به گزارش خبرنگار سياست خارجي باشگاه خبرنگاران، علل گرفتاري مصر در دور باطل گسترش خشونت شب گذشته در برنامه گفتگوي ويژه خبري با حضور سعدالله زارعي و حسين رويوران كارشناسان ارشد مسائل غرب آسيا مورد بحث و بررسي قرار گرفت.

سعدالله زارعي در ابتدا در پاسخ به سوالی مبني براينكه چرا مصر دچار چنين وضعيت شكننده خشونت باري شده است، گفت: امروز مصر مرحله بي‌سابقه تاريخي را تجربه مي‌كند به گونه‌اي كه اگر نگاهي به تاريخ صد ساله اين كشور بياندازيم در كمتر موردي اين تعداد تلفات بر مردم مصر تحميل شده است.

وي با اشاره به اينكه مصر از روند انتقال امور لازم در طي دو سال گذشته پيروي نكرده است، افزود: زيربناي قانوني مصر ناقص تنظيم شده به گونه‌اي كه از اجماع كافي برخوردار نيست.

زارعي با اشاره به كشته شدن بسياري از مردم مصر در ميدان الرابعه گفت: در اين ميدان مخالفين تجمع كردند و داراي يك خواسته مدني بودند اين در حالي است كه نبايد با چنين اجتماعي به اين شيوه برخورد مي‌شد.

وي تصريح كرد: هيچ گزارشي مبني براينكه مردماني كه در ميدان و خيابان‌هاي نزديك اجماع كرده بودند قصد تعرض به دستگاه‌هاي حكومتي و دولتي را داشتند وجود ندارد زيرا هيچ گزارشي نه از سوي مقامات رسمي و نه از سوي منابع مستقل منتشر نشد.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با تاكيد براينكه اين تجمع بايد مورد تحمل قرار مي‌گرفت، افزود: در نقطه مقابل اين اجتماع تجمع بزرگي در ميدان التحرير تحت لواي ارتش به وجود آمده بود.

وي با اشاره به اينكه در ميدان التحرير هيچ اتفاقي صورت نگرفت اما در ميدان الرابعه شاهد بروز صحنه‌هاي خشونت باري بوديم، اظهار داشت: ارتش و دولت از كشته شدن 21 نفر در اين ميدان خبر مي‌دهند اما اين درحالي است كه شواهد و قرائن بيشتر از اين تعداد را حكايت مي‌كند.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا اظهار داشت: متاسفانه قضاياي مصر نشان دهنده اين است كه هيچ نهاد جامعي در حال حاضر براي مديريت صحنه‌ها و رساندن طرفين به اجماع وجود ندارد بنابراين اين موضوع يك نقطه خطر درباره مصر به حساب مي‌آيد.

زارعي با اشاره به اينكه اوضاع مصر روز به روز خشن‌تر مي‌شود، افزود: متاسفانه در درون هر دو طرف يعني هم در درون اخوان المسلمين و هم درون حكومت هيچ نيرويي كه برنامه‌اي براي مهار اين قضايا وجود داشته باشد، ديده نمي‌شود.

وي با بيان اينكه دو طرف در مصر بر اعمال خشونت‌آمیز تاكيد مي‌كنند، ادامه داد: طرفين نمي‌خواهند با روشي مبتني بر تفاهم و گفتگو قضايا را به نقطه‌اي مشخص سوق دهند بنابراين آنها استفاده از زور و روش‌هاي خشن را به جاي گفتگو و روش‌هاي مدني ترجيح مي‌دهند بنابراين اين مسئله مي‌تواند براي آينده مصر خطرناك باشد.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا در پاسخ به سوال ديگري مبني براينكه چرا ارتش و اخوان المسلمين هر دو به زورآزمايي خياباني روي آوردند، اضافه كرد: وقتي جنگ قدرت در كشوري به وقوع مي‌پيوند يك عقلانيت سياسي به وجود مي‌آيد و سبب مي‌شود اين مسائل در درون مجلس يا احزاب سياسي مورد حل و فصل قرار گيرد اما متاسفانه در مصر اينگونه نيست با وجود اينكه اخوان المسلمين داراي سابقه 85 ساله است انتظار مي‌رفت با عقلانيت سياسي اين مسائل پيش برود.

