به گزارش
خبرنگار ورزشی باشگاه خبرنگاران، بحث خصوصیسازی 2 باشگاه پرسپولیس و استقلال یکی از الویتهای جدی و مهم دولت تدبیر و امید است و مسئولان وقت وزارت ورزش و جوانان وعده دادهاند که تا پایان شهریور ماه سال 93 این 2 باشگاه خصوصی خواهند شد اما بهتر است در ابتدا بدانید خصوصیسازی به چه معناست و این بحث از چه زمانی آغاز شده است.
خصوصیسازی ورزش در معنای عام و کلان بدون توجه به نوع ورزش آماتوری و حرفهای، یعنی واگذاری تصدیگری و مدیریت ارائه خدمات ورزشی توسط بخش غیردولتی در قبال اخذ وجه اما در تعریف کارشناسی و قانونی و مطابق با الزامات اصل 44 قانون اساسی و سیاست های کلی آن با مفادی برخورد میکنیم که مدیران ورزشی را ملزم مینماید تا دقیقا اهداف و رسالت ورزشهای آماتوری و حرفهای را با وظایف تعریف شده وزارت ورزش و جوانان محقق سازند تا بتوانند روندی پایدار و موفق به همراه رعایت حقوق شهروندی و عدالت اجتماعی در پیش رو داشته باشند.
گفتنی است، یکی از شاخصهای مهم توسعه یافتگی و بالا بودن سطح رفاه و معیار پویا بودن اقتصاد هر کشور در جامعه بینالمللی، گستردگی سطح پوشش و کثرت علاقمندی مردم به ورزش آن کشور محسوب میشود.
لازم به ذکر است، برنامهریزی دولتها برای بودجه معمولا به صورت عام برای یک سال مالی، در 2 بخش درآمد و هزینه پیش بینی و تهیه میشود.
**تفاوت کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه در کشورهای توسعه یافته معمولا در جداول منابع درآمدی خود شاخصی به عنوان درآمد حاصل از ورزش را پیش بینی میکنند ولی کشورهای در حال توسعه به دلیل دریافت رقم ناچیزی از ورزش باید اعتباری را به صورت یارانه برای ورزش در بودجه پیشنهادی خود در نظر میگیرند.
در کشورهای توسعه یافته صاحبان صنایع و فعالان اقتصادی مشتاقانه و داوطلبانه با ورزش مشارکت مینمایند ولی در کشورهای در حال توسعه در خصوص این موضوعات رغبتی از خود نشان نمیدهند.
**بایدهای برای فراهم آوردن بستر خصوصیسازی کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما که درآمد چشمگیری از جانب ورزش کسب نمیکنند باید برنامههای جداگانهای برای ورزش آماتوری و حرفهای تنظیم نماید.
یکی از راه کارها برای تحقق این هدف کمک به خصوصیسازی ورزش است. با توجه به ماده 13 قانون بودجه سال 1390 دولت مکلف است اعتباراتی را برای توسعه ورزش همگانی و قهرمانی و کمک به خصوصیسازی ورزش هزینه کند.
به عنوان مثال تسهیلاتی برای بنگاههای زود بازده، وام با سود و بهره بانکی اندک، پرداخت یارانههای حمایتی از سرمایهگذاران بخش غیر دولتی ورزش و...
**آیا باشگاههای ورزشی ایران خصوصی خواهند شد؟! طی 2 دهه اخیر مکانیزمهای خصوصیسازی در بسیاری از کشورها طراحی و به مرحله اجرا درآمده است و از آن به عنوان راه حلی در جهت منطقیکردن ساختار اقتصادی جامعه، کاهش بار مالی، افزایش کارایی، گسترش فعالیتها و استفاده کار آمد از امکانات موجود بهرهگیری شده است اما در سه دهه گذشته ورزش ایران در سیطره مستقیم دولت بوده است.
در حالی که اکنون اکثر باشگاههای فوتبال جهان خصوصی بوده و به شرکتهای تجاری حرفهای معتبر تبدیل شدهاند این نوع اداره باشگاهها باعث شده تا آنها به 2 هدف موفقیت تجاری و موفقیت ورزشی نایل شوند.
**درآمد اندک باشگاهها، مانعی برای خصوصیسازی تحقیقات انجام شده در زمینه خصوصیسازی، حاکی از این است که در بحث خصوصیسازی باشگاههای فوتبال عوامل مختلفی تاثیر گذارند از آن جایی که اصلیترین راه درآمدزایی باشگاههای فوتبال کشور بلیط فروشی است.
