این 22 اثر تاريخي- فرهنگي ارزشمند در استان شامل مجموعه فرهنگی تاریخی توس، مجموعه فرهنگی تاریخی باغ- آرامگاه نادر،قصر خورشید، مجموعه قطب الدین حیدر،قدمگاه، آرامگاه خیام،آرامگاه عطار،ارامگاه اسرار،مزار جام، مسجد کبود گنبد،برج علی آباد، قنات قصبه،برج رادکان،کاروانسرای زعفرانیه،مصلی سبزوار،میل خسروگرد،رباط شرف،مدرسه غیاثیه خرگرد،آس بادهای نشتیفان،آرامگاه پیر پالان دوز،خانه حاج حسین ملک،کاروانسرای شاه عباسی است.

مجموعه های فرهنگی-تاریخی استان خراسان رضوی

آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی حماسه سرای نامدار ایرانی در باغی زیبا و در شمال شهر تاریخی توس، منتهی الیه بلوار پردیس واقع شده است. روستاهای توس و اسلامیه در اضلاع شرقی و غربی آرامگاه دارند. همچنین تندیس فردوسی اثر استاد صدیقی و نقش برجسته های سنگی ملهم از مضامین شاهنامه اثر فرزند استاد تهیه و در محوطه داخلی آرامگاه نصب شده است.

مجموعه فرهنگی باغ- آرامگاه نادری شامل فضای محل مقبره نادر، دو تالار موزه و راهروهای ارتباطی و ابنیه وابسته است و تماماً از سنگ های گرانیت ساخته شده است که فقط دیواره اطراف مقبره از سنگ تراورتن قرمز استفاده شده است.

بنای عمارت خورشيد که در بین مردم به قصر خورشید معروف گردیده یک برج مقبره نیمه تمام است که در میانه شهر کلات واقع شده است. بنای عمارت خورشید از گور تیمور در سمرقند اقتباس شده اما پوشش خارجی گنبد بر فراز برج اجرا نشده و بنا نیمه تمام مانده است.

مجموعه تاريخي مزار قطب الدين حيدر که شامل آرامگاه قطب الدین حیدر و ایوانی از مسجد جامع قدیم در مجاورت آن و رباط طبسی است.

قدمگاه رضوي واقع در 24 کیلومتری شرق و اهمیت این بنا به سبب توقف حضرت امام رضا (ع) در زمان هجرت تاریخی ایشان از مدینه به مرو می باشد و به همین سبب تسهیلاتی برای کاروانیان در این ناحیه ایجاد شده است.

آرامگاه و موزه خيام در ميان باغي دل انگيز و پر درخت قرار گرفته اند . اين محوطه را مي توان ديدني ترين جاي نيشابور دانست كه گردشگران در آن هم زيارت مي كنند هم سياحت . حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم مشهور به خیام نیشابوری ، ریاضیدان ، منجم ، شاعر واندیشمند والای ایرانی است که در سطح بین المللی از شهرت به سزائی برخوردار است.

آرامگاه عطار شيخ فريدالدين عطار در جنوب شرقي نيشابور به فاصله 5/6 كيلومتر در مسير جاده نيشابور به مشهد قرار دارد و درسال های اخير به كوشش انجم آثار ملي اين آرامگاه مرمت شده است و باغ عطار رابه صورت مصفايي درآورده اند.

آرامگاه حاج ملاهادي سبزواري در ضلع جنوبی میدان کارگر شهر سبزوار واقع است. فضای داخلی آرامگاه شامل طرحی چلیپایی شکل بوده که در آن حجره ها و اتاق هایی تعبیه گردیده است. تزیینات، ترمیم و استحکام بخشی از آرامگاه نیز در اوایل سال 1340 ه.ش توسط انجمن آثار ملی انجام شده است.

مجموعه معماري مزار شيخ احمد جام که از فضای معماری بر گرد یک صحن وسیع مرکزی شکل گرفته است. مهم ترین و با شکوه ترین فضاهای معماری این مکان در مجاورت آرامگاه شیخ بنا شده که شامل گنبد خانه،ایوان،مسجد کرمانی،گنبد سبز و سفید ،مسجد عتیق،آب انبار و ملحقاتش می باشد.

