بررسی روابط راهبردی ایران و عراق/ بغداد متحد استراتژیک تهران است
این نوشتار به دلایل رابطه استرات‍یک ایران و عراق می پردازد و همچنین به عدم موفقیت امریکا جهت کسب نفوذ در عراق علی رغم هزینه های بسیار اشاره می کند.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، پس از تحولات سال ۲۰۰۳ که نشات گرفته از حمله امریکا و سقوط رژیم دیکتاتوری گذشته در عراق بود، ساختار سیاسی این کشور متحول شد و با توجه به در اکثریت قرار داشتن شیعیان و به حکم قانون اساسی، زمام امور کشور به دست شیعیان افتاد و متعاقب آن توازن قوا در منطقه تغییر کرد.
عراق، پس از ایران بیشترین جمعیت شیعه در منطقه را دارد که به لحاظ مذهبی اهمیت دوچندانی برای تهران دارد.ایران سالها در دوران دیکتاتور سابق عراق پذیرای دولت در تبعید آن کشور بوده است و مقامات امروز عراقی از آن دوران به نیکی یاد می‌کنند.
عراق به عنوان یکی از کشورهای محور مقاومت محسوب می‌شود و به همراه ایران، سوریه و حزب الله در خط مقدم نبرد با جبهه استکبار قرار دارد.
بغداد متحد استراتژیک تهران محسوب می‌شود و مقامات ایرانی بار‌ها اذعان داشته‌اند که روابط ما با عراق راهبردی است و تحت الشعاع متغیرهای دیگر قرار نمی‌گیرد.
ایران توانسته در عراق اجماع و وحدت نظری را در میان گروه‌ها و قومیت‌های گوناگون آن به وجود آورد. میان گروه‌های معتدل سنی و جریانات مختلف کرد و شیعه. نمود این وحدت نظر که توسط ایران شکل گرفته را می‌توان در انتخابات ۲۰۱۰ پارلمانی عراق دید که سرانجام بر سر نخست وزیری نوری مالکی میان اکثریت گروه‌ها و جریانات به ویژه شیعیان اجماع نظر صورت گرفت.
برخی گمان می‌کردند رابطه تهران_ بغداد رابطه‌ای است فردمحور که با رفتن مالکی و آمدن العبادی تحت الشعاع قرار گیرد، اما آنها متوجه شدند که نه تنها این رابطه کاهش پیدا نکرد، بلکه تقویت هم شد و همانطور که اشاره گردید، اولین سفر العبادی به تهران صورت گرفت.
در موضوع رابطه ایران و عراق، یکی از متغیرهایی که همواره مطرح می‌شود بحث آمریکاست. در این مجال نیز به صورت موجز به این موضوع می‌پردازیم.
آمریکا به بهانه وجود سلاح‌های کشتار جمعی به دیکتاتور سابق عراق حمله و او را سرنگون کرد و تلاش کرد که عراق را الگوی یک کشور لیبرال دموکرات در منطقه قرار دهد که این موضوع بخشی از طرح خاورمیانه جدید آمریکا را پوشش می‌داد.
آمریکایی‌ها تا کنون میلیارد‌ها دلار در خصوص توسعه نفوذشان در عراق هزینه کردند که شامل موضوعاتی از قبیل :
ورود به این کشور و جنگ با رژیم بعثی، استقرار تعداد کثیری از نظامیان و نیروهای اطلاعاتی و دیپلماتیک خود، ساخت بزرگ‌ترین سفارتخانه‌شان در بغداد و موارد بسیار دیگر. علاوه بر هزینه مالی آنها متحمل تلفات جانی بسیاری نیز در طی سالها حضور در عراق شدند که این موضوع افکار عمومی داخل امریکا را علیه سیاست های کاخ سفید کرد.
موج انتقادات داخلی و خارجی نسبت به عملکرد واشنگتن در رابطه با عراق و سیاست‌های جنگ طلبانه و مداخله جویانه آن افزایش پیدا کرد و امروزه مقامات امریکا خود را غرق در مشکلات عدیده‌ای می‌بینند که پیش تر از این هرگز پیش بینی نمی‌کردند.
