نشست نقد کتاب «خورشید در مشت» با حضور منتقدان و شعرا در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران ظهر امروز نشست آیین پاسداشت نقد و بررسی کتاب «خورشید در مشت» با حضور «علیرضا قزوه» ، «اسماعیل امینی» و «علی داوودی» به عنوان منتقد و «محمدرضا سنگرلو» دبیر علمی و «عبدالرحیم سعیدی راد» مولف این کتاب در سالن همایش های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.

در ابتدا عباس خواجه پیری رئیس موسسه بعثت گفت: مقوله ترجمه که در سال های اخیر مورد توجه و تذکر مقام معظم رهبری بوده برای توسعه آثار و اندیشه های اسلامی امر بسیار مهمی است. بنیاد بعثت از سالیان دور اقدامات زیاد و گسترده ای را برای نشر آثار اسلامی به ویژه در زمینه ترجمه و دسترسی آسان برای علاقه مندان مسلمان جهان تلاش های بسیاری انجام داده و در سال های گذشته بیش از هزار کتاب به زبان های مختلف ترجمه و تالیف شده و در اختیار مسلمانان قرار گرفته است.

وی ادامه داد: در زمان آغاز بحث ترجمه اشخاص انگشت شماری در این امر همت می کردند اما با زیاد شدن بنیادهای گوناگون این اتفاق در بنیاد بعثت کمرنگ تر شد که در دو سال گذشته این فعالیت با یک سازماندهی و ساختار جدید و با بهره گیری از فضای مجازی برای نشر آثار اسلامی آغاز شد بطوریکه در سال گذشته بیش از 50 عنوان کتاب به زبان اردو، انگلیسی، فرانسه و روسی ترجمه  کردیم و ارائه دادیم.

خواجه پیری افزود: پایگاه اینترنتی بعثت از یک سال پیش فعال شده و بسیاری از کتب را جمع آوری و در این پایگاه ارائه کرده و در حال حاضر پایگاه اینترنتی در 9 زبان فعال و تا نیمه سال به 16 زبان افزایش پیدا می کند. از همان ابتدا احساس تشنگی و عطش را در میان مخاطبان خارجی زبان احساس کردیم که با آغاز وب سایت بیش از یک و نیم میلیون کتاب از این صفحه دانلود شده که به تدریج تیم ما به دنبال ساماندهی و عمق بخشیدن به این پایگاه است. اقداماتی برای تهیه سیر مطالعاتی برای کسانی که علاقه به مطالعه در زمینه خاصی هستند فراهم می شود.

مدیر موسسه بعثت تصریح کرد: هدف ما نشر معارف اسلامی و امکان دسترسی به آن در زبان های مختلف است. بدون تردید مهم ترین ابزار برای نشر معارف اسلامی در دنیای امروز بهره گیری از ابزار ترجمه است. این آثار با هزینه های هنگفت تهیه و به صورت رایگان ارائه می شود و ما از مخاطبانمان که نیازهایی به کتاب ها و منابع خاص دارند می خواهیم که نیازهایشان را به ما منعکس کرده تا ما آن ها را فراهم کنیم. ما در همه سطوح از کودک و نوجوان تا سطوح عام و تخصصی سعی در تهیه منابع در زمینه اندیشه و فرهنگ اسلامی داریم.

وی عنوان کرد: یکی از مهم ترین مراکز کانون اندیشه جوان بود که ما با یک تعامل خواهش کردیم تا آثارشان را برای ترجمه در اختیار ما قرار دهند که یکی از این آثار کتاب «خورشید در مشت» است که در معرض ترجمه قرار گرفته تا به مخاطبان خارجی زبان ارائه شود. متاسفانه مخاطبانی که بتوانند مطالب اندیشه ای و اعتقادی را به طور کامل و صحیح ارائه دهند اندک هستند اما ما امیدوار هستیم که بتوانیم آثار را در سطح عموم آماده و ارائه دهیم.

محمد سنگرلو در ادامه گفت: بخش نخست کتاب «خورشید در مشت» شامل مقالات و دست نوشته ها و بخش دوم که عمده کتاب را شامل می شود راجع به سروده هایی پیرامون بیداری اسلامی است. اگر چهل سال پیش در جهان حرکتی اتفاق می افتاد خاستگاه آن یا اردوگاه شرق بود یا غرب اما چیزی بیش از سه دهه است که جنس فریادهای جهان تغییر کرده و ریشه در تفکراتی دارد که از انقلاب اسلامی شکل گرفته است.

