به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، "سوزان مالوني" که کارشناس کهنه کار در مسائل ايران است گفت دستيابي به توافق بين ايران و قدرت هاي جهان بر سر برنامه هسته اي ايران بسيار محتمل است.
به گفته مالوني، مذاکره کنندگان گروه پنج به علاوه يک ماه هاي آينده علاوه بر پرداختن به نگراني ها درباره سطح غني سازي اورانيوم در ايران، توجه خود را به توسعه فناوري سانتريفوژ پيشرفته ايران و رئاکتور آب سنگين اين کشور، معطوف خواهند کرد. وي در عين حال گفت با اعمال تحريم هاي جديد عليه ايران، مذاکرات هسته اي اين کشور ممکن است از مسير اصلي خود منحرف شود. اعمال تحريم هاي جديد به راي سناي آمريکا در آينده نزديک بستگي دارد.
گورتزمن: مذاکرات هسته اي دوروزه قدرت هاي جهان و ايران که از همه جهات بسيار مثبت بود، به تازگي پايان يافته است. اين مذاکرات تداوم جو سازنده اي بود که در اجلاس سالانه مجمع عمومي سازمان ملل با حضور حسن روحاني ، رئيس جمهور و محمد جواد ظريف، وزير خارجه ايران در نيويورک ايجاد شد. به نظر شما مرحله بعدي چه خواهد بود؟ آيا مذاکرات هسته اي در اوايل نوامبر ادامه خواهد يافت؟
مالوني: دستيابي به توافق بين آمريکا و شرکاي بين المللي اين کشور با ايران بر سر موضوع هسته اي ظرف يک سال بسيار محتمل است. آنچه در مذاکرات هسته اي اخير ايران در ژنو شاهد بوديم، آغازي مهم و سازنده بود که مدت زيادي طول کشيد محقق شود.
اما ما هرگز پيش از اين شاهد آنچه که در مذاکرات اخير ژنو رخ داد نبوديم. به نظر مي رسيد اين مذاکرات بحثي بسيار جدي و فني درباره راههايي بود که ايران مي تواند از طريق آن شفافيت ايجاد کند.
گورتزمن: با اين همه، ايراني ها به صراحت اعلام کرده اند که مي خواهند غني سازي اورانيوم را ادامه دهند. اگر آنها غني سازي در سطح بيست درصد را ادامه دهند چه خواهد شد؟
مالوني: جامعه بين المللي خواستار آن است که ايران در فعاليت هاي خود در زمينه غني سازي اورانيوم هم محدوديت هاي کمي و هم محدوديت هاي کيفي اعمال کند.
مدتي است که در ميان بخش عمده اعضاي جامعه بين الملل اين گونه تصور مي شود که تعليق پايدار همه فعاليت هاي ايران در زمينه غني سازي اورانيوم ديگر عملي نيست.
گورتزمن: صحبت هايي درباره موافقت ايران با اجراي پروتکل الحاقي مطرح شده است؛ پروتکلي که امکان بازرسي هاي سرزده آژانس بين المللي انرژي اتمي را از تاسيسات هسته اي ايران فراهم مي کند. ممکن است نظر خود را در اين باره بيان کنيد؟
مالوني: اعلام آمادگي ايران براي اجراي پروتکل الحاقي به نوعي نشانه افزايش شفافيت ايران است. ايراني ها هنگامي که روحاني مذاکره کننده هسته اي اين کشور بود، با اجراي پروتکل الحاقي موافقت کردند. بنابراين اين مسئله از اهميت زيادي برخوردار است که هم اکنون مذاکره کنندگان ايراني به طور علني اعلام کرده اند آماده اجراي مفاد پروتکل هستند. اين يک اقدام اعتمادسازانه است، اما در عمل، شفافيت به تنهايي کافي نيست.
ما خواستار شفافيت و همکاري بيشتر ايران با آژانس بين المللي انرژي اتمي هستيم. با اينکه ايراني ها اعلام کرده اند آماده گفتگو در اين باره هستند، هنوز معلوم نيست آيا دو طرف درباره ميزان کاهش تعداد سانتريفوژها توافق کرده اند يا خير.
گورتزمن: به طور قطع طرف هايي هستند که از بهبود در مذاکرات هسته اي ايران خشنود نيستند. شمار زيادي از اعضاي کنگره آمريکا هم اکنون خواستار تشديد تحريم ها عليه ايران هستند، و اسرائيلي ها هم از پيشرفت در مذاکرات هسته اي ايران بسيار نگرانند.
مالوني: هنوز افراد زيادي هستند که از قرار داشتن يک توافقنامه واقعي بر روي ميز مذاکرات هسته اي ايران اطمينان ندارند. بسياري از اعضاي کنگره آمريکا معتقدند فشارهاي ناشي از تحريم ها مؤثر بوده است. با اينکه من منطق چنين استدلالي را درک مي کنم، اما فکر مي کنم اين تصور خطرناک است که فکر کنيم هر چه تحريم ها تشديد شود، نتيجه آن بهتر خواهد بود.
در واقع، احتمال زيادي وجود دارد اگر لايحه تحريم هاي پيشنهادي - که در مجلس نمايندگان آمريکا تصويب شده است و قرار است چند هفته ديگر در سنا به راي گذاشته شود- با اکثريت آرا در کنگره تصويب شود، مشکلات جدي براي چشم انداز مذاکرات و مشاهده نتيجه اوليه اين مذاکرات در قالب يک اقدام اعتمادسازانه موقت- که به عقيده من هدف مذاکره کنندگان آمريکايي است- به بار بياورد.
گورتزمن: نظرتان درباره مسائل داخلي ايران چيست؟
مالوني: ما از زمان پيروزي حسن روحاني در انتخابات رياست جمهوري ايران در ژوئن 2013 شاهد پيشرفت زيادي از سوي ايراني ها بوده ايم.
گورتزمن: به نظر شما در شش ماه آينده چه رخ خواهد داد؟ آيا پيشرفتي حاصل خواهد شد؟
مالوني: من بسيار خوش بينم که اين خوش بيني بدون پشتوانه منطقي نيست. مذاکره کنندگان و مقامات ايراني که ما در نيويورک و ژنو ديديم، به صراحت اعلام کرده اند که توان، آمادگي و اراده دستيابي به توافق را دارند. به عقيده من، روشن است که دولت باراک اوباما،رئيس جمهور آمريکا نيز تلاش مي کند فرصت به دست آمده براي توافق با ايران را از دست ندهد.