یادداشت/ علیرضا دلخوش
مذاکرات دوجانبه ایران با اعضای 1+5 و هدف‌گذاری‌های هوشمندانه
طرف ایرانی با شناسایی هوشمندانه عوامل تأثیرگذار در تصمیم‌گیری جمعی 1+5 طراحی دقیقی در هدایت سکان مذاکرات هسته‌ای انجام داده است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، "علیرضا دلخوش" طی یادداشتی به مذاکرات دوجانبه ایران با اعضای گروه 1+5 پرداخته است.
متن این یادداشت به شرح ذیل است:
ماه سپتامبر، در تقویم سیاسی نظام بین‌الملل، حاوی تحولات و اخبار ویژه‌ای است، یکی از دلایل این مسأله شاید، حادثه 11 سپتامبر سال 2001 باشد که در نتیجه آن، بسیاری از مدل‌های موجود در نظام معاصر بین‌المللی دستخوش تغییر، تفسیر و در مواردی تحریف گردید که از جمله در این رابطه می‌توان به موضوع "توسل به زور" در قالب اقدامات تلافی جویانه، دفاع پیشگیرانه، و دفاع پیش دستانه اشاره کرد که در حقوق بین‌الملل، مباحثی روشن و شفاف، ولی در روابط بین‌الملل ظاهرا بسته به منافع دولت‌های اقدام کننده می‌باشد.
اهمیت ماه سپتامبر، اما تنها بدلیل این حادثه مبهم در سال 2001 نیست، فرصت رو در رو شدن سران و مقامات عالی رتبه کشورها در ساختمان مرکزی سازمان ملل متحد در نیویورک به بهانه اجلاس سالانه مجمع عمومی، اتفاقی است که مجال طرح مباحث کلان نظام بین‌الملل را ظرف روزهای محدود و فشرده، میسر می‌سازد.
بدون تردید یکی از موضوعات مطرح در این روزها و به هنگام، برگزاری اجلاس مجمع عمومی، مساله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود، در این اجلاس، جمهوری اسلامی ایران فرصت اعلام مواضع خود در قبال این موضوع را خواهد داشت و مجالی مغتنم برای مذاکرات دوجانبه با کشورهای دخیل در این مسأله، بوجود خواهد آمد.
نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت می‌باشد، ماهیت مذاکرات دوجانبه جمهوری اسلامی ایران با برخی کشورها و از جمله اعضای کلوپ 1+5 می‌باشد، سیدعباس عراقچی، معاون بین‌الملل وزارت امورخارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده در گفتگوی ویژه مورخ17 شهریور سیمای جمهوری اسلامی ایران از انجام مذاکرات فشرده دوجانبه با اعضای 1+5 خبردادند.
منطقه این مذاکرات چیست؟
به نظر می‌رسد، طرف ایرانی با شناسایی هوشمندانه عوامل تأثیرگذار در تصمیم‌گیری جمعی 1+5 طراحی دقیقی در هدایت سکان مذاکرات هسته‌ای انجام داده است.
با اینکه نگاه کلان و انتظار نهایی طرف ایرانی از مذاکرات، امحاء تمامی آثار ناشی از سوء برداشت نظام بین‌الملل از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای کشورمان می‌باشد، اما این هدف‌گذاری بدون طی مراحل اقناعی که لزوما در فضای چندجانبه، قابل حصول نیست، سهل‌الوصول نمی‌باشد.
به بیان دیگر جمهوری اسلامی ایران با اطمینان از شفافیت فعالیت‌های قانونی خود در حوزه هسته‌ای و باور منطقی بر بی‌مبنا بودن تحریم‌های یک جانبه و چند جانبه، فضای مذاکرات را در دو سطح دو و چند جانبه هدایت می‌نماید.
طبیعی است در این چارچوب، با هر کدام از کشورهای عضو 1+5 با فضای گفتمانی ویژه آنها و با تکیه بر مزیت‌های نسبی مذاکراتی با کشورمان با طرف‌های خود،وارد گفتگو شده و همزمان،باور جمعی 1+5 را نیز در مذاکرات چند جانبه به سمت پذیرش خواسته‌های منطقی و مشروع کشورمان،نزدیک می‌کنند.
به همین دلیل است که عضو ارشد تیم مذاکره کننده کشورمان در برنامه گفتگوی ویژه، بر طراحی مذاکرات دو جانبه بر اساس ویژگی‌های خاص طرف‌های مذاکره شونده تاکید نمودند.
ایشان در اظهارات خود اعلام نمودند:
" ما به این نتیجه رسیدیم که خوب است یک سری مذاکرات دو جانبه‌ای وجود داشته باشد با تک تک اعضای 1+5 که این کار انجام شد. مشورت‌های ما با چین و روسیه که به صورت مستمر ادامه دارد...، آقای ظریف سفری را به روسیه مخصوص همین کار انجام داد... با چینی‌ها نیز در حد وزیر خارجه در ظرف چند روز آینده ملاقاتی در سطح وزیر خارجه انجام می‌شود...
