به گزارش سرويس بينالملل باشگاه خبرنگاران؛ رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه تلویزیونی رویترز گفت: اکنون احتمال رسیدن به توافق در مقایسه با سه یا پنج ماه قبل بیشتر شده است.
خبرنگار شبکه تلویزیونی رویترز از «باراک اوباما» پرسید دولت شما تصمیم نخست وزیر نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره را مخرب توصیف کرد. واقعا چه آسیبی وارد میشود؟
باراک اوباما گفت: نخست اینکه من فکر میکنم اهمیت دارد عمق روابط آمریکا و اسرائیل را درک کنیم. میلیاردها دلار در دولت من برای حمایت از امنیت اسرائیل از جمله برای برنامه گنبد آهنین اختصاص داده شد که این برنامه در برابر شلیک موشکها از مرزهای آنها محافظت کرده است. همکاری نظامی و اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل بیسابقه بوده است. این ارزیابی ما نیست بلکه ارزیابی دولت نتانیاهو است. این پیوند ناگسستنی است. بنابراین ما باید در شروع روشن سازیم که اتحاد ما با اسرائیل چقدر قوی است. نکته دوم این است که ما دقیقا یک هدف مشترک داریم وآن اطمینان از دست نیافتن ایران به یک سلاح هستهای است. این چیزی است که من زمانی که سناتور بودم متعهد شدم و این وعده جدی بود که من قبل از آنکه به عنوان رئیس جمهور انتخاب شوم، این وعده را دادم. تمام کارهایی که من در چند سال گذشته در ارتباط با ایران انجام دادهام، دنبال کردن این سیاست بود.
بارک اوباما گفت: اختلاف قابل توجه درباره نحوه رسیدن به این هدف وجود دارد اما بهترین راه برای اطمینان از اینکه ایران در حال تولید سلاح هستهای نیست، چیست؟ نخست وزیر نتانیاهو فکر میکند بهترین راه برای انجام این کار افزایش تحریمها یا اقدام نظامی است که اطمینان میدهد ایران دیگر هیچ توانایی غنی سازی نداشته باشد.
وی در ادامه مدعی شد: هیچ کارشناس ایران یا کارشناس منع تکثیر در جهان فکر نمیکند ایران به تحریمهای اضافی با حذف برنامه هستهای خود پاسخ دهد. ما از همان ابتدا گفتهایم با سازماندهی رژیم قوی تحریمهای جهانی میتوانیم ایران را به میز مذاکره بازگردانیم و با آوردن ایران به میز مذاکره آنها را وادار سازیم مذاکرات جدی داشته باشند تا: الف. ما با آن بتوانیم ببینیم در داخل ایران چه میگذرد و ب. اینکه ما بتوانیم دورهای که فرار هستهای مینامیم، قرار دهیم. جدول زمانی که با آن بدانیم اگر آنها تلاش میکنند به سلاح هستهای برسند، چه زمانی نیاز است. توافقی که ما در حال مذاکره درباره آن هستیم قرار است اطمینان دهد دست کم یک سال بین زمانی که ما آنها (ایرانیها) را در تلاش برای سلاح هستهای ببینیم تا توانایی آنها برای دستیابی به آن زمان باشد.
رئیس جمهور آمریکا افزود: تا زمانی که ما این ظرفیت یک سال فرار هستهای را داشته باشیم، این به ما اطمینان میدهد ما میتوانیم از اقدام نظامی برای متوقف کردن آن استفاده کنیم.
وی گفت: ما همچنان در وسط راه مذاکرات هستیم. ما همواره گفتهایم باید اجازه دهیم این مذاکرات انجام شود. در صورتی که ایران تمایل داشته باشد با ۱۰ سال حفظ برنامه خود به این صورت که اکنون است، موافقت کند و در حقیقت عناصری را که اکنون وجود دارد، به عقب بازگرداند، اگر ما به این مسئله برسیم و بتوانیم آن را راستی آزمایی کنیم، هیچ گزینه دیگری (به اندازه گزینه دیپلماتیک) نمیتواند چنین اطمینانی به ما درباره دست نیافتن آنها به سلاح هستهای بدهد.
