به گزارش
باشگاه خبرنگاران، چین باستان تمدنی بسیار قدیمی است، پیشینه این تمدن به بیش از هفت هزار سال پیش میرسد. تمدن چین یکی از قدیمیترین تمدنهای موجود و ادامهدار تاریخ بشریت است.
نخستین تمدنهای چین در حاشیهٔ رودهای یانگ تسه و رود زرد شکل گرفت، یافتههای مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد، نشان میدهد که انسانهایی در دره "یانگ تسه" ساکن شده و به کشاورزی پرداختهاند.
آنها آبادیهایی را پدید آورده و برنج کاری را توسعه دادند، اما در دره رود زرد "خوانگ خه" ارزن کاشته میشد، زیرا هوای شمال چین برای کشت برنج بسیار سرد بود.
در این منطقه، فرهنگی سر بر آورد که آن را به افتخار روستایی از استان خی نن، فرهنگ یانگ شائو نامیدهاند، زیرا در سال ۱۹۲۱ میلادی، بقایای سکونت انسانها در این منطقه به دست آمد، دوران اوج و شکوفایی این فرهنگ بین سالهای ۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰ پیش از میلاد بود.
در اواسط قرن بیستم، باستانشناسان روستای ۶۰۰۰ ساله بانپو را از زیر خاک بیرون آوردند، در این منطقه، پایههای تعداد زیادی ساختمان، محلهای روشن کردن آتش، انبارهای مواد غذایی، ظروف سفالی و چندین گور حاوی اسکلت شناسایی شد.
وجود ساختمان عمومی مدوری که خانههای مسکونی در اطراف آن قرار داشتند نیز حاکی از آن بود که زندگی گروهی-اجتماعی سازمانیافتهای در این منطقه وجود داشته است، طغیانهای عظیم دو رود یانگ تسه و خوانگ خه، تمدنهای باستانی چین را از بین برد.
نژاد مردم چین پنج نژاد در چین زندگی میكنند ، هن كه نژاد اصلی چین است ،من كه نژاد منچوری است، مُون نژاد مغولی است،جان نژاد تبتی است و خُواری كه شامل تركهایی است كه مسلمان هستند.
زبان و خط چینیخطی است در ابتداء تصویری، یعنی در حد نقش و نقاشی و در حال حاضر خط اندیشه نگاری است كه از نظر شكل لغات با خطوط تصویری تفاوتی ندارد و این خط الفبا نداشته و به صورت كلمههای ساده و یك آوایی و از تركیب كلمات ساده كلمات دیگر بوجود میآید.
با همان قلمی كه خط نوشته میشود نقاشی هم کشیده میشود ، بنابراین خط چینی یك نوع نقاشی است ، صحبت كردن به زیان چینی از لحاظ لغات و دستور بسیار ساده است ، چون یك كلمه هم میتواند فعل باشد و هم اسم ،صفت ، قیود زمان و مكان جملات را به گذشته ، حال و آینده میرساند ولی از نظر نوشتن چون بیش از پنج هزار كلمه باید آموخت ، نوشتن مشكل است.
از حفاری در سراسر چین مدت زمان زیادی نمیگذرد در طی سالهای اخیر به اكتشافات زیادی دست زدهاند كه یكی از این كشفیات مربوط به انسانهای پكن است كه در محل" جو-گو-تین" در 60 كیلومتری پكن پیدا كردند ، نظرات باستان شناسان در مورد قدمت این انسان 500 هزار سال پیش است، این انسان از نظر شكل و قیافه گویای همان نژاد زرد است.
در سال 1914 در حوزه رودخانه زرد در شمال چین در یك تپهای نمونههای زیادی از پستانداران فسیل شده كشف شد كه چینیها به آن تپه به علت عدم آگاهی تپه استخوان اژدها میخواندند و در سال 1922 یك هیات سوئدی به سرپرستی آندرسون در مسافت 60 كیلومتری پكن به كاوش پرداخت و با یك متخصص دیرینه شناسی آمریكایی به چند دندان برخورد كرد كه محل كشف آنها جوگوتین است و در سال 1928 میلادی بقایای یك جسد فسیل شده در اطراف پكن كشف شد.