بسیاری از تحلیلگران آمریکایی نیز با انتقاد از سیاست‌های این کشور در قبال خاورمیانه و اردو کشی های نظامیان امریکایی گفتند که علی رغم هزینه‌های سرسام آوری که کاخ سفید در خصوص عراق تاکنون انجام داده است، این ایران بود که توانست با استفاده از موقعیتی که آمریکا در اختیارش قرار داد، برنده میدان شود.
همچنین غربی ها بر این اعتقادند که امروز قدرتمند‌ترین کشور در عراق، نه آمریکا است و نه هیچ قدرت بین المللی دیگر، بلکه ایران است که صاحب بیشترین نفوذ در میان مردم و مسئولین عراقی است، موضوعی که برخی بازیگران منطقه‌ای و بین المللی آنرا بر نمی‌تابند و سالهاست با اقدامات آشکار و پنهان بسیاری درصدد کاهش و یا قطع این ارتباط هستند، امری که با توجه به عمق استراتژیک روابط عراق و ایران، غیر ممکن به نظر می‌آید.
انتهای پیام/
اکثر کشورهای عربی واقع در منطقه، سنی مذهب‌اند و به نوعی در بسیاری از مسائل متحد یکدیگر، اما پس از آنکه حکومت شیعه مذهب عراق روابط خود را با تهران گسترش داد، آنها متوجه شدند که گویا تغییراتی در منطقه در شرف رخ دادن است.
عمق روابط تهران_ بغداد دلایل گوناگونی دارد از جمله:
همسایگی و برخورداری از بیشترین مرز خاکی میان دو کشور، وجود مشترکات مذهبی، تاریخی و فرهنگی میان دو ملت، روابط دوستانه میان مقامات ایران و عراق به دلیل حضور طولانی مدت عراقی‌ها (معارضان) در ایران و در دوره صدام، تردد مردم این دو کشور به قصد زیارت عتبات عالیات، سیاست‌های مشترک رهبران تهران و بغداد در موضوعات مختلف که این مهم سبب نزدیکی و همکاری هرچه بیشتر این دو کشور همسایه شده است.
عواملی که برشمرده شد، تنها برخی از دلایل وجود رابطه استراتژیک میان این دو است. کشور عراق به عنوان یکی از کشورهای مهم و اثرگذار در منطقه به حساب می‌آید، به نحوی که روند تحولات آن در دیگر کشورهای منطقه نیز تاثیرگذار است، این کشور به دلیل وسعت سرزمینی و دارابودن منابع غنی انرژی (نفت و گاز و...) و همسایگی با کشورهایی همچون ایران، عربستان، کویت، سوریه و... همواره مورد توجه قدرت‌های منطقه‌ای و بین المللی قرار داشته است.
این کشور از اهمیت و جایگاه بالایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است که برای آن می‌توان دلایل متعددی را بیان داشت: اولین سفر "ظریف" وزیر امور خارجه ایران به بغداد صورت گرفت و "العبادی" نیز در مقابل اولین سفر خود را در مقام نخست وزیری عراق به تهران آمد.
حجم گسترده سفرهای مقامات عالی رتبه دو کشور و امضای تفاهم نامه‌های متعدد در حوزه‌های گوناگون، یکی دیگر از دلایل چنین ارتباطی است.
عمق روابط تهران_ بغداد دلایل گوناگونی دارد از جمله:
همسایگی و برخورداری از بیشترین مرز خاکی میان دو کشور، وجود مشترکات مذهبی، تاریخی و فرهنگی میان دو ملت، روابط دوستانه میان مقامات ایران و عراق به دلیل حضور طولانی مدت عراقی‌ها (معارضان) در ایران و در دوره صدام، تردد مردم این دو کشور به قصد زیارت عتبات عالیات، سیاست‌های مشترک رهبران تهران و بغداد در موضوعات مختلف که این مهم سبب نزدیکی و همکاری هرچه بیشتر این دو کشور همسایه شده است.
عواملی که برشمرده شد، تنها برخی از دلایل وجود رابطه استراتژیک میان این دو است. کشور عراق به عنوان یکی از کشورهای مهم و اثرگذار در منطقه به حساب می‌آید، به نحوی که روند تحولات آن در دیگر کشورهای منطقه نیز تاثیرگذار است، این کشور به دلیل وسعت سرزمینی و دارابودن منابع غنی انرژی (نفت و گاز و...) و همسایگی با کشورهایی همچون ایران، عربستان، کویت، سوریه و... همواره مورد توجه قدرت‌های منطقه‌ای و بین المللی قرار داشته است.