رئیس جمهور آمریکا گفت: ایران ممکن است با تقاضای بازرسی شدید که ما بر آن تاکید میکنیم، موافقت نکند. آنها ممکن است با سطح پایین توانایی غنی سازی که درباره فرار هستهای دست کم تا یکسال اطمینان میدهد، موافقت نکنند اما اگر آنها با آن موافقت کنند، کنترل برنامه هستهای آنها به نسبت هرگونه اقدام نظامی ما و اسرائیل و تحریمها موثرتر خواهد بود.
وی ادامه داد: ما این مطلب را میدانیم زیرا در دورهای که ما از تحریمها برای یک دهه استفاده کردیم، ایران در پاسخ به تحریمها از حدود سیصد یا چند صد سانتریفوژ به دهها هزار سانتریفوژ رسید.
خبرنگار پرسید آیا سفر نتانیاهو و تصمیم وی برای سخنرانی در کنگره همانطور که سوزان رایس مشاور امنیت ملی گفته، مخرب است. آیا توافق دارید که مخرب است و پیامد آن برای او و اسرائیل چه چیزی است؟
باراک اوباما گفت: من فکر میکنم نخست وزیر نتانیاهو نگرانیهای جدی در خصوص ایران دارد ما نیز نگرانیهایی داریم اما همانطور که بارها گفتیم ما باید درباره هدف نهایی که جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تمرکز داشته باشیم.
باراک اوباما گفت: درباره سیاست نیز باید بگویم ما فکر میکنیم اشتباه است نخست وزیر یک کشور چند هفته قبل از برگزاری انتخابات به کنگره بیاید و سخنرانی کند. این طور به نظر میرسد که ما از او جانبداری کرده باشیم. علاوه برنگرانی در خصوص سیاسی کردن این روابط، موضوع سخنرانی نخست وزیر موضوعی است که قوه مجریه شامل رئیس جمهور آمریکا و تیم وی اختلافاتی با طرف دیگر دارند. من فکر میکنم کسانی که این دعوت را کردند و برخی از مفسران که گفتند این کار درستی است، باید از آنها پرسید آیا زمانی که جورج بوش جنگ با عراق را شروع کرد و دموکراتها کنترل کنگره را در دست داشتند باید از رئیس جمهور فرانسه دعوت کردند به کنگره بیاید و انتقاد کند یا درباره اختلافات ما صحبت کند. من فکر میکنم بیشتر افراد بگویند این کار درستی نخواهد بود. من به شما اطمینان میدهم برخی از همین مفسران که اکنون طرفداری میکنند، آن زمان میگفتند این کار نادرستی است.
وی ادامه داد: «من فکر نمیکنم تاثیرمخرب بودن این کار (سخنرانی) به صورت همیشگی باشد بلکه فکر میکنم منحرف شدن از موضوعی است که باید مورد تمرکز ما باشد. تمرکز ما باید این باشد که چگونه میتوانیم از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کنیم. به خاطر داشته باشید زمانی که ما این توافق موقت را امضاء کردیم که برنامه ایران را متوقف کرده است و غنی سازی اورانیوم در سطح بالا در سطح بیست درصد را به عقب رانده است وامکان فرار هستهای ایران در زمان این گفتگوها را کاهش داده است، زمانی که ما نخستین بار این توافق موقت را اعلام کردیم، نخست وزیر نتانیاهو همه نوع ادعاها را مطرح کرده است. وی گفته است این توافق وحشتناکی است و باعث خواهد شد ایران ۵۰ میلیارد دلار از کاهش (تحریمها) دریافت کند و همچنین گفته است ایران از این توافق تبعیت نخواهد کرد. هیچ یک از این ادعاها درست نبود. در حقیقت مشخص شد که در جریان این دوره، ما شاهد بودیم ایران برنامه خود را به پیش نبرد و در بسیاری از جهات عناصر برنامه خود را به عقب راند و ما حتی بیشتر از آنچه که حامیان توافق موقت تصور میکردند، با نظارت شدیدتر درک بیشتری بر آنچه که آنها در حال انجام آن هستند، پیدا کردیم. پرسش این است اگر ما در حقیقت در حال تلاش برای نهایی کردن یک توافق هستیم، چرا نباید صبر کنیم که آیا توافق حاصل میشودیا خیر؟ آیا ایران میتواند نظر ما را که درباره مدت زمان یک سال فرار هستهای در ده سال یا بیشتر از آن اطمینان میدهد، بپذیرد و در خلال این دوره ما میدانیم که ایران در حال تولید سلاح هستهای نیست -بازرسان ما در محل هستند که به ما اطمینان میدهند آنها درحال ایجاد برنامه مخفی نیستند-چرا ما نباید این توافق را داشته باشیم زمانی که میدانیم گزینهها خواه تحریمها یا اقدامات نظامی به همین اندازه موجب اطمینان نخواهد شد که ایران در حال تولید سلاح هستهای نیست.»
