هر شب با قرآن/ کارهایی که باطل کنندۀ پاداش هایتان هستند!
بر آنیم تا در این مجال، قطعاتی کوتاه و بلند از کتاب وحی را با نگاهی گزیده، پیشکش طالبان حق و جوینگان حقیقت کنیم.
مجله شبانه باشگاه خبرنگاران
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خدا را اطاعت کنید و از رسول (نیز) پیروی نمایید و کارهایتان را باطل نسازید.
◄◄ در آیات و روایات، برخی اعمال و گفتارها سبب بطلان اعمال معرّفی شده‌اند، از جمله:
1. منّت گذاشتن و آزار دادن نیازمندان، که پاداش انفاق را محو می‌کند. «لاتبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذی»( بقره، 264)
2. بی‌ادبی نسبت به رهبران الهی، «لاترفعوا اصواتکم فوق صوت النبی أن تحبط اعمالکم»( حجرات، 2) صدای خود را بر صدای پیامبر برتر قرار ندهید تا کارهایتان تباه نشود.
3. عُجب و حسد. «الهی عبّدنی لک و لاتفسد عبادتی بالعجب»( دعای مکارم الاخلاق) چنانکه امام صادق‌علیه السلام فرمودند: «انّ الحسد یأکل الایمان کما تأکل النّار الحطب»( کافی، ج 2، ص 306) حسد نیکی‌ها را نابود می‌کند همان گونه که آتش هیزم را می‌سوزاند.
4. شرک به خدا. «لئن أشرکت لیحبطنّ عملک»( زمر، 65) اگر شرک ورزی قطعاً عمل تو را تباه می‌کند.
5. ریا که گونه‌ای از شرک است. «الّذین ینفقون أموالهم رئاء النّاس...»( نساء، 38)
در حدیث می‌خوانیم که رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: هرکس یک «سبحان اللّه» بگوید، درختی در بهشت برای او کاشته می‌شود. شخصی گفت: پس ما (که همواره به این ذکر مشغولیم) درختان بسیار زیادی در آنجا داریم!. حضرت آیه فوق را تلاوت کرده و فرمودند: مواظب باشید آتشی پس از آن نفرستید تا آنها را بسوزاند. (تفسیر نورالثقلین)
◄ در مورد معنای عبارتِ «لاتبطلوا أعمالکم» با توجّه به صدر آیه، سه وجه می‌توان ذکر کرد:
الف) ایمان خود را حفظ کنید و مشرک نشوید که اعمالتان باطل می‌شود. زیرا شرک اعمال را تباه می‌کند. «لئن أشرکت لیحبطنّ عملک»( زمر، 65)
ب) با ترک اطاعت از رسول خدا، اعمالتان را تباه نسازید.
ج) با منّت گذاشتن به پیامبر، اعمال خود را تباه نکنید. چنانکه خداوند می‌فرماید: «یمنّون علیک أن اسلموا قل لا تمنّوا علی اسلامکم»( حجرات،17)
◄ گرچه مخاطب قرآن، مؤمنان هستند، امّا ذکر این عنوان در آغاز برخی آیات، بیانگر شخصیّت دادن و تکریم آنان است. «یا أیها الّذین آمنوا أطیعوا اللّه...»
◄ اولویّت‌ها و سلسله مراتب را مراعات کنیم. در اینجا نام خداوند قبل از پیامبر آمده است. «أطیعوا اللّه و أطیعوا الرسول»
◄ لازمهٔ ایمان، تسلیم بودن و اطاعت از فرامین خدا و رسول است. «یا أیّها الّذین آمنوا أطیعوا اللّه و أطیعوا الرسول»
◄ دستورات دین، دو نوع است: دستورات ثابت که از طرف خداوند است. «أطیعوا اللّه» و دستورات متغیّر که به مقتضای ضرورت‌ها و نیازها از طرف حاکم اسلامی صادر می‌شود. «أطیعوا الرّسول»
◄ پیامبر اسلام‌صلی الله علیه وآله معصوم است. فرمان اطاعت از پیامبر بدون هیچ قید و شرطی، نشانه عصمت او و واجب الاتباع بودن اوست. «أطیعوا الرسول»
◄ مؤمنان، به ایمان خود مغرور نشوند که اعمالشان در معرض خطر است. «الّذین آمنوا... لاتبطلوا أعمالکم»
سوره ۴۷. محمد آیه ۳۳
یآ أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللَّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُواْ أَعْمَالَکمْای کسانی که ایمان آورده‌اید! خدا را اطاعت کنید و از رسول (نیز) پیروی نمایید و کارهایتان را باطل نسازید.