با سه کشور اروپایی نیز جلسه‌ای را برای پنج شنبه این هفته در وین تدارک دیدیم... مواضع اروپایی‌ها به این علت که به هم نزدیک‌تر است با جمع هر سه آنها مذاکره می‌کنیم البته مذاکره دو جانبه انفرادی نیز با آنها داشتیم...
هفته گذشته سفری به پاریس داشتم و در آنجا در حدود 4 ساعت مذاکرات دو جانبه با همتای خودم داشتم... یک ملاقات خیلی مهمی نیز با خانوم اشتون به صورت دو جانبه داشتیم در بروکسل که ادامه مسیر در این مذاکره مشخص شد.
در کنار اینها بحث مذاکره دو جانبه با آمریکا است که یکی دو روز در دو سه هفته قبل داشتیم و دو روز هم پنج شنبه و جمعه هفته گذشته... علت اینکه با آمریکایی‌ها مذاکرات دو جانبه ما طولانی‌تر است و نمود بیشتری پیدا می‌کند... به این علت که روابط دو جانبه وجود ندارد طبعا نیاز به محل ثالثی برای نشست داریم و قابل انکار نیست که بخش مهمی از مذاکرات با آمریکایی‌ها انجام شود زیرا بخش مهمی از تحریم‌ها توسط آنها برقرار شده و برداشته شدن این تحریم‌ها منوط به مذاکره با آنهاست.
مجموعه اینها موجب شده است که ظرف دو سه هفته گذشته و روزهای آتی درگیر این مذاکرات دو جانبه بوده و خواهیم بود و آماده می‌شویم که هفته بعد در نیویورک مذاکرات در سطح 1+5 را از سر بگیریم البته در آنجا نیز مذاکرات دو جانبه جایگاه خود را خواهد داشت."
از نقشه راه ارائه شده از سوی معاون بین‌الملل وزارت خارجه به روشنی مشخص می‌شود که فانوس فراراه مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران، فانوس تک بعدی نیست و متکلفین مذاکراتی، به پیش زمینه‌ها و پس زمینه‌های مذاکراتی خود با 1+5 و نهایتا حل کامل مسئله از سوی شورای امنیت، اشراف کامل دارند.
بر این اساس، رویکرد عزت‌مندانه مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با هدف‌گذاری‌های هوشمندانه،این نوید را می‌دهد که ماحصل مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با طرف‌های خود،کسب حداکثری نافع مشروع به همراه دفاع عزت مندانه از حقوق ایران سرافراز خواهد بود.
انتهای پیام/
متن این یادداشت به شرح ذیل است:
ماه سپتامبر، در تقویم سیاسی نظام بین‌الملل، حاوی تحولات و اخبار ویژه‌ای است، یکی از دلایل این مسأله شاید، حادثه 11 سپتامبر سال 2001 باشد که در نتیجه آن، بسیاری از مدل‌های موجود در نظام معاصر بین‌المللی دستخوش تغییر، تفسیر و در مواردی تحریف گردید که از جمله در این رابطه می‌توان به موضوع "توسل به زور" در قالب اقدامات تلافی جویانه، دفاع پیشگیرانه، و دفاع پیش دستانه اشاره کرد که در حقوق بین‌الملل، مباحثی روشن و شفاف، ولی در روابط بین‌الملل ظاهرا بسته به منافع دولت‌های اقدام کننده می‌باشد.
اهمیت ماه سپتامبر، اما تنها بدلیل این حادثه مبهم در سال 2001 نیست، فرصت رو در رو شدن سران و مقامات عالی رتبه کشورها در ساختمان مرکزی سازمان ملل متحد در نیویورک به بهانه اجلاس سالانه مجمع عمومی، اتفاقی است که مجال طرح مباحث کلان نظام بین‌الملل را ظرف روزهای محدود و فشرده، میسر می‌سازد.
بدون تردید یکی از موضوعات مطرح در این روزها و به هنگام، برگزاری اجلاس مجمع عمومی، مساله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود، در این اجلاس، جمهوری اسلامی ایران فرصت اعلام مواضع خود در قبال این موضوع را خواهد داشت و مجالی مغتنم برای مذاکرات دوجانبه با کشورهای دخیل در این مسأله، بوجود خواهد آمد.
نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت می‌باشد، ماهیت مذاکرات دوجانبه جمهوری اسلامی ایران با برخی کشورها و از جمله اعضای کلوپ 1+5 می‌باشد، سیدعباس عراقچی، معاون بین‌الملل وزارت امورخارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده در گفتگوی ویژه مورخ17 شهریور سیمای جمهوری اسلامی ایران از انجام مذاکرات فشرده دوجانبه با اعضای 1+5 خبردادند.