رئیس جمهور آمریکا گفت: هیچ دلیل خوبی برای ما وجود ندارد اجازه ندهیم مذاکرات ادامه پیدا نکند. آیا این کافی نیست؟
وی افزود: من اطمینان دارم که اگر در حقیقت به یک توافقی برسیم، توافقی خواهد بود که به احتمال زیاد از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری خواهد کرد.
خبرنگار رویترز پرسید شما در این زمینه اختلاف دارید. اگر نخست وزیر مجددا در انتخابات پیروز شود شما با او کار خواهید کرد؟
باراک اوباما گفت: حتما. ما اکنون با او درباره همه موضوعات در حال همکاری هستیم.
باراک اوباما در خصوص دیدار با نتانیاهو گفت گفت: البته، همانطور که قبلا گفتم تنها دلیلی که ما با او در این زمان دیدار نمیکنیم سیاست کلی آمریکا است که ما با هیچ کسی دو هفته قبل از انتخابات دیدار نمیکنیم. من با نخست وزیر نتانیاهو بیش از هر رهبر دیگری در جهان دیدار کردم و با توجه به روابط بین آمریکا و اسرائیل انتظار دارم این روند ادامه یابد.
رئیس جمهور آمریکا در پاسخ رویترز درباره اینکه وی از دست نتانیاهو عصبانی است، گفت: این موضوع شخصی نیست. من فکر میکنم اهمیت دارد هر کشوری در رابطه خود با آمریکا درک کند که آمریکا یک روند سیاست گذاری دارد. اگرچه ما تفکیک قوا داریم اما در نهایت تعامل با دولتهای خارجی از طریق قوه مجریه انجام میشود. این مسئله خواه برای رئیس جمهور دموکرات و خواه رئیس جمهور جمهوریخواه مصداق دارد و این موضوع برای یک متحد نیز بدون توجه به اینکه چه اندازه به ما نزدیک باشد، صادق است.
رئیس جمهور آمریکا در پاسخ به سوالی مبی بر اینکه اقدامات اسرائیل به توانایی رسیدن به توافق، ضربه میزند گفت: «من فکر میکنم فاصله ایجاد میکند. در عین حال من فکر میکنم مذاکره کنندگان به سرعت کامل در حال حرکت به جلو هستند. در نهایت، آنچه که تحسین برانگیز است اتحاد بین المللی است که ما توانستهایم آن را حفظ کنیم و به ایران بگوییم که شما باید به جهان نشان دهید به دنبال سلاح هستهای نیستید. شما میتوانید توانایی غنی سازی بسیار کم برای استفاده صلح آمیز داشته باشید تا مادامی که روند بازرسی کافی و شدید وجود داشته باشد و ما بتوانیم اطمینان یابیم که شما در حال دستیابی به ظرفیت فرار نیستید.
وی افزود: هم اکنون بزرگترین چالش برای رسیدن به توافق این است که ایران درک کند این، مسیر این کشور برای ورود مجدد کامل به جامعه ملل است.
