زمان‌ امام‌ صادق‌ (ع) در حقيقت‌، عصر طلايى‌ دانش‌ و ترويج‌ احكام‌ و تربيت‌ شاگردانى‌ بود كه‌ هر يك‌ مشعل‌ نورانى‌ علم‌ را به‌ گوشه‌ و كنار بردند و در خودشناسى و خداشناسى، مانند استاد بزرگ‌ و امام‌ بزرگوار خود در هدايت‌ مردم‌ كوشيدند.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شهرکرد:

حضرت‌ امام‌ جعفر صادق‌ (عليه‌ السلام)، ششمین امام شیعیان، در روز جمعه یا دوشنبه 17 ربيع‌ الاول‌ سال‌ 83 هجرى‌ قمری، در مدینه، چشم‌ به‌ جهان‌ گشود. پدر گرامیشان؛ حضرت امام محمد باقر (ع)؛ امام پنجم شیعیان، و مادرشان‌ ام‌ فروه؛ دختر قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ ابى‌ بكر است.

كنيه‌ آن‌ حضرت‌ (ع)، « ابو عبدالله » و لقب مبارکشان «‌ صادق‌ » می باشد.

حضرت‌ امام جعفر صادق‌ (ع) تا سن 12 سالگى‌، معاصر جد گراميشان‌ حضرت‌ امام سجاد (ع) بودند و مسلماً تربيت اوليه‌ ایشان، تحت‌ نظر آن‌ بزرگوار (ع) صورت‌ گرفته‌ و از خرمن‌ دانش‌ و معرفت جدشان، خوشه چينى‌ كرده‌ اند.

پس‌ از شهادت‌ امام‌ چهارم، به‌ مدت‌ 19 سال‌ نيز در خدمت‌ پدر بزرگوارشان؛‌ امام‌ محمد باقر (ع) زندگى‌ كرده و با اين‌ ترتيب،‌ 31 سال‌ از عمر شریف خود را در خدمت‌ جد و پدر بزرگوارشان، كه‌ حجت‌ خدا بوده و از مبدأ فيض‌ الهی، كسب‌ نور مى فرمودند، طی نمودند که ‌بهره مندى‌ از محضر پدر و جد بزرگوارشان، موجب‌ شد كه‌ با استعداد ذاتى‌ و شم‌ علمى‌ و ذكاوت‌ بسيار، به‌ حد كمال‌ علم‌ و ادب‌ رسيده و در عصر خود، بزرگترين‌ قهرمان‌ علم‌ و دانش‌ گردند.

حضرت امام جعفر صادق (ع)، پس‌ از درگذشت‌ پدر بزرگوارشان،‌ از سن 31 سالگی، و به مدت 34 سال ( تا پایان عمر مبارکشان )، به مقام امامت رسیدند که در این دوران، « مكتب‌ جعفرى‌ » را پايه ريزى‌، و موجب‌ بازسازى‌ و زنده‌ نگهداشتن‌ شريعت‌ ناب محمدى‌ (ص‌) گرديدند.

زندگى‌ پر بار امام‌ جعفر صادق‌ (ع)، با خلافت‌ 5‌ نفر از بنى‌ اميه‌ ( هشام‌ بن‌ عبدالملک، وليد بن‌ يزيد، يزيد بن‌ وليد، ابراهيم‌ بن‌ وليد، مروان‌ حمار ) مقارن شد که هر يک،‌ به‌ نحوى‌ موجبات تألم‌ و تأثر و كدورت‌ خاطر مبارک و روح‌ بلند آن امام‌ معصوم‌ (ع‌) را فراهم‌ مى‌كردند، و دو نفر از خلفاى‌ عباسى‌ ( سفاح‌ و منصور ) نيز در زمان‌ امام‌ صادق (ع)، مسند خلافت‌ را تصاحب‌ كردند كه‌ در بيداد و ستم،‌ بر امويان‌ پيشى‌ گرفتند، چنانكه‌ امام‌ صادق‌ (ع) در 10 سال‌ آخر عمر مبارکشان،‌ در ناامنى‌ و ناراحتى‌ بيشترى‌ به سر مى بردند.

عصر امام‌ صادق‌ (ع) يكى‌ از طوفانى ترين‌ ادوار تاريخ‌ اسلام‌ است‌ كه‌ از يك‌ سو، اغتشاش ها و انقلاب هاى‌ پياپى‌ گروههاى‌ مختلف، بويژه‌ از طرف‌ خونخواهان‌ امام‌ حسين‌ (ع) رخ‌ مى‌داد، كه‌ انقلاب‌ ابوسلمه در كوفه‌ و ابو مسلم‌ در خراسان‌ و ايران‌ از مهمترين‌ آنها بوده‌ است‌، و همين‌ انقلاب‌ سرانجام‌ حكومت‌ شوم‌ بنى‌ اميه‌ را برانداخت‌ و مردم‌ را از يوغ‌ ستم‌ و بيدادشان‌ رها ساخت، اما سرانجام‌ بنى‌ عباس،‌ با توطئه‌ و ناحق، از انقلاب‌ بهره‌ گرفته‌ و حكومت‌ و خلافت‌ را تصاحب‌ كردند.

