امروز در تاریخ؛
از انفجار آزمایشی اولین بمب هسته ای جهان تا آغاز هفته بهزیستی
تحمیل ولایتعهدی به حضرت امام رضا (ع)، پناهندگی محمدعلی شاه قاجار به سفارت روس، انفجار آزمایشی اولین بمب هسته ای جهان، استعفای دکتر مصدق از نخست وزیری، آغاز هفته بهزیستی، روز تأمین اجتماعی و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 25 تیر 1392 خورشیدی برابر با 7 رمضان 1434 هجری و 16 جولای 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
پناهندگی محمدعلی شاه قاجار به سفارت روس در پی تصرف تهران توسط مشروطه طلبان (1288 ش)
محمدعلی شاه قاجار پس از به دست گرفتن قدرت، همواره از روس‌ها حمایت می‌کرد و آنان نیز به او کمک می‌کردند. در جریان به توپ بستن مجلس نیز، فرمانده قشون ایران را لیاخوف روسی برعهده داشت. از این رو، وقتی که آزادی خواهان تهران را فتح کردند، محمدعلی شاه خود را دربرابر آنان ناتوان یافت و برای در امان ماندن از دست مشروطه‌طلبان، به سفارت روس پناه برد. در ساعت چهار بعد از ظهر همان روزی که تهران فتح شد، جلسه مهمی با حضور پانصد تن از نمایندگان مجلس و بزرگان پایتخت و آزادی خواهان معروف در بهارستان منعقد گشت.
استعفای دکتر مصدق از نخست وزیری و انتخاب قوام السلطنه به این مقام توسط شاه (1331 ش)
دکتر محمد مصدق در روز 25 تیر ماه 1331 ش، با شاه ملاقات کرد و لیست وزیران خود را تسلیم محمدرضا پهلوی نمود. در این دیدار، مصدق از شاه درخواست کرد تا پست وزارت جنگ هم با او باشد؛ زیرا مدعی بود که نظامیان به حرف او اهمیت نمی‌دهند و در کارها، کارشکنی می‌کنند و با این وضعیت، دولت نمی‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. شاه با واگذاری وزارت جنگ به مصدق موافقت نکرد و مصدق به خانه بازگشت و بدون مشورت با احدی، استعفای خود را برای شاه فرستاد. در نتیجه، شاه، قوام‌السلطنه را به نخست وزیری برگزید و او نیز در اولین روز زمامداری خود با انتشار اعلامیه‌ای، برخورد قاطع دولت با مخالفانش را اعلام نمود. اقدامات قوام که مورد حمایت همه جانبه شاه بود، مردم و علما را به صحنه کشاند و سرانجام این وقایع، زمینه‌ساز حضور گسترده مردم در قیام تاریخی 30 تیر 1331 و بازگشت مصدق به قدرت گردید.
جلسه مهم سران نظام درباره تصمیم‌گیری در مورد سرنوشت جنگ (1367 ش)
در ماه‌های آخر جنگ، حمایت جهانی از عراق به اوج رسید و آمریکایی‌ها، عملاً و به طور مستقیم وارد صحنه شدند. در این حال، علاوه بر آن‌که سیل کمک‌های مالی و تسلیحاتی از جانب فرانسه، روسیه، کویت، عربستان و دیگر هم پیمانان عراق، علیه ایران به کار گرفته می‌شد، عراقی‌ها نیز به طور وسیع مناطق مسکونی و جبهه‌ها را بمباران شیمیایی می‌کردند و مجامع بین‌المللی با سکوت خود این جنایات را تایید می‌نمودند. در این میان، حضرت امام خمینی (ره)، از همه این امور مطلع شدند و پس از کسب گزارش‌های مختلف، به این نتیجه رسیدند که قطعنامه 598 را بپذیرند، هرچند که این کار به تعبیر امام (ره) به منزله نوشیدن جام زهر بود.
در نهایت، در روز 25 تیرماه 1367، جلسه مهمی با حضور سران سه قوه و اعضای مجلس خبرگان، شورای نگهبان و شورای عالی قضایی برای بررسی مسائل مهم کشور در نهاد ریاست جمهوری تشکیل شد. در این جلسه پیشنهادهایی از جمله وساطت الجزایر، سازمان کنفرانس اسلامی و پاکستان مطرح شد که مورد تصویب قرار نگرفت و در نهایت قرار بر این شد که پذیرش قطعنامه 598 رسماً به شخص دبیرکل سازمان ملل و با امضای رییس جمهور وقت، اعلام شود. سرانجام در 26 تیرماه 1367، نامه ریاست وقت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر پذیرش قطعنامه، توسط نماینده دایم ایران در سازمان ملل به دبیرکل سازمان در خانه او تسلیم شد و فردای آن روز به طور رسمی اعلام گردید.
