به گزارش
خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران حاضر در محل برگزاری اولین نشست خبری شانزدهمین کتاب دفاع مقدس که امروز در ساختمان مرکزی راهیان نور برگزار شد، گلعلی بابایی، رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس با اشاره به این که یکی از قدیمیترین جشنوارههای ادبی کشور بعد از انقلاب اسلامی جایزه کتاب سال دفاع مقدس است، گفت: امسال بیستمین سال راهاندازی این جایزه بوده و پانزدهمین دوره آن را پشت سر گذاشتهایم.
وی ادامه داد: در پانزده دوره پیشین برگزاری جایزه کتاب سال دفاع مقدس شاهد حضور رؤسای جمهور وقت در هر دوره، وزیران فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت در چهار دوره و مناسبی چون معاون اول رئیس جمهور در دورههای متعدد بودهایم.
رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس اظهار داشت: امیدواریم جشنواره شانزدهم با حضور رئیس جمهور برگزار شود و حق نویسندگان جنگ به شکل مناسب ادا شود.
بابایی تصریح کرد: شیوه به کار گرفته شده در جمعآوری آثار شرکتداده شده در شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس به ما کمک کرده تا بحث صرفهجویی را اعلام کنیم و دسترسی آسانتری به اکثر کتابهای منتشر شده در سه سال اخیر داشته باشیم.
وی ادامه داد: قرار شد که در شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس به جای تهیه کتاب از بازار در کتابخانهی تخصصی حوزه هنری تمرکز یافته و از کتابهای موجود در این کتابخانه بهره ببریم.
بابایی تصریح کرد: هماکنون بالغ بر 2500 اثر در جایزه کتاب سال دفاع مقدس شرکت داده شده است.
بابایی ادامه داد: اهداف ما از برگزاری جایزه کتاب سال دفاع مقدس تحقق اموری چون معرفی آثار برگزیده در حوزه دفاع مقدس، شناسایی داوری و شناساندن این آثار، تجلیل از نویسندگان جنگ دفاع مقدس، برانگیختن توجه و اهتمام مسئولان به سرمایهگذاری در این زمینه، تقویت و تکمیل کتابخانههای دفاع مقدس و ایجاد یک حرکت پویای علمی در زمینه پردازش به مسئله اساسی جنگ و دفاع مقدس است.
وی خاطرنشان کرد: داوریها در شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس مناسب بوده است.
همچنین صمدزاده، رئیس کتابخانه جنگ حوزه هنری در بخش دیگری از اولین نشست خبری شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس در قالب ارائه گزارشی از نحوه همکاری این کتابخانه با جایزه کتاب سال دفاع مقدس گفت: کتابخانه جنگ حوزه هنری هماکنون 14 سال است که فعال شده و در کنار فعالیت کتابخانهای خود، جایگاه خاصی را در زمینه فعالیتهای فرهنگی و پژوهشی ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: ما به فکر رصد فعالیتهای علمی هستیم و یکی از این فعالیتها برگزاری جوایز و جشنوارهها است.
رئیس کتابخانه جنگ حوزه هنری با اشاره به این که سابقهی همکاری این کتابخانه با جایزه کتاب سال دفاع مقدس به امسال محدود نمیشود، گفت: ما در سالهای گذشته هم به اشکال مختلف با جایزه کتاب سال دفاع مقدس و جوایز دیگری چون حبیب و غنیپور همکاری داشتهایم.
صمدزاده ادامه داد: از ابتدای امسال با حسن ظن بنیاد حفظ آثار تعاملی ایجاد شد که هم به نفع کارکرد کتابخانهای بود و هم منافعی را برای فرهنگ کشور در حوزه دفاع مقدس به همراه داشت.
وی افزود: امیدوارم در آینده تعامل میان کتابخانه جنگ حوزه هنری با جایزه سال کتاب دفاع مقدس ادامه پیدا کند.
صمدزاده اظهار داشت: جایزه کتاب سال دفاع مقدس سه سال عقب افتاده بود و جمعآوری آثار مرتبط با این سه سال کاری بسیار دشوار بود.
وی افزود: ما همواره سعی کردیم کتابخانهی جنگ حوزه هنری را به روز نگه داریم و یکی از مشکلاتی که امسال به وجود آمد این بود که نتوانسته بودیم این امر را به تحقق برسانیم.
