به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران، راهکارهای افزایش سهم و توسعه حمل و نقل ریلی در کشور، شب گذشته (28 مهر ماه) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور "پورسیدآقایی"، مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و "علی‌اکبر آقایی"، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

"پورسیدآقایی" در ابتدا در پاسخ به سؤال اول مجری برنامه مبنی بر اینکه مهم‌ترین مشکلات کشور در بحث توسعه حمل و نقل ریلی چیست، گفت: مشکلات پیرامون حمل و نقل ریلی را باید به دو قسمت تقسیم کرد که یکی در ارتباط با بحث زیرساخت‌های حمل و نقل است و دیگری به جابه‌جایی بار و مسافر توسط ناوگان حمل و نقل برمی‌گردد.

وی با اشاره به اینکه متولی بخش زیربناها در کشور شرکت راه‌آهن و دولت است، افزود: در بحث بهره‌برداری اعم از بخش مسافربری و باری بخش خصوصی به عنوان متولی این توسعه مطرح است.

* راه‌آهن پیشتاز خصوصی‌سازی است

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه همه واگن‌های راه‌آهن و تمام قطارهای مسافربری در اختیار بخش خصوصی قرار دارد خاطرنشان ساخت: راه‌آهن یکی از شرکت‌های پیشتاز در امر خصوصی‌سازی و بهره‌برداری از خطوط آن است.

پورسیدآقایی کمبود بودجه را یکی از مشکلات اساسی در بخش زیربناها دانست و عنوان کرد در مجموعه دولت به حد کافی بودجه به بخش ریلی اختصاص پیدا نکرده است.

وی ادامه داد: مشکل بزرگ بخش بهره‌برداری در این است بخش خصوصی به دلیل عدم سودآوری در حمل و نقل راغب به سرمایه‌گذاری نیست.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه در بحث بهره‌برداری از شرکت‌های خصوصی عوارض سنگینی دریافت می‌شود گفت: حق دسترسی به خطوط ریلی برای شرکت‌های باری 57 درصد است.

پورسیدآقایی با اشاره به عدم حمایت جدی در دادن وام‌های مناسب و ارزان‌قیمت برای تشویق سرمایه‌گذاران در کشور افزود: پایین بودن قیمت‌ها و در مجموع گران بودن سرمایه‌گذاری در بخش ناوگان‌های مسافری سبب عدم ترغیب سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری شده است.

* ناوگان‌های مسافری کشور فرسوده است

وی با اشاره به وجود ناوگان‌های مسافری فرسوده در کشور اظهار داشت: اگر بخش خصوصی از ابزارها و امکانات لازم برای نوسازی ناوگان‌های مسافری برخوردار باشند در این صورت می‌توان شاهد نو شدن ناوگان‌های مسافربری باشیم.

* بخش خصوصی در حوزه راه‌آهن و حمل و نقل ریلی قویاً ورود پیدا نکرد

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه در بخش باری کمبود نیروهای کشش و کمبود گلوگاه تأسیسات خطوط سبب پایین آمدن بهره‌وری در سیستم شده است، خاطرنشان ساخت: بخش خصوصی در بخش راه‌آهن و حمل و نقل ریلی قویاً ورود پیدا نکرده به طوری که این بخش سودآوری خوبی نداشته است.

پورسیدآقایی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه برای مرتفع شدن مشکلات حوزه حمل و نقل و راه‌آهن چه تدابیری اندیشیده شده است، اظهار داشت: سالانه در کشور می‌توانیم 205 میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی داشته باشیم.

وی با اشاره به صرفه‌جویی‌های بخش ریلی کشور گفت: ما در یک هفتم جاده سوخت مصرف می‌کنیم.

* صرفه‌جویی 3140 میلیارد تومانی راه‌آهن برای نظام بودجه‌ای کشور

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه اگر سوخت کمتر مورد مصرف قرار بگیرد منفعت آن به جیب مجموعه نظام بودجه کشور بازمی‌گردد، تصریح کرد: راه‌آهن برای نظام بودجه‌ای کشور 3140 میلیارد تومان صرفه‌جویی در برداشته است.

وی افزود: دولت برای همه روش‌ها به سیستم ریلی کشور 1000 میلیارد تومان بودجه اختصاص داده است.

پورسیدآقایی با اشاره به اینکه نباید به سراغ اوراق مشارکت و فاینانس برویم، اضافه کرد: این روش سال‌های مدیدی است که مطرح شده، اما هیچ وقت به مرحله عمل نرسیده، زیرا تعهدات دولت در این زمینه بسیار زیاد است.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه در بخش ریلی احتیاجی به بودجه دولت نداریم، اظهار داشت: اگر دولت به ما بودجه عمرانی اختصاص ندهد صرفه‌جویی در بخش ریلی برای ما کافی است.

وی با اشاره به اینکه اگر در بخش ریلی صرفه‌جویی صورت گیرد حاصل آن باید متعلق به راه‌آهن باشد، گفت: صرفه‌جویی سبب می‌شود که ما بتوانیم سرمایه‌گذاری‌های درستی را انجام داده و در سال بعد از آن عملکرد بار مسافر را افزایش دهیم.

