بر اساس این طرح، قرار بر شناسایی خانه های استیجاری، صدور پروانه بهره برداری، نصب پلاک برای واحدهای اقامتی غیر رسمی در 6 استان شد، بنابراین متولیان گردشگری وقت طی یک فراخوان عمومی اعلام کردند تمامی منازل در صورت تمایل به این کار می توانند برای گرفتن مجوز اقدام کنند. دکه هایی نیز در ورودی شهرهای استانها احداث شد که به عنوان راهنمایی برای مسافران عمل کند. پس از آن فعالیت خانه هایی بدون مجوز نیز غیر قانونی اعلام شد. به همین منظور به صورت تشریفاتی در دولت دهم اقداماتی انجام گرفت و تعدادی از این خانه ها ساماندهی شدند اما شتاب این ساماندهی با رشد خانه های جدیدتر همخوانی نداشت و روال کار از دست مسئولان گردشگری خارج شد.
حتی محمد شریف ملک زاده رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی از وعده راه اندازی سایت اطلاع رسانی درباره خانه های استیجاری خبر داد و این اقدام را در زمره فعالیتهای مهم 8 ماهه خود قلمداد کرد اما سایتی که وی راه انداخت تنها همان چند روز اول بعد از افتتاح کارایی داشت و اگر کسی اکنون وارد سایت سازمان میراث فرهنگی شود، نمی تواند آدرس آن را پیدا کند.
از طرف دیگر در این مدت طرح ساماندهی منازل استیجاری تنها نامش تغییر کرد و اتفاق مهمی برای آنها نیفتاد. متولیان گردشگری هر از گاهی به جای خانه های استیجاری از طرح خانه های شخصی گردشگری، خانه مسافر، خانه گردشگر، ویلاهای اجاره ای و... خبر می دادند. تا اینکه آخرین عنوان برای آن مسافر کاشانه انتخاب شد و رسول فلاحت، به عنوان دبیر طرح ملی ساماندهی خانههای شخصی و استیجاری کشور (مسافر کاشانه) معرفی شد. البته فلاحت پاسخی در مورد چگونگی اجرای این طرح به خبرنگار مهر ندارد و هر گونه پاسخگویی را به معاون گردشگری ارجاع می دهد. او حتی نمی داند که یک گردشگر برای آگاهی از خانه های استیجاری مقصدش باید چه اقدامی انجام دهد و تنها می گوید که اگر به سایت خانه مسافر مراجعه کنند فهرستی از این خانه ها را می توانند ببینند؛ اما این سایت مدتهاست که غیرفعال است.
اکنون که کمتر از دو هفته به آغاز سفرهای تابستانی مانده، هیچ گردشگری نمی تواند از ساماندهی خانه مورد نظرش آگاهی یابد. به این ترتیب وقتی به شهرهایی مانند مازندران و خراسان رضوی می رود با حجمی از تابلوهای اجاره خانه و ویلا مواجه می شود که بسیاری از آنها غیر مجاز هستند و مجوزی از سازمانهای متولی امنیت و گردشگری ندارند. اما ارزان هستند و فقط به همین دلیل متقاضیان زیادی دارند اما پس از پایان فصل سفرهای تابستانی با انبوهی از آسیب ها و مشکلات به وجود آمده برای گردشگری در این خانه ها مواجه می شوند.
از 19 هزار خانه تنها چهار هزار خانه شناسنامه دارند
مرتضی رحمانی موحد ساماندهی به خانه های استیجاری را در حد برگزاری چند جلسه اعلام کرد و به خبرنگار مهر گفت: ساماندهی خانه های استیجاری یا خانه مسافر یکی از اولویت های کاری معاونت گردشگری به خصوص برای فصل تابستان به شمار می آید که در این زمینه جلساتی را با استانهای مرتبط و مجریان طرح ساماندهی برگزار کرده ایم و حتی یک ماه پیش نیز مشکلات و مسائل آنها بررسی شد.
