به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، محمدرضا سندگل ن در زمینه فعالیت‌های انجام شده برای معرفی آثار تاریخی استان اظهار داشت: برای معرفی آثار تاریخی استان، فعالیت‌های گسترده‌ای از سوی اداره‌کل میراث فرهنگی استان صورت پذیرفته است.

وی افزود: از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به مرمت آثار شاخص هر شهرستان به صورت مستمر با توجه به اعتبارات سالانه، تهیه گزارش تلویزیونی، پخش مستند آثار تاریخی استان با همکاری صدا و سیمای استان، پخش جاذبه‌های تاریخی و گردشگری از شبکه‌های خبر، جام‌جم، استانی و شبکه سه، تهیه بروشور تبلیغاتی از جاذبه‌های تاریخی استان و پخش آن به صورت گسترده، چاپ کتابچه‌هایی از تصاویر آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری شاخص استان به صورت نفیس، تهیه و چاپ نقشه راهنمای آثار تاریخی استان و پخش آن به صورت گسترده اشاره کرد.

این مسئول اضافه کرد: تهیه سی‌دی حاوی آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری استان به صورت سفر مجازی و پخش به صورت گسترده، شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی در زمینه معرفی آثار تاریخی استان، جاذبه‌های گردشگری و صنایع دستی، ساخت ماکت از آثار تاریخی در مقیاس کوچک‌تر و نمایش آن در جشنواره‌های کشوری، معرفی آثار تاریخی در سایت تخصصی میراث فرهنگی استان همراه با تصاویر از دیگر فعالیت‌های میراث فرهنگی استان است.

سندگل ادامه داد: همچنین مطالعه ابنیه تاریخی استان و همکاری با دانشگاه‌های سطح شهر زاهدان و دیگر شهرستان‌ها در زمینه معرفی آثار و تعامل با دانشجویان برای مطالعه سایت‌های تاریخی استان، برگزاری سمینارهای تخصصی و شرکت گروه‌های مختلف دانشجویان، فراهم کردن امکانات لازم در ایامی که گردشگری بسیاری از سایت‌های تاریخی بازدید به عمل می‌آورند در زمینه شناساندن بیشتر آثار، همکاری با تورهای گردشگری در زمینه فراهم کردن امکانات برای بازدید گردشگران از آثار تاریخی و چاپ و پخش تابلوهای معرفی آثار به صورت گسترده و... از دیگر موارد است.

معاون مرمت و احیای میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان بیان داشت: اماکن تاریخی شامل محوطه‌های باستانی، بناهای تاریخی، بافت‌های تاریخی هستند که خوشبختانه تاکنون بیش از یک‌هزار و 600 اثر تاریخی فرهنگی در استان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده بیش از 80 اثر نیز آماده و برای بررسی و طرح در شورای ثبت به سازمان مرکزی ارسال شده است که در این مورد اداره‌کل میراث فرهنگی استان در رتبه‌های بالا در فهرست آثار ملی کشور قرار دارد.

وی در مورد اقدامات این اداره‌کل به منظور نگه‌داری و جلوگیری از به تاراج رفتن این اماکن گفت: اداره‌کل میراث فرهنگی در راستای، نگه‌داری و حفاظت آثار تاریخی از بازوی توانمند خود که همان یگان حفاظت بوده، استفاده می‌کند که به صورت مستمر و در برخی سایت‌ها به صورت شبانه‌روزی حفاظت فیزیکی آثار را به عهده داشته ضمن اینکه در برخی از سایت‌های تاریخی از دوربین‌های مداربسته استفاده می‌شود.

این مسئول فعال نمودن انجمن‌های میراث فرهنگی، بازدید مستمر توسط کارشناسان، فرهنگ‌سازی بین افراد جامعه، تغییر کاربری برخی از بناهای تاریخی و غیره را از مواردی عنوان کرد که به حفاظت از آثار تاریخی کمک می‌کند.

سندگل در ادامه در زمینه تقسیم‌بندی اماکن تاریخی افزود: مطابق با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته اداره‌کل، اولویت مرمت با بناهایی است که نیاز مبرم به تعمیرات دارند و ادامه مرمت بناهایی است که در گذشته اقداماتی روی آنها انجام شده است.

وی تصریح کرد: بنابراین مطابق با برنامه پیشنهادی، برای مرمت آثار تاریخی که از سوی این اداره‌کل انجام و به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در حوزه اعتبارات استانی و به معاونت میراث فرهنگی کشور در حوزه اعتبارات ملی ارسال می‌‌شود پس از تأیید و ارسال احکام مرمت، اعتبارات نیز به استان برای ادامه مرمت اختصاص می‌یابد.

