ابراهیم رزاقی در گفتگو با
خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران
در خصوص معضل همیشگی بودجه کشور اظهار داشت: بزرگترین مشکل این است که یک
سنت بدون توجیه و بیدلیل تحت عنوان "تکیه به نفت" در حال تداوم است که در
واقع از دوره قبل از انقلاب در بودجه کشور رواج یافت.
به گفته این
کارشناس اقتصادی در دوره قاجار حدود 80 درصد درآمد دولت از مالیاتها تامین
میشد و به تدریج که نفت با اهمیت شد دولتها به سمت تکیه به نفت حرکت
کردند.
وی با بیان اینکه در دوره ملی شدن صنعت نفت دو سال بودجه
بدون نفت اداره شد که از لحاظ ارزی هم مثبت بود، افزود: ولی بعد از کوتای
28 مرداد ساختار اقتصاد به سمتی رفت که بودجه همراه با نفت تنظیم شد.
وی
ادامه داد: در دوره دولت قبلی قیمت نفت به شدت افزایش یافت و بدترین دوره
ناشی از کاهش قیمت نفت نیز مربوط به دوره کنونی است چراکه اولا بر اثر
تحریم و بعد بر اثر کاهش قیمت نفت درآمد حاصل از نفت کاهش یافت.
رزاقی با اشاره به اینکه چشم اسفندیار اقتصاد ایران نفت است، گفت: از این رو بودجه چه مستقیم و چه غیر مستقیم به نفت پایهبند است.
این
کارشناس اقتصادی تصریح کرد: درواقع بخشی به صورت دلار است که تبدیل به
ریال شده و مصرف میشود و بخش نیز به گونهای است که با درآمد نفت واردات
کالا صورت میگیرد و به سمت تولید هدایت میشود و بخشی هم به صورت قطعات به
سمت تولید میرود که درواقع در تولید تبدیل به ارزش افزوده شده و
بعدمالیات مستقیم از این ارزش افزوده عاید دولت میشود.
وی با بیان
اینکه نفت هم تاثیر بر درآمد مالیاتی دولت و هم تاثیر روی روند بودجه دارد،
گفت: هر چه زمان گذشته وابستگی به نفت تشدید شده است و اقدامی برای کاهش
این وابستگی صورت نپذیرفته است.
رزاقی تاکید کرد: پس بزرگترین مشکل بودجه ما وابستگی به درآمدهای نفتی است.
وی
افزود: از نظر من هر دولتی باید درآمدهای خود را از طریق مالیاتها به
خصوص مالیاتهای مستقیم تامین کند چون این نوع مالیات از درآمد و دارایی
مردم است و محدودیت مصرف ایجاد نمیکند، اما اگر تکیه بر مالیات غیر مستقیم
همچون مالیات ارزش افزوده باشد مشکلاتی برای آحاد ضعیف جامعه به دلیل
پرداخت یکسان مالیات صورت می گیرد.
رزاقی ادامه داد: برخی کشورها
بیش از هزینه خود درآمد مالیاتی دارند که حتی گاهی مالیاتها نزدیک به 50
درصد از درآمد ملیشان را شامل میشود اما در ایران حدود 6 درصد است که
نشان میدهد دولتهای ما به مالیات توجهی ندارند و از سایر درآمدهای دیگر
برای هزینههای بودجه استفاده میشود که خود این موضوع باعث ایجاد مشکلات
عدیده میشود و اختلاف طبقاتی افزایش مییابد.
وی تصریح کرد: تکیه
شدید به نفت موجب میشود مجموعهای از عوامل به وچود آید که همراه با دولت
به نفت وابسته میشوند و چون دلار برای واردات ارزان انتخاب میشود مردم
معمولی از ارزانی کالاهای وارداتی استفاده میکنند که نتجه اش صدمه به
تولید بوده و در واقع منجر به افزایش فعالیتهای غیر تولیدی، فاصله طبقاتی
و بیکاری میشود.
وی در خصوص عملکرد دولت یازدهم در این مورد اظهار
داشت: دولتها به سادگی نمیتوانند شرایط را تغییر دهند و متاسفانه دولت
یازدهم هم به مانند گذشته برنامه خاصی در جهت کاهش وابستگی نداشته است.
رزاقی
پیش بینی کرد کاهش قیمت نفت تداوم یابد که این مسئله کشورهای مصرف کننده
همچون آمریکا که 50 درصد نفت مورد نیازش را وارد میکند و از لحاظ درآمد
ارزی سود میکنند و در این بین کشورهای تولیدکننده متضرر میشوند.
انتهای پیام/