مقامات محلی، سندی را امضا کردند که زمینه را برای ساخت یک پایگاه جدید در جزیره اوکیناوا هموار میکند. دولت آمریکا می خواهد پایگاه هوایی فوتنما، متعلق به تفنگداران دریایی، به شهر ناگو در ناحیه هنوکو منتقل شود. فرماندار اوکیناوا از این برنامه پشتیبانی می کند، اما بسیاری دیگر از ساکنان اوکیناوا، از جمله شهردار شهر ناگو، می خواهند پایگاه بطور کامل از جزیره بیرون برده شود.
"سوسومو اینامینه" شهردار شهر ناگو
***لطفاً درباره دلیل سفرتان به آمریکا برایمان توضیح بدهید.
قرار است تأسیسات جدید نظامی در ژاپن برای استفاده آمریکایی ها ساخته شود. آمریکا به عنوان طرف استفادهکننده از این تأسیسات باید با مسئولیتهای مرتبط با این مسئله به صورت کامل آشنا شود. برای همین است که من به این کشور سفر کردهام.
***چرا شخص شهردار به آمریکا سفر کرده است تا این کار را انجام بدهد؟ چرا مقامات دولتی ژاپن این اطلاعرسانی را به آمریکایی ها انجام نمیدهند؟
نمیدانم شما از این خبر اطلاع دارید یا نه، اما فرماندار اوکیناوا پیشتر قرارداد ساخت این تأسیسات را امضا کرده است. من تنها کسی هستم که مخالف این طرح است. به عنوان تنها نماینده مردم ژاپن با این طرح مخالفم. به همین دلیل هم هست که به آمریکا آمدهام تا بتوانم درباره وضعیت میدانی در اوکیناوا به مسئولین آمریکا توضیح بدهم و به آنها اطلاعاتی را بدهم که کاملاً متفاوت است از شناختی که مقامات آمریکایی در حال حاضر از این موضوع دارند.
***در ماه فوریه سال جاری، سفیر آمریکا در ژاپن با سفر به اوکیناوا با فرماندار این استان دیدار کرد، اما درخواست شما را برای دیدار رد کرد. چرا سفیر آمریکا حتی حاظر نشد با شما که مخالف این طرح هستید دیدار کند؟
البته من با سفیر دیدار کردم، ولی این دیدار غیررسمی و غیرعلنی بود.
***چرا این دیدار غیررسمی بود؟
زمانی که سفیر آمریکا به اوکیناوا سفر کرد، درخواستی از جانب شهرداری به سفیر آمریکا ارسال شد. اما سفیر آمریکا هیچگاه به درخواست شهرداری پاسخ نداد، هرچند پیش از ضیافتی که در استقبال از سفیر آمریکا به مناسبت ورود به اوکیناوا ترتیب داده شده بود، سفیر آمریکا پیشنهاد داد که این دیدار صورت بگیرد، اما به صورت غیررسمی و غیرعلنی.
***اگر امروز همهپرسی در استان اوکیناوا برگزار شود و در آن از مردم پرسیده شود که آیا رأی به حضور آمریکاییها در اوکیناوا میدهند و یا خواستار خروج آنها هستند، به نظر شما نتیجه چه خواهد شد؟
اتفاقاً اخیراً یک نظرسنجی با همین مضمون صورت گرفته است، حدود یک ماه پیش. این کار توسط یک روزنامه محلی صورت گرفت. 74 درصد از ساکنین اوکیناوا به تأسیس پایگاه نظامی جدید آمریکا در اوکیناوا "نه" گفتند. پیرو سؤال شما، به نظرم اگر امروز همهپرسی درباره حضور یا عدم حضور آمریکاییها در اوکیناوا صورت بگیرد، رأی مردم مسلماً "نه" به آمریکاییها خواهد بود.
***اگر مردم اینگونه مخالف حضور آمریکاییها و فعالیتهای نظامی آنها در ژاپن و به خصوص استان اوکیناوا هستند، پس چرا دولت به خواسته مردم توجهی نمیکند؟
قراردادی بین ژاپن و آمریکا بسته شده که بر اساس آن زمانی که آمریکاییها از دولت ژاپن درخواست تأسیس پایگاه نظامی جدید در این کشور میکنند، ژاپن موظف است فضای مورد نیاز برای این کار را در اختیار آمریکاییها بگذارد و علت پذیرش درخواست آمریکاییها توسط دولت ژاپن هم همین است.
***از زمان حضور نظامیان آمریکایی در استان اوکیناوا، پروندههای زیادی از تجاوز این سربازان به دختران و زنان ژاپنی و حتی قتل مردم به دست آنها تشکیل شده است. این در حالی است که دولت ژاپن اجازه هیچگونه برخورد با سربازان خاطی آمریکایی را ندارد و برای محاکمه و رسیدگی به پرونده این سربازان، دولت ژاپن باید آنها را به دولت آمریکا تحویل دهد. این سربازها هم در نهایت برای رسیدگی به پروندهشان به آمریکا فرستاده میشوند و هیچکس هم در جریان رسیدگی به پرونده آنها قرار نمیگیرد. آیا پذیرش این موضوع توسط ژاپن هم بخشی از همان توافقی است که به آن اشاره کردید؟
علاوه بر توافقی که گفتم، توافقاتی هم درباره روابط بین دو کشور در زمان حضور سربازان و اتباع آمریکایی در ژاپن هم امضا شد که به موجب آنها در صورت بروز هر گونه اقدام مجرمانه توسط سربازان آمریکایی در حین انجام وظیفه، ژاپن حق محاکمه این سربازان را ندارد.
