به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مرکز یزد

محله وقت الساعت در نزديكي مسجد جامع يزد و منطقه تاريخي فهادان، از محله هايي است كه گرچه اغلب بناهاي تاريخي ثبت شده آن، قدمتي متعلق به دوره قاجاريه را نشان مي دهند اما قدمت اصلي محله مربوط به 800 سال پيش است و بناهاي خشت و گلي، از هشت قرن پيش تاكنون نسل به نسل گشته تا ميراثي ماندگار براي نسل امروز باشد.

خانه هاي تاريخي متعدد كه برخي از آنها ثبت تاريخي شده و برخي نيز ثبت نشده اند، نخستين كارگاه شعربافي، مسجد شيخ يحيي، بقعه سيدركن الدين، خانه وزيري و .... از بناهاي ارزشمند اين محله به شمار مي روند.

اما در اين محله يك حسينيه قديمي نيز وجود دارد كه قدمتي طولاني دارد و به شماره 2651 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است و اين روزها به خاطر حضور بلدوزرها و بيل هاي مكانيكي، وضعيتي نگران كننده دارد.

در جوار اين حسينيه تاريخي و ارزشمند، گودبرداري بزرگي انجام شده كه خبر از سبز شدن ساختماني بلندمرتبه طي چند سال آينده در اين منطقه مي دهد.

مالك اين زمين و فردي كه اقدام به گودبرداري در اين محله تاريخي و در جوار يك بناي تاريخي ارزشمند كرده است، مدعي است از ميراث فرهنگي مجوز دارد.

اما ميراث فرهنگي نيز اعلام كرده، به دنبال ساماندهي و مرمت بافت تاريخي، اين مجوز صادر شده و گودبرداري چند متري در راستاي احياي بافت تاريخي انجام مي شود.

آنچه دوستداران ميراث فرهنگي را نگران كرده است، تعرض به بافت تاريخي و شيوه هاي غيراصولي و بدون برنامه ريزي و كارشناسي مرمت است.

يكي از دوستداران و فعالان ميراث فرهنگي در استان يزد  گفت: از چند روز پيش، بلدوزرها و كاميون‌ هايي به طور مرتب در حريم بافت تاريخي در تردد بودند تا اينكه متوجه گودبرداري در جوار حسينيه وقت الساعت در محله اي با قدمت 800 سال شديم.

امير ترقي نژاد اظهار داشت: خانه اي كه تخريب شده و جاي آن گودبرداري عميقي صورت گرفته، ثبت تاريخي نشده اما ارزش تاريخي داشته و نمي توان آن را جزو خانه هاي فاقد ارزش تاريخي دانست زيرا از معماري خاص و ويژه اي برخوردار بود و قدمت آن به دوره قاجاريه مي رسيد.

وي بيان كرد: مالك اين زمين مدعي شده كه از ميراث فرهنگي مجوز دارد و قرار است در محل گودبرداري شده، هتل بسازد و به نظر مي رسد با اين عمق گودبرداري، قرار است هتلي چند طبقه در بافت تاريخي احداث شود.

ترقي نژاد عنوان كرد: ميراث فرهنگي به بهانه ساماندهي و مرمت بافت تاريخي، اقدام به مرمت هاي غيراصولي مي كند، ما نيز خواستار مرمت و احياي بافت تاريخي هستيم اما اين شيوه مرمت هيچ همخواني با بافت تاريخي ندارد.

وي تصريح كرد: اين نوع گودبرداري ها، تعرض به حريم بافت تاريخي است و روح معنويت ميراث فرهنگي را زير سئوال مي برد.

ترقي نژاد بيان كرد: دوستداران ميراث فرهنگي،‌ اصرار ندارند كه اثبات كنند اين خانه تاريخي بوده اما با خاك يكسان كردن خانه اي در جوار يك حسينيه تاريخي و در محله اي با قدمت 800 سال و گودبرداري به جاي آن، آن هم با اين عمق زياد، اصولي نيست.