این کشور از اهمیت و جایگاه بالایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است که برای آن می‌توان دلایل متعددی را بیان داشت: اولین سفر "ظریف" وزیر امور خارجه ایران به بغداد صورت گرفت و "العبادی" نیز در مقابل اولین سفر خود را در مقام نخست وزیری عراق به تهران آمد.
حجم گسترده سفرهای مقامات عالی رتبه دو کشور و امضای تفاهم نامه‌های متعدد در حوزه‌های گوناگون، یکی دیگر از دلایل چنین ارتباطی است.
عراق به عنوان یکی از کشورهای محور مقاومت محسوب می‌شود و به همراه ایران، سوریه و حزب الله در خط مقدم نبرد با جبهه استکبار قرار دارد.
بغداد متحد استراتژیک تهران محسوب می‌شود و مقامات ایرانی بار‌ها اذعان داشته‌اند که روابط ما با عراق راهبردی است و تحت الشعاع متغیرهای دیگر قرار نمی‌گیرد.
ایران توانسته در عراق اجماع و وحدت نظری را در میان گروه‌ها و قومیت‌های گوناگون آن به وجود آورد. میان گروه‌های معتدل سنی و جریانات مختلف کرد و شیعه. نمود این وحدت نظر که توسط ایران شکل گرفته را می‌توان در انتخابات ۲۰۱۰ پارلمانی عراق دید که سرانجام بر سر نخست وزیری نوری مالکی میان اکثریت گروه‌ها و جریانات به ویژه شیعیان اجماع نظر صورت گرفت.
برخی گمان می‌کردند رابطه تهران_ بغداد رابطه‌ای است فردمحور که با رفتن مالکی و آمدن العبادی تحت الشعاع قرار گیرد، اما آنها متوجه شدند که نه تنها این رابطه کاهش پیدا نکرد، بلکه تقویت هم شد و همانطور که اشاره گردید، اولین سفر العبادی به تهران صورت گرفت.
در موضوع رابطه ایران و عراق، یکی از متغیرهایی که همواره مطرح می‌شود بحث آمریکاست. در این مجال نیز به صورت موجز به این موضوع می‌پردازیم.
آمریکا به بهانه وجود سلاح‌های کشتار جمعی به دیکتاتور سابق عراق حمله و او را سرنگون کرد و تلاش کرد که عراق را الگوی یک کشور لیبرال دموکرات در منطقه قرار دهد که این موضوع بخشی از طرح خاورمیانه جدید آمریکا را پوشش می‌داد.
آمریکایی‌ها تا کنون میلیارد‌ها دلار در خصوص توسعه نفوذشان در عراق هزینه کردند که شامل موضوعاتی از قبیل :
ورود به این کشور و جنگ با رژیم بعثی، استقرار تعداد کثیری از نظامیان و نیروهای اطلاعاتی و دیپلماتیک خود، ساخت بزرگ‌ترین سفارتخانه‌شان در بغداد و موارد بسیار دیگر. علاوه بر هزینه مالی آنها متحمل تلفات جانی بسیاری نیز در طی سالها حضور در عراق شدند که این موضوع افکار عمومی داخل امریکا را علیه سیاست های کاخ سفید کرد.
بسیاری از تحلیلگران آمریکایی نیز با انتقاد از سیاست‌های این کشور در قبال خاورمیانه و اردو کشی های نظامیان امریکایی گفتند که علی رغم هزینه‌های سرسام آوری که کاخ سفید در خصوص عراق تاکنون انجام داده است، این ایران بود که توانست با استفاده از موقعیتی که آمریکا در اختیارش قرار داد، برنده میدان شود.
همچنین غربی ها بر این اعتقادند که امروز قدرتمند‌ترین کشور در عراق، نه آمریکا است و نه هیچ قدرت بین المللی دیگر، بلکه ایران است که صاحب بیشترین نفوذ در میان مردم و مسئولین عراقی است، موضوعی که برخی بازیگران منطقه‌ای و بین المللی آنرا بر نمی‌تابند و سالهاست با اقدامات آشکار و پنهان بسیاری درصدد کاهش و یا قطع این ارتباط هستند، امری که با توجه به عمق استراتژیک روابط عراق و ایران، غیر ممکن به نظر می‌آید.
انتهای پیام/
