به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، تمامی یافته ها، اختراعات، پژوهش ها در راستای بهبود کیفیت زندگی انسان ها، رفاه یا توسعه اقتصادی صورت می گیرد در غیر این صورت و اگر تمامی یافته ها و پژوهش ها به مرحله تولید و عرضه دست پیدا نکنند، اهمیت خود را از دست داده و تنها وظیفه دوچندانی را بر دوش محققان از لحاظ معنوی و همینطور سهم مالی در برخواهند داشت.
اما از سوی دیگر کارخانه ها، مراکز پژوهشی و تحقیقی در صورتی بودجه های هنگفتی را در اختیار محققان قرار می دهند که یافته ها قابلیت تجاری شدن را داشته باشند. کشورهای سراسر دنیا سیاست های متفاوتی را در مسیر تجاری سازی مد نظر قرار داده اند.
* صندوق های حمایتی آنلاین
کیک استارتر، یک سایت پرطرفدار و معتبر است که با هدف کمک به افراد صاحب اندیشه و خلاق برای به ثمر رساندن ایده های نوآورانه ایجاد شده است. روند کار سایت به این صورت است که فرد یا شرکت صاحب ایده، اطلاعات کافى از پروژه خود شامل کلیات و اهداف، مراحل، مدت اجرا و هزینه برآورد شده برای به نتیجه رسیدن آن را در سایت قرار مى دهد.
سپس اگر ایده و پروژه برای کاربران جذاب باشد روی آن سرمایه گذاری کرده و تامین هزینه های مالی از یک تا هزار دلار را متقبل می شوند. اگر سرمایه اعلام شده برای انجام پروژه در مدت مشخص تأمین شود، صاحب ایده مى تواند بودجه مورد نظر را از سایت دریافت و کار اجرای پروژه را زیر نظر مسئولان کیک استارتر آغاز نماید. گاهى به دلیل جذابیت پروژه، سرمایه بیشتری از میزان اعلام شده اولیه برای تحقق آن جمع مى شود که این سرمایه اضافى برای بهبود و ارتقای طرح اولیه یا موارد مشابه در همان پروژه صرف مى شود. طرح ها و پروژه هایی که در کیک استارتر ارائه می شوند از ساخت یک گیره کوچک تا ساخت اتومبیل های برقی را شامل می شوند. سایت های آنلاین دیگری مانند "ایندی گوگو"، کراودکوب" و "سیدرز" عملکردی کم و بیش شبیه به کیک استارتر دارند.
* رشته تحصیلی با نام "تجاری سازی فناوری"
اهمیت تجاری سازی اختراعات و همینطور اکتشافات و یافته ها تا جایی پیش رفته که رشته تحصیلی با نام "تجاری سازی فناوری" در دانشگاه کشورهایی مانند امریکا و کانادا تدریس می شود. فارغ التحصیلان پس از اتمام تحصیلاتشان با توجه به شناخت و آگاهی که در این رابطه به دست آورده اند در مراکز علمی و تحقیقاتی مشغول به کار می شوند تا بتوانند به تجاری شدن یک محصول کمک کنند.
* نقش تحصیلات در ارتقاء تجاری سازی فناوری
یکی از مواردی که می تواند باعث شکوفایی هر چه بیشتر تجاری سازی فناوری شود، تحصیلات و همینطور داشتن اطلاعات آکادمیک است. با یک مثال ساده می توان این موضوع را توضیح داد: زمانی که شخص با تجربه ای در راس امور قرار می گیرد نسبت به شخص بی تجربه می تواند برای سازمان یا اداره مفید تر باشد. در نتیجه، شخصی که تحصیلاتی در رابطه با تجاری سازی فناوری داشته باشد نیز نسبت به شخصی که کاملا با این حوزه غریبه است، بسیار متفاوت عمل خواهد کرد و در پیشبرد اهداف سازمان مفیدتر خواهد بود.
زیرا این حوزه یکی از حوزه های نسبتا جدیدی است که در آن رقبای بسیاری در حال فعالیت هستند و با عواملی مانند توانمند سازی، شناخت بازار یا داشتن عملکرد مناسب نه تنها می توان بازارهای داخلی را به دست آورد بلکه می توان در بازارهای جهانی نیز مطرح شده و نقش مهمی را ایفا کرد.
از دیگر بخش های با اهمیت تجاری سازی فناوری می توان به برگزاری همایش، کنفرانس یا نمایشگاه های بین المللی برای نمایش دستاوردهای کشورهای مختلف اشاره کرد که باعث توسعه همکاری ها و همینطور انتقال یافته ها می شود.
* تخصیص تسهیلات ویژه به کارخانه ها و موسسات برای حمایت از تحقیقات
مرکز تحقیقاتی جورجیا، یکی از موسساتی است که با مراکز و همینطور کارخانه های مختلف مذاکراتی را انجام داده تا در صورتی که یک طرح در این موسسه به تایید و مرحله نهایی انجامید، بتواند با کارخانه ها یا مراکز وارد بحث تجاری سازی اختراع شود. کارخانه یا مراکزی که وارد بحث تجاری سازی فناوری با دانشگاه ها، مراکز پژوهشی یا موسسات می شوند از تسهیلات بخصوصی مانند کاهش مالیات یا بهره مندی از وام های سالیانه برخوردار می شوند.