محوطه‌های تاریخی استان نشان از تمدن کهن دارد

معاون مرمت و احیای میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان اذعان داشت: محوطه‌های تاریخی سیستان و بلوچستان شامل دوره‌های مختلفی است از پیش از تاریخ گرفته تا دوره‌ اسلامی که به صورت گسترده در سطح استان وجود دارند خوشبختانه بررسی باستان‌شناسی استان در بیشتر نقاط انجام یافته و محوطه‌های بسیاری مورد شناسایی قرار گرفته است که نشان از تمدنی بزرگ در استان را در گذشته‌های دور نمایان می‌کند از جمله آن شهر سوخته سیستان و جلگه چاه‌هاشم بلوچستان و موارد بسیار دیگری است.

سندگل اضافه کرد: بناهای تاریخی سیستان و بلوچستان دارای قابلیت‌های منحصر به فردی در زمینه معماری است که از آن جمله، کهن‌دژ کوه خواجه است که استفاده از اولین ایوان و حیاط مرکزی در معماری‌ دوره اشکانی است.

وی ادامه داد: همچنین قلعه سب سیب سوران به عنوان مرتفع‌ترین قلعه خشتی استان و ایران است که ارتفاعی بیش از 27 متر از سطح زمین را دارا بوده و در نوع خود قابلیت‌های فراوانی را داشته که یادگاری از دوره زندیه در ایران است.

معاون مرمت و احیای میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه قلعه سب اثر بی‌بدیل و شگفت تاریخی و گردشگری استان و کشور است گفت: این قلعه در طول حکمرانی حکام، حداقل سه بار تعمیر شده و بناهایی به آن اضافه شده و بنای اصلی قلعه بر روی صخره‌ای کم ارتفاع واقع است که نیاز به پی‌کنی نداشته و پایه‌های آن را در زمین محکم نگه می‌دارد.

این مسئول متذکر شد: در حوزه بافت‌های تاریخی استان به لحاظ اینکه اقلیم متفاوت دارند، تنوع بسیاری در بافت‌ها قابل مشاهده است که از نمونه‌های آن، می‌توان به بافت روستای قلعه نو در شهرستان زهک نام برد که از آن به عنوان ماسوله جنوب شرق کشور یاد می‌شود.

سندگل عنوان کرد: همچنین در مورد بافت روستای تمین میرجاوه و بافت‌های روستایی در شهرستان سرباز و... که قابلیت‌های بسیاری را در زمینه جذب گردشگر دارند، اداره‌کل اقدام به ثبت و تهیه پرونده ثبتی برای برخی از آنها کرده است.

وی خاطرنشان کرد: بافت‌های روستایی شامل مناطق مسکونی با بافتی ارگانیک است که با گسترش شهر، درون محدوده قانونی قرار گرفته و گرچه این بافت‌ها، عمدتا ناکارآمد و آسیب‌پذیر هستند ولی حفظ و نگه‌داری آنها در شکل کنونی، در تقویت هویت و خاطره تاریخی شهر مؤثر و ارزنده است.

معاون مرمت و احیای میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان درباره طرح‌های آتی میراث فرهنگی برای بهسازی این مناطق بیان داشت: طرح‌های آتی میراث فرهنگی برای بهسازی آثار تاریخی اولویت کاری، ادامه مرمت و آثار تاریخی است که قبلا اقدامات مرمتی صورت پذیرفته و ادامه کار آن برای اتمام مرمت و تغییر کاربری به منظور بازدید عموم  است.

سندگل یادآور شد: در حوزه بافت‌های تاریخی نیز با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برای مرمت و ساماندهی بافت‌های تاریخی و ثبت برخی از بافت‌های تاریخی که شناسایی شده، همکاری شده است.

وی در مورد اینکه به چه دلیل شهر سوخته زابل تاکنون ثبت جهانی نشده است افزود: پرونده ثبت جهانی شهر سوخته سیستان آماده شده و به یونسکو برای ثبت در فهرست جهانی ارسال شده و مقرر است در سال 2014 میلادی در فهرست جهانی به ثبت برسد ضمنا بررسی‌هایی صورت گرفته تا شرایطی به وجود آید که بتوان برای سنگ نگاره‌های بلوچستان در شهرستان‌های سراوان و قصرقند، پرونده ثبت جهانی آنان نیز آماده شود که در آینده در فهرست جهانی به ثبت برسد.