برنامه این هفته "محرمانه نيست" با موضوع تصدی‌گری دولت در عرصه مطبوعات با حضور سيدنظام‌الدين موسوی، مديرعامل خبرگزاری فارس، مهدی رحمانيان، مديرمسئول روزنامه شرق و حسين نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از راديو گفت‌وگو پخش شد. 

در اين مناظره فرهنگی، مديرعامل خبرگزاری فارس با بيان اينكه تصدی‌گری دولت در حوزه اقتصاد با تصدی‌گری در حوزه فرهنگ متفاوت است، گفت: بر اساس قانون اساسی دولت و حاكميت بايد بر فضای فرهنگی كشور نقش‌آفرين باشند و نگاه ليبرالی به عرصه فرهنگ با مبانی جمهوری اسلامی ايران سنخيت ندارد. 

موسوی با بيان اين‌كه رسانه‌ها در برخی از زمينه‌ها نيازمند به كمک دولت هستند، گفت: طی اين سال‌ها، روسای جمهور مختلف اظهار داشتند كه دولت رسانه ندارد و از سوی ديگر تأكيد می‌كنند كه می‌خواهيم تصدی گری دولت را در اين عرصه كم كنيم؛ در حالی‌که بين اين سخنان تعارض وجود دارد. به عبارت ديگر با توجه به اين سخنان عدم شفافيت و مشوش بودن جايگاه و ورود دولت و دخالت آن در عرصه رسانه را مشاهده می‌كنيم، در قانون اساسی اين موضوع از شفافيت كافی برخوردار است. 

وی با تأكيد مجدد مبنی بر اين که سياست واضح و شفاف از سوی دولت در اين ارتباط مشاهده نمی‌ شود، در بخش ديگری از صحبت‌های خود، تصریح کرد: دولت بايد رسانه داشته باشد؛ چرا كه اگر از رسانه برخوردار نباشد با مشكل روبرو می‌شود. از سوی دیگر، طبق قانون اساسی، دولت بايد در عرصه فرهنگ و رسانه  در جاهايی ورود پيدا كند؛ چرا كه قانون اساسی اين تكليف را بر عهده دولت گذاشته است. البته اين دخالت بايد در طراز انقلاب و رسالت‌هايی باشد كه برای دولت تبيين شده، نه اينكه دولت تبديل به رقيبی برای مطبوعات شود. 

اين فعال مطبوعاتی با بيان اينكه كمک‌های دولت به مطبوعات را نبايد فقط در حوزه مالی ديد، اظهار كرد: يكی از مهم ترين كارهايی كه دولت و حاكميت می‌تواند برای رسانه‌ها انجام دهد، ايجاد زمينه برای رسانه‌های داخلی جهت ايفای نقش خبری و اطلاع رسانی در عرصه جهانی و منطقه‌ای است. در واقع دولت باید  برای رسانه‌ها زمينه‌ای فراهم كند كه در عرصه اطلاع‌رسانی و خبر در منطقه و جهان حرفی برای گفتن داشته باشند.

موسوی افزود: بسياری از رسانه‌های معتبر دنيا كه در حال حاضر در عرصه جهانی حرفی برای گفتن دارند مورد حمايت‌های سياسی،‌ معنوی و حتی مالی دولت‌هايشان قرار گرفته اند  تا تبديل به يک مرجع و رفرنس  شوند. 

وی در این زمینه ادامه داد: در دولت گذشته خبرنگار "خبرگزاری فارس" به اتهام یک جرم واهی در افغانستان بازداشت شد و متأسفانه در مورد اين اتفاق هيچ مقام رسمی موضع نگرفت و رايزنی نيز برای آزادسازی وی از سوی مقامات انجام نگرفت.

موسوی گفت: نمی‌خواهم زحماتی كه در دولت يازدهم برای رسانه‌ها كشيده شده است را زير سوال ببرم ولی  تاکنون از دولت سيگنالی دريافت نكرده‌ام كه بگويم، نوع نگاه دولت  به رسانه  ها در راستای ارتقای طراز مطبوعات عوض شده است.