* فاینانس و اوراق مشارکت سبب عقب انداختن تعهدات می‌شود

پورسیدآقایی با بیان اینکه اگر در کشور صرفه‌جویی ایجاد شود می‌توانیم بودجه بیشتری را در بر داشته باشیم، افزود: فاینانس و اوراق مشارکت سبب عقب انداختن تعهدات می‌شود.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران گفت: امروزه هیئت مدیره راه‌آهن به دلیل بدهی‌های زیادی که شرکت راه‌آهن به بانک مرکزی داشت ممنوع‌الخروج شده است، به گونه‌ای که این امر جای تعجب زیادی دارد.

* راه‌آهن کشور 6 هزار میلیارد تومان بدهی بانکی دارد

وی با اشاره به اینکه امروزه راه‌آهن کشور 6 هزار میلیارد تومان بدهی بانکی دارد، خاطرنشان ساخت: این بدهی‌ها از محل فاینانس در سال‌های گذشته به دست آمده است.

پورسیدآقایی با بیان اینکه بانک‌ها به شرکت راه‌آهن تسهیلات بانکی به سبب بدهی‌هایشان نمی‌دهند، تصریح کرد: بنده مخالف توزیع اوراق مشارکت نیستم، اما فکر می‌کنم که باید راهکار بازپرداخت آن نیز اندیشیده شود.

"علی‌اکبر آقایی" نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در ادامه برنامه و در پاسخ به این سؤال که آیا تخصیص بودجه مشکل اصلی شرکت راه‌آهن است، گفت: مشکل اصلی راه‌آهن تنها اعتبارات نیست.

* پنج هزار میلیارد تومان اعتبار برای حمل و نقل تخصیص یافت

وی با اشاره به اینکه تمامی قوانین مصوب حمل و نقل ریلی در اولویت برنامه‌هایمان قرار دارد، افزود: بعد از منابع آب شیرین بیشترین اعتبارات عمرانی برای حمل و نقل در نظر گرفته شده که چیزی حدود پنج هزار میلیارد تومان است.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به تأثیر زیرساخت‌ها در حمل و نقل اظهار داشت: امسال در تخصیص منابع استثنائات خاصی به وجود آمده است.

آقایی با اشاره به اینکه کشورهای اروپایی در بحث حمل و نقل سرمایه‌گذاری‌های کلانی می‌کنند، تصریح کرد: وضعیت خطوط ریلی اروپا قابل قیاس با متوسط هر کیلومتر ما نیست، زیرا ما در هر کیلومتر مربع 4 یا 5 متر خطوط راه‌آهن در اختیار داریم.

وی با اشاره به اینکه باید حجم بارمان را تا سال 94 به حد 30 درصد آن هم به سوی راه‌آهن سوق دهیم، افزود: باید میزان صرفه‌جویی ما بالایی 9 میلیارد لیتر در گازوئیل باشد و در نهایت میزان کشته‌هایمان به زیر 10 هزار برسد.

آقایی افزود: اگر میزان صرفه‌جویی ما 15 میلیارد تومان باشد این رقم نسبت به اعتبارات عمرانی کشور رقم قابل توجهی محسوب می‌شود.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه زیرساخت‌های کشور باید توسعه پیدا کند، ادامه داد: باید میزان ناوگان‌ها حمل و نقل افزایش پیدا کند.

* میزان بهره‌وری از خطوط راه‌آهن باید در مقایسه با کشورهای منطقه قابل توجه باشد

وی گفت: طبق برنامه چشم‌انداز توسعه باید میزان متوسط عمر ناوگان‌ها حمل و نقل به زیر 15 سال برسد، به طوری که باید میزان بهره‌وری و بهره‌برداری ما در هر کیلومتر خطوط راه‌آهن چه در بحث ریلی و چه در بحث مسافربری در مقایسه با کشورهای منطقه قابل توجه باشد.

آقایی با اشاره به حمل بار در سال 88 گفت: از کیلومتر خطوط راه‌آهن اصلی کشور در سال 88 معادل 3 هزار 634 تن بار جابه‌جا شده است.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس افزود: باید به بحث زیرساخت‌ها، ناوگان‌ها و هر کیلومتر توجه ویژه‌ای کرد.

* تا پایان چشم‌انداز توسعه باید به 25 هزار کیلومتر راه‌آهن دست یابیم

آقایی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه چه موانع و مشکلاتی موجب نرسیدن به اهداف سند چشم‌انداز توسعه در بحث حمل و نقل ریلی شده است، ادامه داد: باید تا پایان چشم‌انداز توسعه به 25 هزار کیلومتر راه‌آهن دست پیدا کنیم، یعنی به طور متوسط سالانه باید هزار کیلومتر راه‌آهن بسازیم.

وی اعتبارات، مدیریت و پیمانکاران را از عواملی دانست که منجر به تأخیر در اجرای پروژه‌ها شده است و گفت: این سه عامل موجب تأخیر 85 درصدی در تحقق اهداف مورد نظر بوده است.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: سالانه از اعتبارات خزانه بودجه دریافت می‌شد که توان خزانه در حد 70 تا 75 درصد بود.

* اعتبارات عمرانی کشور در سال جاری در حدود 57 هزار میلیارد تومان است

وی با اشاره به وجود بیش از 5 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت در بخش حمل و نقل گفت: در سال گذشته اعتبارات عمرانی ما رقمی حدود 40 هزار میلیارد تومان بود و این در حالی است که اعتبارات عمرانی کشور در سال جاری در حدود 57 هزار میلیارد تومان است.

انتهای پیام/ش