به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ نشست تخصصی اقتصاد هنر با حضور علی مرادخانی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامرضا نامی، هنرمند و کارشناس برجسته هنری، آرش سلطانعلی موسس و رئیس آموزشگاه هنرهای تجسمی ایده، محمود نورایی، کارشناس هنر تجسمی، مجید سرسنگی مدیر عامل خانه هنرمندان و جمعی از اساتید و هنرمندان و اصحاب رسانه  دیروز بعد ازظهر در سالن استاد جلیل شهناز در خانه هنرمندان برگزار شد.

 پس از پخش سرود جمهوری اسلامی و تلاوت آیاتی از قرآن برنامه با یکساعت تأخیر آغاز شد. پس از خوش‌آمدگویی مجری برنامه از مجید سرسنگی مدیر عامل خانه هنرمندان دعوت کرد برای سخنرانی به جایگاه بیاید.

مجید سرسنگی گفت: در شرایطی که ما تدارک این نشست تخصصی را فراهم کرده‌ایم، جهان اسلام با دو بحران، از جمله: حمله و جنایات علیه غزه و حملات داعش به مردم عراق روبه رو است .

از خداوند توفیق مسلمانان در برابر دشمنان و سلامتی مجروحان این حملات و جریانات تروریستی را خواستاریم.

سرسنگی افزود: این نهاد که نامش هنر است هر چقدر از عمرش می‌گذرد، نیازهای خاصی پیدا می‌کند و مباحث جدیدی حول موضوع هنر مطرح می‌شود. یکی از این مباحث خصوصی سازی اقتصاد هنر است.

سرسنگی هم چنین اظهار داشت: مثل مدیران دیگر با این مقوله آشنا بوده‌ام و به خاطر تأثیر اقتصاد در هنر، پیگیری‌هایی را در این مورد داشته‌ام. من با مطالعه کتاب "چرا هنرمندان فقیرند؟" دچار تزلزل‌های فکری در مورد هنر شدم.

مدیر عامل خانه هنرمندان بیان کرد: ما می‌توانیم با دیدگاه بسیار مثبت نگاه کنیم یا چالش‌ها را به نقد بکشیم که مسلما راه دوم موثرتر و راهگشاتر است.
 
وی بیان کرد: موضوع اقتصاد هنر بسیار پیچیده تر از ظاهر آن است. تعاریف ساده‌ای که از اقتصاد هنر می‌شود، با بحث اقتصاد هنر که پیچیده است تفاوت دارد.

سرسنگی با انتقاد از وضعیت مواجهه با هنر در کشور گفت: ما در جامعه به هنر به عنوان معضل و مشکل نگاه می‌کنیم در حالی‌که مقوله هنر در تمام جهان یک راهگشا و راهکاری برای حل مشکلات و تعالی بخش بشر در زندگی است، اما ما چاره می‌جوئیم که با هنر چگونه روبرو شویم.

وی ادامه داد: پس از سال‌ها و این مدت طولانی هنوز یک الگوی مناسب و معین برای مقوله اقتصاد پیدا نکرده‌ایم، الگوی اقتصادی در جهان وجود دارد که 2 الگوی آن برای غیر مسلمانان و طرفداران اقتصاد سوسیالیستی است و 4 الگو برای اقتصاد اسلامی.متأسفانه هیچ کدام از گزاره‌های اقتصاد هنر در کشور ما ساماندهی نشده است.

وی خاطر نشان کرد: ما بدون توجه به مسائل و شرایط فرهنگ غرب، یک الگو را عینا کپی می‌کنیم و بدون توجه به تناسب وسنخیت نداشتن با فرهنگ کشورمان آن را به مراجعه اجرا می‌گذاریم.

پیاده کردن این مولفه‌ها بدون در نظر گرفتن عواقب سوء و تأثیرات آن به فرهنگ جامعه، موجب مشکلات فرهنگی و هنری در جامعه می‌شود و این موجب می‌شود که یک عده کم در چرخه اقتصادی بمانند و اکثریت از این چرخه حذف شوند و از امکانات و سرمایه محروم بمانند.

