امروز در تاریخ؛
از اعدام "دکتر فاطمی" وزیر امورخارجه مصدق تا اعلام فضای باز سیاسی توسط رژیم شاه
اعدام "دکتر فاطمی" وزیر خارجه مصدق، مرگ آتاتورک نخستین رئیس‌جمهور لائیک ترکیه، وفات "سيد رضي" گردآوردنده نهج البلاغه، درگذشت "ياسر عرفات" و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۱۹ آبان ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۶ محرم ۱۴۳۵ هجری و ۱۰ نوامبر ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
اعدام دکتر «حسین فاطمی» وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق (۱۳۳۳ ش)
دکتر فاطمی در سال ۱۲۹۶ ش در نایین به دنیا آمد. او پس از نخست وزیری دکتر مصدق، در ابتدا به معاونت سیاسی و پارلمانی دولت و نمایندگی مجلس شورای ملی رسید و سپس در مهر ۱۳۳۱ عهده دار وزارت امور خارجه گردید. از جمله کارهای اساسی او در وزارت امور خارجه، قطع رابطه سیاسی با انگلستان، بستن سفارت انگلیس در تهران و کنسولگری‌های آن دولت استعمارگر در شهرستان‌ها بود.
انعقاد قرارداد تسلیحاتی یک میلیارد دلاری میان عراق و فرانسه در جریان جنگ (۱۳۶۰ ش)
دولت فرانسه از ابتدای شروع جنگ، حمایت وسیع و همه جانبه‌ای از عراق به عمل می‌آورد و در طول جنگ، این حمایت ابعاد وسیع‌تری یافت. در این میان، فرانسه از اعطای هر گونه کمک و وام برای خریدهای تسلیحاتی عراق فروگذار نمی‌کرد به طوری که طی سال‌های بعد، دولت فرانسه حدود پنج میلیارد دلار وام دیگر در اختیار بغداد گذاشت و به این ترتیب به بزرگ‌ترین شریک اروپایی عراق تبدیل شد. این اقدامات در حالی بود که پاریس همواره از پرداخت بدهی یک میلیارد دلاری خود به جمهوری اسلامی ایران طفره می‌رفت.
اعلام فضای باز سیاسی توسط رژیم شاه (۱۳۵۵ ش)
پس از پیروزی حزب دموکرات آمریکا به رهبری جیمی کار‌تر، از آنجا که او تز حمایت از حقوق بشر را اعلام کرده بود، تصمیم گرفت تا این نمایش تبلیغاتی را به صورت عینی در کشورهای وابسته‌ای مثل ایران به آزمایش بگذارد. به این ترتیب با اعلام فضای باز سیاسی و حقوق بشر، صحنه سیاسی - اجتماعی و اقتصادی ایران، یکباره از سمت شاهنشاهی ناب که اصالت ملّیت ایرانی آن روز را نشان می‌داد به سوی کار‌تر گرایی خالص که نشانگر وابستگی صد در صد بود، چرخش یافت و بار دیگر ایران، قربانی شیوه‌های تبلیغاتی آمریکا و حل مشکلات داخلی سردمداران این کشور امپریالیستی گردید. اعلام فضای باز سیاسی در حقیقت پاسخ مثبت محمدرضا پهلوی به کار‌تر بود که تحولاتی در وضع زندان‌ها و زندانیان سیاسی به وجود آورد. همچنین، تغییراتی ظاهری در این زمینه‌ها برای نمایش به نمایندگان صلیب سرخ جهانی و عفو بین المللی ایجاد گردید و بخشی از محدودیت‌ها و فشار‌ها علیه پخش اعلامیه‌ها، نوار‌ها و رساله‌های عملیه حضرت امام خمینی (ره) برداشته شد.
