چهار شنبه سوری آیینه ای تمام نما از آیین شاد شال آتما و مراسم قاشق زنی ودور هم نشینی است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران زنجان ، در برخی از شهرهای آذربایجان چون زنجان ، ارومیه و اردبیل همه چهارشنبه های ماه اسفند هر یک نقش و نام معینی دارند.

یکی از آیینهای نوروزی که آمیزه ای از چند رسم متفاوت است ” مراسم چهارشنبه سوری ” است از جمله در منطقهً زنجان بدین شرح است: نخستین چهارشنبه از ماه اسفند را موله گویند که به شستن و تمیز کردن فرش های خانه اختصاص دارد.

دومین چهارشنبه را سوله گویند، در این روز به خرید وسیله ها و نیازمند یهای عید می روند.

سومین چهارشنبه را گوله گویند و به خیس کردن و کاشتن گندم و عدس و غیره برای سبزه های نوروزی اختصاص دارد.

چهارمین و آخرین چهارشنبه سال ( چهارشنبه سوری ) را کوله گویند؛ ( کوله در ترکی به معنی کهنه و فرسوده است).

شب آخرین چهارشنبه سال (یعنی نزدیک غروب آفتاب روز سه شنبه)، بیرون از خانه، جلو در، در فضایی مناسب، آتشی می افروزند، و اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می پرند وبیماری ها و ناراحتی ها و نگرانی های سال کهنه را به آتش می سپارند، تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز کنند.

مراسم شال آتما : شال اندازی یکی از مراسم شب چهارشنبه سوری است که تاکنون اعتبار خود را در شهرها و روستاهای همدان و زنجان حفظ کرده است. پس از خاموشی آتش و کوزه شکستن و فالگوشی و گره گشایی و قاشق زنی جوانان، نوبت به شال اندازی می رسد. جوانان چندین دستمال حریر و ابریشمی را به یکدیگر گره زده، از آن طنابی رنگین به بلندی سه متر می سازند. آنگاه از راه پلکان خانه ها یا از روی دیوار، آنرا از روزنه دودکش وارد منزل می کنند و یک سر آن را خود در بالای بام در دست می گیرند، آنگاه با چند سرفه بلند صاحبخانه را متوجه ورودشان می سازند.

صاحبخانه ها که منتظر آویختن چنین شال هایی هستند، به محض مشاهده طناب رنگین، آنچه قبلاً آماده کرده اند، در گوشه شال می ریزند و گره ای بر آن زده، با یک تکان ملایم، صاحب شال را آگاه می سازند که هدیه سوری آماده است.

آنگاه شال انداز شال را بالا می کشد. آنچه در شال است هم هدیه چهارشنبه سوری است و هم فال

اگر هدیه نان باشد آن نشانه نعمت است، شیرینی نشانه شیرین کامی و شادمانی، انار نشانه کسرت اولاد در آینده و گردو نشان طول عمر، بادام و فندق نشانه استقامت و بردباری در برابر دشواری ها، کشمش نشانه پرآبی و پربارانی سال نو و اگر سکه نقره باشد نشانه سپیدبختی است

مراسم قاشق زنی از دیگر رسومی است که در شب چهارشنبه آخر سال در زنجان برگزار می‌شد ودر این مراسم، شخص حاجتمند، یک قاشق که نمادی از ابزار کندن مثل بیل و کلنگ بود و همچنین یک کاسه که نمادی از برکت زندگی در سال آینده او بود، به دست می گرفت و به در خانه فامیل و آشنايان رفته و قاشق را به کاسه می زد.

بزرگ آن خانه، به محض شنیدن این صدا، هر آنچه که در آن لحظه در دست داشت، به همراه هدایایی در کاسه او می ریخت و شخص حاجتمند از روی انباشتگی کاسه، وضعیت سال آینده خود را حدس می زد.

زنجانیها سعی می کنند تا چهارشنبه آخر سال را با شادی سپری کنند و پس از آن خود را برای فرا رسیدن نوروز آماده کنند.

گفتنی است در شب چهار شنبه سوری مادران زنجانی با پخت آشهای مختلف محلی همچون ست آشی و ترش آشی و طبخ شیش انداز، سفره های شب چهارشنبه خود را رنگین می کنند.



انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.