به گزارش خبرنگار
سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران در جریان بررسی سفر هفته گذشته ریاست جمهوری ایالات متحده به هند، چندین مساله قابل توجه است که نخستین آن روند ارتباطات بین دو کشور علیرغم وجود اختلافات بین آنهاست .
یک مقام ارشد امریکایی در این رابطه گفته است، ارتباط با هندیها آسان نبوده است و اگر هندیها شرکای بهتری در مقابل چالشهای بزرگ مانند ایران و روسیه برای امریکا بودند، میتوانستند برای آمریکا سودمندتر باشند.
یک مقام رسمی دیپلماتیک هندی نیز گفته است: هند نمیتواند توجه دولت اوباما را به خود جلب کند و ما نمیتوانیم مشکلات اساسی خود را با آمریکا حل کنیم آمریکا با روسیه، سوریه، منطقه خاورمیانه و ایران مشغول است اما توجه دولت آمریکا به هند ضروری است و در صورت ادامه بی توجهی، شکاف به وجود آمده در روابط دو کشور عمیقتر خواهد شد.
سفر هفته گذشته "باراک اوباما' به هند در حالی انجام شد که تحلیلگران و
مقامات سیاسی از وجود برخی اختلافات بین دو کشور خبر دادهاند، مراسم رژه روز استقلال هند با حضور باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در
دهلی نو برگزار شد اما همزمان با این مراسم در شهر کلکته، شهروندان هندی در اعتراض به حضور
اوباما در کشورشان، دست به تظاهرات زدند.در آغاز آمریکا درخواست کرده بود در زمان حضور اوباما در هند، منطقه پرواز ممنوع بر فراز پایتخت اعلام شود اما هند به شدت با این طرح مخالفت کرد.
همچنین از آنجا که اوباما میخواست با خودروی تشریفات ریاست جمهوری برای بازدید از جاذبه توریستی «تاج محل» به شهر «آگرا» برود، دادگاه های هند با این اقدام مخالفت کردند و حکم دادند وی باید در تاج محل از خودروی معمولی استفاده کند که این امر به لغو سفر اوباما از تاج محل منجر شد.
هند کشوری برخوردار به لحاظ منابع طبیعی و همچنین با جمعیتی بسیار بالاست که امروزه به دلايلي از جمله برخورداري از پتانسيل پذيرفته شده در جمع صاحبان قدرت هستهای، احتمال عضويت در شوراي امنيت در صورت تغيير ساختار سازمان ملل و داشتن فن آوری پيشرفته رايانه اي و اطلاعاتي، موقعيت كاملا جديدی در صحنه بين المللی به دست آورده و وزن و اعتبار آن در تعاملات جديد روابط بين الملل غيرقابل انكار است.
هند با دارا بودن 1/1 ميليون نفر نظامي سومين ارتش، چهارمين نيروی هوايی و پنجمين نيروی دريايی بزرگ و يكی از بزرگترين خريداران سلاح در سطح جهان است كه از آمريكا، روسيه و هند به عنوان سه فروشنده بزرگ تسليحات سلاح خريداری مي كند.
اما در شرایط کنونی رهبران هند معتقدند كه هند نمي تواند مسير حركت به سوی تبديل شدن به يك قدرت بزرگ در قرن 21 را طي كند بدون آن كه روابط خود با ابرقدرتي چون آمريكا را كنترل و مديريت كند و در مسايل كلان بين المللی به بده بستان با آمريكا و ساير قدرتهای بزرگ بپردازد.
در مقابل آمريكا نيز به اين نتيجه رسيده كه پيشبرد سياست هايش در منطقه نيازمند روابط گسترده تر با هند است.
روابط دو كشور هند و آمريكا در طي پنج دهه گذشته شاهد فراز و نشيبهای زيادی بوده است، در دوران جنگ سرد دولتهای آمريكا نسبت به ضرورت توقف كمونيسم علاقه و اصرار داشتند و به روابط روسيه و هند بدبين بودند و جايگاه هند را در جنبش عدم تعهد چندان جدی نم، گرفتند.
از سوی دیگر همكاری نظامي آمريكا با يك كشور مخالف هند يعني پاكستان نيز دليل ديگري براي ايجاد شكاف بين واشنگتن و دهلي نو بود، حجم روابط نظامی دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار میرسد و طرفین توافق کردهاند
تا برخی از تسلیحات در خاک هند ساخته شود این در حالی است که رژیم صهیونیستی و روسیه نیز به
عنوان مهمترین شرکای هند در زمینه تامین تسلیحات نظامی به شمار می آیند و
تنها چند روز قبل از سفر اوباما به دهلی، توافق هند و روسیه بر سر ساخت
جنگندههای نسل پنجم اعلام شد که این توافق میتوانست حامل پیام مهمی از
سوی هند به آمریکا باشد.
