گزارش/
شمارش معکوس براي آغاز مذاکرات ژنو/ بسته پيشنهادي و اهداف تيم‌هاي مذاکره کننده چيست؟
در آستانه مذاکرات جديد هسته اي ايران که 23 و 24 مهر ماه 1392 در ژنو برگزار مي شود، سياستمداران ايراني عازم سوئيس شدند تا با تيمي از غرب درباره موضوع هسته اي ايران و راه حل ها و پيشنهادات جديد به بحث و مذاکره بپرداخت.
سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران گزارش مي‌دهد:
ژنو پايتخت كشور سوئيس محل برگزاري مذاكرات آتي خواهد بود.به همين منظور روز گذشته محمدجواد ظريف در ديدار با معاون وزير امور خارجه سوئيس كه به منظور رايزني با مقامات كشورمان به تهران سفر كرده است، موضوعات مربوط به روابط دوجانبه و همچنين برگزاري نشست ايران و 5+1 را مورد بررسي قرار داد.
قرار است كاترين اشتون نيز پيش از شروع مذاكرات ژنو با وزيرخارجه كشورمان در ضيافت شامي ديدار داشته باشد. وزير امور خارجه ايران و اعضاي ايراني با اعلام آمادگي کامل، بسته جديدي را به گروه 1+5 پيشنهاد خواهند داد. اما سوالي که مطرح است اينست که اين بسته شامل چه مواردي خواهد بود و آيا بسته پيشنهادي اعضاي مذاکره کننده با انتظارات هم خواني دارد؟ براي درک بيشتر از اين ديدار به بررسي موارد احتمالي، اعضاي مذاکره کننده، نتايج محتمل و ... مي پردازيم.
***غرب از ايران چه مي خواهد؟
روز دوشنبه "مايكل مان" سخنگوي "كاترين اشتون" - مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا - در بروكسل اظهار داشت كه اميدوارانه در انتظار پيشنهادهاي "سازنده و کارآمد" ايران است.سخنگوي كاترين اشتون با تاكيد بر تمايل ۵+۱ به پيشرفت مذاكرات ابراز داشته "اكنون زمان آن فرا رسيده كه مذاكرات به نتايجي کارآمد دست يابد.
مايکل مان
پس از اظهارنظر وزير خارجه كشورمان درباره بسته‌هاي پيشنهادي گذشته غرب، روزنامه "الحيات" چاپ لندن به نقل از منابع ديپلماتيك نوشته است: "5+1 به‌دنبال بسته‌اي (پيشنهادي) است تا آن را در دور بعدي مذاكرات در ژنو كه اواسط ماه جاري برگزار مي‌شود، ارائه نمايد". به نوشته الحيات، اين منابع ديپلماتيك بيان كردند، تماس‌هايي كه هيات ايراني در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك داشته است، بر چارچوب كلي مسائل موجود ميان ايران و جامعه جهاني متمركز و قرار شد كه طي نشست ژنو جزئيات اين مسائل براساس اصول و قواعد جديدي كه متفاوت با ديدارهاي طرفين در سال‌هاي گذشته بود، مورد بررسي قرار گيرد.
*** انتظارات آمريکا
"جان كري"، وزير امور خارجه آمريكا با استقبال از رويکرد ايران من جمله مكالمه تلفني آقاي دکتر روحاني با باراك اوباما ، با بيان دلگرمي آمريكا از تحولات صورت گرفته بيان داشت «توپ همچنان در زمين ايران است. گروه 5+1 در آلماتي پيشنهادي را مطرح نمود و به عقيده من ايران هنوز به اين پيشنهاد پاسخ كامل نداده است".
وي در ادامه خاطر نشان کرد:" بنابراين فكر مي‌كنم ما منتظر تفاوت كامل رويکردي ايران هستيم. آنچه ما نياز داريم مجموعه‌اي از پيشنهادات از جانب ايران است كه كاملا نشان دهند آنها چگونه مي‌خواهند به جهان نشان دهند كه برنامه‌شان صلح‌آميز است".
در راستاي مذاکرات پيش رو نيز، "جان کری" و "کاترین اشتون" در لندن با یکدیگر دیدار کردند. وزارت خارجه آمریکا اين گفتگو را که حول ايران بود، "بسیار سازنده" خواند.
