به گزارش
گروه علمی باشگاه خبرنگاران؛ اتاق تمیز اصولاً به محیطی گفته میشود که جهت تولید و یا تحقیقات علمی و صنعتی در آن فعالیتهایی صورت میگیرد و در این محیط مقدار آلاینده های زیست محیطی بسیار پایین تر از حد معمول فضای یک محیط بسته میباشد. آلایندههای معمول عبارتند از: گرد و غبار، میکروبهای معلق در فضا و بخار مایعات محیطی. بطور دقیق تر اتاق تمیز محیطی با آلایش کنترل شده ذرات معلق در فضاست که در هر متر مکعب آن تعداد معینی ذره موجود است. بطور مثال در ساختار تعریف شده در ISO ۹ برای اتاقهای تمیز تعداد کمتر از ۳۵ میلیون ذره در هر متر مکعب تشریح شدهاست.
اتاق تمیز میتواند فضای بسیار بزرگی باشد بطوریکه گاهی اوقات تمامی یک کارخانه با هزاران متر مربع مساحت میتواند در سولههایی با فضای تعریف شدهٔ اتاق تمیز و زمینهای پوشیده شده با کف پوش مخصوص اینگونه اتاقها ساخته شده باشد.
اتاقهای تمیز معمولاً برای تولید مواد نیمه رسانا مانند ژرمانیوم، سیلیکون و یا برای تولید لوازم تکنولوژیک پزشکی و زمینههای دیگر که تولیدات مربوط به آنها نیاز به محیطی بسیار پاکیزه و فاقد آلودگیهای عادی محیط دارند.
جریان هوای هدایت شده به داخل اتاقهای تمیز توسط دستگاه مخصوص تصفیه و فیلتر میشوند و همچنین هوای داخل محیط بطور دائم در چرخش و تصفیه مجدد قرار میگیرد و توسط دستگاههای تمیز کننده ذرات هوای قوی (HEPA) و یا (ULPA) پردازش میشوند تا ذرات ایجاد شده در محیط اتاق تمیز نیز از بین بروند.
کارکنان از دوش هوا که در اتاق مخصوصی در محل ورود به سالن تعبیه شده میگذرند و همواره از لباسهای مخصوص و پوشیده مانند کلاه و ماسک و دستکش و روپوش و کفش ویژه و... استفاده میکنند. حتی وسایل کار و دستگاههای موجود در اتاق تمیز نیز به شکلی طراحی شدهاند تا کمترین تعداد ذرات معلق در هوا از نتیجه کارشان حاصل شود. قابل توجهاست که اتاق تمیز محیط استریل نیست و الزاماً به دلیل تعداد کنترل شده ذرات معلق در هوای محیط، اتاق تمیز نامیده میشود. این ذرات توسط دستگاه شمارنده این ذرات قابل اندازه گیری هستند.
برخی اتاقهای تمیز دارای فشار مثبت هوا هستند و در این موارد در صورت وجود هرگونه درز و شیار در محیط اتاق تمیز به هوای بیرون، هوا از محیط اتاق تمیز خارج میشود و با این فشار مثبت هوا، از ورود هوای بیرون از این شیارها به داخل اتاق پیشگیری صورت میگیرد. برخی اتاقهای تمیز نیز به دستگاههای ویژه کنترل رطوبت هوا مجهز هستند که تلاش میکنند تا در موارد مورد نیاز رطوبت محیط را پایین نگه دارند. اتاقهای تمیز رده پایین شاید نیازی به تمامی این موارد نداشته باشند و تنها با رعایت پوشش کارکنان و بویژه کفشهای آنها و یا تعویض روپوش، فضای دلخواه را پدید آورند.