به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد ، حجتالاسلام والمسلمين محمد جواد نظافت در سلسله نشستهاي نهج البلاغه و زندگي كه در بنياد پژوهشهاي اسلامي برگزار شد، به تفسير حكمت چهار و پنج نهجالبلاغه پرداخت.
وي اظهار داشت: در حكمتهاي نهجالبلاغه كه بيشتر به جنبه اخلاقی پرداخته شده، حضرت علی(ع) درباره خودسازی و انسانسازی سخن گفته است.
عجز و ناتواني آفت انسان است
نظافت با بيان اينكه حضرت علي(ع) در حكمت شماره چهار نهجالبلاغه عجز و ناتواني را آفت دانسته، افزود: انساني كه ناتوان است اگر در حيطه قدرت او باشد مستحق سرزنش است و در غير اين صورت مستحق سرزنش و ملامت نيست.
وي به روايتي از امام علي(ع) در خصوص صبر اشاره و عنوان كرد: صبر از ديدگاه حضرت علي(ع) به شجاعت تعبير شده است. صبر به معناي اقدام نكردن و دست روي دست گذاشتن نيست بلكه انسان صبور با شجاعت اقدام ميكند. صبر بر طاعت، معصيت و مصيبت از انواع صبر است. انسان صبور مانند انساني شجاع در جنگ با نفس اماره كم نميآورد و عقبنشيني نميكند و از خداوند كمك ميخواهد.
استاد و حوزه و دانشگاه افزود: در حكمت چهار نهج البلاغه، زهد به معني بيرغبتي به دنيا و مظاهر آن تعبير و همچنين گفته شده است، سلامتي، امنيت و قناعت از جمله ثروت هاي با ارزشي است كه انسانها از آن غافلند.
وي، عشق به آخرت، محبت به خدا و توجه به گذرا بودن دنيا را از جمله راههاي رسيدن به زهد ذكر كرد و افزود: انسان، ثروت را براي آرامش ميخواهد اما زاهد قبل از رسيدن به ثروت به آرامش رسيده است.
به گفتهي اين پژوهشگر نهجالبلاغه، لازمه زهد، رشد پيدا كردن و دستيابي به ظرفيتي وسيع و معرفت يافتن است و هر ثروتي در پناه زهد ارزشمند ميشود زيرا انسانهاي زاهد، ماديات را در راه آرمانهاي ديني و انسانيت مصرف ميكنند.
تقوا؛ سپري در برابر عذاب الهي
وي به موضوع تقوا در حكمت چهار نهجالبلاغه پرداخت و عنوان كرد: تقوا به سپري در برابر عذاب الهي و حملات شياطين و دنيا به ميدان نبردي تعبير شده است كه هيچگاه از تير وسوسههاي شياطين در امان نبوده و تقوا و ورع به سپري تشبيه شده كه در برابر اين حملات استقامت و پايداري ميكند.
موسس حوزه علميه حضرت مهدي(عج) بيان داشت: خشنودي از خدا و قضا و قدر به معني رضا و رضايتمندي است. اگر انساني درونش خشنود باشد با مقدرات خداوند آرامش مييابد و به قضاي پروردگار راضي و خشنود است.
وي در ادامه به موضوع علم و معرفت كه مانند ارثي عظيم است، اشاره و عنوان كرد: علم و دانش يكي از ثروتهاي بزرگي است كه عمل يكي از گامهاي آن است و سكوت، گوشكردن، فهميدن، عملكردن و نشر دادن از مراحل علم است.
وي همچنين به مقايسه علم و ثروت پرداخت و افزود: علم و معرفت انسان را از بلايا حفظ ميكند و مال و ثروت را بايد حفظ كرد، مال و دارايي با انفاق كم و علم زياد ميشود، چيزي كه با مال به دست ميآيد با زوال و نابوديش از دست ميرود.
استاد حوزه و دانشگاه متذكر شد: از ديدگاه امير المومنين علي(ع) فكر مانند آينه است، آينه واقعيات و فكر حقايق را نشان مي دهد. انسان همواره بايد در خصوص نعمتهاي الهي، ارزش ها و سرمايههاي انساني، عيوب، اهداف زندگي و خواستههاي خداوند تفكر كند./س