در انتهای یك غار كه به علت فشار مواد رسوبی خراب شده بود ، جمجمه یك انسان را كشف كردند و با دندانهایی كه قبلاً پیدا كرده بودند به هم متصل كرده و نام انسان پكن را به آن دادند ، البته در این محل جوگوتین فسیل گوزنها و كفتار ، خرس و انواع پستانداران كوچك نیز یافت شده و در سال 1931 بر اثر كاوشها چند قطعه كوارتز تراشیده شده در كنار جمجمه پیدا كردند و دیگر تردیدها برطرف شد كه انسان پكن از نوع انسان است نه بنا بر اعتقاداتی از میمون، زیرا یكی از نشانههای انسانهای اولیه استفاده از ابزار و آتش است.
ویژگیهای انسان پكن 1- درون غار زندگی میكرده و از آتش برای گرم كردن و پختن گوشت و دور كردن حیوانات وحشی استفاده میكرده 2- از كوارتز و یك نوع سنگ آتش زنه ابزار میساخته 3- استخوانهای خرس ، شتر ، كرگدن ، فیل و گوزن در غار زیاد كشف شده و بیشترین مربوط به گوزن بوده است. 4 - از گیاهان نیز استفاده میكرده چون آثاری نباتی در آنجا بدست آمده 5- گفته شده كه انسان پكن احتمالاً آدمخوار هم بوده چون غالب جمجمههای یافت شده در اثر ضربات شدید خورد شده كه مغز آنها مورد استفاده قرار گرفته و این آدم خواری ممكن است به علت عدم دسترسی به غذا باشد كه امكان شكار نبوده یا امكان دارد یك محل مذهبی بوده و یا احتمالاً افراد خورده شده به عنوان اسیر از زد و خورد بدست آمده است.
تمدنهای دوره نوسنگیبعد از انسان پكن تا دوران نوسنگی اطلاع زیادی از تمدنهای چین نداریم و این ممكن است به علت عدم پژوهش و كاوشها در چین باشد و یا ممكن است به علت تغییرات آب و هوا تمدن یا فرهنگی بعد از انسان پكن در چین بوجود نیامده باشد ولی از نظر دوران كشاورزی یا نوسنگی ما به چند تمدن مهم برمیخوریم.
1- تمدن" خه- مو- دو" مربوط به 7 هزار سال پیش در این تمدن آثاری از وسایل استخوانی و سنگی و همچنین ظروف سفالین پیدا شده اغلب سفالها منقوش و دست سازند.
خانهها چوبی بوده و قدیمیترین چیزی كه از این تمدن به دست آمده پاروی چوبی است كه سالم مانده ،از مكانهای كشف شده دانههای گیاهی ،برنج و هسته گیاهان كشف شده است .
2- تمدن" یانگ شائو" كه مربوط به هزاره سوم ق. م در ناحیه "شن سی" تشكیل شده و رنگ ظروف سفالی قرمز و منقوش به طرحهای هندسی است این سفالها از گل رس نرم ساخته شده و سطح آنها بعد از رفتن به كوره منقوش شده است.
بطور كلی در دوره نوسنگی در چین خانهها ابتداء از چوب و بعداً از چینه و سپس از گل و چوب بوده است.
تمدن دهنشینی دوران باستان در حدود 1500 ق.م، شاهان سلسله شانگ با هم متحد شدند و دستور تشكیل تمدنهای دوره تاریخی چین را دادند، البته قبل از دوره شانگ به سلسلهی دیگری به اسم" شیا" اشاره میكنند ولی ظاهراً این دوره را افسانهای میدانند و به هر حال در دوره شانگ ساخت وسایل مفرغی در ابتدا جنبه آئینی داشته و ظروف کشف شده از مقابر شانگ نشانه تكامل ساخت این نوع ظروف است.
مصارف این ظروف در ابعاد بزرگ و كوچك بدین شرح است:1- ظروف غذاپزی، كه غالباً به صورت مستطیلی و چهار پایه هستند و در محل دسته آنها سوراخهایی جهت حمل ظرف در نظر گرفتهاند2- ظروف مفرغی جهت نگهداری آذوقه و مواد اولیه غذایی 3- ظروف مفرغی پایهدار جهت گرم كردن مواد الكلی و همچنین ظروفی جهت نگهداری مشروبات الكلی 5- از زنگهای بسیار بزرگ به جهت دور كردن ارواح خبیثه از آن استفاده میكردند.