ارائه تسهیلات مناسب به شرکت ها و کارخانه ها آنها را در همکاری با مراکز کوچکتر پژوهشی و تحقیقی تشویق می کند. زمانی که اختراعی به مرحله ثبت می رسد، می تواند تسهیلات مناسبی را از مراکز یا سازمان های بخصوص دریافت کند. بخش فناوری و تکنولوژی، یکی از حوزه هایی که نیازمند حمایت همیشگی است. این بخش هر روز با نوآوری های بسیاری روبرو می شود که تسهیلات بودجه ای مناسبی را می طلبد.
* مسیر تجاری سازی در کشورها
گزارشات نشان می دهد که امریکای شمالی از 30 سال پیش برای افزایش تامین مالی دانشگاه ها یا پیشبرد اهداف محققان به برنامه هایی مانند تجاری سازی فناوری روی آورده است. این تحقیقات در دانشگاه های کانادایی با تحقیقات ژنتیکی آغاز شدند.
* تجاری سازی فناوری در کانادا
گزارشات نشان می دهد که تجاری سازی فناوری در کشوری مانند کانادا با مشارکت بخش های دولتی و خصوصی میسر می شود. اما تلاش های صورت گرفته در هر دو بخش با هدف بهره برداری از محصولات و تزریق درآمد این حوزه به چرخه اقتصادی صورت می گیرد. در کشورهایی مانند کانادا، توجه ویژه ای به تحقیقات و همینطور یافته های محققان صورت می گیرد و امکانات مختلفی برای تسهیل رشد اقتصادی و همینطور تشویق دانشگاه ها یا مشارکت موسسات پژوهشی برای تامین نیاز مالی محققان صورت می گیرد.
در اواخر سال 2008 میلادی، "گری گودیر Gary Goodyear" وزیر علوم و تکنولوژی کانادا در کنفرانسی اعلام کرد:" باید بسترهای مناسبی برای تقویت و همینطور بهبود تحقیقات فراهم شود زیرا در در سال های نه چندان دور، کشورهایی که منابع قابل توجهی از نفت را دارا بودند، جزو برترین اقتصادهای دنیا محسوب می شدند. اما در چند دهه اخیر این نگرش تغییر کرده و کارشناسان اقتصادی معتقدند کشورهایی که تنها به درآمد نفت وابسته هستند نه تنها دارای اقتصادی تک بعدی هستند بلکه در نتیجه پایان این سرمایه ملی با فلج شدن دائمی اقتصاد خود مواجه می شوند. در چنین شرایطی است که بسیاری از کشورهای توسعه یافته مانند امریکا، سوئیس، سوئد و فرانسه به دنبال راه کارهایی هستند تا خود را از چرخه های تک بعدی دور کنند.
یکی از بخش هایی که می توان به آن پرداخت: بخش تجاری سازی فناوری است که می تواند همانند نفت یا هر سرمایه ملی دیگری، چرخ اقتصاد کشورها را به حرکت درآورد. در نتیجه نگاه مقامات و سیاستمداران کانادایی باید به این سو معطوف شده و توجه ویژه ای را می طلبد."
این سخنان در حالی مطرح می شود که کانادا را می توان جزو اولین کشورهایی دانست که در این بخش فعالیت های قابل توجهی را برای ارتقاء تحقیقات دانشگاهی یا ارائه تسهیلات مناسب اختصاص داده و تجاری سازی فناوری را به رسمیت شناخته و در این حوزه سرمایه گذاری کرده است. بخصوص اعطای امکانات در بخش هایی مانند پزشکی، ژنتیک، فیزیولوژی و ... چشم گیر بوده است.
حمایت سازمان های کانادایی از تجاری سازی فناوری در حالی مطرح می شود که در سال 2000میلادی، تحقیقاتی که بر ژنوم، ژنتیک یا بخش های مرتبط با این موضوع انجام شده بودند، از تحقیقات دانشگاهی برآمده و با موفقیت های قابل توجهی نیز مواجه شدند.
دانشمندان، محققان، پزشکان و افرادی که در زمینه های مختلف در حال تحقیق و بررسی هستند، می توانند با مراجعه به مراکز دانشگاهی یا ارائه طرح و تحقیق به شرکت های فعال این حوزه، از کمک مالی یا بودجه مناسب برای ادامه تحقیقات بهره مند شوند. گفتنی است، علوم جدید مانند مهندسی بافت، سلول های بنیادی، پیوند اعضای انسان، فرضیه های علمی و ریاضی و .... جزو پر طرفدارترین رشته هایی هستند که توسط شرکت های مذکور حمایت شده و با موافقت همکاری روبرو می شوند.
