به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، سرانجام بعد از مدت‌ها لایحه حمایت از کودکان بی‌سرپرست قانونی شد و اين در حالي است كه یکی از ایرادات آن که مورد نقد صاحب‌نظران و حقوقدانان بود مورد توجه واقع نشده است، به طوری که در تبصره ماده 27 لایحه مذکور آمده است: ازدواج چه در زمان حضانت و چه بعد از آن بین سرپرست و فرزند‌خوانده ممنوع است مگر اینکه دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی سازمان این امر را به مصلحت فرزند خوانده تشخیص دهد.

"محمد مقصود"حقوقدان و وکیل دادگستری طی گفتگوی مشروح با باشگاه خبرنگاران به بررسی لایحه مذکور پرداخت که متن این گفتگو به شرح زیر است.

 
**باشگاه خبرنگاران:در توجیه قانون حمايت از كودكان بي‌سرپرست و به خصوص تبصره ماده 27 عدم منع و مخالفت آن با شرع ذکر شده است، در اين رابطه ديدگاه شما  به عنوان يك حقوقدان چيست؟
 
*مقصود: در پاسخ باید گفت با عنایت به قاعده "کل ماحکم بالشرع حکم به العقل" ، " کلما حکم به العقل حکم بالشرع" آنچه مورد تأیید شرع است مورد تأیید عقل هم هست و احکام عقل نیز مورد قبول شرع است.
 
بین این دو رابطه معکوس وجود دارد به طوری که عقل، انسان را به سوی اخلاقیات، خیرات و کمالات راهنمایی و خواستار عدل و احسان است، بنابراین پرواضح است که جامعه دینی در مقام استنباط و فهم گزاره‌ها از عقل بهره می‌جوید و این در حالی است که احکام اسلام زمینی هستند یعنی مربوط به مصالح بشریت است. احکام تابع مصالح و مفاسد واقعی است یعنی واجبات تابع مصلحت‌های ملزمه برای بشر و حرام‌ها تابع مفسده‌های ملزمه است و با این وجود در این مصوبه توجهی به مصلحت کودکان بی‌سرپرست که نیاز به حمایت دارند نشده است.
 
**باشگاه خبرنگاران:آیا عرف جامعه اسلامی می‌تواند پذیرای این مسئله باشد؟ چگونه می‌توان قبول کرد زن و شوهری با گذراندن تمام موانع در قبول فرزند خوانده و ایجاد یک رابطه عاطفی و احساسی بین زوجین با فرزند خوانده، به یک باره رابطه والدینی به رابطه همسری تبدیل شود؟
 
*مقصود: اسلام و شرع مقدس برای حریم خانواده اهمیت و جایگاه ویژه‌ای قائل است و این در حالي است كه اين مصوبه به حریم امن خانواده ورود پيدا كرده است از آنجایی که وجود کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست در کشور یک واقعیت است باید در این زمینه بررسی بیشتری صورت گیرد.
 
**باشگاه خبرنگاران:آیا این ضرورت احساس نمی‌شود که قانون‌گذار در تصویب این قانون، به این موضوع که در آینده كودكان بي‌سرپرست با بی‌رغبتی پذیرندگان، کودکان بی‌سرپرست از محیط خانواده محروم خواهند شد و مهمتر آنکه موجب اختلاف خانواده‌ها و  تبعات اجتماعی سنگینی خواهد شد توجه بیشتری کند؟
 
*مقصود: اصل حضانت کودک بی‌سرپرست یعنی حمایت وي در محیط امن و آرام خانواده است، اما این تبصره قانونی با این اصل حمایتی مغایرت پیدا می‌کند و اختلالات روانی و غیر‌اخلاقی را در جامعه به همراه می‌آورد.
 
این مصوبه  نه تنها یک تأسیس حقوقی نیست بلکه به عنوان یک تأسیس ناصحیح اخلاقی ارزیابی‌می‌شود که در آینده جامعه را با مشکلات بزرگتری مواجه خواهد كرد و اگر خانواده‌ها در آینده از پذیرفتن این‌گونه کودکان امتناع كنند این امر غیرمنطقی ارزیابی نمی‌شود چرا که پذیرش این کودکان برای آنها مشکلاتی فراهم می‌آورد.
 
**باشگاه خبرنگاران: در تصویب این تبصره چه مصلحتی در نظر گفته شده است؟

*مقصود:  در بررسی نظرات موافقین مشاهده می‌شود آنان هم در کل موافق این موضوع نبوده‌اند و با توجیه آنکه قانونگذار این اقدام را به نظر دادگاه گذاشته است، نگرانی خود را رفع کرده‌اند.
 
از پیامبر اکرم(ص) نقل شده: هرگاه  تصمیم به کاری گرفتید اول به اثر، نتیجه و عاقبت آن عمل بیندیشید و اگر عاقبتش صحیح بود آن را دنبال کنید و اگر عاقبتش گمراهی و تباهی است از تصمیم خود صرف نظر کنید.

**باشگاه خبرنگاران: ارزيابي نهايي شما از اين تبصزه چيست؟

مقصود: به اعقاد من این مصوبه علاوه بر آنکه با روح قانون سازگاری ندارد از نظر عقلی، عرفی، اخلاقی و به تبع آن از نظر شرع مقدس که برگرفته از عقل است به مصلحت نظام اسلامی و تحکیم خانواده نبوده  و عقل نمی‌تواند حکمی برای ازدواج سرپرست با فرزند خوانده هرچند با تجویز دادگاه صالح صادر كند.
 
انتهاي پيام/