دوره‌ انتقال‌ حكومت‌ هزار ماهه‌ بنى‌ اميه‌ به‌ بنى‌ عباس،‌ طوفانى ترين‌ و پر هرج‌ و مرج‌ ترين‌ دورانى‌ بود كه‌ زندگى‌ امام‌ جعفر صادق‌ (ع) را فرا گرفته‌ بود.

از ديگر سو، عصر آن‌ حضرت‌ (ع)، عصر برخورد مكتب ها و ايدئولوژي ها، و عصر تضاد افكار فلسفى‌ و كلامى‌ مختلف‌ بود كه‌ از برخورد ملتهاى‌ اسلام‌ با مردم‌ كشورهاى‌ فتح‌ شده‌ و نيز روابط مراكز اسلامى‌ با دنياى‌ خارج به‌ وجود آمده‌ و در مسلمانان‌ نيز شور و هيجانى‌ براى‌ فهميدن‌ و پژوهش‌ پديد آورده‌ بود.

عصرى‌ كه‌ كوچكترين‌ كم‌ كارى‌ يا عدم‌ بيدارى‌ و تحرك‌ لازم، موجب‌ نابودى‌ دين‌ و تعليمات‌ حيات بخش‌ اسلام مى شد.

اينجا بود كه‌ امام‌ صادق (ع) دشوارى‌ فراوان‌ در پيش‌ و مسئوليت‌ عظيم‌ بر دوش‌ داشت.

پيشواى‌ ششم‌ شیعیان (ع) در گير و دار چنين‌ بحرانى‌ مى بايست‌ به‌ فكر نجات‌ افكار توده‌ مسلمانان‌ از الحاد و بى دينى‌ و كفر، و نيز مانع‌ انحراف‌ اصول‌ و معارف‌ اسلامى‌ از مسير راستين‌ باشد، و از توجيهات‌ غلط و وارونه‌ دستورات‌ دين‌ به‌ وسيله‌ خلفاى‌ وقت‌ جلوگيرى‌ كند.

علاوه‌ بر اين، با نقشه ‌اى‌ دقيق‌ و ماهرانه، شيعه‌ را از اضمحلال‌ و نابودى‌ برهاند. شيعه‌اى‌ كه‌ در خفقان‌ و شكنجه‌ حكومت‌ پيشين‌، آخرين‌ رمق ها را مى‌گذراند، و آخرين‌ نفرات‌ خويش‌ را قربانى‌ مى‌داد، و رجال‌ و مردان‌ با ارزش‌ شيعه‌ يا مخفى‌ بودند، و يا جرأت‌ ابراز شخصيت‌ نداشتند. حكومت‌ جديد هم‌ در كشتار و بى عدالتى‌ دست‌ كمى‌ از قبل نداشت‌ و وضع‌ به‌ حدى‌ خفقان‌آور و ناگوار و خطرناك‌ بود كه‌ همه‌ ياران‌ امام‌ (ع ) را در معرض‌ خطر مرگ‌ قرار مى داد.

در چنين‌ شرايط دشوارى، امام‌ صادق (ع)، به‌ احياء و بازسازى‌ معارف‌ اسلامى‌ پرداخت‌ و مكتب‌ علمى‌ عظيمى‌ به‌ وجود آورد كه‌ محصول‌ آن، چهار هزار شاگرد متخصص‌ ( همانند هشام ، محمد بن‌ مسلم، جابر بن‌ حيان‌‌ و ... ) در رشته‌هاى‌ گوناگون‌ علوم‌ بود، و اينان‌ در سراسر كشور پهناور اسلامى‌ آن‌ روز پخش‌ شدند.

هر يك‌ از اينان‌ از طرفى‌ خود ، بازگو كننده‌ منطق‌ امام‌ (ع) كه‌ همان‌ منطق‌ اسلام‌ است‌ و پاسدار ميراث‌ دينى‌ و علمى‌ و نگهدارنده‌ تشيع‌ راستين‌ بودند، و از طرف‌ ديگر مدافع‌ و مانع‌ نفوذ افكار ضد اسلامى‌ و ويرانگر در ميان‌ مسلمانان‌ می شدند.