رئیس جمهور آمریکا در خصوص ارسال نامه به مقام معظم رهبری ایران درباره مسئله هستهای گفت: شما میدانید که من گفتم بیشترین کار مستقیما بین مذاکره کننگان و جان کری وزیر امور خارجه و ظریف وزیر امور خارجه ایران و تیمهای کارشناسی که با یکدیگر به همراه شرکای پنج به علاوه یک ما کار کردهاند، انجام شده است.
آنها کار بسیاری انجام دادهاند.
رئیس جمهور آمریکا در ادامه مدعی شد: «من فکر میکنم برای ما اهمیت دارد تا نشانه مشخصی به همه طرفها در ایران بفرستیم که ما در اینجا متجاوزان نیستیم. ما در صورتی که بتوانیم، بدنبال حل این مسئله از راه دیپلماتیک هستیم اما با توجه به سابقه ورود ایران به برنامههای مخفی و با توجه به سابقه حمایت ایران از تروریسم در این منطقه و سراسر جهان، با توجه به اظهارت ایران از جمله علیه اسرائیل و آنها درک کنند که در آستانه بالا هستند و باید دلیل بیاورند و جهان را متقاعد کنند که آماده هستند برنامه هستهای را دنبال نکنند. اگر آنها این کار را انجام دهند ما روشهای بسیار قوی برای سنجش آن داریم و اگر آنها این کار را انجام میدهند این بهترین راهی است که ما برمی گزینیم. آنچه که ما نباید انجام دهیم این است که تلاش نکنیم گفتگوها را تضعیف کنیم. من صادقانه بگویم نگرانی من درباره اظهارات نتانیاهو کمتر است و نگرانی من بیشتر درباره اقدامات کنگره است که ممکن است قبل از اتمام گفتگوها آن را تضعیف کند و آنچه که من به اعضای کنگره اعم از دموکراتها و جمهوریخواهان گفتهام این است که اگر ما به توافق نرسیم زمان زیادی برای درخواست مجدد تحریمها و تقویت تحریمها و دیگر اقدامات است اما ما نباید درباره این توافق پیشداوری کنیم و تحریمهایی را شروع کنیم که ممکن است به ایران اجازه دهد دور شود و ادعا کند که آمریکا از مسیر دیپلماسی کنار رفت.»
خبرنگار رویترز پرسید قضاوت شما چیست و براساس ارزیابی شما چند درصد احتمال رسیدن به توافق وجود دارد؟ شما قبلا گفتید بودید احتمال کمتر از پنجاه درصد است.
رئیس جمهور آمریکا در خصوص احتمال رسیدن به توافق هستهای و اینکه وی قبلا اعلام کردکه بود که احتمال دستیابی به توافق کمتر از پنجاه درصد گفت: شما میدانید من خواهم گفت شاید هنوز هم احتمال آن بیشتر نباشد زیرا ایران هنوز پاسخ مثبت نداده است اما فکر میکنم منصفانه است که بگوییم آنها مذاکره کنندگان جدی هستند و در داخل ایران سیاست خود را دارند. اکنون احتمال رسیدن به توافق در مقایسه با سه یا پنج ماه قبل بیشتر است اما همچنان شکافهای بزرگی وجود دارد که باید رفع شود.
اوباما در ادامه گفتگو با شبکه تلویزیونی رویترز در خصوص کشته شدن یکی از مخالفان سرشناس «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و نظر وی در این خصوص، گفت: «من خواستار تحقیقات جامع در این خصوص شدهام و البته امیدوارم که این تحقیقات مستقل باشد. فردی که کشته شده است، من با او در سال ۲۰۰۹ ملاقات داشتم.»