منطقه این مذاکرات چیست؟
به نظر می‌رسد، طرف ایرانی با شناسایی هوشمندانه عوامل تأثیرگذار در تصمیم‌گیری جمعی 1+5 طراحی دقیقی در هدایت سکان مذاکرات هسته‌ای انجام داده است.
با اینکه نگاه کلان و انتظار نهایی طرف ایرانی از مذاکرات، امحاء تمامی آثار ناشی از سوء برداشت نظام بین‌الملل از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای کشورمان می‌باشد، اما این هدف‌گذاری بدون طی مراحل اقناعی که لزوما در فضای چندجانبه، قابل حصول نیست، سهل‌الوصول نمی‌باشد.
به بیان دیگر جمهوری اسلامی ایران با اطمینان از شفافیت فعالیت‌های قانونی خود در حوزه هسته‌ای و باور منطقی بر بی‌مبنا بودن تحریم‌های یک جانبه و چند جانبه، فضای مذاکرات را در دو سطح دو و چند جانبه هدایت می‌نماید.
طبیعی است در این چارچوب، با هر کدام از کشورهای عضو 1+5 با فضای گفتمانی ویژه آنها و با تکیه بر مزیت‌های نسبی مذاکراتی با کشورمان با طرف‌های خود،وارد گفتگو شده و همزمان،باور جمعی 1+5 را نیز در مذاکرات چند جانبه به سمت پذیرش خواسته‌های منطقی و مشروع کشورمان،نزدیک می‌کنند.
به همین دلیل است که عضو ارشد تیم مذاکره کننده کشورمان در برنامه گفتگوی ویژه، بر طراحی مذاکرات دو جانبه بر اساس ویژگی‌های خاص طرف‌های مذاکره شونده تاکید نمودند.
ایشان در اظهارات خود اعلام نمودند:
" ما به این نتیجه رسیدیم که خوب است یک سری مذاکرات دو جانبه‌ای وجود داشته باشد با تک تک اعضای 1+5 که این کار انجام شد. مشورت‌های ما با چین و روسیه که به صورت مستمر ادامه دارد...، آقای ظریف سفری را به روسیه مخصوص همین کار انجام داد... با چینی‌ها نیز در حد وزیر خارجه در ظرف چند روز آینده ملاقاتی در سطح وزیر خارجه انجام می‌شود...
با سه کشور اروپایی نیز جلسه‌ای را برای پنج شنبه این هفته در وین تدارک دیدیم... مواضع اروپایی‌ها به این علت که به هم نزدیک‌تر است با جمع هر سه آنها مذاکره می‌کنیم البته مذاکره دو جانبه انفرادی نیز با آنها داشتیم...
هفته گذشته سفری به پاریس داشتم و در آنجا در حدود 4 ساعت مذاکرات دو جانبه با همتای خودم داشتم... یک ملاقات خیلی مهمی نیز با خانوم اشتون به صورت دو جانبه داشتیم در بروکسل که ادامه مسیر در این مذاکره مشخص شد.
در کنار اینها بحث مذاکره دو جانبه با آمریکا است که یکی دو روز در دو سه هفته قبل داشتیم و دو روز هم پنج شنبه و جمعه هفته گذشته... علت اینکه با آمریکایی‌ها مذاکرات دو جانبه ما طولانی‌تر است و نمود بیشتری پیدا می‌کند... به این علت که روابط دو جانبه وجود ندارد طبعا نیاز به محل ثالثی برای نشست داریم و قابل انکار نیست که بخش مهمی از مذاکرات با آمریکایی‌ها انجام شود زیرا بخش مهمی از تحریم‌ها توسط آنها برقرار شده و برداشته شدن این تحریم‌ها منوط به مذاکره با آنهاست.
مجموعه اینها موجب شده است که ظرف دو سه هفته گذشته و روزهای آتی درگیر این مذاکرات دو جانبه بوده و خواهیم بود و آماده می‌شویم که هفته بعد در نیویورک مذاکرات در سطح 1+5 را از سر بگیریم البته در آنجا نیز مذاکرات دو جانبه جایگاه خود را خواهد داشت."
از نقشه راه ارائه شده از سوی معاون بین‌الملل وزارت خارجه به روشنی مشخص می‌شود که فانوس فراراه مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران، فانوس تک بعدی نیست و متکلفین مذاکراتی، به پیش زمینه‌ها و پس زمینه‌های مذاکراتی خود با 1+5 و نهایتا حل کامل مسئله از سوی شورای امنیت، اشراف کامل دارند.
بر این اساس، رویکرد عزت‌مندانه مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با هدف‌گذاری‌های هوشمندانه،این نوید را می‌دهد که ماحصل مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با طرف‌های خود،کسب حداکثری نافع مشروع به همراه دفاع عزت مندانه از حقوق ایران سرافراز خواهد بود.
انتهای پیام/
