیم اما هنوز سینما معنای واقعی خودش را نداشت.

وی عنوان کرد: در سال های دهه 60 فارابی قوانین و مقرراتی را اعمال کرد که سینما به سمت ساخت فیلم های سفارشی و گلخانه ای رفت و بعد از جنگ هم فیلم ها به سمت تجملگرایی رفت و قالب را شکست و با ترسیم فضای جدیدی، به نوعی پاسخگوی باورها و اعتقادات مردم نبود.

"شریف زاده" تصریح کرد: از سال 72 تا 76 با حضور دولت اصلاحات درب فیلمهایی با شعارهایی سیاسی باز شد که آثاری چون "اعتراض"، "متولد ماه مهر" نیز ساخته شد.

وی اضافه کرد: از سال 83 فیلمهایی با مفاهیم اجتماعی و منطبق با نیاز مردم ساخته شد که آثار "ده نمکی" از جنس خود مردم بود چرا که مردم با باورهای خود در سینما روبرو می شدند که این نوع فیلمسازی تنها مختص به "ده نمکی" نیست وآثاری بدین گونه نیز ساخته شد.

"معززی نیا" درباره فیلم "رسوایی" عنوان کرد: نقد درباره آثار "ده نمکی"، موضوعیت و کارکرد ندارد چرا که تحلیل فرم و محتوا بسیار مهم است اما آثار ده نمکی، شکلی از بیان مفاهیمی است که مورد علاقه و سلیقه واحدی از خود "ده نمکی" و مقالات و مجلات و مستندهای اوست.

وی ادامه داد: آثار "ده نمکی" با توجه به حسن اهمیت او به نیاز اجتماع، براساس مضمون نیز داستانش شکل می گیرد، بنابراین فیلم از منطق ضروری درام نویسی به سمت اثری می رود که مضمون را به هر قیمت بیان می کند چرا که از جنس مردم است و براساس ارتباط کوچه بازاری نیز، داستان نوشته می شود بنابراین برای مردم قابل فهم و لمس می شود.

"معززی نیا" بیان کرد: آثار "ده نمکی"، براساس یک شکل از فیلمسازی دارای سلیقه درام نویسی است که در واقع چیزی جز مضمون نیست و این مضمون را به فیلم تسری می دهد، همانگونه که در "اخراجی های 3" نیز وجود داشت.

"حجت الاسلام کریمیان مجد" در ادامه با اشاره به روحانی "رسوایی" اظهار داشت: روحانی فیلم سه مشخصه دارد،‌ کار کردن روحانی در شب برای تأمین معاش طعنه به روحانیون است و اینکه حاج یوسف غیب گویی می کند و دیگری عدم استفاده از هدایای مراسمات اهل بیت است.

وی در این باره افزود: شاید دلیل کار کردن فرار از شهرت طلبی باشد که باید مقطعی باشد اما کار کردن حاج یوسف همیشگی است و با نشان دادن کار کردن این روحانی مخاطب از فضای روحانیون و نظام تشیع فاصله می گیرد و با مقایسه مخاطب از روحانی مسجد با روحانی فیلم او نسبت به روحانیون بدبین می شود.

*شناخت عمیقی از روحانیت دارم
"ده نمکی" در ادامه این نوع انتقادها به اثرش اظهار داشت: سینما تعریف دارد و برای پاسخگویی به منتقدان مجبور به مطالعه قواعد آن هستم. من به سینما به صرف سینما نگاه نمی کنم بلکه به آن به یک طرف مناسب برای طرح بسیاری از مفاهیم عمیق می نگرم.
وی افزود: خالقان این هنر صنعت هم از آن برای انتقال مفاهیم معنوی، سرگرمی، سیاسی استفاده می کنند بلاغت به شیوایی بر زبان جاری کردن است یعنی به گونه ای که برای مردم قابل فهم باشد.
"ده نمکی" تصریح کرد: کار کردن حاج یوسف در شب به هیچ وجه عار نیست، روحانیت تا تن به سختی ندهد به مراحل سلوک نمی رسد کار کردن حاج یوسف به مقوله عرفان باز می گردد.
"شریف زاده" ادامه داد: فیلم های دارای پسوند معنا را باید با سه خصیصه جستجو کرد، ابتدا اهداف فیلمساز از ساخت فیلم، بعد مکانیزم کارگردان برای ساخت و در نهایت پرداختن به جزئیات است.
وی تصریح کرد: با پرداختن به جزئیات نباید از هدف فیلم غافل شد. بحث فیلم بر سر غیب گویی روحانی نیست بلکه این است که همه چیز در چارچوب باید و نباید به سرانجام نمی رسد بلکه عقل و عشق با کمک هم، بایدها و نبایدها را پررنگ می کند.
"شریف زاده" ادامه داد: حاج یوسف با طلبه ها به بحث می نشیند اما برای اصلاح جامعه، باید طرز برخورد با یک خانم را باید بداند و برای باورپذیر شدن تنها بایدها و نبایدها نیست بلکه به همراهی عقل هم نیاز است.
"ده نمکی" اظهار داشت: حاج یوسف در معرض امتحان قرار می گیرد و امتحان او در گروی آبرویش است با استفاده از پتانسیل سینما، نشان دادم که ما روحانیونی به مانند سید قوام، ابوترابی و ... داریم اما از آنها بهره نمی بریم در حالی که غرب از کمترین دانسته هایش، بیشتری بهره ها را می برد./ي2