***آقای شهردار، شما صحبتهای زیادی در خصوص توافق میان ژاپن و آمریکا به میان آوردید. این در حالی است که سال 2010 اطلاعاتی توسط رسانهها فاش شد مبنی بر اینکه دولت ژاپن و آمریکا طی جنگ سرد مخفیانه توافقنامهای امضا کردهاند تا آمریکا بتواند سلاحهای هستهای وارد ژاپن کنند. آیا این مسئله هم باز به توافق بین دو کشور برمیگردد؟ آیا شما در این خصوص هم توافقی کردهاید؟
این اولین باری است که چنین چیزی را میشنوم. خوشحال می شوم اگر اطلاعاتی که در این زمینه دارید را در اختیار من هم قرار بدهید.
توضیحات: ژاپن تنها کشور دنیاست که تا کنون مورد حمله اتمی قرار گرفته است. بعد از جنگ جهانی دوم و بمباران هستهای هیروشیما و ناکازاکی به دست آمریکا، دولت ژاپن اعلام کرد که هرگز سلاح هستهای نخواهد ساخت و اجازه ورود این نوع سلاح به خاک خود را هم نمیدهد.
در عین حال، آمریکا هم سلاحهای هستهای تاکتیکی و هم سلاحهای هستهای استراتژیک را در جزیره اوکیناوا ذخیره کرده است. و این هم تحت توافق مخفی سال 1969 بین نیکسون رئیسجمهور آمریکا و "ایساکو ساتو" نخستوزیر ژاپن صورت گرفت. به موجب این توافقنامه آمریکا اجازه پیدا کرد تا سلاحهای هستهای خود را در شرایط اضطراری و با مشورت قبلی با ژاپن، به جزیره اوکیناوا منتقل کند. با این وجود، سیاست آمریکا از سال 1958 تا کنون این بوده که اطلاعات درباره مکان سلاحهای هستهای خود را نه تأیید میکند و نه انکار.
این سابقه دولت آمریکا در امضای توافقنامههای مخفی با دولت ژاپن و در واقع سوق دادن دولت ژاپن به سمت زیر پا گذاشتن قانون اساسی کشور که به وضوح خواستار منع گسترش سلاحهای هستهای شده بود و همچنین دروغ گفتن به مردم، موجب شده تا مردم ژاپن خواستار خروج نظامیان آمریکایی از کشورشان شوند.
***برنامه شما برای جلوگیری از تأسیس پایگاه نظامی جدید آمریکا در اوکیناوا چیست؟ چگونه میخواهید با این مسئله مقابله کنید؟
برای آنکه آمریکاییها بتوانند این پایگاه نظامی را تأسیس و از آن استفاده کنند، باید از جادهها و زیرساختهای کشور ژاپن استفاده کنند. اعطای مجوز چنین کارهایی در شهر ناگو به عهده شهرداری است. در صورتی که فرمانداری اقدام به اعطای مجوز نکند، مقامات دولتی وارد ماجرا میشوند و اختیارات آنها تعیین میکند که آیا این اتفاق صورت خواهد گرفت یا نه.
***ژاپن یک متحد مهم آمریکا محسوب میشود و واشنگتن تلاش کرده تا از خاک ژاپن برای جلوگیری از افزایش قدرت چین استفاده کند. اما رابطه بین دو کشور چه نفعی برای ژاپن داشته است؟
به موجب قرارداد امنیتی میان ژاپن و آمریکا، واشنگتن توانسته است تسلط زیادی روی ژاپن داشته باشد. بعد از جامعه جهانی دوم که ژاپن شکست خورد و بسیار تضعیف شد، همه توافقهای بین دو طرف به نفع آمریکا تنظیم شده است. بنابراین واقعیت این است که ژاپن اکنون به یک کشور زیر دست آمریکا تبدیل شده است. هیچ شکی در اینباره نیست.
تنها نفعی که میتوان برای ژاپن متصور شد این است که برای تأسیس پایگاههای نظامی در ژاپن، این کشور فقط تأمینکننده منابع مالی است و بقیه کار را آمریکا انجام میدهد. البته نمیتوان گفت که این یک سود قطعی برای ژاپن است، اما باز هم در توافقنامه های دوجانبه اغلب سود را آمریکا برده است.
***آیا در آخر نکته دیگری هم هست که بخواهید به مخاطبین ایرانی این مصاحبه بگویید؟
ژاپن همیشه نقش یک بچه حرف گوش کن برای آمریکا را بازی کرده است. دولت مرکزی درباره انتشار تصاویر مربوط به اعتراضات مردم در اوکیناوا بسیار سختگیر است. وقتی به اخبار تصمیمات دولت ژاپن درباره مردم اوکیناوا گوش میدهید، به نظر میرسد که این مردم با مردم دیگر ژاپن متفاوت هستند.