به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، طی یکی دو هفته اخیر، افشای خبر موضع گیری یک مقام آمریکایی علیه نخست وزیر رژیم اسراییل، جنجال فراوانی در جهان به پا کرد و به عنوان نشانه جدیدی از چالش در روابط واشنگتن و تل آویو تفسیر شد. اکنون یک نشریه تحلیلی آمریکایی از این نیز فراتر رفته و استدلال می کند که سیاست های رژیم اسرائیل، خطری مستقیم علیه منافع ملی آمریکاست.

در این مطلب آمده است:

ماه گذشته، یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشد، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل را «بزدل» خطاب کرد و با این کار، موجی از جنجال را به راه انداخت. نقطه محوری اظهارات این مقام آمریکایی آن بود که هرچند نتانیاهو با بهره گیری از مسائل مربوط به فلسطین و ایران جایگاه خود را در میان دست راستی ها تحکیم می کند، فاقد شجاعت سیاسی لازم برای برداشتن گام های واقعی جهت حل و فصل هر یک از این موضوعات است.

پس از این اظهارات، مقامات وزارت خارجه آمریکا تلاش کردند به نوعی بر آن سرپوش گذاشته و ماجرا را فیصله دهند؛ اما این واقعه بیانگر شکل گیری یک جمع بندی کلی در میان مقامات آمریکایی است: سیاست های نتانیاهو در قبال موضوع صلح خاورمیانه، نه تنها برای آمریکا مأیوس کننده است، بلکه فراتر از آن، برای این کشور «خطرناک» است. 

موضوع اتحاد راهبردی میان آمریکا و رژیم اسرائیل که زمانی بحث درباره آن در میان مقامات آمریکایی تابو محسوب می شد، اکنون به شدت مورد بررسی و مداقه قرار گرفته و این موضوع حتی در میان بالاترین مقامات دستگاه سیاست خارجی آمریکا نیز مصداق دارد.

همان گونه که آنتونی کردسمن، تحلیلگر مسائل خاورمیانه در موسسه مطالعات استراتژیک و بین المللی (که خود یک موسسه کم و بیش راستگرا محسوب می شود) می گوید: «زمان آن رسیده اسرائیل دریابد که نسبت به آمریکا تعهداتی دارد؛ همان گونه که آمریکا نسبت به اسرائیل دارای تعهداتی است. علاوه بر این، اسرائیل باید نسبت به میزانی که صبر و تحمل ایالات متحده را می آزماید و در پی جلب حمایت یهودیان آمریکایی است نیز محتاط باشد.». 

زمانی که ژنرال دیوید پترائوس به عنوان فرمانده «فرماندهی مرکزی ایالات متحده» در منطقه خاورمیانه فعالیت می کرد، در جریان جلسه ای در کمیته کنترل تسلیحات سنا گفته بود منازعه فلسطین و اسرائیل، سبب تحریک احساسات ضد آمریکایی شده و دلیل آن نیز شکل گیری تصویر حمایت آمریکا از اسرائیل است. حتی شخص اوباما نیز این منازعه را موضوعی بسیار پر هزینه برای آمریکا، هم از جنبه انسانی و هم از جنبه مالی توصیف کرده بود.

این اظهارات چهار سال پیش بیان شده بود؛ یعنی قبل از اینکه دولت اوباما وارد مهمترین تنش های خود با رژیم اسرائیل شود. از آن زمان تاکنون، دو جنگ دیگر در غزه رخ داده و مذاکرات صلح نیز به نتیجه نرسیده است. به این ترتیب، می توان گفت هیچ چیزی در عمل تغییر نکرده مگر افزایش تمایل رژیم اسرائیل به زیر پا گذاشتن و نادیده گرفتن حقوق بین الملل (امری که در جریان تهاجم به غزه شاهد آن بودیم).