به رسمیت شناخته شدن ملت فلسطین در سازمان ملل متحد (۱۳۵۴ش)
با قطعنامه مهمی که سازمان ملل متحد تصویب کرد، مردم فلسطین به عنوان یک ملت باید حقوق، اراضی و اموال خود را به دست آورند و سازمان آزادیبخش فلسطین با حقوق مساوی در هر کنفرانس صلح خاورمیانه شرکت کند. در این قطعنامه، صهیونیسم، یک نوع تبعیض نژادی قلمداد شده است. ایران به قطعنامه فلسطین رأی موافق داد و نماینده اسرائیل، قطعنامه سازمان ملل را پاره پاره کرد. نماینده آمریکا اخطار کرد که کنگره آمریکا از سازمان ملل انتقام خواهد گرفت و مجلس سنای امریکا خواستار تجدید نظر در روابط آمریکا و سازمان ملل شد.
مرگ «مصطفی کمال آتاتورک» نخستین رئیس‌جمهور لائیک ترکیه (۱۹۳۸م)
مصطفی کمال پاشا معروف به آتاتورک به معنی پدر ترک‌ها در ۳۰ ژانویه سال ۱۸۸۱م به دنیا آمد. او بعد از این جنگ نیز درمراحل نهایی جنگ جهانی اول در قفقاز و روسیه جنگید و پیروزی‌هایی به دست آورد. آتاتورک پس از جنگ جهانی اول در رأس افسران جوان ناسیونالیست، طی کودتایی امپراتوری عثمانی را منحل کرد و در سال ۱۹۲۳م به عنوان اولین رئیس‌جمهور ترکیه انتخاب شد. سیاست کلی داخلی و خارجی حکومت آتاتورک عبارت بود از جدایی دین از سیاست، تأسیس حکومت لائیک در ترکیه، ایجاد نظام حقوقی و قضایی اروپایی در این کشور، اتخاذ سیاست بی‌طرفی در مناسبات بین‌المللی ترکیه به منظور حفظ استقلال کشور، پایه‌ریزی صنایع جدید مطابق الگوهای غربی، ترویج فرهنگ اروپایی و اتکا بر ناسیونالیسم و ملی گرایی ترکی.
ژنرال دوگل رئیس جمهور سابق فرانسه در اثر سکته قلبی در ۸۰ سالگی درگذشت. (۱۳۴۹ش)
فاش شدن طرح کی سینجر در تهران (۱۳۵۲ش)
این طرح برقراری آتش بس مطمئن، مبادله اسیران جنگی، مذاکرات مصر و سوریه و اسرائیل در ژنو، عقب نشینی اسرائیل از سینا و غرب سوئز، باز شدن باب المندب، تخلیه اراضی اشغالی اعراب، تشکیل یک تمامیت فلسطینی در غرب اردن، بیت القدس پایتخت مشترک فلسطین و اسرائیل را شامل می‌شد.
وفات عالم و محدث شهیر شیعه «سید رضی» گردآوردندهٔ نهج‌البلاغه (۴۰۶ ق)
محمد بن حسین، معروف به سیدرضی در سال ۳۵۹ قمری دیده به جهان گشود. او در ۹ سالگی چنان مهارتی در شعر از خود نشان داد که باعث شگفتی همگان گردید. وی در ۳۰ سالگی، کل قرآن را در مدت کوتاهی حفظ نمود. سید، همهٔ خلفای بنی‌عباس را غاصبان خلافت و ولایت و حکومت اسلامی می‌دانست و با اشعار خود، سعی در بیان حقایق و طرح عقاید انقلابی خود داشت. شیخ طوسی، مفید نیشابوری، مهیار دیلمی و ابوالحسن هاشمی و... از شاگردان سیدرضی هستند. معانی القرآن، تَلخیصُ البَیان عن مجازاتِ القرآن از جمله تالیفات اوست. شریف رضی در اقدامی بی‌نظیر، کلمات، خطابه‌ها، نامه‌ها و مواعظ امام علی (ع) را گردآوری کرد و با نام «نهج البلاغه» به جامعهٔ بشری اهدا نمود. سیدرضی اولین کسی است که مکانی برای تحصیل طلاب علوم دینی تهیه کرد و آن را دارالعلم نامید. سرانجام، سیدرضی این عالم شهیر اسلامی در محرم سال ۴۰۶ قمری در ۴۷ سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد. بدن پاک سید را پس از تشییعی با شکوه در منزلش به امانت به خاک سپرده و بعد‌ها به حرم امام حسین (ع) در کربلا منتقل کردند.