وي با اشاره به اينكه هر دو گروه به جاي اينكه به تفاهم در فضاي سياسي دست پيدا كنند متاسفانه اين قضايا را به سمت تنش و درگيري سوق مي‌دهند، گفت: در طول 85 سال گذشته هيچگاه اخوان المسلمين شمشير را از رو نبسته بود به گونه ‌اي كه در هيچيك از دولت‌هاي ناصر، سادات و مبارك چنين اتفاقاتي صورت نگرفت و هميشه يك خط ميانه‌رويي را آنها در پيش مي‌گرفتند.

زارعي با بيان اينكه اخوان المسلمين معمولا برخورد سلبي با حكومت‌ها و دستگاه حاكم نمي‌كرد، اظهار داشت: اخوان المسلمين هميشه به عنوان يك گروه محافظه‌كار شناخته مي‌شد اما الان مشاهده مي‌كنيم كه طبيعت جديدي را پيدا كرده است.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به فتاواي عجيب شيوخ وهابي مبني براينكه قتل ارتش براي مردم تجمع كننده در ميدان الادويه مباح است، افزود: اخوان المسلمين يك جريان شناخته شده و داراي سبك و سياق معيني است.

وي با اشاره به اينكه ارتش در زمان مبارك رفتار بسيار معقولي را از خود نشان مي‌داد، اضافه كرد: طنطاوي تا به آخر حوادث با مردم درگير نشد.

زارعي با اشاره به اينكه ارتش در دوران شوراي عالي نظامي هم كه يك سال به طول انجاميد با مردم درگير نشد، خاطرنشان کرد: ارتش حتي در زمان ظهور جنبش تمرد به صورت خشن وارد عمل نشده بود.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا گفت: دست‌هاي آلوده‌اي طي سه هفته اخير به اسم حمايت از ارتش و دولت از عربستان به قاهره آمده‌اند و ميلياردها دلار پول را نثار كرده‌اند تا سكان قضايا را در سيستم ارتش به دست بگيرند.

وي با بيان اينكه يك جريان حداقلي جبهه اخوان المسلمين را به خشونت تشويق مي‌كند، اظهار داشت: اين جريان حداقلي پايگاه اجتماعي ضعيفي را در انتخابات دارد.

زارعي با اشاره به اينكه 5 درصد از جريان سلفي در مصر نفوذ اجتماعي دارند، افزود: امروزه يك خشونت مهارناپذير در ميدان الادويه از سوي اين گروه صادر مي‌شود.

وي با اشاره به اينكه عربستان در مصر داراي نفوذ بسيار كمي است، گفت: هميشه ميان مصري‌ها و سعودي‌ها رقابت بوده است به گونه‌اي كه در شهرهاي مصر پرچم عربستان به آتش كشيده مي‌شود و اين موضوع نشان دهنده اين است كه عربستان داراي نفوذ حداقلي است.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا ادامه داد: امروزه در هر دو طرف ماجرا صاحبان نفوذ حداقلي سكان خشونت را به دست گرفته‌اند و مصر را به يك نقطه نامعلومي پرتاب مي‌كنند تا بتوانند در فضاي آشفته نيروهاي اصيل را كنار بگذارند و خودشان حاكم شوند.

زارعي با بيان اينكه اين خشونت‌ها را نمي‌توان به تبع ملايم مصري‌ها نسبت داد، خاطرنشان کرد: اين خشونت‌ها را نه به متن اصيل ارتش و نه به متن اصيل اخوان المسلمين نمي‌توان انتساب داد.

وي با اشاره به اينكه دست‌هايي در پشت صحنه مصر حاكم است،گفت: آمريكايي‌ها صحنه‌هاي حاكم در مصر را توجيح كرده و اعلام مي‌كنند كه كمك‌هايشان را به مصر ادامه خواهند داد و اين موضوع نشان دهنده اين است كه دست‌هايي از خارج اين صحنه را به سمت خشونت مديريت مي‌كند.

زارعي در پاسخ به سوال ديگري مبني براينكه آينده بيداري اسلامي را با تحولات اخير مصر چگونه ارزيابي مي‌كنيد، ادامه داد: بيداري اسلامي از حساب آنچه كه در ميدان الادويه و التحرير مي‌گذرد متفاوت است.