روز تأمین اجتماعی
سابقه تأمین اجتماعی در ایران به تصویب اولین قانون استخدامی کشوری در سال 1301 باز می‌گردد که طی آن، نظامی برای بازنشستگی به وجود آمد. در این قانون، سه اصل تأمین اجتماعی که عبارت بودند از فراهم نمودن «حقوق و تأمین خاص» برای کسانی که پس از خدمت، توانایی فعالیت خود را از دست می‌دهند، «مقرری خاص» برای کسانی که به علت حادثه‌ای، علیل و از کار افتاده شوند و «حمایت کارفرمایان» از خانواده هر مستخدم که فوت شود، به چشم می‌خورد.
آغاز هفته بهزیستی
تا پیش از پیروزی انقلاب، تشکیلات متمرکزی برای ارایه خدمات بهزیستی وجود نداشت. پس از پیروزی انقلاب، سازمان بهزیستی کشور در 24 تیر 1359 بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب اسلامی تشکیل شد و با تلاش مستمر شهید دکتر محمدعلی فیاض بخش، به ارگانی دولتی و کارآمد برای خدمت به محرومان و مستضعفانِ کشور تبدیل گردید. این سازمان، به منظور نیل به اهداف خود، با اتخاذ تدابیر لازم و حمایت‌های گوناگون از کودکان نیازمند، زنان و کودکان بی‌سرپرست و نیز ارایه خدمات توانبخشی به معلولان جسمی وذهنی، مبتلایان به بیماری‌های صعب العلاج، معتادان و ناسازگاران اجتماعی و همچنین پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی و... با توجه به حفظ ارزش‌ها و کرامت والای انسانی و تکیه بر تعاون و همیاری مردم نیکوکار و همکاری‌های نزدیک روحانیون متعهد و سایر اقشار دلسوزِ کشور تلاش می‌کند.
تولد «ابن زُهره» فقیه و متکلم نامدار مسلمان (511 ق)
عِزُّالدین ابوالمکارم حمزة بن علی بن زُهرة الحسینی الحَلَبی معروف به ابن زهره، فقیه و متکلم و از دانشمندان مشهور مسلمان، در حلب از شهرهای سوریه به دنیا آمد. او پس از تکمیل تحصیلاتش در حلب و نجف، به مراتب عالی علمی دست یافت. ابن زهره در فقه، اصول، کلام و ادبیات عرب، مهارت و دانش بسیار اندوخت و دانشمندان مشهوری تربیت کرد. نزدیک به بیست کتاب، رساله و نامه به او نسبَت داده‌اند. تنوع موضوعات این آثار، نشان دهندهٔ وُسعَتِ دامنهٔ دانشِ اوست. مسألةٌ فی نَفیِ الرُّؤیَة، نقضِ شُبهَةُ الفلاسَفه و نیز قَبَسُ الانوار از جملهٔ تالیفات این عالم بزرگ مسلمان است. ابن‌زهره در سال 585 ق در 74 سالگی چشم از جهان فرو بست.
وفات حضرت «ابوطالب» عمو و حامی بزرگ پیامبراکرم در مکّه بنا به روایتی (10 بعثت)
پس از وفات عبدالمطلب جد بزرگوار پیامبر اکرم (ص) ابوطالب سرپرستی آن حضرت را به عهده گرفت و در تمام مراحل، همراه برادرزادهٔ خود بود. ابوطالب پس از بعثت پیامبر نیز از یاری حضرت محمد (ص) دست برنداشت و در مقابل مشرکان قریش می‌ایستاد. با رحلت ابوطالب، مشرکان، آزار و اذیت بیشتری به پیامبر اسلام وارد کرده و آن حضرت را تحت فشار زیادتری قرار دادند. مسألهٔ ایمان و اسلام ابوطالب از دیر زمان میان شیعه و اهل سنت مورد اختلاف بوده است. این مسأله کم کم به صورت حادی در آمده، صورت کلامی، عقیدتی و سیاسی به خود گرفت. علمای شیعه با تکیه به روایات امامان و نیز اشعاری که از ابوطالب به جای مانده، حکم به مسلمان بودن او داده‌اند و در این‌باره رساله‌ها نگاشته‌اند که یکی از آن‌ها، کتابِ ایمان ابیطالب اثر شیخ مفید می‌باشد.
تحمیل ولایتعهدی به حضرت امام رضا (ع) توسط مأمون عباسی (201 ق)
دشمنی خاندان اُمَوی و عباسی با اهل‌بیت از دیرباز وجود داشت. هر کدام از این خاندان جور به نوبهٔ خود آزار و اذیت فراوانی به اهل بیت و آل علی (ع) روا داشتند و حتی از به شهادت رساندن امام معصوم ابا نمی‌کردند. وقتی مامون بر مسند قدرت نشست، از نفوذ امام رضا (ع) در میان مردم آگاه بود و چون می‌خواست هم امام را تحت نظر داشته باشد و هم خود را فردی دوستدار اهل بیت نشان دهد تا اقبال عمومی را به خود جلب کند، دستور داد تا امام رضا (ع) را از مدینه به خراسان آوردند و با اصرار فراوان ولایتعهدی خود را به امام، واگذار کرد.