وي ادامه داد: برخي از مسئولان در ميراث فرهنگي و حتي برخي از اعضاي شوراي شهر، بهانه اين تخريب ها را اجتماع اتباع بيگانه، معتادان و ... در اين خانه هاي تاريخي اعلام كرده اند كه به نظر مي رسد اين عذر بدتر از گناه است.

ترقي نژاد تصريح كرد: اگر شهرداري ناحيه تاريخي، ميراث فرهنگي، شوراي شهر، دفتر امور اتباع بيگانه و مهاجرين خارجي، نيروي انتظامي و ديگر دستگاه‌هاي مرتبط، كار خود را به درستي انجام مي دادند، بافت تاريخي و خانه هاي موجود در آن نبايد به پاتوق اتباع بيگانه يا معتادان تبديل مي شد.

وي بيان كرد: متاسفانه بسياري از خانه هاي تاريخي نيز در بافت تاريخي به زباله داني تبديل شده كه اين امر نيز حكايت از ضعف كار شهرداري و ميراث فرهنگي دارد.

اين فعال ميراث فرهنگي خاطرنشان كرد: قرار نيست وقتي دستگاه‌ها و مسئولان در مسئوليت هاي خود كوتاهي مي كنند، ديگران با بيل و كلنگ و بلدوزر به جان بافت تاريخي بيفتند.

وي تصريح كرد: اگر قرار است، مرمت صورت گيرد، بايد درست، اصولي، با برنامه ريزي كارشناسانه و بدون تعرض به بناهاي تاريخي صورت گيرد.

البته برخي از ساماندهي ها نيز به بهانه خطر زلزله در بافت تاريخي انجام مي شود در حالي كه برخي كارشناسان ميراث فرهنگي معتقدند، اين خانه هاي خشت و گلي از بسياري از خانه هاي نوساز مقاومتر هستند چنانچه طي 800 سال گذشته سرپا مانده اند و نمونه آن را نيز در بافت تاريخي بم پس از زلزله اين شهر شاهد هستيم.

خانه هاي بافت تاريخي، مرمتي از جنس و نوع خود را مي طلبند و گرچه بسياري از خانه هاي موجود در بافت تاريخي، قدمت تاريخي ندارند و بيشتر در زمره خانه هاي فرسوده هستند اما مرمت يا تخريب آنها نيز بايد بدون تعرض به حريم آثار و بافت تاريخي انجام شود.

به طور قطع اگر قرار باشد به جاي اين گودبرداري هاي عميق، هتلي چند طبقه احداث شود، به سرنوشت كتابخانه مركزي يزد كه چند سالي است به دليل عدم رعايت شرايط ساخت و ساز در بافت تاريخي و بلندمرتبه بودن آن، بلاتكليف مانده، دچار خواهد شد.

البته استاندار يزد نيز روز گذشته در آخرين نشست خبري خود نسبت به صدور برخي مجوزها در بافت تاريخي ابراز نگراني كرد و اظهار داشت: طرح ساماندهي بافت تاريخي تهيه و اولويت‌هاي آن نيز مشخص شده است.

سيدمحمد ميرمحمدي بيان كرد: در بافت تاريخي يزد، 35 اولويت مشخص شده و كارها در مورد اين 35 نقطه با رايزني و كسب مشاوره از كارشناسان انجام مي شود.

وي تصريح كرد: هووز وارد استان يزد نشده بودم، راجع به بافت تاريخي يزد با آقاي نجفي، رئيس سازمان ميراث فرهنگي كشور صحبت كردم و بافت تاريخي از همان ابتدا دغدغه ما بود.

ميرمحمدي ادامه داد: بافت و آثار تاريخي، ميراث گذشتگان ماست و يك ثروت براي ما به شمار مي رود ضمن اينكه مي تواند با احيا و مرمت، به منبع درآمدي براي استان يزد تبديل شود.

وي تصريح كرد: بافت تاريخي يك نماد فرهنگي است و به طور قطع ما با اعتقاد به اين ارزشها، مي خواهيم بافت تاريخي را احيا و ساماندهي كنيم./س