در جریان سفر اوباما به هند دو کشور یک موافقتنامه هستهای امضا کردند که
به شرکتهای آمریکایی اجازه میدهد فناوری غیرنظامی اتمی را در اختیار هند
بگذارند.
اما موضوعات جالب توجه برای همکاری میان دهلی و واشنگتن نیز وجود دارد، نخستین مساله همکاری هستهای است که برای 2 کشوراز اهمیت بسیاری برخوردار است.
هند از کشورهای مسلح به بمب اتم است و در سالهای اخیر به دلیل نپیوستن
به «انپیتی»، در توسعه زیرساختهای اتمی خود دچار مشکل شده بود.
«سوجاتا سینگ» وزیر خارجه هند پس از دیدار باراک اوباما و نارندا مودی
اعلام کرد و گفت «ما بر بنبستی که در سالهای اخیر بر سر برنامه هستهای
صلحآمیزمان پیش آمده بود، فائق آمدیم.»همچنین در حوزهی همکاریهای نظامی با هند نیز آمریکا با رقبای بسیاری روبرو است، موضوعات زیست محیطی نیز همواره در گفتگوهای دو کشور بوده است.
اما همکاریهای تجاری دوجانبه از بیشترین موضوعات مورد علاقه آمریکا و هند است در حال حاضر حجم روابط تجاری 2 کشور، به 64 میلیارد دلار رسیده و بر پایه برخی ارزیابیها، سقف یکصد میلیارد دلاری برای روابط تجاری طی سال های آینده پیش بینی شده است.
همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم، همکاریهای اطلاعاتی و گفتگو درباره تحولات منطقهای از دیگر محورهای دیدار اوباما با مقامهای هند است.
دولت هند در آستانه ورود اوباما به پالایشگاههای این کشور دستور داده است، میزان واردات نفت از ایران را کاهش داده و به مقداری برسانند که آمریکا در
تحریمها علیه ایران تعیین کرده است.باراک اوباما در بخش دیگری از سخنانش گفت: من از حمایتهای پایدار نخست
وزیر (نارندار مودی) در زمینه جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای
و تلاش برای دستیابی به یک راه حل عادلانه دیپلماتیک قدردانی میکنیم.با وجود این مسائل یکی از اهداف آمریکا از سفر به هند را
برای مقابله با نفوذ روز افزون چین در جغرافیای سیاسی جهان به خصوص در
قاره آسیا و اقیانوس هند دانست که این تقابل میتواند به صورت یک تفاهم راهبردی
میان ایالات متحده، ژاپن، استرالیا و هند صورت بگیرد.
روزنامه « ایشین ایج» در گزارشی نوشت که
چین در واکنش به سفر سه روزه باراک
اوباما رئیس جمهوری آمریکا به هند با هدف شرکت در مراسم شصت و ششمین
سالروز جمهوری هند در دهلی نو از هند خواست تا مقابل آمریکا هشیار بوده و
فریب این کشور را برای مقابله با چین و اقدامات آمریکا در منطقه نخورد.
گرایش دولت باراک اوباما به سمت هند و افغانستان به ویژه بعد از تشکیل دولت
جدید در این دو کشور همسایه پاکستان، کاملا مشهود است، گرایش واشنگتن به
سمت تقویت روابط با دهلی نو و توجه بیشتر به کابل، همزمان با کم توجهی های
کاخ سفید به پاکستان همراه بوده است تا حدی که رسما پاکستان را عامل
ناآرامی و کمک به حملات تروریستی علیه هند و افغانستان معرفی کرده است.
رئیسجمهوری آمریکا روز (سهشنبه) گذشته سفر خود به هندوستان را با یک سخنرانی و تاکید بر "ارزشهای مشترک دو کشور" پایان داد هرچند
قرار بود سفر اوباما به هند روز سه شنبه به طور کامل ادامه یابد و رئیس جمهوری
آمریکا به تاج محل برود اما مرگ پادشاه عربستان باعث شد تا وی سفر خود را
کوتاه کرده و برای دیدار با پادشاه جدید عربستان به ریاض برود.
انتهای پیام/