صمدزاده یکی از مشکلات همیشگی جوایز ادبی را آشنایی کمتر برگزیدگان این جوایز با ردهبندیها و گروه بندیهای علمی دانست و اظهار داشت: به همین دلیل همیشه جوایز ادبی ما با اعتراضاتی همراه بوده است، امسال تلاش کردیم که اشکالات جزئی برطرف شود. البته لاجرم این مشکلات در حوزههای علوم انسانی وجود خواهد داشت، زیرا اکثر آثار به صورت بیننوشتهای تولید شده است.
وی تصریح کرد: کل آثار شرکت داده شده در جایزه سال دفاع مقدس در کارنامه نشر سه سال توسط کتابخانه جنگ حوزه هنری معرفی میشود و هماکنون وب سایتی هم برای ارائه به مخاطبان تهیه شده که از هفته آینده در دسترس عموم قرار میگیرد.
صمدزاده گفت: از میان 2563 عنوان کتاب شرکت داده شده در جایزه کتاب سال دفاع مقدس 800 عنوان نایاب بودند که در ارتباط با ناشران و پیگیری این مسئله مشخص شد که بخشی از آثار به دلیل ضعف توزیع و بخش دیگر آنها که به 300 عنوان میرسد به دلیل عدم انتشار به رغم ثبت در بانکهای اطلاعاتی کتابخانه ملی و سایر نهادهای مرتبط به دست ما نرسیده است.
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه تعدادی از کتابها که جزو قصورات ما در کتابخانه جنگ حوزه هنری بوده است تهیه شده است.
بابایی در قسمت دیگری از اولین نشست خبری کتاب سال دفاع مقدس در پاسخ به این سوال که هماکنون وضعیت چاپ و توزیع کتاب شهید همت که امروزه در صدر اخبار خبرگزاریها قرار گرفته به کجا رسیده است، گفت: کتاب شهید همت در زمان انتشار و رویت نواقص خود به دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی حکم توقف توزیع گرفت و پس از بررسی توسط کارشناسان و خانواده شهید ما هم قانوناً طبق دستور وزیر جلوی توزیع کتاب را گرفتیم.
وی به برگزاری جلسات مسالمتآمیزی با نویسندهی کتاب شهید همت اشاره کرده و گفت: سال گذشته پس از ارائه ماکت این کتاب به من به نویسنده گفتم که باید حتماً با خانواده شهید صحبت کرده و رضایت آنها را جلب کنیم، اما به دلیل بیتوجهی نویسنده به این امر کتاب چاپ شد.
رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس ادامه داد: هماکنون به لحاظ قانونی کتاب شهید همت توقیف است اما به دلیل آن که در حق نویسنده به هیچ وجه زیر پا گذاشته نشود، تصمیم بر آن شد که تمامی موجودی کتابهای وی خریداری شود.
بابایی ادامه داد: لفظ جمعآوری در مورد کتاب شهید همت درست نبوده، کل کتابهای این ناشر توسط ما خریداری شده است.
وی به نقد صریح خانواده شهید همت با این مضمون که چون با جعل و دروغ وارد خلوت زندگی ما شده دیگر به وی اعتماد نداریم و اجازه چاپ مجدد کتاب را نمیدهیم، گفت: هماکنون "عزیزی" به عنوان نویسنده کتاب برخلاف تمایل ما و به خواست خانواده شهید همت به هیچ وجه اجازه توزیع کتاب این شهید را ندارد.
همچنین صمدزاده، رئیس کتابخانه جنگ حوزه هنری در پایان اولین نشست خبری
شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس گفت: در سالهای اخیر و به دنبال ایجاد
حوزه زندگینامه داستانی در قالب ادبیات دفاع مقدس با توجه به نبود تعریف
مناسبی از میزان به کار گیری خلاقیت در نگارش چنین آثاری ما به مشکل برخورد
کردیم.
وی گفت: از دلایل دیگر مواجه ما با نویسندگان
زندگینامههای داستانی در حوزه ادبیات دفاع مقدس میتوان به قرارگیری این
آثار در مرز نامعین داستان و زندگینامه اشاره کرد.
رئیس کتابخانه جنگ حوزه هنری خاطرنشان کرد: مسئله زندگینامه داستانی تا زمانی که تکلیفش مشخص نشود، باقی خواهد ماند.
