حفظ غنی سازی همراه با بهبود اقتصادی قدرتی بی مانند به ایران می دهد
اگر ایران بتواند هم زمان با حفظ غنی سازی قدرت اقتصادی اش را هم بهبود ببخشد، قدرتی به دست خواهد آورد که می تواند امریکا را از موضعی بالاتر به چالش بکشد.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،به نقل از ایران هسته ای- یک تحلیلگر ارشد امنیتی و راهبردی در موسسه رند به دولت امریکا هشدار داد اگر ایران بتواند هم زمان با حفظ غنی سازی قدرت اقتصادی اش را هم بهبود ببخشد، قدرتی در منطقه به دست خواهد آورد که می تواند مجددا امریکا را از موضعی بالاتر به چالش بکشد.
ریچارد سولومون، در این مقاله که روز 3 دی 1392 (24 دسامبر 2013) در وب سایت موسسه رند منتشر شده، تاکید می کند درست است که امریکا برنامه هسته ای ایران را اولویت خود قرار داده ولی هدف نهایی آن باید ثبات بخشیدن به منطقه خاورمیانه از طریق یک توافق با ایران است.
وی می نویسد: «مذاکرات اخیر که با هدف حذف توانمندی ایران در ساخت سلاح های هسته ای طراحی شده است، به نظر می رسد بدون یک هدف راهبردی کلی تر یعنی ثبات بخشیدن به خاورمیانه از طریق توازن قدرت در منطقه دنبال می شود».
وی در ادامه با اشاره به اینکه «ایران و امریکا اختلافات اساسی بر سر ساختار آتی قدرت در منطقه دارند»، می نویسد: «آیا ایران آماده است برای پایان دادن به تحریم هایی که اقتصاد این کشور را فلج کرده است، کاری بیش از محدود کردن برنامه هسته ای انجام دهد؟ با توجه به موضع مشخص رهبر ایران درباره «غربی شدن» و بنیان های مذهبی حاکمیت او، بعید به نظر می رسد او از سیاست درهای باز را -حتی در مواجهه با اشتیاق مردم برای روابط معتدل تر با دنیا که در انتخابات اخیر و پیروزی حسن روحانی مشهود بود- پی بگیرد. بنابراین برای آمریکا یک شرط بندی تردید آمیز است که تصورکند اگر معامله هسته ای که به برداشته شدن تحریم ها بینجامد و نوسازی اقتصادی ایران را تسهیل کند، انجام شود، با گذشت زمان با خود تغییرات سیاسی به سمت میانه روی را به همراه خواهد آورد».
نویسنده در ادامه ادعا می کند شکست مذاکرات، ثبات منطقه و ثبات داخلی ایران را به خطر خواهد انداخت: «مذاکراتی شکست خورده یا متوقف شده در مسیر رسیدن به توافق نهایی، هم ایران و هم غرب را با گزینه هایی نه چندان امیدبخش مواجه می کند: ایرانی که با بی ثباتی سیاسی در داخل مواجه می شود زیرا اقتصاد آن بیش از پیش دچار رکود می شود؛ و غربی که با برنامه هسته ای مهار نشده ایران مواجه است».
سالمون سپس به این بحث پرداخته است که یک توافق نهایی که هم غنی سازی ایران را حفظ کند و هم اقتصاد آن را بهبود ببخشد، می تواند ایران را در بلند مدت بسیار قوی کند.
وی نوشته است: «در صورتی که توافقی هسته ای با ایران مفروض باشد، تجربه چین نشان می دهد در بلندمدت پیامدهای مشکل آفرینی وجود خواهد داشت. عادی شدن روابط آمریکا-چین در کوتاه مدت ثبات منطقه ای را با ایجاد زمینه ای برای پایان یافتن جنگ ویتنام، تسهیل کرد. این مسئله به دو دهه تقابل نظامی آمریکا-چین پایان داد و شرایط بین المللی را در حمایت از توسعه اقتصادی چین فراهم کرد. اما امروز پس از گذشت چهار دهه رشد اقتصادی جدی، چینی که تجدید حیات یافته، به شیوه ای سرگرم ابراز توانمندی های نظامی مدرن شده خود است که ثبات منطقه ای را تهدید می کند و دورنمای درگیری های نظامی مجدد را تقویت می کند».
سالمون درباره ایران می نویسد: «ایران تجدید حیات یافته، چند دهه بعد در ادامه این مسیر چطور از قدرت خود استفاده خواهد کرد؟ با توجه به بلندپروازی های ایران درباره دستیابی به برتری منطقه ای و با توجه به شکاف عمیق و ریشه دار شیعه و سنی، اینکه ایران سیاست های آشتی و ثبات منطقه ای را دنبال کند، تردید آمیز است. از این رو تعجبی ندارد که دورنمای توافقی که به مسئله هسته ای این کشورمحدود می شود، به شدت برای دیگر قدرت های خاورمیانه تهدیدآمیز جلوه می کند. این کشورها پیش بینی می کنند این معامله به یک تغییر منطقه ای اساسی به سمت تقویت نفوذ شیعیان منتهی می شود. در نتیجه مذاکرات ژنو باید با مذاکراتی موازی و حتی مهم تر بر سر اقدامات تهران که ثبات منطقه را تهدید می کند -نه فقط حمایت آن از بشار اسد و حزب الله- کامل شود».