وي با اشاره به اينكه حداكثر 3.5 ميليون نفر در ابتداي انقلاب مصر در صحنه‌ها حضور داشتند، افزود: قاهره كه داراي جمعيت 19 ميليون نفري است تنها بيش از 500 هزار نفر در خيابان‌ها تظاهرات كردند اما به مرور بعد از مدتي حضور مردم در صحنه تحولات مصر يعني در فاصله رفتن مبارك تا انتخابات رياست جمهوري به حدود 7 ميليون و سپس به 15 ميليون رسيد.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با بيان اينكه مردم براي تعيين سرنوشت كشورشان در صحنه حاضر شدند، گفت: اكنون تعداد حضور مردم در صحنه به 25 ميليون نفر عدول پيدا كرده است.

وي با اشاره به اينكه ارتش طرف بيداري اسلامي بوده است اضافه كرد: كسي با ارتش، بيداري اسلامي را نمي‌سنجد.

زارعي با بيان اينكه يك جريان حداقلي خشونت‌طلب، خودخواه و متوصل به انواع شيوه‌هاي غير قانوني رادر مصر شاهد هستيم، افزود: اين جريان براي مصر بسيار خطرناك است.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا گفت: مشكل اصلي مصر اين است كه آن قاعده اجتماعي كه اكثريت اين حركت را تشكيل مي‌دهد كه از نهاد لازم براي مديريت برخوردار نيست زيرا اين جريان به صورت يك جريان اجتماعي در حال حركت است.

وي خاطرنشان کرد: متاسفانه خودخواهي‌هاي سياسي، انحصارهاي گروهي و فردگرايانه آفت‌هايي هستند كه تا حدود سبب ايستادگي موج بيداري اسلامي در برخي از اين ايستگاه‌ها شده است.

وي با اشاره به گفته‌هاي وزير دفاع رژيم جعلی صهونيستي مبني براينكه با توجه به شرايط موجود تا دو سال آينده امنيت این رژیم جعلی تامين خواهد شد چراكه كشورها درگير مسائل داخلي خود هستند، افزود: اين اظهار نظر، نظري كاملا بيدار و نشان دهنده اين است كه اسرائيل طرفدار هرج و مرج در سطح منطقه است.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به اينكه همه اتفاق‌هايي كه در سطح منطقه در تونس، مصر، سوريه و ليبي صورت گرفته تصادفي نيست، ادامه داد: پشت سر تمام این حوادث قطعا مسائل بسیار زیادی وجود دارد.

رويوران با تاكيد براينكه در داخل مصر متاسفانه نوعی انسداد سياسي به وجود آمده است، افزود: باید گفت؛ ارتش براي يكسره سازي كودتا كرده است.

وي گفت: طرفداران اخوان المسلمين در طي سه هفته اخير همچنان در صحنه هستند و نشان دادند كه تلفات مي‌دهند، مي‌مانند و ايستادگي مي كنند.

رويوران با بيان اينكه نه اخوان المسلمين و نه ارتش نمي‌خواهند كوتاه بيايند، افزود: آنچه كه در صحنه‌هاي اخير در تحولات مصر اتفاق افتاده اين است كه انسداد سياسي به سمت ناامني اجتماعي در حال حركت است يعني ارتش از مردم درخواست حضور در ميدان التحرير را كرده است و در مقابل مردم هم اختياري به ارتش داده‌اند تا اين گروه‌ها را از سطح خيابان‌ها جمع كنند كه به عبارتي اين امر التيماتوم ارتش است.

وي مديريت نامطلوب را موجب انسداد سياسي و تنش‌هاي اجتماعي در مصر دانست و تاکید كرد: ارتش به هر قيمتي به دنبال يكسره سازي است و تا زماني كه اخوان المسلمين پايگاه اجتماعي گسترده‌اي نداشته باشد اين موضوع مي‌تواند هزينه بسيار بالايي را در بر داشته باشد.

رويوران با اشاره به ورود افرادي همچون بشيري و عبدالفتاح به مصر براي بهبود شرايط گفت: مشاور سابق مرسي پيشنهاداتي دارد مبنی براینکه باید يك كابينه جديد بايد شكل گيرد و ظرف دو ماه آينده انتخابات رياست جمهوري براساس قانون اساسي 2012 برپا شود.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره حضور افراد ميانه‌رو براي فروكش كردن تنش‌ها و خشونت‌ها در جامعه مصر افزود: متاسفانه در اردوكشي‌هاي خياباني خردي از جمعي از نخبگان و رهبران به عوام منتقل مي‌شود كه در اين صورت ديگر امكان كنترل وجود ندارد.