گفتنی است که آمار آثار ارائه شده به شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس این چنین است:
کل کتابها: 2563 جلد / نامزدهای کلی: 223 جلد / داوران: 45 نفر / برگزاری چهل جلسه داوری از اواسط مرداد ماه تاکنون
1390: 951 جلد / 1391: 836 جلد / 1392: 776 جلد / مشارکت حدود 750 ناشر (300 ناشر دارای بیش از دو عنوان)
بخش اصلی (شامل: 5 بخش / 15 گروه اصلی + دو گروه وابسته):
ادبیات و هنر: 450 1- ادبیات داستانی (رمان: 100 / مجموعه داستان کوتاه: 94) کل: 194 "نامزدها: 21"
2- شعر و نثر ادبی (شعر: 137 / نثر ادبی: 26) کل: 163 "نامزدها: 15"
3- ادبیات نمایشی (نمایشنامه: 32 / فیلمنامه: 20) کل: 52 "نامزدها: 12"
4- مجموعه هنری (تصاویر هنرهای تجسمی: 7 / عکسها: 34) کل: 41 "نامزدها: 12"
مستندنگاریها: 1440 5-
خاطره (خاطره خودنوشت: 80 / خاطره شفاهی: 92 / خاطره روزنوشت: 13 / خاطره
اسارت: 89 / مجموعه خاطرهها: 119) کل: 393 "نامزدها: 47"
6- زندگینامه (زندگینامه مستند: 390 / زندگینامه داستانی: 147 / مجموعه زندگینامهها: 411) کل: 948 "نامزدها: 47"
7- گزارش و سفرنامه (گزارش: 0 / سفرنامه: 6) کل: 6
8- نامه و وصیتنامه (نامهها: 6 / وصیتنامهها: 87) کل: 93 "نامزدها: 9"
نقد و پژوهش: 314 9- نقد و پژوهش ادبی: 35 "نامزدها: 7"
10- نقد و پژوهش هنری: 13 "نامزدها: 8"
11- نقد و پژوهش فرهنگی: 114 (اجتماعی / دینی / حقوقی / اقتصادی / پرورشی / روانشناختی / و...) "نامزدها: 10"
12- نقد و پژوهش تاریخی: 152 (تاریخ عمومی / تاریخ سیاسی / تاریخ نظامی / تاریخ محلی / گزارش نبرد / ...) "نامزدها: 13"
کودک و نوجوان: 268 13- داستان کودک و نوجوان (داستان کودک: 51 / داستان نوجوان: 28) کل: 79 "نامزدها: 11"
14- شعر کودک و نوجوان: 74 "نامزدها: 9"
15- مستندنگاری کودک و نوجوان (زندگینامه: 112 / خاطره: 3) کل: 115 "نامزدها: 9"
گروههای وابسته: 126 16-
گردآوریهای ادبی (ویژهنامهها: 6 / جنگ ادبی: 8 / مجموعه شعر: 58 /
مجموعه داستان: 6 / نثر ادبی: 3 / ...) کل: 81 "توضیح: مقصود از گردآوریها
آثاری هستند که از مجموعهسازی چند اثر از دیگران به مثابه کار گروهی
فراهم آمدهاند. این تعریف برای مجموعهی آثار یک نویسنده صادق نیست."
17-
مرجعنگاریها: مراجعات راهنما: 11 (کتابشناسیها / فهرستها / راهنماها /
...) / مراجع دانشنامه: 34 (دایرة المعارفها / زندگینامهها / روزشمارها
/ اسناد و ...) کل: 45
بخش جنبی (شامل 4 گروه): 18- کتابهای موضوع درگیری با ضد انقلاب در مناطق جنگی: 60
19- مترجم برگزیده: با بررسی 21 جلد کتاب (از زبان فارسی به سایر زبانها / از سایر زبانها به فارسی)
20- طراح برگزیده جلد و متن: با بررسی 2563 جلد کتاب (فقط چاپ اول آثار)
21- فعال برگزیده نشر و اطلاعرسانی: از طریق فراخوان و تکمیل فرم (ناشر / خبرنگار کتاب / کتابدار / کارشناس دفاتر تولید کتاب)
لازم
به ذکر است که اختتامیه جایزه کتاب سال دفاع مقدس اواخر دی ماه یا اوایل
بهمن ماه با حضور احتمالی رئیس جمهور در حوزه هنری برگزار میشود.
انتهای پیام/ اس