به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، «کریستینا بکر» مجری زن معروف آلمانی، دقت در هنر اسلامی و آزادی‌های انسان در عرصه اجتماع را قوی ترین انگیزه برای پذیرش اسلام عنوان می‌کند؛ یک استاد هنر دانشگاه مریلند آمریکا تشرف به دین مبین اسلام را تولد جدیدی برای خود می‌داند؛ زن و شوهر مسیحی اهل نروژ با سه کودک خود به یک کشور مسلمان سفر کردند و در حال دیدار مسجدی، 20 دقیقه به تلاوت قرآن گوش کرده و با تاثیر گرفتن از صدای دلنشین آن مسلمان شدند.

در تعریف هنر گفته‌اند مجموعه‌ای است از آثار و فرآیندهای ساخت انسان که برای اثرگذاری بر عواطف و احساسات و هوش انسانی و یا به منظور انتقال یک معنا یا مفهوم خلق می‌شود.

علاقه به زیبایی به‌صورت فطری در انسان وجود دارد از طرفی اسلام نیز دینی است که به نیازهای فطری پاسخ می‌دهد و توجه ویژه‌ای به هنر برای انتقال پیام خود دارد.

از مصادیق بارز جلوه هنر در دین اسلام کتاب قرآن است که مفاهیم در آن به‌صورت هنرمندانه بیان شده است به عنوان مثال برای نشان دادن اهمیت انفاق می‌توانست بگوید «هر کس برای خشنودی خدا انفاق کند» اما خداوند در سوره بقره از بیان هنری استفاده کرده و می‌فرمایند: «مثل کسانی که اموالشان را در راه خدا انفاق می‌کنند مثل دانه‌ای است که هفت خوشه برویاند، در هر خوشه‌ای یکصد دانه باشد.»

همچنین نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه از دیگر کتب دینی ما بوده که هر کدام سرشار از مفاهیم زیبا و اوج هنر هستند.

در خصوص اهمیت جایگاه هنر در تبلیغ دین رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «هنر مسئله‌ای است که همه صاحبان شعور در جهان می‌خواهند از آن استفاده کنند و یکی از انواع استفاده آن هم این است کسی که اندیشه ناپاکی را به وسیله هنر در ذهن‌ها بریزد همان گونه که صاحبان اندیشه‌ها و روش‌های ناپاک از پول و سلاح استفاده می‌کنند، از هنر هم بهره می‌گیرند ولی کاری را که ما باید انجام دهیم، آن است چیزی را که صاحبان اندیشه‌های ناپاک می‌خواهند از آن بهره نادرست بگیرند، آن را در اختیار سرپنجه مقتدر اندیشه‌ مقدس و پاک و والا قرار دهیم و اگر این اندیشه مقدس و پاک نتوانست از مایه هنر استفاده کند، به طور قطع عقب خواهدماند.»

*استفاده از هنر برای انتقال آموزه‌های اسلام

امروزه وظیفه مبلغان دینی تنها به گفتن مسئله، خواندن و ترجمه کردن یک حدیث و ایراد خطابه محدود نمى‌شود بلکه استفاده از هنر و نوآوری از ضروریات تبلیغ دین است.

هنر با توجه به زبان ارتباطی خود بهترین وسیله برای تبلیغ است که هنرمند دین‌دار می‌تواند پیام خود را به بهترین روش به مخاطبان برساند.

معاون مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم می‌گوید: از عرصه‌ هنر برای تبلیغ دین باید استفاده شود زیرا هر پیامی که هنرمندانه عرضه شود نفوذ بیشتری خواهد داشت.

حجت الاسلام علی کمساری منبر و تماس چهره به چهره و کتابت را در طول تاریخ وسایل تبلیغ دین می‌داند و بیان می‌کند: شیوه‌های مختلفی برای تبلیغ دین وجود دارد و در هر زمانی روش و وسایل تبلیغ متفاوت است.

به گفته وی در دوره جدید یعنی عصر ارتباطات هر پیامی که بتواند روش بهتری برای بیان پیدا کند آن پیام تاثیر بیشتری خواهد داشت.

کمساری می‌گوید: زاویه دید هنرمند دینی و غیر دینی متفاوت است؛ اگر هنرمند متدین باشد می‌تواند کار دینی انجام دهد و در غیر این‌صورت موفق نخواهد بود.

* هنر ابزاری برای تنوع بخشیدن به تبلیغات دینی

تبلیغ دین در سه حوزه اندیشه، احساس و رفتار اثر گذار است و مبلغ موفق کسی است که این سه حوزه را مدیریت کند.

به اعتقاد حجت‌الاسلام محمود نجاریان زاده معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم، روش‌های سنتی در تبلیغ دین ناتوان است زیرا این شیوه نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای مردم در حوزه دین باشد.

هنر رشته‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آن هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، موسیقی، ادبیات، سینما و معماری است.

در تاریخ ثابت شده استفاده از هنر در تبلیغات موثر و به متنوع شدن آن منجر می‌شود. از آن‌جا که هنر امری فطری است که خداوند در وجود انسان قرار داده با هر چیزی که ترکیب شود از جمله دین به آن تنوع، تحرک، پویایی و نفوذ می‌بخشد./س

گزارش: سعیده سخایی