آثار تاریخی استان خراسان رضوی

مسجد كبود گنبد در فاصله حدود 200 متری شرق عمارت خورشید که دارای چهار ایوان است و به دلیل رنگ کاشی های گنبد آن، کبود گنبد نامیده شده است. احتمالاٌ در این مکان ابتدا آرامگاهی متعلق به دوره ایلخانی وجود داشته که ساختار مسجد در دوره های بعد از آن تبعیت کرده است.

برج مقبره آجری موسوم به « علی آباد کشمر» بر سر راه بردسکن به کاشمر قرار دارد. گویا این بنا بر فراز بقایا و آواره های قلعه ای کهن به نام کوشک بنیان شده و از دیدگاه معماری با برج رادکان در چناران قابل مقایسه است.

قنات قصبه گناباد به عنوان یکی از پدیده های شگفت انگیز دست ساخته انسان در طول تاریخ و نمادی از هم نوایی بشر با طبیعت توجه بسیاری از مورخان و پژوهشگران را به خود جلب کرده است.این قنات از میانه اراضی کوی شرقی گناباد از محلی معروف به "برج علی ضامن" در داخل رسوب های ریز دانه آغاز شده و از هفت کانال متصل به هم شکل گرفته است.

برج رادکان اولین برج در جهان است که از افتخارات بزرگ ایرانیان در چناران است که تاکنون علی رغم پژوهش‌های صورت گرفته تنها بخشی از هویت نجومی این برج مشخص شده است.

کاروانسرای زعفرانیه مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در شهرستان سبزوار، دهستان رباط، روستای زعفرانیه واقع شده که این اثر در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۶۴ با شمارهٔ ثبت ۱۶۹۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

میل خسروگرد از نوع میل راهیابی است که بر سر راه خراسان بزرگ احداث شده است. مناره خسروگرد براساس کتیبه ی آن در سال 505 ه.ق بنیان شده و به عنوان نمادی از معماری آن عصر قابل تامل است.

کاروانسرای رباط شرف امروزه در فاصله 60 کیلومتری جنوب غرب سرخس قرار دارد و در گذشته یکی از مهمترین منزلگاههای راه قدیم مرو باستان به نیشابور در جاده ابریشم بوده است.

مدرسه غیاثیه خرگرد در مجاورت روستای خرگرد و به فاصله 5 کیلومتری خواف بر سر راه تایباد واقع است. این مدرسه تاریخی از جمله ابنیه چهار ایوانی و آجری است که در زمان شاهرخ تیموری به سعی پیر احمد خوافی توسط دو برادر معمار به نام های قوام الدین و غیاث الدین شیرازی به سال 848 ه.ق ساخته شده است.

آس باد نشتيفان بنایی است شکل گرفته از خشت و گل و از دو واحد ساختمانی شامل سالن اصلی آس باد در طبقه همکف و محفظه محیط چرخ و پره در پشت بام تشکیل شده است.

مقبره پير پالان دوز متعلق به محمد عارف عباسی از عرفای بزرگ قرن دهم هـ . ق است و در شمال شرقی مجموعه حرم مطهر رضوی در ابتدای خروجی زیرگذر خیابان نواب صفوی قرار دارد.

خانه ملك در خیابان امام خمینی مشهد واقع شده و یکی از نمونه خانه های زیبا ، برجای مانده از دوران انتقال معماری در اواخر عصر قاجاریه محسوب می شود.

موزه هاي رباط شاه عباسي در ضلع شرقی رباط شاه عباسی به وسعت تقریبی 550 متر مربع در سال 1374 ش با موضوعات باستان شناسی ، مردم شناسی و بخش ویژه افتتاح گردیده است و اکنون پذیرای گردشگران داخلی و خارجی می باشد.

شایان ذکر است که همواره بنا ها و آثار تاریخی استان خراسان رضوی مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی فراوانی از سایر نقاط کشور و جهان بوده است و به موجب آن همه ساله گردشگران فراوانی از آنها دیدن می کنند.

انتهای پیام/ب