عبدالرحیم سعیدی راد گردآورنده کتاب «خورشید در مشت» افزود: روند شکل گیری کتاب در زمان بحث انتفاضه سوم در کشور مطرح شد که در ابتدا در سایت شاعران فارسی زبان که بیش از سه سال از عمر آن می گذرد فراخوانی را با عنوان انتفاضه سوم ارائه دادیم که از همان آغاز اشعار بسیاری به دست ما رسید که گلچینی از آن را به اضافه اشعاری که بعضی از شعرا خارج از این سایت در این باره سروده بودند انتخاب کردیم.

وی ادامه داد: این کتاب سندی از بیداری اسلامی در کشورهای منطقه و شاهدی بر اینکه شعرای ما نسبت به این اتفاق ساکت نبودند، است و در بحث ترجمه بنده سال ها است که اعلام کرده ام که جا دارد اشعار بسیاری از شعرای ما ترجمه شود که در این سال ها متاسفانه بی نتیجه ماند. امیدوارم که در بحث ترجمه ادبیات انقلاب اسلامی یک نهضتی به وجود آید.

اسماعیل امینی منتقد حاضر در نشست گفت: نهضت اسلامی آیینه ای از تمام هویت، فرهنگ و اندیشه ما است. در این کتاب اشعار بسیاری بود که درصد بالایی از آن ها حذف شد که متاسفانه این کلام برای کسانی که کار سیاسی و نظامی می کنند آنقدر اهمیت ندارد. این اتفاقی که در کشورهای عربی افتاد را هرکسی از دید خود به آن نگاه کرد ما به آن گفتیم بیداری اسلامی، اعراب گفتند بهار عربی و غربی ها جنبش دموکرات بر روی آن نام نهادند و بدیهی است که نامی که ما بر روی آن نهادیم به جنبش نزدیک تر است. اما متاسفانه این نام و کلا کلام و شعر هیچ وقت برای آقایان سیاستمدار برخلاف مقام معظم رهبری که بسیار به این امر توجه دارند مهم نبوده است.

وی ادامه داد: کلمات و زبان واقعا حائز اهمیت است. وقتی به کلام رسانه های دشمن توجه کنید متوجه می شوید که از چه کلمات و ادبیاتی در مقابل ما استفاده می کنند اما متاسفانه ما اصلا به آن توجه نداریم. اما آن ها حتی در برابر خوانندگان یاوه گویی که اشعاری نازل ارائه می دهند در بوق و کرنا کرده و تبلیغش را می کنند؛ شگفت انگیز اینکه بچه های ما بدون هیچ چشم داشتی شگفتی می آفرینند اما هیچ واکنشی صورت نمی گیرد گویی که شعر هیچ اهمیتی ندارد.

امینی افزود: فارغ از اینکه در شعر خیلی ها وسوسه شده اند که شعر بگویند و کار نقد در این است که مشخص کند که چقدر شما به شعر نزدیک شده اید اما خود شعر را نیافریده اید به خصوص درباره این موضوعات که خود به خود جلب توجه کرده و با احساسات بازی می کند به طور مثال در اشعار مدح ائمه اطهار(ع) بدلیل تاثیرات احساسی شاعر از بسیاری از مسائل فنی و زیبایی شناسانه دور می شود. این گونه شعر اگر در فرهنگ ما باقی بماند عیب دارد در نتیجه انگیزه شاعر برای سخن گفتن موج هایی نیست که رسانه ها ایجاد می کنند شعر بدلیل ماندگاری اش باید به مسائل بنیادی بپردازد.

وی عنوان کرد: مسئله نضهت اسلامی برای این یکی دو روز نیست بلکه به پیروزی انقلاب اسلامی ایران و دوران ریاست جمهوری مقام معظم رهبری بازمی گردد. این مسئله برای بنده مطرح است که آیا انقلاب ایران و حرکات منطقه بیشتر جنبه سیاسی دارد و برای کسب قدرت است یا نارضایتی اجتماعی و اقتصادی؛ یا به گونه ای به قول حضرت امام خمینی (ره)نهضت، نهضت فکری و فرهنگی است. در حال حاضر چه طیف عظیمی از گروه های مختلف مدعی مسلمانی اند از جنس خوارج تا جنس حاشیه نشینی کاخ سفید و...