6- جامهای مفرغی ، كه به صورتهای مختلف ساخته میشده ، این نوع ظروف به اشكال مختلف ساخته میشد.
-7 سلاح و ابزارهای جنگی، این ظرفها عالباً دارای نوشته است و چون پیدایش خط از زمان سلسله شانگ بوده این نوشتهها غالباً نام هنرمند و پادشاه زمان و سلسله را در برمیگیرد و همچنین نوشتههایی است كه درباره رسوم كشور داری پادشاهان شانگ اطلاعات سودمندی به ما میدهد.
چینیها قبل از اینكه بر روی ظروف مفرغین بنویسند از مغز استخوان و لاك، لاك پشت استفاده میكردند و نوشتن روی استخوانها غالباً جنبه فال و پیشگویی داشته در مقابر پادشاهان شانگ آثار زیادی از سفالهای صیقلی ممتاز كه از اجداد اصلی چینیهای بدوی هستند یافت شده است ، در دوره شانگ قربانی انسان هم مورد نظر بوده و مردم خانههای گلی داشتند و مرد و زن خودشان را در لباسهای كامل میپوشاندند.
در آغاز این سلسله ، كرم ابریشم از جنوب چین وارد شد و این كار در تخصص زنان بوده، مردم شانگ اعتقاد به زندگی بعد از مرگ داشتند چون در قبور شاهان علاوه بر وسایل یاد شده خدمتگزاران خاص و زنان را میكشتند و همراه جسد امپراطور به خاك میسپردند از نظر مذهبی اعتقاد به جادوگری داشتند و آئینهای مخصوص انجام میدادند كه عواید این مراسم و نذورات بین شاه و حاكم هر منطقه تقسیم میشد.
ارواح كوه ، دریا ، نهرها، ارواح محلی ، خدایان زمینی و آسمانی را ستایش میكردند، پرستش ارواح نیاكان از این زمان در چین رایج شد و تا به امروز ادامه دارد و همینطور پرستش قهرمانان افسانهای، یعنی جنگجویان قدیمی كه تبدیل به خدایان میشدند و جنبه تقدس پیدا میكردند.
اصل خلقت جهان از نظر چینیها جنبه فلسفی داشته كه ابتدا نه آسمان وجود داشته و نه زمین و جهان بصورت یك خلاء بیشكل نمایش داده میشد و در این ویژگی خاص دو روح به اسامی یانگ و سین وجود داشته كه یانگ بر آسمان و سین بر زمین حكومت میكرده و نیروی یانگ نیروی مثبت روشنایی فعال و مذكر شناخته شده بوده و نیروی سین ماده تاریكی غیرفعال و منفی بوده است.
اتحاد این دو نیرو باعث گردش جهان شده در حالیكه این دو نیرو متضاد و مخالف همدیگرند ، مكمل یكدیگر نیز هستند نیروی یانگ و سین در طبیعت در كل موجودات خلقت وجود دارد و سستی هر كدام باعث اختلال در جهان میشود، این دو نیرو را به صورت یك دایره نشان میدهند كه به دو قسمت تقسیم شده كه یك قسمت سیاه و قسمت دیگر سفید است و در قسمت سیاه یك نقطه سفید وجود دارد و در قسمت سفید دارای یك نقطه سیاه است كه هر كدام حاوی یك نكته عرفانی است كه احتمال تبدیل شدن سیاه به سفید و سفید به سیاه بر اثر عدم انجام وظایف دارد.
بعد از سلسله شانگ ، سلسله جو از (1028-257 ق .م) به روی كار آمد و ساخت دیوار چین از این زمان شروع شده و "دوفیاسوف" مشهور چین مربوط به این دوره هستند، لائوتسه و كنفوسیوس و تاسیس مدارس همراه با تشویق مردم برای درس خواندن مربوط به این دوره است.