اکنون حتی جان کری، وزیر خارجه آمریکا که خود از هواداران جدی رژیم اسرائیل است، تأیید می کند که فقدان پیشرفت در مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین، سبب قدرتمندتر شدن گروه داعش شده است. وی اخیراً ضمن بیان این مطلب، اشاره کرد همه رهبران منطقه نیز بر این موضوع اتفاق نظر دارند که تداوم این منازعه زمینه های لازم را برای عضوگیری و ادامه فعالیت داعش فراهم کرده است.

شاید کسی فکر کند که در پی این انتقادات، باید تغییری در سیاست های رژیم اسرائیل اتفاق افتاده باشد. اما در همین ماه سپتامبر، نتانیاهو به جای تغییر لحن خود در جریان سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، بار دیگر مسیر همیشگی خود را پیمود و حماس را با داعش و داعش را با ایران مقایسه کرد. در زمینه مذاکرات صلح نیز وی طبق معمول تلاش دارد با وقت کشی، جلوی پیشرفت واقعی امور را بگیرد.

افزون بر این، درست چند روز پیش از دیدار نتانیاهو با اوباما در ماه اکتبر، دولت اسرائیل برنامه خود مبنی بر ساخت 2610 واحد مسکونی جدید در بیت المقدس شرقی را اعلام کرد که با همه معاهدات پیشین مغایر است. در واکنشی نادر، جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، گفت این اقدام رژیم اسرائیل، سبب فاصله گرفتن «نزدیک ترین متحدان» این رژیم خواهد شد و تعهد اسرائیل برای رسیدن به یک راه حل مبتنی بر مذاکره با فلسطینی ها را نیز زیر سوال می برد.

اما نتانیاهو، انتقادات را رد کرده و مخالفت آمریکا با شهرک سازی های جدید را «بر خلاف ارزش های آمریکایی» و «اقدامی علیه صلح» خواند. وقتی یک نخست وزیر رژیم اسرائیل، منافع دیرپای آمریکا را «غیرآمریکایی» می خواند، واضح است که ایالات متحده دیگر نمی تواند رویه سابق مبنی بر برآورده کردن همه درخواست های این رژیم را ادامه دهد. 

این نتیجه ای است که متحدان قدیمی رژیم اسرائیل در اروپا نیز به آن رسیده اند. دولت سوئد اخیراً اعلام کرد که فلسطین را به عنوان یک دولت مستقل به رسمیت می شناسد. پارلمان انگلیس نیز پس از آن یک رأی گیری نمادین را در این زمینه برگزار کرد و انتظار می رود دیگر کشورهای اروپایی نیز به این روند ملحق شوند.

از سوی دیگر، گروه های مختلف آمریکایی و اروپایی با همراهی فعالان سیاسی فلسطینی، جنبشی را برای تحریم تولیدات و همچنین نهادهای دانشگاهی مرتبط با شهرک های اسرائیلی به راه انداخته اند. در حقیقت، جامعه مدنی آمریکا – شامل بسیاری از سازمان های یهودی – اینک در بحث از ضرورت بازاندیشی در روابط آمریکا و رژیم اسرائیل با دولت واشنگتن هم عقیده هستند.

در همین حال و از سوی دیگر، به نظر می رسد که نتانیاهو اکنون مصمم است با استفاده از حامیان خود در کنگره، جلوی هرگونه توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 را بگیرد. 

اما با این حال، حتی حالا که معلوم شده نتانیاهو به طور مستمر در پی نادیده گرفتن منافع آمریکا و پیشبرد دستور کار خود است، مقامات آمریکایی سعی دارند جنجالی را که به سبب «بزدل خواندن» نخست وزیر رژیم اسرائیل پیش آمده فروبنشانند. همان گونه استفن والت اخیراً در مطلبی اشاره کرد، اگر دولت آمریکا سعی دارد در زمانی که تحلیلگران «رابطه ویژه» واشنگتن و تل آویو را زیر سوال می برند، بر بی عیب و نقص بودن این رابطه اصرار بورزد، پس این کاخ سفید است که باید «بزدل» خوانده شود؛ نه نتانیاهو!