کم بودن درآمد باشگاهها ازاصلیترین موانع خصوصیسازی آنهاست، بنابراین فراهم شرایط لازم برای موفقیت تجاری و اقتصادی باشگاههای فوتبال، ابتداییترین گام در راه خصوصیسازی است.
زیرا این امر باعث سودآوری و جذابیت بیشتر آنها برای بخش خصوصی و در نتیجه موفقیت خصوصی شدن آنها را به دنبال خواهد داشت. درغیر اینصورت با ساختار اقتصادی معیوب فوتبال ایران امید چندانی به رشد و توسعه اقتصادی باشگاهها و در نتیجه حضور بخش خصوصی نمیرود.
** وعدههایی که پیش از عملیشدن میسوزند طبق تحقیقات انجام شده، 90 درصد مدیران و کارشناسان ورزش ایران با خصوصیسازی موافقند و همگی خواستار تمرکززدایی نظام اداری و حذف کارکنان غیر ماهر و فروش امکانات شدهاند. دولت باید با واگذاری امکانات ورزشی موجب کارایی بیشتر و بهرهوری بیشتر در حوزه ورزش شود.
از همین رو بحث خصوصیسازی 2باشگاه پرسپولیس و استقلال یکی از اولویتهای جدی و مهم دولت تدبیر و امید است. بنابراین امیررضا خادم به عنوان نماینده تامالاختیار وزارت ورزش و جوانان در بحث خصوصسازی این 2 تیم این بحث را به طور جدی دنبال کرده است. اما مشکلات و مسائل پیچیده مالی این دو باشگاه سد محکمی در راه این هدف محسوب میشود.
اما دولت وعدهی جدیدی داده و قرار است تا پایان شهریور ماه سال جاری یعنی ابتدای لیگ برتر چهاردهم باشگاههای فوتبال پرسپولیس و استقلال خصوص شود. " عبداله پورحسینی"، رئیس سازمان خصوصیسازی در مصاحبهای گفت: مبلغی برابر با 100 میلیارد تومان برای خصوصیسازی این 2 باشگاه پیشنهاد شده است.
** فرشته نجات پرسپولیس و استقلال بورس است یا مزایده؟! نکتهی جالب توجه این است که از ابتدای مطرح شدن خصوصیسازی باشگاههای پرسپولیس و استقلال مجلس و بورس مخالف خصوصیسازی این 2 باشگاه هستند و با توجه به زیان ده بودن این باشگاهها و نامشخص بودن صورتهای مالی آنها موافقت با ورودشان به بورس و فروش سهام آنها به مردم چیزی جز ضرر برای هواداران دو باشگاه نخواهد داشت.
اما دولت و مجلس تغییر عقیده دادهاند و نمایندگان در بررسی لایحه بودجه 93 با الحاق یک بند به تبصره سه این لایحه مبنی بر واگذاری سهام باشگاههای فرهنگی ورزشی دولتی از طریق مزایده موافقت کردند.
زیرا ورود این باشگاهها به بورس و فرا بورس امکان پذیر نیست. مشکل اصلی این باشگاهها صورتهای مالی نامشخص آنهاست.شاید تنها راه خصوصیسازی این 2 باشگاه واگذاری آنها از طریق مزایده است. اما نباید این نکته را فراموش کرد که در مزایده نباید صرفا قیمت حرف اول و آخر را بزند.
برنده واقعی مزایده باید کسی باشد که برنامه بهتری برای اداره این باشگاه ارائه کند و از همه مهمتر ضمانت اجرایی بهتر نسبت به سایر برنامهها داشته باشد.حقیقت انکارناپذیری است که پولدارهای بیبرنامه، فوتبال ایران را با سرعت هر چه تمامتر به سوی فنا و نابودی سوق میدهند.
** تیمهایی که طعمه خصوصیسازی شدند شرایط تیمهای خصوصی در فوتبال ایران اسفناک است. استیل آذین، نساجی مازندران و استقلال اهواز از جمله تیمهای کاملاً خصوصی فوتبال ایراناند که انحلال خود را اعلام کردهاند. شرایطی که بر تیمهای خصوصی حاکم است چارهای جز نابودی را برای آنها در پی ندارد.
سابقه نخستین باشگاه خصوصی پس از انقلاب به اواسط دهه 60 برمیگردد در آخرین روزهای سال 66 بود که عبداله صوفیانی با خرید امتیاز کیان، باشگاه پورا را تاسیس کرد.
مالک این باشگاه در صنف پوست و روده فعالیت داشت و با خرید ستارههای نامی فوتبال سر و صدای زیادی به پا کرد و به واسطه مشکلات مالی، بدون آن که توفیقی در راه تیمداری داشته باشد، انحلال خود را اعلام کرد.