موسوی همچنين در مورد مباحثی در ارتباط با نماينده مديران مسئول مطبوعات در هيأت نظارت بر مطبوعات و كانديدا شدن آقای انتظامی، معاون مطبوعاتی وزير ارشاد به عنوان نماينده مديران مسئول در اين هيأت، اظهار كرد: شايد به لحاظ حقوقی و قانونی اين موضوع مشكلی نداشته باشد ولی وقتی دولت شعار واگذاری امور و کاهش تصدی گری می‌دهد بايد در عمل نيز آن را انجام دهد و شايد بهتر بود كه مديران مسئول به عنوان نماينده خود در این هیات فرد ديگری غير از معاون مطبوعاتی وزير ارشاد را انتخاب می‌كردند. 

مديرعامل خبرگزاری فارس در مورد يارانه‌هايی كه از سوی دولت به رسانه‌ها داده می‌شود و اعتراض‌هايی كه عده‌ای درباره نحوه پرداخت و ميزان آن دارند، گفت: خبرگزاری فارس، خبرگزاری دولتی نيست. ولی يارانه‌ای دريافت نمی‌كند. در حالیكه گفته می‌شود دولت به رسانه‌های غيردولتی يارانه می‌دهد، در حالی‌که خود روزنامه دولت به عنوان كمک رقم بالايی را از  سوی دولت دريافت می‌كند.

اين فعال مطبوعاتی با تأكيد بر اينكه دولت بايد رسانه‌ای داشته باشد و می‌تواند به رسانه‌های خود نیز كمک كند، افزود: البته نبايد اين شائبه ايجاد شود كه دولت خود را رقيب رسانه‌ها قرار داده و به عنوان رقيب وارد اين عرصه شده است. 

موسوی با تأكيد بر اينكه موافق نيستم يارانه‌ای كه به رسانه‌ها داده می‌شود قطع شود ولی بايد در ارتباط با  عملکرد مطبوعات آسيب‌شناسي صورت پذيرد و سياست‌گذاری مناسب صورت بگيرد، تأكيد كرد: از طرف ديگر نهادهای صنفی مطبوعات هم بايد صنفی عمل كنند. 

در ادامه اين برنامه فرهنگی، مهدی رحمانيان، مديرمسئول روزنامه شرق با اشاره به نقش رسانه‌ها در مديريت نوين و نقش آن ها در راستای آگاهی بخشی و اطلاع رسانی، اظهار كرد: دولت در ارتباط با رسانه‌ها وارد يک سيكل معيوب شده كه از گذشته به ارث رسیده است و يک شبه نمی‌تواند اين رويكرد را اصلاح كند. 

وی با بيان اينكه اصلاح اين رويكرد به يک عزم ملی نيازمند است ولی اين عزم در برخي از نهادها و ارگان ها به صورت جدی وجود ندارد، تأكيد كرد: از سويی ديگر برای  تحقق اين هدف بايد برنامه مدون كوتاه مدت، ميان مدت و دراز مدت طراحی شود ولی متأسفانه علی رغم حرف‌هايی كه زده می‌شود در حال حاضر يک برنامه جدی در این زمینه وجود ندارد.

اين فعال مطبوعاتی با اشاره به اينكه لايحه سازمان صنفی نظام رسانه‌ای دارای نواقصی است و اگر نواقص آن برطرف شود شايد بتواند در تحقق اين موضوع موثر باشد، در بخش ديگری از صحبت‌های خود افزود: بحث رسانه‌ ها در ايران بحث پيچيده و عميقی است.  
 
مديرمسئول روزنامه شرق با تأكيد بر اين‌كه نوع نگاه به رسانه در ايران بايد تغيير كند، اظهار كرد: در حال حاضر به رسانه‌ها به عنوان موی دماغ نگريسته می‌شود و تا اين نگاه وجود دارد مرتب رسانه ها با مشكل روبرو خواهند بود .

رحمانيان با تأكيد بر اين‌كه در كشور رسانه غيردولتی جدی و حرفه‌ای نداريم و اين خود يک معضل است، تصريح كرد: مرتب با انقطاع تجربه در اين عرصه روبرو هستيم و تا يک رسانه رشد می‌كند با مشكلاتی از جمله توقيف روبرو می‌شود و اين خود مانع انباشت تجربه می‌شود.

وی با تأكيد بر اين‌كه بايد اجازه دهيم رسانه‌های غيردولتی رشد كنند، از قطع شدن يارانه رسانه‌ها نيز حمايت و اظهار كرد: رسانه‌ها می‌توانند علاوه بر يک بنگاه فرهنگی، بنگاه اقتصادی نيز باشند به شرطی كه موانع برطرف شود و آن ها بتوانند خود را تقويت كنند.