◄◄ در آیات و روایات، برخی اعمال و گفتارها سبب بطلان اعمال معرّفی شده‌اند، از جمله:
1. منّت گذاشتن و آزار دادن نیازمندان، که پاداش انفاق را محو می‌کند. «لاتبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذی»( بقره، 264)
2. بی‌ادبی نسبت به رهبران الهی، «لاترفعوا اصواتکم فوق صوت النبی أن تحبط اعمالکم»( حجرات، 2) صدای خود را بر صدای پیامبر برتر قرار ندهید تا کارهایتان تباه نشود.
3. عُجب و حسد. «الهی عبّدنی لک و لاتفسد عبادتی بالعجب»( دعای مکارم الاخلاق) چنانکه امام صادق‌علیه السلام فرمودند: «انّ الحسد یأکل الایمان کما تأکل النّار الحطب»( کافی، ج 2، ص 306) حسد نیکی‌ها را نابود می‌کند همان گونه که آتش هیزم را می‌سوزاند.
4. شرک به خدا. «لئن أشرکت لیحبطنّ عملک»( زمر، 65) اگر شرک ورزی قطعاً عمل تو را تباه می‌کند.
5. ریا که گونه‌ای از شرک است. «الّذین ینفقون أموالهم رئاء النّاس...»( نساء، 38)
در حدیث می‌خوانیم که رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: هرکس یک «سبحان اللّه» بگوید، درختی در بهشت برای او کاشته می‌شود. شخصی گفت: پس ما (که همواره به این ذکر مشغولیم) درختان بسیار زیادی در آنجا داریم!. حضرت آیه فوق را تلاوت کرده و فرمودند: مواظب باشید آتشی پس از آن نفرستید تا آنها را بسوزاند. (تفسیر نورالثقلین)
◄ در مورد معنای عبارتِ «لاتبطلوا أعمالکم» با توجّه به صدر آیه، سه وجه می‌توان ذکر کرد:
الف) ایمان خود را حفظ کنید و مشرک نشوید که اعمالتان باطل می‌شود. زیرا شرک اعمال را تباه می‌کند. «لئن أشرکت لیحبطنّ عملک»( زمر، 65)
ب) با ترک اطاعت از رسول خدا، اعمالتان را تباه نسازید.
ج) با منّت گذاشتن به پیامبر، اعمال خود را تباه نکنید. چنانکه خداوند می‌فرماید: «یمنّون علیک أن اسلموا قل لا تمنّوا علی اسلامکم»( حجرات،17)
◄ گرچه مخاطب قرآن، مؤمنان هستند، امّا ذکر این عنوان در آغاز برخی آیات، بیانگر شخصیّت دادن و تکریم آنان است. «یا أیها الّذین آمنوا أطیعوا اللّه...»
◄ اولویّت‌ها و سلسله مراتب را مراعات کنیم. در اینجا نام خداوند قبل از پیامبر آمده است. «أطیعوا اللّه و أطیعوا الرسول»
◄ لازمهٔ ایمان، تسلیم بودن و اطاعت از فرامین خدا و رسول است. «یا أیّها الّذین آمنوا أطیعوا اللّه و أطیعوا الرسول»
◄ دستورات دین، دو نوع است: دستورات ثابت که از طرف خداوند است. «أطیعوا اللّه» و دستورات متغیّر که به مقتضای ضرورت‌ها و نیازها از طرف حاکم اسلامی صادر می‌شود. «أطیعوا الرّسول»
◄ پیامبر اسلام‌صلی الله علیه وآله معصوم است. فرمان اطاعت از پیامبر بدون هیچ قید و شرطی، نشانه عصمت او و واجب الاتباع بودن اوست. «أطیعوا الرسول»
◄ مؤمنان، به ایمان خود مغرور نشوند که اعمالشان در معرض خطر است. «الّذین آمنوا... لاتبطلوا أعمالکم»
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
