به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، مجله دیپلمات در تحلیلی از نقش ایران و چین در برقراری ثبات در افغانستان نوشت: "یانگ جیه چی" رایزن دولت چین روز جمعه در پکن با "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران دیدار و گفت و گو کرد، این دیدار از یک نظر می تواند نمادی از روابط رو به گسترش ایران و چین باشد، اما زمانِ انتخاب شده برای این دیدار، از وجود آرمانی مشترک حکایت دارد و آن همکاری برای دستیابی به هدف های مشترک در افغانستان است.

"ظریف" برای شرکت در نشست "فرآیند استانبول برای افغانستان" به چین رفته بود و اگرچه رسانه ها محتوای گفت و گوهای وی با رایزن چینی را منتشر نکرده اند، اما از روی زمانبندیِ این دیدار می توان حدس زد که دو طرف در خصوص تلاش هایشان برای ثبات و امنیت افغانستان رایزنی کردند.

ایران نیز مانند واشنگتن و پکن، هوادار تشکیل دولتی باثبات در افغانستان است، اما تهران روابط گسترده سیاسی و فرهنگی را در افغانستان جست و جو می کند که این امر، واشنگتن و تهران را در مقابل یکدیگر قرار می دهد.

فعلا چین حضور نظامی آمریکا در افغانستان را پذیرفته است و در واقع، حضور نظامی آمریکا را بسانِ ضرورتی ناخوشایند و موقت قبول دارد. اما تهران ترجیح می دهد نیروهای آمریکایی در نخستین فرصت خاک افغانستان را ترک کنند. بنابراین اگر ایران و چین بتوانند با همکاری یکدیگر، امنیت و ثبات را در افغانستان برقرار سازند، دیگر نیازی به حضور آمریکا نخواهد بود و این چیزی است که تهران و پکن از آن استقبال می کنند.

احتمال همکاری ایران و چین در افغانستان با گسترش چشمگیر روابط تهران و پکن همزمان شده است. به دنبال تلاش ایران برای همکاری با گروه 1 + 5، روابط ایران و چین نیز استوارتر از گذشته شده و حتی زمینه های نظامی را هم دربر گرفته است.

"حبیب الله سیاری" فرمانده نیروی دریایی ایران نیز در همین راستا به چین رفت و با وزیر دفاع و فرمانده نیروی دریایی آن کشور گفت و گو کرد.

روابط ایران و چین از نظر راهبردی نیز شایان اهمیت است. ایران به همراه پاکستان و هندوستان، نامزدهای احتمالی عضویت در پیمان همکاری های اقتصادی شانگهای هستند و تهران که عضو بانک توسعه آسیا نیست، ممکن است نامزد عضویت در «بانک سرمایه گذاری زیرساختی آسیا» شود که چینی ها در پی تاسیس آن هستند.

چنین سطح گسترده ای از روابط میان ایران و چین می تواند به سادگی به حوزه افغانستان نیز کشیده شود. اگرچه ایران و آمریکا برای سرنگونی حکومت طالبان در افغانستان همکاری کردند، اما به دنبال سرد شدن روابط واشنگتن و تهران، آمریکا کوشید از مشارکت ایران در بازسازی افغانستان جلوگیری کند و ایران نیز به طور مستقل به گسترش روابط با افغانستان پرداخت.

یک مطالعه بنیاد «رند» در سال 2012 نشان می دهد که ایران در سالیان گذشته، مدرسه ها، بیمارستان ها و مراکز رسانه ای فراوانی را به ویژه در غرب و شمال افغانستان تاسیس کرده است.

چین نه تنها در تلاش برای ثبات و مبارزه با افراط گری در افغانستان با ایران منافع مشترک دارد، بلکه از کاهش نقش آمریکا در این کشور نیز استقبال خواهد کرد. پکن کمتر از آمریکا نگران اتحاد ایران و افغانستان خواهد بود؛ به ویژه اگر روابط ایران و چین همچنان رو به گسترش بماند.

اگر چین بداند که می تواند از مسیر همکاری با ایران، به هدف های امنیتی اش در افغانستان دست یابد و پای آمریکا را هم از این کشور کوتاه کند، حتما این کار را خواهد کرد.


 در دولت چین،"رایزن"مقامی پایین تر از معاون نخست وزیر و بالاتر از وزیر است.