وی در پایان درباره راهبرد ایران می نویسد: «ممکن است شاهد آن باشیم که روحانی و مذاکره کنندگانش به مواضعی وفادار باشند که رهبر معظم ایران و اصولگرایان از آن حمایت می کنند. آنها خواهان معامله ای هستند که افق های ایران برای تبدیل شدن به قدرت برتر منطقه را هم از طریق یک اقتصاد احیا شده و هم پذیرفته شدن حق غنی سازی، حفظ می کند».
ریچارد سولومون، در این مقاله که روز 3 دی 1392 (24 دسامبر 2013) در وب سایت موسسه رند منتشر شده، تاکید می کند درست است که امریکا برنامه هسته ای ایران را اولویت خود قرار داده ولی هدف نهایی آن باید ثبات بخشیدن به منطقه خاورمیانه از طریق یک توافق با ایران است.
وی می نویسد: «مذاکرات اخیر که با هدف حذف توانمندی ایران در ساخت سلاح های هسته ای طراحی شده است، به نظر می رسد بدون یک هدف راهبردی کلی تر یعنی ثبات بخشیدن به خاورمیانه از طریق توازن قدرت در منطقه دنبال می شود».
وی در ادامه با اشاره به اینکه «ایران و امریکا اختلافات اساسی بر سر ساختار آتی قدرت در منطقه دارند»، می نویسد: «آیا ایران آماده است برای پایان دادن به تحریم هایی که اقتصاد این کشور را فلج کرده است، کاری بیش از محدود کردن برنامه هسته ای انجام دهد؟ با توجه به موضع مشخص رهبر ایران درباره «غربی شدن» و بنیان های مذهبی حاکمیت او، بعید به نظر می رسد او از سیاست درهای باز را -حتی در مواجهه با اشتیاق مردم برای روابط معتدل تر با دنیا که در انتخابات اخیر و پیروزی حسن روحانی مشهود بود- پی بگیرد. بنابراین برای آمریکا یک شرط بندی تردید آمیز است که تصورکند اگر معامله هسته ای که به برداشته شدن تحریم ها بینجامد و نوسازی اقتصادی ایران را تسهیل کند، انجام شود، با گذشت زمان با خود تغییرات سیاسی به سمت میانه روی را به همراه خواهد آورد».
نویسنده در ادامه ادعا می کند شکست مذاکرات، ثبات منطقه و ثبات داخلی ایران را به خطر خواهد انداخت: «مذاکراتی شکست خورده یا متوقف شده در مسیر رسیدن به توافق نهایی، هم ایران و هم غرب را با گزینه هایی نه چندان امیدبخش مواجه می کند: ایرانی که با بی ثباتی سیاسی در داخل مواجه می شود زیرا اقتصاد آن بیش از پیش دچار رکود می شود؛ و غربی که با برنامه هسته ای مهار نشده ایران مواجه است».
سالمون سپس به این بحث پرداخته است که یک توافق نهایی که هم غنی سازی ایران را حفظ کند و هم اقتصاد آن را بهبود ببخشد، می تواند ایران را در بلند مدت بسیار قوی کند.
وی نوشته است: «در صورتی که توافقی هسته ای با ایران مفروض باشد، تجربه چین نشان می دهد در بلندمدت پیامدهای مشکل آفرینی وجود خواهد داشت. عادی شدن روابط آمریکا-چین در کوتاه مدت ثبات منطقه ای را با ایجاد زمینه ای برای پایان یافتن جنگ ویتنام، تسهیل کرد. این مسئله به دو دهه تقابل نظامی آمریکا-چین پایان داد و شرایط بین المللی را در حمایت از توسعه اقتصادی چین فراهم کرد. اما امروز پس از گذشت چهار دهه رشد اقتصادی جدی، چینی که تجدید حیات یافته، به شیوه ای سرگرم ابراز توانمندی های نظامی مدرن شده خود است که ثبات منطقه ای را تهدید می کند و دورنمای درگیری های نظامی مجدد را تقویت می کند».
سالمون درباره ایران می نویسد: «ایران تجدید حیات یافته، چند دهه بعد در ادامه این مسیر چطور از قدرت خود استفاده خواهد کرد؟ با توجه به بلندپروازی های ایران درباره دستیابی به برتری منطقه ای و با توجه به شکاف عمیق و ریشه دار شیعه و سنی، اینکه ایران سیاست های آشتی و ثبات منطقه ای را دنبال کند، تردید آمیز است. از این رو تعجبی ندارد که دورنمای توافقی که به مسئله هسته ای این کشورمحدود می شود، به شدت برای دیگر قدرت های خاورمیانه تهدیدآمیز جلوه می کند. این کشورها پیش بینی می کنند این معامله به یک تغییر منطقه ای اساسی به سمت تقویت نفوذ شیعیان منتهی می شود. در نتیجه مذاکرات ژنو باید با مذاکراتی موازی و حتی مهم تر بر سر اقدامات تهران که ثبات منطقه را تهدید می کند -نه فقط حمایت آن از بشار اسد و حزب الله- کامل شود».
وی در پایان درباره راهبرد ایران می نویسد: «ممکن است شاهد آن باشیم که روحانی و مذاکره کنندگانش به مواضعی وفادار باشند که رهبر معظم ایران و اصولگرایان از آن حمایت می کنند. آنها خواهان معامله ای هستند که افق های ایران برای تبدیل شدن به قدرت برتر منطقه را هم از طریق یک اقتصاد احیا شده و هم پذیرفته شدن حق غنی سازی، حفظ می کند».