تأسيس‌ چنين‌ مكتب‌ فكرى‌ و نوسازى‌ و احياى‌ تعليمات‌ اسلامى، سبب‌ شد كه‌ امام‌ صادق‌ (ع‌) به‌ عنوان‌ رئيس‌ مذهب‌ جعفرى‌ ( تشيع‌ ) مشهور گردند.

فقه‌ جعفرى‌ همان‌ فقه‌ محمدى‌ يا دستورهاى‌ دينى‌ است‌ كه‌ از سوى‌ خدا، و‌ از طريق‌ قرآن‌ و وحى، به‌ پيغمبر بزرگوارش (ص)،‌ رسيده‌ است.

بر خلاف‌ ساير فرقه‌ها كه‌ بر مبناى‌ عقيده‌ و رأى‌ و نظر خود مطالبى‌ را كم‌ يا زياد مى‌كردند، فقه‌ جعفرى‌ توضيح‌ و بيان‌ همان‌ اصول‌ و فروعى‌ بود كه‌ در مكتب‌ اسلام‌ از آغاز مطرح‌ بوده‌ است‌.

طولى‌ نكشيد كه‌ بنى‌ عباس‌، پس‌ از تحكيم‌ پايه‌هاى‌ حكومت‌ و نفوذ خود، همان‌ شيوه‌ ستم‌ و فشار بنى‌ اميه‌ را پيش‌ گرفتند و حتى‌ از آنان‌ هم‌ گوى‌ سبقت‌ را ربودند.

امام‌ صادق‌ (ع) به عنوان مبارزى‌ نستوه‌ و خستگى‌ناپذير و بنيادى‌ در ميدان‌ فكر و عمل‌، كارى‌ را كه‌ امام‌ حسين‌ (ع) به‌ صورت‌ قيام‌ خونين‌ انجام‌ دادند، در لباس‌ تدريس‌ و تأسيس‌ مكتب‌ و انسان‌ سازى‌ انجام‌ داد. 

زمان‌ امام‌ صادق‌ (ع) در حقيقت‌، عصر طلايى‌ دانش‌ و ترويج‌ احكام‌ و تربيت‌ شاگردانى‌ بود كه‌ هر يك‌ مشعل‌ نورانى‌ علم‌ را به‌ گوشه‌ و كنار بردند و در خودشناسى و خداشناسى، مانند استاد بزرگ‌ و امام‌ بزرگوار خود در هدايت‌ مردم‌ كوشيدند.

حضرت‌ امام صادق‌ (ع)، مانند پدران‌ بزرگوار خود، در كليه‌ صفات‌ نيكو و سجاياى‌ اخلاقى‌ سرآمد روزگار بود. آن حضرت (ع) داراى‌ قلبى‌ روشن‌ به‌ نور الهى‌ و در احسان‌ و انفاق‌ به‌ نيازمندان‌ مانند اجداد خود بودند.

ایشان، داراى‌ حكمت‌ و علم‌ وسيع‌ و نفوذ كلام‌ و قدرت‌ بيان‌ بود. با كمال‌ تواضع‌ و در عين‌ حال‌ با نهايت‌ مناعت‌ طبع‌، كارهاى‌ خود را شخصاً انجام‌ مى‌داد، و در برابر آفتاب‌ سوزان‌ حجاز، بيل‌ به‌ دست‌ گرفته و در مزرعه‌ خود كشاورزى‌ مى فرمودند. 

سرانجام، حضرت‌ امام جعفر صادق‌ (ع)، بر اثر توطئه هاى‌ منصور عباسى ( منصور دوانیقی )،‌ در 25 شوال المکرم سال‌ 148 هجرى‌، و در سن 65 سالگی مسموم‌ و به شهادت رسید و پیکر مطهرشان، در قبرستان‌ بقيع‌ در مدينه‌ مدفون‌ شد.

پس‌ از حضرت‌ امام جعفر صادق‌ (ع)، مقام‌ امامت،‌ بنا به‌ امر خدای متعال، به‌ فرزند عزیزشان؛ حضرت امام‌ موسى‌ بن جعفر الكاظ‌م‌ (ع) منتقل‌ گرديد.

حضرت‌ امام‌ جعفر صادق‌ (ع)، دارای 10 فرزند ( هفت‌ پسر و سه‌ دختر ) بودند. 
 

********

 
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اَبا عَبْدِ اللّهِ يا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ اَيُّهَا الصّادِقُ
يَا بْنَ رَسُولِ اللّهِ يا حُجَّةَ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ يا سَيِّدَنا وَ مَوْلينا
اِنّا تَوَجَّهْنا وَ اسْتَشْفَعْنا وَ تَوَسَّلْنا بِكَ اِلَى اللّهِ وَ قَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَىْ حاجاتِنا
يا وَجيهاً عِنْدَ اللّهِ اِشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّهِ ...

 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.