وی در این باره مدعی شد:» این خود دست کم نشان میدهد جوی در روسیه حاکم است که در آنجامعه مدنی، روزنامه نگاران مستقل و کسانی که سعی میکنند از طریق اینترنت با یکدیگر ارتباط داشته باشند، به طور فزایندهای احساس میکنند تهدید و محدود میشوند و به طور روز افزون تنها اطلاعات و اخباری که مردم روسیه میتوانند دریافت کنند، از طریق رسانههای تحت کنترل دولت است. این یک مشکل است. این خود بخشی از شرایطی است که اجازه داده است روسیه به اوکراین تجاوز کند. البته من فعلا نمیدانم واقعا چه شده است. اما به طور کل آنچه میدانم این واقعیت است که آزادی مطبوعات، آزادی تجمعات و آزادی اطلاعات و اخبار و وجود حقوق مدنی و آزادیهای مدنی در داخل روسیه محدودتر از پنج یا ده سال پیش شده است. «
خبرنگار گفت اجازه دهید درباره چین سوالی بپرسم. آیا شما درباره اینکه چین شرایط را برای شرکتهای آمریکایی برای کار در آن کشور دشوار کرده است، نگران نیستید؟
اوباما در پاسخ به سوالی در باره نگرانی وی از اینکه چین شرایط را برای شرکتهای آمریکایی برای کار در آن کشور دشوار کرده است، گفت» من در این خصوص نگران هستم. من این مسئله را مستقیما با شی رئیس جمهور چین مطرح کردهام. کل تیم وزارت خارجه من و همچنین افرادی مثل «جک لو» وزیر خزانه داری و «بنی پریتزکر» وزیر تجارت آمریکا این مسئله را با طرفهای چینی مطرح کردهاند. البته قوانینی وجود دارد که طبق آن عمل میشود. این قوانین همه شرکتهای خارجی از جمله شرکتهای آمریکایی را مجبور میکند به دولت چین راهکارهایی را بدهند که از طریق آنها دولت میتواند عملکرد آنها و کاربران خدمات این شرکتها را زیر نظر داشته باشد و تجسس کند. شما میدانید که شرکتهای فناوری اطلاعاتی دوست ندارند چنین اتفاقی بیفتد. به نظر من چنین اقدامات محدود کنندهای در دراز مدت به اقتصاد چین لطمه میزند زیرا هیچ شرکت آمریکایی یا اروپایی یا هیچ شرکت بین المللی حاضر نیست اطلاعات شخصی کاربران خود را در اختیار دولتی قرار دهد. بنابراین ما به روشنی به آنها گفتهایم اگر میخواهند با آمریکا تجارت کنند باید این مقررات را تغییر دهند.
مجری درباره کوبا پرسید آیا فکر میکنید پیش از اجلاس پاناما روابط میان آمریکا و کوبا برقرار شود؟
اوباما در خصوص برقراری رابطه آمریکا و کوبا پس از اجلاس پاناما، گفت: من امیدوارم که بتوانیم سفارتهای خود را در کشورهای یکدیگر باز کنیم. برخی کارهای اولیه انجام شده است. باید توجه داشته باشید هرگز انتظار نداشتهایم به سرعت روابط میان دو کشور به طور کامل عادی سازی شود. هنوز کارهای زیادی است که باید انجام شود اما ما در مسیری حرکت میکنیم که میتوانیم روابط خود را با کوبا برقرار کنیم به طوری که در نهایت تغییرات بیشتری را در کوبا ایجاد کند و ما هم اکنون این تغییرات را میبینیم. از زمانی که ما این مسئله را اعلام کردیم دولت کوبا شروع کردهاند درباره راههایی گفتگو میکنند که اقتصاد آنها را ساماندهی مجدد کند و زمینه سرمایه گذاریهای احتمالی خارجی را فراهم کند. این اتفاقات مجموعهای از تغییرات را ایجاد میکند که فرصتهای بیشتری را برای کارآفرینان فراهم میآورد و در اقتصاد کوبا شفافیت بیشتری ایجاد میکند. پس از پنجاه سال سیاستی که کارایی نداشت، لازم است تغییر کند و دنبال راه جدیدی باشیم که دولت کوبا را تشویق کند و در نهایت مجبور کند اقتصاد مدرن و جدید را بپذیرد و این خود فضا و آزادی بیشتری را برای مردم کوبا ایجاد خواهد کرد.
انتهای پیام/.