تولد «صفایی ترمذی» مورخ و شاعر قرن دهم هجری (944 ق)
سیدنظام الدین محمد معصوم صفایی ترمذی متخلص به نامی، مورخ و شاعر، در هندوستان به دنیا آمد. اجداد وی از مسلمانان ترمذ بودندو در قندهار افغانستان می‌زیستند، اما چون پدرش به هند مهاجرت کرد، وی نیز پس از اتمام تحصیلاتش در قندهار، به گجرات هند رفت و به مناصب دیوانی پرداخت. «نامی» از دانشمندان پرکارِ زمان خود بود و آثار ارزشمندی چون طِبِّ نامی را به رشتهٔ تحریر درآورد. وی در 1019 ق در 75 سالگی درگذشت.
قتل عام خانواده سلطنتی روس در هنگامه انقلاب بزرگ روسیه (1918 م)
با شکست روسیه از ژاپن در سال 1905 م فرصت مناسبی برای شورش علیه نیکلای دوم، آخرین تزار روس و آخرین امپراتور روسیه قبل از انقلاب اکتبر 1917، پیش آمد. این تظاهرات و اعتصابات در نهایت به کشتار 22 ژانویه 1905 یا یکشنبه سیاه منتهی شد بود. نیکلای دوم برای فرو نشاندن ناآرامی‌ها دستور داد مجلس مشورتی دوما تشکیل شود؛ اما دوما به دلیل نقشی که در تضعیف تدریجی پایه‌های حکومت تزار ایفا کرد، پس از چند ماه فعالیت منحل شد و اعضای آن به زندان با اعمال شاقه یا به اردوگاه‌های کار اجباری محکوم شدند. این مناقشات به جنگ جهانی اول در سال 1914 م متصل شد و وقوع جنگ، پایه‌های حکومت تزاری را به شدت متزلزل ساخت.
به موازات این حوادث، جریان‌های مخالف تزار و در رأس آن بلشویک‌ها به رهبری لنین بر شدت مبارزات خود افزودند و در نتیجه تزار در 15 مارس 1917 با واگذاری قدرت به رئیس مجلس دوما، پس از 23 سال از حکومت کناره‌گیری کرد. پس از چندی، با ورود لنین به مسکو، تزار از قدرت خلع شد. در این هنگام، لنین که از رشد گروه‌های مخالف بلشویسم در روسیه و احتمال قدرت گرفتن سلطنت‌طلبان و طرفداران تزار بیم‌ناک بود، دستور قتل تزار و خانواده او را صادر کرد. سرانجام دستور قتل‌عام خانواده سلطنتی روسیه در شب 16 ژوئیه 1918 م در تبعیدگاه آن‌ها به موقعِ اجرا گذاشته شد.
انفجار آزمایشی اولین بمب هسته ای جهان در صحرای «آلاماگور دو» امریکا (1945 م)
در حالی که دو ماه و نیم از پایان جنگ جهانی دوم در اروپا می‌گذشت، نبردهای سختی بین نیروهای امریکا و ژاپن در آسیای جنوب شرقی در جریان بود. امریکایی‌ها پس از تصرف جزیره اوکیناوا، در تدارک حمله به خاک اصلی ژاپن بودند ولی با مشاهده مقاومت شدید ژاپنی‌ها برای حفظ این جزیره، پیش‌بینی می‌کردند که جنگ برای تصرف خاک اصلی ژاپن، تلفات و خسارات بسیار سنگینی به بار خواهد آورد. در همین اوضاع و احوال بود که اولین بمب هسته‌ای امریکا در شانزدهم ژوئیه 1945 م در صحرای آلاماگوردو در ایالت نیومکزیکوی امریکا با موفقیت مورد آزمایش قرار گرفت و از این زمان بود که سران امریکا به فکر استفاده از این سلاح در جنگ با ژاپن افتادند.
برخی دیگر از رویدادهای امروز
• 1212: جنگ «لاس ناواس دو لوسا» به برتری و حکومت مسلمانان بر اسپانیای جنوبی (اندلس) عملا پایان داد.
• 1439: «بوسیدن» در ملاء عام در انگلستان ممنوع شد.
• 1661: سوئدی ها پول کاغذی (اسکناس Banknote) به جریان گذاردند.
• 1942: سربازان آلمانی که پاریس را در اشغال خود داشتند 14 هزار یهودی را در این شهر دستگیر و بازداشت کردند.
• 1945: آمریکا نخستین بمب اتمی خودرا در صحرای نیو مکزیکو آزمایش کرد.
• 1965: شارل دوگل رئیس جمهور وقت فرانسه تونل هفت مایلی (11 کیلومتر) را که میان فرانسه و ایتالیا ساخته شده بود گشود. این تونل در کوههای آلپ ساخته شده است.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