"جو-یو-اَن" یكی از شعرای مشهور این دوره و مربوط به (قرن چهارم ق. م) است كه به علت فسادی كه در اواخر سلسله جُو بوجود آمده بود مبارزه میكرد و چون به گفتههای او توجه نمیكردند ، او خود را در رودخانه غرق میكند (برنامهای كه همه ساله در چین به عنوان مسابقات قایقرانی با قایقهای اژدهایی شكل در چین است مربوط به یادبود این شاعر است )مردم در این زمان خانهها ، معابد چوبی و گلی داشتهاند كه اثری از آنها در دست نیست.
بزرگترین پادشاه این سلسله شخصی بود به اسم" چین- شی- خوانگ- دی "، كه در زمان این پادشاه دیوار چین كه به صورت مجزا از هم بود به صورت پیوستگی و امتداد به دیوارها به كار رفت ، سنگ و آجر و ملات مربوط به این پادشاه است .
دیوار چین كه برای جلوگیری از هجوم اقوام بربری كشیده شده بود، تقریباً شمال چین را اشغال كرده ، ارتفاع و عرض دیوار بین 5/7تا 8 متر است و عرض دیوار به حدی است كه 6 سوار در كنار هم به آسانی حركت میكنند و به فاصله هر 100 متر برج دیدبانی قرار دارد و مامورین در طول زمانهای مختلف به دیدهبانی میپرداختند و اخبار در موقع حمله دشمن بوسیله روشن شدن مشعلها مخابره میشد .
دیوار در جهتی كه رو به دشمن قرار گرفته دارای بریدگیهایی است كه برای تیراندازی استفاده میشد ، چهار دروازه بزرگ و معتبر در طول دیوار وجود داشته كه در تمام مدت نگهبانان از آنها مراقبت میكردند و این دیوارها از پستی و بلندیها و درهها با ارتفاع مشخص ادامه پیدا میكرده است ،(فضانوردان اولین آثاری كه در روی كره زمین مشاهده كردن دیوار بزرگ چین بوده است)در چند دهه قبل باستانشناسان چین مقبره چین شی خوانگ دی را كشف كردند كه شامل ارتش كاملی از سفال بود كه حدود شش هزار سرباز سفالین داشت گفته شده كه این مقبره عظیم 10 سال ساختش طول كشیده است .
"چین شی هوان گدی"، نخستین امپراتور سلسله كین(چین)، كسی بود كه ایالات مختلف كشور چین را متحد كرد و در سال 221 پیش از میلاد، امپراتوری چین را رسماً پایهگذاری كرد.
آرامگاه امپراتور كین در شهر شیان واقع در استان شانشی به همراه جنگجویان سفالی مشهوری كه در سال 1974 در این آرامگاه كشف شدند، از سال 1987 در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شدهاند.
سلسله هَن : 206 ق .م تا 211 میلادی این سلسله با اشكانیان همزمان بوده و پادشاهان این سلسله راه ابریشم را گسترش دادهاند و سفیرانی به ایران و اروپا فرستادهاند، در این دوره امتحانات ورودی برای انتخاب كادر مامورین است كه تا قبل از حكومت جمهوری در چین برقرار بود و به خانواده و طبقه نیز كاری نداشته است.
كاغذ در " 105 میلادی" اختراع شد كه از چین به سمرقند ، ایران و سپس به بغداد و اروپا رفت. سلسله تانگ : 618 تا 906 میلادی ورود ادیان مختلف از جمله زردتشت – مانوی – اسلام و نیز اختراع صنعت چاپ در این دوره است و نیز چینیسازی در این سلسله جای خود را باز میكند و از اهمیت ظروف فلزی كاسته میشود.
در مورد بناهای قدیمی پیش از تاریخ چین جزء دیوارههای چینهای و خانههای چوبی به طور ویران شدهای اثر دیگری بدست نیامده است احتمالاً بناهای پیش از تاریخ چین به علت اوضاع جغرافیایی چین چوبی بوده و به علت احتمال آتشسوزی و پوسیدگی از آنها نشانهای بدست نیامده است .
معابد: چند نوع معبد در چین از زمانی كه دین بودایی در آنجا پا گرفت ساخته شده است كه به شرح ذیل میباشد.