**بهمن دومین باشگاه شکست خورده ایران پس از پورا نوبت به باشگاه بهمن رسید. شخصی با خرید امتیاز باشگاه وحدت وارد عرصه فوتبال کرد. این تیم در کمتر از 2 سال و با جذب ستارگان سرشناس، خود را به سطح اول فوتبال ایران رساند و این طور تصور میشد که آنان از پیشگامان خصوصیسازی در ایران باشد اما عدم تحقق پیش بینی مدیران این تیم و هزینههای زیاد تیمداری باعث شد تا بهمن امتیاز تیم خود را به پیکان واگذار کند.
**استیل آذین، قهرمان بینام و نشان فوتبال در دهه 70 دیگر خبری از حضور بخش خصوصی نبود تا اینکه استیل آذین از اواسط دهه 80 وارد عرصه تیمداری شد.
تیم سرخپوشان محله دولاب تهران با نام استیل آذین از تیر ماه سال 84 وارد رقابتهای لیگ دسته دوم باشگاههای تهران شد و کسی تصور نمیکرد که همین تیم محلی و گمنام در مدتی کوتاه به نماد حضور بخش خصوصی در فوتبال حرفهای ایران مبدل شود.
فصل بعد استیل آذین به رقابتهای لیگ دسته اول باشگاههای تهران راه یافت و از قالب یک تیم محلی خارج شد.
این تیم با تلفیق بازیکنان جوان در کنار ستارههای باتجربه و با مربیگری "اکبر فراهانی" اولین عنوان قهرمانی تاریخ خودش را در مسابقه دسته اول باشگاههای تهران بدست آورد اما این قهرمانی کافی نبود.
در سال 86 با همراهی و همکاری علی پروین امتیاز باشگاه اکباتان تهران به مبلغ 700 میلیون تومان خریداری شد و استیل آذین در نخستین فصل صعود به مسابقات لیگ دسته اول در گروه خودش عنوان قهرمانی را کسب کرد اما براساس قوانین، قهرمانی برای صعود کافی نبود.
سرنوشت صعود به بازی پلیآف کشیده شد و سرخ پوشان در مصاف با نماینده اصفهان شانس صعود به لیگ برتر باشگاههای ایران را از دست دادند. اما این اتفاق ناامید کنندهای برای استیل آذین نبود و انتظار یک فصل بعد به سر رسید.
استیل آذین در پایان فصل 87-88 به لیگ برتر صعود کرد و بخشی از رویاهای سرخ مجموعه استیل آذین تحقق یافت.
این تیم در اولین حضورش در لیگ برتر مقام پنجم را بدست آورد اما در لیگ دهم کارش به جایی رسید که در فاصله 4 هفته تا پایان رقابتهای لیگ نه تنها کاندیدای نخست سقوط به لیگ دسته اول بود بلکه از انحلال این تیم خبرهایی به گوش میرسید که در نهایت این تیم از دنیای فوتبال کنارهگیری کرد و منحل شد.
**ابومسلم قربانی دیگر خصوصیسازی! تیم ابومسلم مشهد در سال 79 به دسته پایینتر سقوط کرد و بعد از قهرمانی دسته دوم در سال 80 به لیگ برتر رسید.
اما این تیم با اینکه یکی از بهترین تیمهای شهرستانی بود به دلیل بروز مشکلات مالی و عدم مدیریت صحیح از گود خارج شد و اکنون در لیگ دسته دو مشغول به فعالیت است و دیگر هیچ نام و نشانی از این تیم خوب به گوش نمیرسد.
با نگاهی گذرا به تاریخچه فوتبال ایران متوجه میشویم که قهرمانهای هر دوره از لیگ تیمهای پرسپولیس، استقلال، سپاهان و ... که توسط نهادهای دولتی شرکتها و کارخانههای صنعتی حمایت مالی و حتی غیرمالی میشوند، هستند.
تا زمانی که دولت تمام امور ورزشی را در سیطره خود دارد به طور حتم مایل است که سرمایهگذاریهای کلانش به ثمر بشیند و یکی از تیمهای تحت پوشش خود به عنوان قهرمانی برسد.
اما وضعیت تیمهای استقلال و پرسپولیس آنقدر اسفناک است که دولت نیز از آن دو تیم قطع امید کرده و حاضر است آنها را به بخش خصوصی واگذار کند اما اگر عاقبت این دو باشگاه محبوب و پرطرفدار نیز مانند سایر تیمهای خصوصی شود و به حاشیه برود معلوم نیست چه بلایی به سر هواداران و مردم فوتبال دوست ایران خواهد آمد!!!
انتهای پیام/