به گزارش باشگاه خبرنگاران، در قدیم لباس ملی قزاق‌ها ضمن سادگی، زیبایی خاصی داشت برای دوختن لباس ازمواد سنتی همچون پوست، چرم، نمد نازک، ماهوت استفاده و آن را در شرایط خانگی خود آماده می‌کردند. لباس را هم از پارچه‌های وارداتی مانند ابریشم، مخمل، زربافت می‌دوختند که خود معیار ویژه استطاعت صاحبش بود.

پارچه‌های نخی به طور وسیع استفاده می‌شدند از چرم و پوست پالتوی پوست، کلاه، شلوار و لباس رویی زیبا می‌دوختند اساسا از پوست دام خانگی مثل بز، گوسفند، گاو، اسب استفاده می‌کردند. پوست کنده شده را خشک کرده ,سپس آن را با شیر ترش (آیران) مخلوط شده با سبوس یا آرد می‌مالیدند و پوست را لوله کرده و  بعد از سه , چهار روز آن را  با آب شستشو داده و در آب‌نمک قرار می‌دادند بعد از خشک کردن در چند نوبت مخلوط باقی مانده را از داخل با کارد مخصوصی تراشیده سپس پوست را با دست نرم می‌کردند و پس از آنکه پوست به رنگ سفید درآمد برای این که بیشتر سفید شود بر روی آن آبی گچ آلود می‌ریختند پوست آماده را با پارچه دوخته استفاده می‌کردند.
 
برای تهیه پوستین و شلوار زمستانی پوست را دباغی وسپس  رنگ‌آمیزی می‌کردند، مثلا رنگ زرد را از ریشه گیاه‌های مختلف یا از برگ‌های درختان و رنگ نارنجی را از پوست خشک شده انار به دست می‌آوردند در میان مواد برای دوختن لباس قزاقی پشم حیوانات خانگی جایگاه ویژه‌ای داشت از آن به عنوان آستر برای پیراهن رویی و کلاه‌ها استفاده می‌کردند.

انواع زیادی از لباس‌ها را از نمد می‌دوختند برای تهیه آن به طور عمده پشم سفید به ویژه پشم نازکی ارزش زیاد داشت که آن را از گردن گوسفند  به دست می‌آوردند قزاق‌ها از قدیم می‌توانستند از پشم شتر و گوسفند ماهوت خشن درست کنند بهترین پارچه از پشم شتر‌های جوان به دست می‌آمد, از ماهوت پشم گوسفند بیشتر تهیدستان  لباس می‌دوختند.

همزمان با مواد پشمی و پوستی استفاده از پارچه‌های وارداتی از جمله ابریشمی، نخی و غیره در قزاق‌های کوچ‌نشین متداول بود مصرف کنندگان اساسی پارچه‌های وارداتی اشراف‌زادگان بودند بعد از آن که مردم قزاق به روسیه نزدیک شدند کالا‌های روسی از جمله پارچه‌ها جای کالاهای آسیای میانه را گرفتند مواد کارخانه‌ای جای پارچه‌های خانگی را گرفتند که این موضوع با مسیرعمومی تخریب اقتصاد کالا به کالا رابطه داشت.

در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم قزاق‌ها اساسا لباس را از پارچه‌های نخی تولید کارخانه‌ای می‌دوختند ثروتمندان پارچه‌های گران همچون مخمل، ابریشم، اطلس، زربافت می‌خریدند و لباس را با پوست، گلدوزی و زیورهای گوناگونی می‌آراستند.
 
لباس و کلاه‌های زنانه
 
"کُیلِک" (پیراهن)  نوع قدیمی لباس زنانه است "کویلِک" را از پارچه‌های مختلفی می‌دوختند، برای لباس روزمره از پارچه ارزان، برای جشن از پارچه گران استفاده می‌کردند.
 
"کَمزول" کت سبک زنانه است زنان قزاق دو نوع "کَمزول" داشتند: آستین بلند و آستین کوتاه این نوع لباس را از پارچه‌های گران و محکم مثل مخمل با آستر یک لایی می‌دوختند دختران جوان در قیاس با زنان میان سال "کَمزول"‌هایی پر رنگ و شاد می‌پوشیدند حتی دختران فقیران هم  "کَمزول های" جشنی با نقش‌ها و گلدوزی داشتند.
 