*** پيشنهادات احتمالي تيم غربي
"جان كري" در حالي مدعي پاسخ ندادن كشورمان به پيشنهادهاي قزاقستان شده است كه در آلماتي بر مواردي چون توقف غني‌سازي اورانيوم در سطح 20 درصدي كه براي راكتور تحقيقاتي پزشكي به آن نياز است و خودداري از غني‌سازي در فردو تاكيد داشت.
"كاترين اشتون" رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك گفت كه در انتظار پاسخ ايران به پيشنهادهاي قبلي است.
شاید در نهایت امریکا و متحدانش حق غنی سازی اورانیوم با غلظت زیر 5 درصد ایران را به رسمیت بشناسد، و در مذاکرات آينده با آن موافقت نمايند. اما آنچه که نامشخص است مطالبات تيم مذاکره کننده و توافق تيم ايراني است.
اما اگر مذاکرات اینگونه و همانند پيش ادامه يابند احتمال لغو يا کاهش تحریم‌ها بویژه تحریمهای مهم‌تر اندک خواهد بود هر چند که اگر تصمیم به لغو تحریمهای بین الملی و یکجانبه هم اتخاذ شود، فرایندی زمان‌بر خواهد بود؛ زیرا عبور از سد کنگره امریکا و شورای امنیت سازمان ملل ضروری است؛ مگر در مواردی که اهمیت کمتری دارند که اوباما می‌تواند دستور لغو آنها را صادرکند.
***اطمينان دادن به رژيم صهيونيستي
در اين بين در راستاي استقبال جامعه جهانی از مواضع رئیس جمهوری ایران، تمسخر سخنراني‌هاي بي پايه "نتانياهو" نخست وزیر رژیم صهیونیستی و تهديدات اسرائيل به حمله نظامي به ايران، روز دوشنبه در لندن "ديوید کامرون" نخست وزیر انگلیس در جمع یهودیان اظهار داشت: "به نخست وزیر نتانیاهو گفته‌ام که اکنون زمان آن نیست که اسراییل به اقدام نظامی متوسل شود".
وی ضمن هشدار درباره خطرات غیرقابل پیش بینی اقدام نظامی علیه ایران دلیل دیگر مخالفتش را "اتحاد مردم در برابر دشمن خارجی" خواند و افزود:" ما نباید به ايران فرصت استفاده از تحريم‌ها را بدهيم. در بلند مدت اگر ایران گزینه نادرست را انتخاب کند، تمام گزينه‌ها پا بر جا خواهد بود".
***چه کساني در مذاکرات حاضر خواهند شد؟
در بخش‌هاي نخست به بررسي هئيت اعزامي امريکا خواهيم پرداخت.
"وندی شرمن" معاون امور سیاسی جان کری
وی که معاون سیاسی وزیر امور خارجه آمریکاست، در واقع راس هرم مذاکره‌کننده آمریکایی محسوب می‌شود. خانم شرمن را باید دیپلماتی دانست که تخصص ویژه‌ای در مذاکرات، بالاخص از نوع هسته‌ای آن دارد.
در ادوار پیشین مذاکره 1+5 با کشورمان، وی به صراحت مذاکرات را به یک کتاب تشبیه کرده بود که به رسمیت شناختن حقوق هسته‌ای ایران، تنها می‌تواند فصل آخر آن باشد. شرمن از منظر رده‌بندی در وزارت خارجه آمریکا، سومین مقام بلندپایه در این وزارت‌خانه محسوب می‌شود.
"جیم تیمبی" معاون وندی شرمن
"جیم تیمبی" مشاور قدیمی وزارت خارجه ایالات متحده در زمینه "عدم تکثير تسلیحات کشتار جمعی" و معاون شرمن در حوزه کنترل برنامه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود.
وی در یکی از مقالات خود صراحتا بر وظیفه غرب برای گسترش استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی بدون توسعه تسلیحات هسته‌ای سخن گفته است. وی از سال 1971 سمت‌های متعددی در حوزه مشاوره به معاونت «کنترل سلاح» وزارت امور خارجه آمریکا داشته و دارای مدرک دکترای فیزیک است.