تولد «فیلیپ برونلسکی» هنرمند برجسته ایتالیایی (۱۳۷۵م)
فیلیپ برونلسکی در ۱۰ نوامبر ۱۳۷۵م به دنیا آمد. برخی معتقدند ایتالیایی‌ها در قرن چهاردهم میلادی بر این باور بودند که وظیفه احیای شکوه و مجد گذشته را برعهده دارند و باید هنر، علم وفضیلت که در دوره کلاسیک شکوفا شده ولی به دست اقوام غیرِ متمدن شمالی از میان رفته بود، را زنده نمایند. برونلسکی را غالباً به عنوان ابداع کننده مکتب پِرْسْپِکتیو می‌شناسند. براساس این نظامِ تصویری، اولا اشیاء هرچه دور‌تر از چشم بیننده باشند، کوچک‌تر به نظر می‌آیند و ثانیا خطوط متوازی در این آثار در دور دستْ، ظاهراً به هم می‌رسند. در واقع برونلسکی به مطالعه اصول ریاضی و تناسبات در بنا‌ها پرداخت و اصول بصری - ریاضی در هنر را ترسیم نمود. فیلیپو برونلسکی سرانجام در ۲۴ فوریه ۱۴۴۶م در ۷۱ سالگی درگذشت.
استعفای «تریگوه لی» اولین دبیر کل سازمان ملل متحد (۱۹۵۲م)
تریگوه لی سیاست‌مدار نروژی در سال ۱۸۹۶م به دنیا آمد. وی در سال ۱۹۴۱م به وزارت امور خارجه نروژ انتخاب شد و در اول فوریه ۱۹۴۶م، پس از پایان جنگ جهانی دوم و بازگشت ثبات به جهان، به عنوان نخستین دبیر کل سازمان ملل متحد، برای یک دوره ۵ ساله انتخاب شد. او در اول نوامبر ۱۹۵۰م، پس از پایان این دوره، برای مدت ۵ سال دیگر در این سمت ابقا شد. تریگوه‌لی که سیاست میانه‌رو و محافظه‌کارانه‌ای را نسبت به مسایل سیاسی جهان دنبال می‌کرد درنهایتْ، به سبب بیماری در دهم نوامبر ۱۹۵۲م استعفا داد و داگ هامِرْ شولْدْ، دیپلمات سوئدی، جانشین او گردید. تریگوه‌لی سرانجام در سال ۱۹۷۰ در ۷۴ سالگی درگذشت.
درگذشت «یاسر عرفات» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین (۲۰۰۴م)
محمدیاسر عبدالرحمن عبدالرؤف القدوه الحسینی معروف به یاسر عرفات در ۴ اوت ۱۹۲۹ در قاهره به دنیا آمد. عرفات جنبش فتح برای آزادی فلسطین را تأسیس کرد و پس از چندی ریاست کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) را بر عهده گرفت و در طول سال‌های بعد به عنوان نماینده ملت فلسطین شهرت یافت و با همین عنوان در سازمان ملل و کشورهای جهان حضور پیدا کرد. با آغاز انتفاضه فلسطین در سال ۱۹۸۷م، یاسر عرفات ضمن تأیید این قیام و بهره‌برداری سیاسی از آن، در نیمه نوامبر ۱۹۸۸م تشکیل دولت فلسطین را اعلام نمود و سپس موجودیت و تشکیل دو دولت یهودی و فلسطینی در کنار یک‌دیگر را پذیرفت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