وی ادامه داد: باید در جهت ساماندهی آنها به نحوی قدم برداریم که هم مصرف کنندگان نظارت داشته باشند و هم مالکان خانه ها بتوانند در یک چارچوب هماهنگ، اطلاع رسانی کرده و خدمات خوبی بدهند. این روش در دنیا معمول است و به عنوان روش کمکی برای ایام پیک سفر مورد استفاده قرار می گیرد همچنین با اجرای این طرح، مسافر می تواند نسبت به انتخاب مراکز مختلف اقامتی با نرخ های متفاوت آزادی عمل بیشتری داشته باشد.
رحمانی موحد همچنین درباره اینکه مدتهاست وعده راه اندازی سایت جامع اطلاعات خانه های استیجاری داده شده ولی هیچگاه این سایت فعال نشد گفت: طراحی این سایت در دست اقدام است جلسه ای درباره آن نیز دو روز پیش در همدان برگزار شد و امیدواریم تا قبل از شروع تعطیلات تابستان بتوانیم آن را رونمایی کنیم.
وی تصریح کرد: اکنون 19 هزار واحد استیجاری در شهرهایی از جمله اصفهان، فارس، خراسان، همدان، مازندران، گیلان و ... وجود دارد که حدود چهار هزار تا چهار هزار و 500 واحد از آنها به صورت رسمی با واحدهای نظارتی ما همکاری می کنند و باید به نوعی برای آنها برنامه ریزی کرد که سایرین نیز برای پیوستن به این طرح تشویق شوند. این کار نیازمند حمایت پلیس اماکن است تا نسبت به فعالیت واحدهایی که در چارچوب رسمی قرار نمی گیرند نظارت داشته باشند و به ما کمک کنند تا به سمت ساماندهی هرچه بهتر این منازل برویم.
تابستان فرصتی برای راه اندازی آزمایشی سایت خانههای استیجاری
معاون گردشگری کشور گفت: تابستان امسال فرصتی است تا به صورت آزمایشی سایت خانه های استیجاری را راه اندازی و نحوه تعامل بین واحدها را تنظیم کنیم تا به مرور کاستی های آن جبران شود. به این ترتیب می توان به صورت الکترونیکی از وجود خانه های استیجاری آگاه شد و حتی نسبت به رزرو آنها قبل از سفر اقدام کرد.
در مقابل معاون گردشگری، هتلداران از وجود خانه های استیجاری چندان دل خوشی ندارند آن طور که رئیس اتحادیه هتلداران مشهد رشد قارچ گونه خانه های استیجاری در مشهد را معضل جدی گردشگری این شهر دانست و به خبرنگار مهر گفت: خانه های استیجاری موجب اختلال در کارهتل ها می شود. چون یکی از مشکلات آنها عدم نظارت بر خدمات و قیمت است.
محمد قانعی بیان کرد: برخی از مسافران تصور می کنند خانه های استیجاری قیمت ارزانی دارند در حالیکه بر این این خانه ها هیچ گونه کنترلی نمیشود و اغلب قیمتی بیشتر از قیمت های مصوب را از مسافران اخذ می کنند و بیشترین شکایات نیز از این خانه ها است.
هر چند که هیج وقت هتلداران با خانه های ارزان قیمت موافق نیستند و آنها را رقیبان ارزان خود می دانند اما برخی از این منازل استیجاری که با مجوز از اداره اماکن نیروی انتظامی، شرایط مناسبی را برای اقامت شبانه گردشگران با نرخ مناسب ارائه می کنند ولی به طور حتم هنوز این منازل استیجاری نمی تواند رضایت همه مسافران داخلی را جلب کنند چه برسد به اینکه رضایت گردشگران خارجی را نیز کسب کرد چون خانه های استیجاری ارزان قیمت در کشورهای دیگر میزبان برخی از گردشگران خارجی که ارزان سفر می کنند، نیز هست منتها حداقل ترین امکانات آنها این است که گردشگران از ظریق فضای مجازی، تمام شرایط اتاق، نرخ و مکان و مجوز آنها را مورد بررسی قرار می دهند. شرایطی که در ایران امکان پذیر نیست.