"ریچارد نفیو"
"ریچارد نفیو" مشاور وزارت امور خارجه ایالات متحده در حوزه تحریمهای ایران است. وی را باید هماهنگ‌کننده تحریم‌ها در وزارت خارجه آمریکا دانست. از آنجا که تحریم یکی از ابزارهای قدرت واشنگتن است، نقش نفیو در واقع همچون یک فرمانده جنگ اقتصادی است.
"پونیت تالوار"
معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده در امور سیاسی – نظامی و از بومی‌های آمریکا (سرخپوستان) محسوب می‌شود. تالوار به مدت 4 سال مشاور اوباما در امور خاورمیانه بوده است. وی در این سال‌ها مشاور ویژه باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در امور ایران، عراق و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس محسوب می‌شده است.
این مقام آمریکایی از سال 1999 تا 2001 در گروه برنامه‌ریز سیاسی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا نیز مشغول به فعالیت بوده است.
* "آدام ژوبین"
ژوبین از مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکاست و مسئولیت کنترل دارایی‌های خارجی را در این وزارت‌خانه عهده‌دار است. عنوان سمت وی، مدیر اداره کنترل و ارزیابی خارجی وزارت خزانه داری آمریکا است و مسئولیت اجرای تحریمهای ایران به‌نوعی متوجه اوست. اگر نفیو سیاست‌های تحریمی را هماهنگ می‌کند، زوبین در واقع مجری آنهاست. آدام ژوبین از سال 2006 در همین سمت است و بارها نسبت به دور زدن تحریم‌ها توسط ایران هشدار داده است.
"ماری هارف"
خانم هارف یکی از چندین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکاست. او به هر حال یک دیپلمات است اما نمی‌توان به درستی پیش‌بینی کرد که چه نقشی در تیم مذاکره‌کننده به وی سپرده می‌شود.
*** نمايندگان ديگر کشورها کيستند؟
این بار کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، عهده‌دار و سرپرست تیم مدیران سیاسی 1+5 خواهد بود. هلگا اشمید، معاون وی نیز اشتون را در این سفر همراهی می‌کند.
کاترين اشتون و هلگا اشميت
"سایمون گس"، سفیر اسبق انگلیس در ایران نیز که از نشست آلماتی 1 به جمع نمایندگان این 6 کشور پیوسته بود، نماینده لندن خواهد بود.
سایمون گس
در این دور از گفت‌وگوها، "سرگئی ریابکوف"، معاون وزیر خارجه روسیه، ژاک اودیبر، مدیرکل وزارت خارجه فرانسه و هانس دیتر لوکاس از مقامات ارشد وزارت خارجه آلمان نیز همچون دوره قبل در این دور از مذاکرات حضور دارند.
سرگي ريابکوف
هاينس دیتر لوکاس
ژاک اودیبر
در این میان تنها تغییر در تیم چینی رخ داده است که طبق برخی گمانه‌ها ظاهرا مسئولیت این کار به وانگ مین، نماینده سابق چین در سازمان ملل متحد سپرده شده است چراکه بر اساس بعضی از خبرها، "ما ژائوشو"، نماینده پکن در مذاکرات، به عنوان سفیر این کشور در استرالیا منصوب شده است.
وانگ مین، نماینده چین
*** رويکرد هیات مذاکره‌کننده آمریکایی چيست؟
از مجموع آنچه گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که تیم آمریکایی با 2 دیپلمات، 2 کارشناس تحریم، یک کارشناس منطقه و یک کارشناس منع گسترش در مذاکرات شرکت می‌کند. بر این اساس احتمالا دو مذاکره‌کننده در کنار 4 کنترل‌کننده در تیم سیاست خارجی آمریکا حضور خواهند داشت. از بین تیم کنترل‌کننده، فقط یک نفر کارشناس امور ان‌پی‌تی است. از همین‌جا می‌توان فهمید که ان‌پی‌تی در شیوه مذاکرات طرف آمریکایی جایگاه چندانی ندارد.
لغو تحريم‌ها حتي با وجود کارشناسان آمريکايي ممکن نخواهد بود چرا که لغو آنها تنها در گرو تائيد کنگره آمريکا بوده و دولت آمریکا به تنهايي قادر به تعلیق آنها نيست. در عين حال بدیهی است که آمریکایی‌ها به‌راحتی از اعمال فشار بر تهران دست برنمی‌دارند.
انتهاي پيام/
