به گزارش باشگاه خبرنگاران؛ جمعه 21 تيرماه مصادف با سوم رمضان الشريف بود که پايگاه اطلاع‌رساني (سايت اينترنتي) بيات زنجاني فتوائي جديد از وي پيرامون روزه و استفتائاتي در اين زمينه منتشر کرد.  
 
اين فتوا جنجال‌آفرين واکنش‌هايي را به همراه داشت. 

بيات زنجاني در فتواي جديد خود مدعي شده است: "با استناد به موثقه عمار و روايت مفضل ابن عمر از امام صادق(ع) كه در باب ١٦ وسائل الشيعه از ابواب "من يصح منه الصوم" آمده است، كساني كه روزه مي‌گيرند ولي تاب و تحمل تشنگي را ندارند، فقط به اندازه‌اي كه جلوي تشنگي شان را بگيرد مي‌توانند آب بنوشند و در اين حالت روزه‌شان باطل نبوده و قضا هم ندارد." 

همچنین به سؤال دیگری درباره روزه داری به این شرح، پاسخ داد:

سؤال: ضمن عرض سلام؛ شما در فتوائی آورده‌اید:

با استناد به موثقه عمار و روايت مفضل ابن عمر از امام صادق(ع) كه در باب ١٦ وسائل الشيعه از ابواب "من يصح منه الصوم" آمده است، كساني كه روزه مي‌گيرند ولي تاب و تحمل تشنگي را ندارند، فقط به اندازه‌اي كه جلوي تشنگي شان را بگيرد مي‌توانند آب بنوشند و در اين حالت روزه‌شان باطل نبوده و قضا هم ندارد.
حال سؤال من اینجاست آیا فردی که در چنین شرایطی قرار گرفته، می‌تواند احتیاطاً و از روی استحباب روزۀ خود را قضا کند؟

پاسخ: "باسلام و تحیت؛ احتیاط همیشه امری پسندیده است و در فرض سؤال نیز احتیاط مستحب آن است که فرد روزۀ خود را در وقت مقتضی، قضا کند."
 
در اين ميان حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدمهدی گرجیان، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام و معاون پژوهشی و فناوری اطلاعات دانشگاه باقرالعلوم(ع) درباره اين فتوا مصاحبه‌اي انجام داد.
 
وي در مورد این نظر گفت: این فتوا، خرق اجماع کل علمای عالم اسلام است. اگر قولی در میان اقوال مطرح شود که در طول تاریخ هیچ قولی با او همراهی نکند؛ مثل همین حالتی که اکنون به وجود آمد. به آن خرق اجماع مرتب می‌گویند، چون نه علمای شیعه و نه علمای سنی تاکنون چنین اظهار نظری نداشتند.

وی افزود: اگر بخواهد مبنای دینی داشته باشد این قول با اجماع مرتب علما در طول تاریخ و اجماع مرتب علما در عصر حاضر مخالفت دارد، لذا این قول هیچ سندیتی ندارد و اگر سندیتی داشت در طول تاریخ یکی از علمای شیعه و سنی به چنین قولی قائل می‌شد.

وی در پاسخ به این سؤال که وي در مقدمه این فتوا استناد می‌کند به حدیثی و بعد نتیجه می‌گیرد، نظر شما در این ارتباط چیست؟، گفت: حدیثی که مطرح می‌کند در رابطه با "ذی العُطاش" است. ذی العُطاش به افرادی می‌گویند که بیماری تشنگی شدید دارند اگر این افراد چند دقیقه‌ای آب نخورند می میرند. یعنی اگر هر روز بیست لیتر هم آب بخورد باز احساس تشنگی می‌کند. ذی العطاش مورد مستثنی است؛ فردی است که بیمار است و همیشه باید آب بنوشد و اگر چند دقیقه ای آب نخورد می میرد. البته ذی العطاش فردی است که هیچ گاه امید سلامتی و خوب شدن ندارد تا در آن زمان روزه بگیرد. نمی‌توان این حالت را با حالت بیان شده توسط آقای زنجانی مقایسه کرد این همان قیاس ابوحنیفه است که امام صادق(ع) در پاسخ او فرمود این قیاس ابلیس است.
 
نظر مراجع درباره آب خوردن روزه دار

فتوای جدید بیات زنجانی در حالی حاشیه ساز شده است که مراجع تقلید، آب نوشیدن روزه‌دار را موجب باطل شده روزه می‌دانند.
 
آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامي: انسان نمی‌تواند بخاطر ضعف و تشنگى، روزه را بخورد ولی اگر ضعف و تشنگى او به اندازه‌‌ای است که معمولاً نمی‌شود آن را تحمل کرد، در این صورت هر وقت به حرج افتادند مى‌توانند افطار نمایند ولى تا در حرج واقع نشده‌اند، نباید روزه را باطل کنند.
 
آیت الله مکارم شیرازی: اگر روزه دار به اندازه‌اى تشنه شود که طاقت تحمّل آن را ندارد و یا ترس بیمارى و تلف داشته باشد، مى‌تواند به اندازه ضرورت آب بنوشد، ولى روزه او باطل مى‌شود و اگر ماه رمضان باشد باید بقیّه روز را امساک کند.
 
آیت الله سیستانی: ضعف به تنهایى مجوز روزه خوارى نیست هرچند شدید باشد‌، مگر این که موجب مشقت (سختی زیاد) باشد که در این صورت خوردن یا آشامیدن به مقدار ضرورت جایز است و باید بعد از آن قضا نماید.

انتهاي پيام/