وی در آخر تصریح کرد:تمام روشنفکران دنیا از هر طیفی که باشند نسبت به رژیم صهیونیستی حساسیت دارند و شگفت انگیز روشنفکران مملکت ما از هر طیفی هیچ حساسیتی نسبت به رژیم صهیونیست ندارند این امر در حال حاضر معیار شناخت این افراد است.

علی داوودی دیگر منتقد حاضر در جلسه گفت: کارهای عجله ای و پرسرعت معمولا تاثیر و ماندگاری بیشتری می گذارد و کارهایی با بازدهی زمانی بیشتر زیاد حساسیت زا نمی شوند. درباره کتاب «خورشید در مشت» و نوع اشعار معتقدم که آن ها یک اتفاق بوده و بیشتر از یکبار تکرار نمی شود. شعر در جامعه و فرهنگ ما کارکرد دیگری دارد که مهم تر از همه سندیات آن است. این اشعار به نوعی آن سندیات را دارند که موجب شناخت تاریخ جغرافیای جهان ما می شود.

وی ادامه داد: بخشی از ادبیات فلسطین زمینه ای برای پردازش به موضوع مصر شد گاهی این سندیات عین واقعیت است پس اخبار و عینی گرایی بخشی از اشعار ما است رویکرد جهان به سمت این گونه مضامین می رود. گاهی اوقات بحث تحول در شعر با یک مانیفست شکل می گیرد اما در چنین اشعاری تحول خیلی طبیعی بوجود می آید حتی اگر جنبه شعار داشته باشد. این اشعار در درجه اول برای تاریخ و ماندگاری و مقدم بر آن اعلان موضع در برابر این جنایات است. اگر شاعری درباره این فجایغ شعر گفته یعنی واکنشی به این امر نشان داده.

این شاعر تصریح کرد: یکی از ویژگی های اینگونه از اشعار بحث مسائل جهانی و فارغ از هرگونه مرزبندی سیاسی است. چنین اشعار با چنین رویکردی بهانه ای برای انتقال اندیشه هایمان است یک بهانه که ما نگاه انقلابی و اسلامی خود را در جوامع دیگر تصدی دهیم.

علیرضا قزوه در ادامه گفت: در ادبیات شیلی امریکای لاتین «کتاب انگیزه نیکسن کشی» از «پابلو نرودا» پس از کودتا شیلی منتشر می شود در اعتراض به دخالت آمریکا در کشورش اما همین نویسنده کتاب «بلندی های ماچوپیچو» هم نوشته، کتابی که کاملا پیچیده و تصویرساز است همین طور در ادبیات جهان شاعر عرب «نضار قبانی» را با اشعار عاشقانه می شناسد ولی وی «خشم خوشه ها» را پس از ماجرای 1967 و جانایات ر‍ژیم صهیونیستی به نگارش درآورد. این به حقانیت اینکه در مملکت ما وقتی شعر سیاسی نوشته می شود از او ایراد می گیرند.

وی ادامه داد: از ادبیات می توان همه جور استفاده ای کرد هم می توان با آن به مبارزه برخواست و هم می شود از حکمت و عرفان سخن گفت. کاری که در این کتاب صورت پذیرفته یعنی استفاده حداکثری از ادبیات که اتفاقی نو و تازه است.

این شاعر ادامه داد: دو گونه ادبی ادبیات ما را از نو ساخت یکی ادبیات آیینی که در حال حاضر در بهترین شرایط خود به سر می برد و دیگری هم ادبیات مقاومت و دفاع مقدس که پا را فراتر گذاشته و برای خود حرف ها دارد.

قزوه در آخر گفت: اصحاب شعر در ماجرای سوریه به دولت نگاه نمی کنند که چه واکنشی نشان می دهد بچه های ادبیات سریعا واکنش نشان می دهند و در دوسال اخیر کارهایی که در سایت شاعران جوان اتفاق افتاده بدون هیچ کمک دولتی صورت گرفته است.


انتهای پیام/رس
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار