ابوالفتح محرابیان متخصص پوست، مو و زیبایی در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه شپش ها حشرات شش پای بدون بالی هستند که برای هزاران سال نسل بشر را آلوده نموده و حتی بر روی موهای اجساد مومیایی شده مصری نیز یافت شده اند، گفت: شپش سر در سرتاسر جهان و بدون توجه به سن، جنس، نژاد یا طبقه اقتصادی- اجتماعی یافت می شود و جای تعجب نیست که بر روی سر شاهزاده ها و پرنسس ها نیز مشاهده شود. البته آلودگی با شپش سر در بچه های 3-11 ساله و به خصوص در دخترها، احتمالاً به خاطر تمایلشان به موی بلند و همچنین معاوضه شایع شانه، گیره مو و سایر وسایل مرتبط با مو به صورت شایعتری مشاهده می شود.

وی با بیان اینکه شپش انواع مختلفی شامل شپش سر، شپش بدن، شپش عانه و شپش مژه دارد، افزود: شپش حشره ای است در سایز دانه کنجد (3 میلیمتر) که منحصراً از خون میزبان خود تغذیه می کند و روزانه بین 5-10 تخم بر روی تار موها می گذارد که بعلت نیاز به گرمان بدن میزبان عمدتاً تخم گذاری خود را بر روی تر مو به فاصله ای نزدیک از پوست سر انجام می دهد. تخمها که به رشک نیز نامیده می شوند بیضی شکل بوده و با زاویه ای حاده به وسیله ماده ای پروتئینی محکم به تار مو می چسبد.

شپش در بیرون بدن بیمار به ندرت بیشتر از 36 ساعت زنده می ماند.

این متخصص پوست، مو و زیبایی با بیان اینکه شپش در بیرون بدن بیمار به ندرت بیشتر از 36 ساعت زنده می ماند ادامه داد: انتقال شپش سر از طریق تماس مستقیم سر به سر و یا انتقال از طریق وسایل آلوده مثل شانه، برس و وسایل مرتبط با مو، همچنین وسایل خواب و کلاه اتفاق می افتد. حتی الکتریسیته ناشی از شانه کردن یا درآوردن لباس می تواند به صورت فیزیکی شپش را به فاصله 1 متر پرتاب کند. بیشترین مناطق درگیر در شپش سر، پشت گوش ها و پس گردن بوده و شایعترین علامت آن خارش شدید می باشد. که ثانویه به آن عفونت پوست سر ممکن است ایجاد شود، هر چند بعضی از افراد می توانند بدون علامت بوده و به عنوان ناقل محسوب شوند.

محرابیان با بیان اینکه بهترین راه پیشگیری از آلوده شدن به این بیماری آموزش و‌آگاه سازی کودکان و والدین آنها با بیماری و تشویق آنها به عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران مانند کلاه، شانه، برس و غیره در مدرسه و آرایشگاه ها است، ادامه داد: همچنین اولیا و مربیان مدارس می باید در صورت مشاهده موارد مشکوک به شپش بر روی سر دانش آموزان نسبت به معاینه آنان در مرحله اول توسط مربیان بهداشت مدارس و در مواردی که شک به تشخیص وجود دارد توسط پزشک اقدام و در صورت تأیید تشخیص، درمان گردند.

وی در ادامه اظهار داشت: کوتاه کردن موی دختر بچه ها گرچه در کاهش بستر مورد نیاز برای تخم گذاری شپش مؤثر است لیکن تراشیدن سر آنها بجز در موارد آلودگی های بسیار شدید لازم نبوده و موجب سرخوردگی های روانی می گردد.

محرابیان بیان کرد: درمان با شپش کش هایی همچون لیندان و پرمترین با دستور پزشک انجام می شود ضمن اینکه درمان اعضای خانواده که در تماس نزدیک با بیمار هستند از عفونت مجدد جلوگیری می کند. پاک سازی مستمر تخم های شپش با شانه فلزی دندانه ریز پس از استفاده از کمپرس سرکه رقیق شده به تسریع روند درمان کمک می کند.

این متخصص پوست، مو و زیبایی با بیان اینکه ممکن است پوسته تخم مرغ ها بر روی موها بدون وجود شپش یا جنین زنده آن مدتی پس از درمان هنور روی موها باقی بماند، ادامه داد: لذا انعطاف پذیری مربیان مدرسه نسبت به اجازه حضور دانش آموزان درمان شده در مدرسه مهم بوده و از عقب افتادگی درسی آنان جلوگیری می کند.

وی با بیان اینکه شپش انواع مختلفی شامل شپش سر، شپش بدن، شپش عانه و شپش مژه دارد افزود: شپش حشره ای است در سایز دانه کنجد (3 میلیمتر) که منحصراً از خون میزبان خود تغذیه می کند و روزانه بین 5-10 تخم بر روی تار موها می گذارد که بعلت نیاز به گرمای بدن میزبان عمدتاً تخم گذاری خود را بر روی تار مو به فاصله ای نزدیک از پوست سر انجام می دهد. تخمها که به رشک نیز نامیده می شوند، بیضی شکل بوده و با زاویه ای حاده به وسیله ماده ای پروتئینی محکم به تار مو می چسبند.

وی در ادامه تصریح کرد: توجه داشته باشید که تشخیص های افتراقی دیگری همچون شوره سر، سیلندر مو، قارچ  وجود دارند که ممکن است در نگاه فرد غیر متخصص به عنوان تخم شپش در نظر گرفته شود.
این متخصص پوست، مو و زیبایی در پایان اظهار داشت: نکته قابل توجه آخر اینکه متأسفانه همانند مقاومت های آنتی بیوتیکی مقاومت در برابر شپش کش هایی همچون لیندان و پرمترین نیز رو به گسترش است و این ممکن است یکی از دلایل شیوع مجدد شپش باشد./ع2