وی هم چنین عنوان کرد: متأسفانه عده‌ای از هنرمندان به دلایل غیر هنری و غیر حرفه‌ای از چرخه اقتصادی دور مانده‌اند و عده‌ای دیگر آثارشان در نمایشگاه‌ها و گالری‌های خارج از کشور هم به نمایش در می‌آید و این دلیل بر بهتر و بدتر بودن هنرمندان نیست و نابرابری و بی عدالتی در عرصه هنر را به رخ می‌کشد.

وی با انتقاد از وابستگی کامل تئاتر به دولت گفت: آیا اگر همین فردا، وزارت ارشاد اعلام کند که تئاتر به بخش خصوصی واگذار می‌شود، تئاتر ما که در فضای گلخانه‌ای رشد کرده است می‌تواند به حیات خود ادامه دهد؟! پرداختن به مسئله اقتصادی بدون توجه به هنر و مسائل هنری و اثر تعالی بخش هنر بی فایده است، این دو با هم تکمیل می‌شوند و کاربرد دارند.

سرسنگی خاطر نشان کرد: من در این جا اعلام می‌کنم که یک سمینار در مورد بحث اقتصاد و هنر قرار است به زودی برگزار شود که اطلاع رسانی آن را انجام خواهیم داد.

پس از مجید سرسنگی مجری برنامه از آرش سلطانعلی، موسس و رئیس آموزشگاه هنرهای تجسمی ایده دعوت کرد.

سلطانعلی در آغاز گفت: از اینکه نشست امروز ما با غیبت دو مهمان که قرار بود سخنرانی کنند، مواجه است متأسفیم. مرتضی کاظمی و لیلی گلستان رئیس موسسه گلستان به دلایلی نتوانستند در جمع ما حضور یابند.

رئیس آموزشگاه هنرهای تحصیلی ایده عنوان کرد: موضوع هنر سابقه طولانی و قدمت زیادی ندارد و از دهه 50 میلادی شکل جدی به خود گرفت، با از بین رفتن آثار هنری متعدد در جریان جنگ‌های جهانی اول و دوم نیاز به خلق آثار هنری پدید آمد.

وی افزود: حضور آثار ایرانی در حراجی های مختلف اروپایی و خارجی، قدر و قیمت و ارزش آثار ایرانی ما را بالاتر برد. وی با برشمردن سوابق هنری متعدد و درخشان علی مرادخانی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وی را به جایگاه دعوت کرد، سپس از غلامرضا نامی استاد کارشناس برجسته عرصه هنر و در آخر از محمود نورایی کارشناس هنری درخواست کرد برای سخنرانی و پرسش و پاسخ به جایگاه مخصوصی بروند.

علی مرادخانی بیان کرد: ما به عنوان بخش اجرایی و معاونت هنری دو بحث را مطرح کرده‌ایم، اقتصاد هنری و دیپلماسی فرهنگی، یک بخش پنهان در دل هنر دارد که مورد غفلت در عرصه اقتصاد هنر است و همین غفلت و خلأ موجب مطرح شدن مسئله اقتصاد هنر شده است.

وی همچنین افزود: ما ایرانیان به عنوان مردم کشور که از گذشته به هنر توجه داشته‌ایم و در این زمینه فعال بوده‌ایم، باید این مسئله را جدی تر پیگیری کنیم. یکی از این ابعاد، اسلامی بودن هنر ما ایرانیان است.

مرادخانی در ادامه عنوان کرد: وقتی به طور مثال به اصفهان می‌نگریم، می‌بینیم که همه چیز به دوره‌هایی مشخص و افراد خاص بر می‌گردد. همیشه حاکمیت حامی هنر بوده است و در حال حاضر دولت باید امکانات و هزینه و شرایط را فراهم کند و هنرمند تولید اثر هنری کند.