1- معابد بودایی: پلان این معابد معمولاً مربع یا مستطیلی شكل است، معبد در حیاط مربع یا مستطیلی شكلی محصور شده كه در اطراف دارای حجرههایی است كه مربوط به راهبان بودایی و طلاب میباشد، این حیاطها دارای درهای بسیار بزرگی هستند كه در اطراف آنها مجسمه هایی مربوط به نگهبانان مخصوص بودا وجود دارد .
چهره این مجسمهها غالباً وحشتناك و همراه با سلاح است كه كارشان از نظر اسطوره چینی دور كردن ارواح خبیث و شیاطین است جلو معبد اصلی كه محصور در حیات بزرگی است عود سوزها و میزهای نذورات قرار دارد و مركز اصلی بنا را معبد تشكیل میدهد كه شامل یك تالار اصلی و فضاهای بزرگ مربع و مستطیل شكل اطراف است.
مصالح اصلی معابد قدیم كلاً چوبی بوده كه از بین رفته و معابد بعدی از سنگ و چوب ساخته شده است ، سقف بنا كلاً چوبی است منتهی با تزئینات بسیار زیاد و رنگهای مختلف و نقاشیهای گوناگون و بطور كلی كارهای هنری برجسته كاری، چوبكاری و ستونهایی كه در معابد بكار رفته به چند دسته تقسیم میشوند كه عبارتند از: 1- پایهها معمولاً ساده و بدنهها غالباً استوانهای شكل و جنس ستون از چوب یا سنگ است و سرستونها از نظر فرم ساده ولی از نظر تزئینات غنی هستند.
مهمترین كار روی ستونهای سنگی نقشهای برجسته یا مشیك اژدها و سیمرغ است ، در تالار اصلی معابد مجسمههای مختلف از بودا و تجلّیات مختلف او بصورت بودای خندان و غیره دیده میشود، در كنار بودا در دو طرف مجسمههای بودا ساتوها و نگهبانان بودا قرار دارند در جلو این مجسمهها میزهای كنده كاری شده كه در روی آنها وسایل موسیقی سنتی چین ، گلدان ، شمعدانها و نذورات قرار میگیرد مراسم داخل معبد و دعای راهبان بودایی هنگام طلوع آفتاب و ظهر و غروب انجام میشود.
2- عود سوزها:معمولاً ظروف فلزی سه پایه یا چهار پایه هستند كه در بالای آنها پوشش چتری شكل است هر بودایی هنگام ورود به معبد عود و مواد خوش بو را در آتش می ریزد . عمل زانو زدن در خارج از معبد اصلی و عمل تطهیر نیز صورت میگیرد.
3- پول سوزها : بناهای كوچكی هستند كه در معابد ساخته می شوند این بناها دارای بام چتری یا شیروانی شكل هستند كه محل خروج دود در سقف آنها تعبیه شده ، بدنه پول سوزها تو خالی است و زائرین كاغذهای مخصوص نذورات را از غرفهها خریداری میكنند و به یاد اموات و یا نذر خود در پول سوزها میسوزانند.
مهمترین عنصر معماری و تزئین در معابد مربوط به بام معابد است یا سقف معابد كه شیروانی شكل هستند و معمولاً چند طبقه كه با تكههای سفال یا چوب محافظت میشوند، در بیشتر معابد در بالای بام كشتی چوبی به چشم میخورد كه از سمبلهای هنر بودا است به معنی اینكه مردگان بوسیله این كشتیها به ساحل نجات میرسند.
نقوش تزئینی اژدها و سیمرغ ، پیروان بودا و بعضی از حیوانات در بام معابد بطرز چشمگیری خودنمایی میكند و غالب این تزئینات را از شیشههای رنگی ساختهاند.
4- دروازهها: بناهای چوبی یا سنگی بسیار زیبایی هستند كه معمولاً در جلو معابد تعبیه میشوند همان مشخصاتی كه در بالای بام معابد گفته شد، بطور مختصرتر در بالای دروازهها دیده میشوند و این دروازها به دلایل زیر مورد توجه است.
1- تسلط و دید فضای داخلی معبد از خارج و از خود معبد تماشای مناظر خارج از معبد 2- دور كردن ارواح خبیث و ممانعت از ورود آنها به داخل معبد
انتهای پیام/
منبع: تایلند 12
اخرش ما نفهمیدیم حساب کتاب مان با کی است...
.....