رحمانيان همچنين در بخش ديگری از سخنان خود با بيان اينكه دولت  می تواند رسانه داشته باشد ولی نبايد چندین رسانه‌ در اختیار داشته باشد، خاطرنشان كرد: مدل‌های پرداختی يارانه‌ها تاكنون  مناسب نبوده و اگر قرار است پرداخت يارانه‌ها ادامه داشته باشد بايد روند آن شفاف و منطقی باشد كه در حال حاضر قدم‌هايی در اين زمينه برداشته شده ولی تأكيد بر اين است كه كمک دولت به رسانه‌ها منطقی و بجا باشد.

اين فعال مطبوعاتی در مورد صنعت توسعه سند مطبوعات كشور نيز گفت: اين سند ناقص است و جوابگوی مشكلات نيست و مناسب است كه نظر رسانه‌ها نيز در اين ارتباط اخذ شود. 

در اين برنامه حسين نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نيز با اعتقاد بر اينكه تا رسيدن مطبوعات به استقلال فاصله داريم و علل و عوامل مختلفی در اين ارتباط وجود دارد به اهميت توانمندسازی رسانه‌ها اشاره و اظهار كرد: در اين ارتباط از سوی وزارت ارشاد قدم‌ها و تلاش‌هايی برداشته شده است.

نوش‌آبادی با بيان اين‌كه دولت به دنبال واگذاری مسئوليت‌ها به مردم بر اساس قانون است كه اين امر در مورد رسانه‌ها نيز صدق می‌كند، اظهار كرد: مثلاً در مورد برگزاری نمايشگاه مطبوعات در وزارت ارشاد تلاش داشتيم كه برگزاری اين نمايشگاه را به خود مطبوعات و صنوف ذی ربط واگذار كنيم ولی خود مطبوعات به دليل مشكلاتی كه دارند چندان از اين واگذاری از سوی وزارت ارشاد استقبال نکردند.

وی با بيان اين‌كه 95 درصد رسانه‌های کشور غيردولتی هستند، افزود: متأسفانه برخی از مطبوعات به دليل مشكلات اقتصادی توان رقابت ندارند و نمی‌توانند به خوبی نقش خود را ايفا كنند در حالیكه ما به دنبال اين هستيم كه رسانه‌ها به لحاظ اقتصادی و مالی بتوانند روی پای خود بايستند، توان رقابت را كسب كنند تا اين واگذاری‌ها را قبول كنند. 

اين مقام مسئول در وزارت ارشاد، با اشاره به اينكه بسياری از خبرگزاری‌های معتبر دنيا مورد حمايت اقتصادی دولت‌هايشان هستند، گرچه بعضاً نام خصوصي را نيز يدک می‌كشند، در بخش ديگری از صحبت‌های خود، گفت: نمی‌توانيم همه رسانه‌ها را به نقطه اوج خود برسانيم چنانچه برخی رسانه‌ها حتی توان پرداخت حقوق به كاركنان خود را ندارند. 

نوش آبادی با اشاره به نگاه دولت به رسانه‌ها و عزم آن برای تقويت رسانه ها،‌ در مورد برخی از حاشيه‌های ايجاد شده در ارتباط با نامزدی آقای انتظامی معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد به عنوان نماينده مدير مسئولان مطبوعات در هيأت نظارت، گفت: در هيأت نظارت بر مطبوعات نمايندگان سه قوه و تعدادی از صاحب‌نظران حضور دارند و از سوی ديگر بايد توجه داشت كه در هيأت نظارت معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد  حق رأی ندارد. 

نوش‌آبادی افزود: آقای انتظامی در دوره‌های گذشته نيز به عنوان نماينده مديران مسئول در اين هيأت حضور داشت و اتفاقی كه در این دوره  افتاد، از نظر حقوقی و قانونی با مشكل روبرو نيست. 

وی با تأكيد بر اينكه وزير ارشاد شخصاً در جلسات نظارت بر هيأت مطبوعات شركت می‌كند، تأكيد كرد: دولت خود را رقيب و در مقابل مطبوعات نمی‌داند. 


انتهای پیام/ اس