* امریکا و مراکز تجاری سازی
یکی از مراکزی که مراحل تجاری سازی فناوری در امریکا را تسهیل می کند مرکز نوآوری است. مسئولان این مراکز با دریافت یک طرح جدید به مواردی مانند بخش اولیه سرمایه گذاری، ارزیابی عوامل کاهنده یا عوامل موفقیت آمیز در جذب بیشترین سرمایه می پردازد. زیرا دو موضوع ذکر شده (عوامل کاهنده و افزایش دهنده جذب سرمایه) می توانند شکاف بزرگی را ایجاد کنند. از موارد دیگر می توان به سنجش بازار، بهینه سازی، شناخت و بررسی چگونگی ورود به بازار و ... اشاره کرد.
در مراحل ابتدایی، محقق یا مخترع به ارائه محصول خود به مراکز حمایت از تجاری سازی پرداخته سپس درصورت مثبت بودن پاسخ می تواند از خدماتی که توسط شرکت ها یا موسسات مختلف ارائه می شود، بهره مند شوند.
بخش فناوری تجاری در امریکا معنای دیگری به خود گرفته و بسیاری از شرکت ها، سازمان ها، اداره ها، بیمارستان ها و .. سفارش های خود را مستقیما به مراکز تولید خصوصی یا دولتی تسلیم کرده و محصولات مورد نیاز خود را دریافت می کنند. حمایت از نوآوری و همینطور فناوری های جدید باعث ایجاد اشتغال و همینطور تشویق نیروی جوان به ادامه فعالیت های خود را در برداشته است. اما بخش هایی مانند محیط زیست، بهداشت، ایمنی و امنیت، فناوری جز اولویت های دولت امریکا در تجاری سازی فناوری هستند.
در سال های اخیر، حمایت های لازم در بخش های مختلف کاهش پیدا کرده زیرا مقامات و دولتمردان امریکایی معتقدند که دانشگاه ها باید مستقل عمل کرده و بتوانند بدون دریافت کمک از دولت ها به حیات خود ادامه دهند. این موضوع در حالی مطرح می شود که آمارها نشان می دهد، در سال 2006 میلادی بیش از 700طرح و در سال های بین 1998 تا 2006 نیز بیش از 4.350 طرح از بودجه های حمایتی دولت بهره مند شده و به بازار فناوری راه پیدا کرده اند. اما در سال های اخیر به دلیل کاهش بسته های حمایتی از مخترعان و محققان، تجاری سازی فناوری ها نیز با کاهش چشم گیری مواجه شده است.
در میان دانشگاه هایی که در ایالات مختلف امریکا فعالیت دارند، می توان گفت کالیفرنیا، ماساچوست، نیویورک جزو ایالت هایی هستند که برترین رقم تجاری سازی فناوری را به خود اختصاص داده اند و پس از این سه ایالات، تگزاس و فلوریدا در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.
* اقتصاد چین، اقتصادی مبتنی بر تجاری سازی فناوری
بنا به گزارشات بانک جهانی، اقتصاد چین تا سال 2020 میلادی، امریکا را مات خواهد کرد. امریکا تا سال 2011 میلادی به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان مطرح بود اما چین توانست این رکورد را شکسته و به عنوان یکی از مدعیان وارد حوزه اقتصاد شود.
چین در حال حاضر به عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا شناخته شده اما پیش بینی می شود این رتبه ارتقاء یافته و چین به عنوان اولین اقتصاد دنیا لقب بگیرد. چین درحالی رقیب خود را کنار می زند که پتانسیل های لازم برای تبدیل شدن به بزرگترین اقتصاد دنیا را داراست. مقامات چینی معتقدند در زمانی که استفاده از فناوری های نوین و توجه به این بخش می تواند درآمد زا باشد پس باید بیشترین تمرکز بر این بخش صورت گیرد.
چین در حال حاضر بر خلاف امریکا که تنها دارای چهار اولویت بود، به هشت بخش مهم مانند ریزالکترونیک، کامپیوتر، تجهیزات ارتباطات، انرژی هسته ای، فناوری زیستی، مواد شیمیایی و همینطور حمل و نقل هوایی و فضایی تمرکز کرده و بودجه های چشمگیری را به محققان یا اساتیدی که در این حوزه ها فعالیت داشته باشند، اختصاص می دهد. بخش نظامی، یکی از بخش هایی است که با استقبال مقامات چینی مواجه شده و همواره با طرح ها یا فناوری هایی جدیدی که در این بخش ارائه شوند، استقبال می شود.
یکی از نوآوری هایی که چین در زمینه تجاری سازی فناوری و یافته ها انجام داده، دعوت از شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری در این کشور است. بخش وزارت علوم و فناوری جمهوری خلق چین امکانات لازم را در اختیار محققان قرار داده یا ارتباط هایی را با موسسات تحقیقاتی دانشگاه ها و وزارت صنایع و فناوری، بهداشت، کشاورزی و ... برقرار می کند تا دانشگاه ها بتوانند از پتانسیل نهفته در سایر وزرات خانه ها بهره مند شوند.