وي ادامه داد: يكسري نيروهاي گريز از مركز با برنامه‌ريزي و يا بدون برنامه‌ريزي از اين اجتماع خارج و سبب ايجاد كشتار و خشونت در جامعه مصر مي‌شود.

رويوران در پاسخ به سوال ديگري مبني براينكه وظيفه كشورهاي ديگر و گروه‌هاي اسلامي خارج از مصر براي ميانجي‌گري چيست، گفت: بايد اشتباهات محاسباتي در هر دو گروه يعني ارتش و اخوان المسلمين تصحيح شود.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به اينكه اخوان المسلمين تصور مي‌كرد كه اگردر ميدان الادويه جمع شوند بخشي از ارتش به مردم ملحق مي‌شود، افزود: گارد رياست جمهوري در زمان مرسي دچار تغيير ساختاري شده به گونه‌اي كه يكسري نيروهاي جديد وارد عرصه شده‌اند.

وي با اشاره به اينكه ارتش تصور مي‌كرد كه به سرعت مي تواند اخوان المسلمين را مهار كند، افزود: حضور مردم در طي دو سال اخير در صحنه به عنوان يك پديده نهادينه شده است.

رويوران با بيان اينكه برگشت از اين محاسبات اشتباه مي‌تواند شروع يك راه حل باشد، خاطرنشان کرد: اخوان المسلمين در حدود 40 كشور به عنوان يك تشكل معرفي شده است بنابراین تمام مجموعه‌هاي اخواني بيرون از مصر صحنه را بهتر مي‌ديدند موفق نشدند با محمد بديع به عنوان بالاترين مقام اخواني صحبت كنند و راه حلي را ارائه دهند.

وي راشد اندوشي را يكي از افراد خوش فكر اخوان المسلمين دانست، اظهار كرد: راشد اندوشي يكي از مهمترين نيروهاي اخوان المسلمين به حساب مي‌آيد كه از عقلانيت بالايي برخوردار بوده كه متاسفانه گرفتار مسائل داخلي تونس شده است.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به اينكه راه حل بحران مصر را بايد در داخل كشور جستجو كرد گفت: ارتش و اخوان المسلمين بايد به گونه‌اي با يكديگر کنار بيايند.

رويوران با اشاره به اينكه آينده مصر در معرض تهديد است، اظهار داشت: اگر مصر به سمت جنگ داخلي برود جمع كردن اوضاع مدت زيادي به طول خواهد انجاميد بنابراين هيچ راهي جز ايثار ارتش و اخواني‌ها وجود ندارد و بايد توافق‌ها بر حداقل‌‌ها در يك دوره گذرا صورت گيرد.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با بيان اينكه بار ديگر مصر بايد به آراي عمومي بازگردد، اضافه كرد: مردم بايد كار را يكسره كنند زيرا اگر زورآزمايي شدت يابد جنگ داخلي اجتناب‌ناپذير خواهد شد.

وي در پاسخ به سوال ديگري مبني براينكه ارزيابي شما از آينده تحولات مصر چيست، گفت: بيداري اسلامي حركت كلاني است كه در رفتارهاي مردم نهادينه شده يعني مردم به سمت سرنگوني رژيم‌هاي استبدادي حركت كردند زيرا مردماني كه از استبداد بيزار بودند با غرب دچار تضاد شدند.

رويوران با بيان اينكه آزادي‌خواهي و استقلال‌طلبي جامعه مصر را بر سر جاي خودش قرار مي‌دهد، اظهار داشت: بيداري اسلامي درگير رقابت‌هاي داخلي شده اما حس استقلال‌طلبي همچنان باقي است.

وي با اشاره به اينكه مردم در ميدان الادويه شعار مرگ بر آمريكا سر مي‌دهند، افزود: مردم، آمريكا را مسئول كودتا مي‌دانند و اين موضوع نشان‌دهنده این است كه حس استقلال‌طلبي در همه گروه‌ها وجود دارد.

اين كارشناس ارشد مسائل غرب آسيا رقابت‌هاي داخلي احزاب را سبب توقف بيداري اسلامي دانست و خاطرنشان کرد: افراد خردمند و كساني كه داراي وجهه اجتماعي و ديني هستند بايد رقابت‌هاي داخلي را جمع و جور كنند.

انتهاي پيام/