وی با ابراز تأسف از اقدام برخی افراد برای به دست آوردن بلیت اهدایی گفت: در خیلی از موارد شاهدیم که برای یک اثر هنری چه در زمینه موسیقی چه سینما و تئاتر و ... افرادی که مایل به شرکت در این مراسم هستند بلیت اهدایی می‌خواهند. یعنی خواهان حضور بدون صرف هزینه هستند.

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اظهار داشت: اگر موضوعی به لحاظ اقتصادی رشد کند، مسلما عده‌ای جلوی پیشرفت و ارتقای آن را می‌گیرند، در عرصه هنر نیز، هنرمندی که رشد می‌کند و بالا می‌رود و خریدار و طرفدار پیدا می‌کند، خیلی از کسانی که می‌دانند در عرصه رقابت هنری به آن هنرمند و اثرش نمی‌رسند جلوی پیشرفت وی را به صورت‌های مختلف می‌گیرند.

مرادخانی بیان کرد: ما به لحاظ فرهنگی دچار مشکل هستیم، به طوری‌که همه چیز را یا مطلق سیاه یا مطلق سفید، حد تعادل و خاکستری را نمی‌بینیم و انگار حدودش مفهوم ندارد.

معاون هنری وزرات ارشاد افزود:‌ کاربردهای حوزه نظراتی ما دو نقش در دو جهت است یا نقش بازدارنده دارند یا حامی و کمک کننده. اگر نگاه اصلاح کننده باشد بسیار خوب و کمک کننده است اما خیلی‌ها همه چیز را خراب می‌کنند به دلیل یک نقص و یک عیب که قابل اصلاح هم است. اصلاح یا خراب کردن بستگی به ایده و نگاه افراد به دو مسئله‌ای دارد و فقط در زمینه هنر نیست.

وی تصریح کرد: مأموریت و هدف اصلی ما در دو بخش رونق بازار کسب و کار هنر و افزایش سهم هنر در درآمدهای ملی است.

مرادخانی اظهار داشت: در بخش تلاش برای رونق بازار هنر باید گفت که دو مقوله دولت و هنرمند وجود دارند. حاکمیت باید شرایط و امکاناتی را فراهم کند و هزینه و سرمایه‌ای را به خریدن آثار هنری اختصاص بدهد این یک هزینه را در عرصه هنر تزریق می‌کند که موجب بهبود وضعیت هنری می‌شود.

وی افزود: نمونه بی توجهی به مسائل هنر مجاورت موزه هنرهای معاصر با زمین‌های بلا استفاده به مساحت 7000 متر بود که پس از سالها بازارچه‌های خود اشتغالی را در خود جای داده است و این هیچ سنخیتی با ماهیت موزه هنرهای معاصر ندارد.

مرادخانی بیان کرد: میزان ورودی و خروجی یک سازمان باید هماهنگ باشد وقتی تعداد فارغ‌التحصیلان دانشکده هنر، 1400 فارغ‌التحصیل در سال است که هیچ مکانی را برای تمرین و نمایش و ... ندارند یعنی آنکه تعادل بین ورودی و خروجی ندارد.

وی عنوان کرد: به دلیل سوء مدیریت و نداشتن آگاهی از صرف هزینه ها در بخش‌های مختلف مسائلی بوجود آمده که یکی از آنها بدهی 35 میلیاردی صندوق کمک به هنرمندان است که از حدود 35 سال پیش شروع به فعالیت کرده است.

 این یعنی دو سال 1 میلیارد هزینه بدون بازگشت و در واقع این صندوق بدون اینکه کمکی کرده باشد 35 میلیارد بدهی دارد. اگر قرار است اقتصاد هنر به معنای واقعی و حقیقی شکل بگیرد باید بررسی کرد که جایگاه هنرمندان با توجه به عدالت و برابری و تقسیم درست و بررسی عادلانه، مشخص شود.