 "شاپان" خلعت رویی قدیمی زنانه است آن معمولا با آستین بلند و گسترده دوخته می‌شد برای فصل سرد, آستر پشمی آن را با رویه می‌بافتند "شاپان" جشنی را قاعدتا از پارچه‌های گران می‌دوختند گاهی با گلدوزی، نقش و نگار، پوست را تزیین می‌کردند خلعت‌های شیک و زیبا آراسته شده دختران به عنوان لباس عروسی مراسم  نگهداری می‌شدند.
 
"کوپی"، لباس زمستانی رویی زنانه غالبا از پوست روباه ساخته می‌شد علاوه بر این خانم‌های با بضاعت پالتوی پوست را از پوست‌های گران حیوانات پرپرز سفارش می‌دادند.
 
 کلاه‌های زنانه قزاق‌ها غیر از وظیفه اصلی خود هم نشانه وضعیت خانوادگی  را به عهده داشت دختران دو نوع کلاه می‌پوشیدند: "تاقیا" و کلاه گرم پوستی "بوریک".
 
 "بوریک" معمولا مال دخترانی از خانواده ثروتمند بود "تاقیا" را با  دسته پرجغد که به عقیده قزاق‌ها صاحبش را از چشم‌زخم حفظ می‌کند تزیین می‌کردند.
 
 "سَوکِله"، کلاه عروس قزاقی قابل توجه ویژه‌ای است که جزو حتمی جهیزیه بود و قبل ازرسیدن  دختر به سن بلوغ آماده می‌شد،  "سَوکِله" را در مراسم جشن عروسی به سرعروس می‌کردند بعد از ازدواج عروس آن را در اعیاد می‌پوشید "سَوکِله" وضع اجتماعی خانم را در جامع مشخص می‌کرد با تولد بچه اول زن کلاه مخصوص شوهردار"کیمِشِک" را به سر می‌کرد و آن را تا ایام پیری از سر در نمی‌آورد.
 
 
لباس و کلاه‌های مردانه
 
لباس مردانه شامل "ژِیده"، پیراهن، شلوار، "شاپان" و غیره بود شلوارهای زیرپوش از پارچه‌های نازک و ساده،  شلوارهای رویی از ماهوت، جیر یا از پارچه‌های نخی دوخته شده بودند لباس رویی اصلی مردها "شاپان"خلعت بود در میان قزاق‌ها  چنین رسم رواج یافته بود که به اشخاص محترم "شاپان" را به عنوان  هدیه می‌پوشاندند قزاق‌های ثروتمند برای آنکه برتری خویش را در جامعه تاکید کنند دو تا شاپان را همزمان می‌پوشیدند.
 
لباس گرم مردانه هم گون بود: "کوپی" که از پشم شتر یا گوسفند تهیه شده، "تولوپ"، پالتویی از پوست گوسفند و "ایشیک" – پالتوی گران قیمتی است که از پوست گرگ ساخته شد طبق رسم متداول "ایشیک" را جوانی که به سن بیست و پنج سالگی نرسیده نباید بپوشد به عقیده قزاق‌ها اگر جوان چنین "ایشیکی" را بپوشد  گویی دچار بلا و بیماری می‌شود.
 
کلاه دائمی مردانه مانند دختران قزاق "تاقیا" بود که آن را تمام سال می‌پوشیدند: تابستان بعضی جداگانه، بعضی‌ها زیر "بوریک" یا "قالپاق"،  زمستان زیر کلاه پوستی اصلی مثل "تیماق" می‌پوشیدند  "تیماق" را قزاق‌ها مقدس می‌شمردند آن را به هیچ وجه عوض نمی‌کردند، هدیه نمی‌کردند، پا نمی‌زدند در میان قزاق نوزاد نارس را توی "تیماق" پرورش می‌دادند وقتی که از کسی عذرخواهی می‌کردند زیر پایش "تیماقش" را می‌انداختند قزاق‌ها حدود پانزده نوع از این کلاه را دارند "قولاقشین" و "مالاقاین" نیز در شمار کلاه‌های زمستانی مردانه هستند، جزو حتمی لباس مردانه کمربندهایی از چرم، مخمل یا از ابریشم بود.


نمونه‌اي از لباس‌ها و کلاه‌هاي محلي "قزاقستان"

 
                                                                                                                                                                                                                                                                                 

منبع: سفارت قزاقستان