دكتر زهرا عبداللهي متخصص تغذيه ومدير دفتر بهبود تغذيه جامعه معاونت بهداشت در گفتگو با خبرنگار علمي باشگاه خبرنگاران گفت: شير و فرآورده هاي لبني مهم ترين منبع تامين كلسيم مورد نياز بدن است و مصرف آن جهت حفظ سلامت و استحكام استخوان ها، دندان ها و پوست لازم است.. پروتئين هاي شير نيز منبع مهمي در تامين پروتئين مورد نيازروزانه بدن هستند. اما بايد توجه داشت كه شير يك غذاي بسيار فسادپذير است. رطوبت بالا و وجود مواد مغذي در شير آن را به محيط مناسبي براي رشد ميكروب ها تبديل كرده است. بنابراين قبل از مصرف لازم است پاستوريزه شود.
وی ادامه داد: پاستوريزاسيون از نظر صنعتي يعني حرارت دادن شير در دماي پايين تر از نقطه جوش آب كه به منظور از بين بردن ميكروب هاي بيماريزا و كاهش بار ميكروبي انجام مي شود. شير پاستوريزه دردماي يخچال به مدت حدود يك هفته قابل نگهداري است. استريل كردن شيرنیز روش ديگري است كه براي نگهداري طولاني مدت شير استفاده مي شود. استــريليزاسيون صنعتي براي از بين بردن تمام ميكروارگانيسم هاي موجود در شير انجام مي شود. دراين روش شير تحت درجه حرارت بالاتر و طي مـدت زمان كوتاهتر استريل مي شود و به شير فرا دما موسوم است.شير استريل را مي توان در بسته بندي غير قابل نفوذ به هوا در خارج از يخچال به مدت 6 هفته نگهداري كرد.
عبدالهی اظهار کرد: استفاده از شیر پاستوریزه و هموژنیزه مورد سفارش و تأکید محافل بهداشتی در جهان قرار دارد كه اساساً استفاده از شیر فله اي و غیرپاستوریزه را در الگوی تغذیه مردم کشور بویژه کودکان مردود میدانند. استفاده از شیر و لبنیات غیرپاستوریزه به لحاظ فعال بودن میکروارگانسیم ها و باکتریهای بیماری زا بسیار خطرناک است.حرارت یک عامل موثر در از بین بردن اینگونه باکتریها در شیر محسوب می شود .
میزان درجه حرارت با توجه به وضع فیزیولوژیکی میکرب و وضع فیزیکی شیر متغیر است. بسیاری از میکرب شناسان براین عقیدهاندکه میکرب سل نسبت به سایر میکربهای بیماری زا در برابر حرارت مقاومت بیشتری دارد بنابراین بایستی شیر تا حد لازم حرارت داده شود. آنگونه که قادر به ازبین بردن میکرب سل باشد.
مدیر
دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت عنوان کرد: شير هاي فله اي عموما شير هايي
هستند كه در شرايط بهداشتي تهيه نشده و به لحاظ شرايط نامناسب حمل ونقل و
نگهداري داراي بار ميكربي بالا هستند. شيرخام فله اي مي تواند عامل مهمي براي انتقال بيماري هاي مشترك بين انسان ودام مثل تب مالت ، سل ، حصبه و ليستريوز است .
ابتلا به بيماري ليستريوز عوارض خطرناكي مانند مننژيت ، مسموميت هاي خوني وحتي سقط جنين را بدنبال دارد.
وی خاطر نشان کرد: لذا براي پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي منتقله بين انسان ودام توصيه مي شود كه فقط از شير هاي پاستوريزه كه در مراحل توليد آن استاندارد هاي لازم رعايت شده و داراي مجوز هاي بهداشتي لازم مي باشد استفاده شود.