جنوب خرمشهر را خلیج فارس در بر گرفته و  در جنوب شرق  آن شهرستانهای آبادان، و شادگان واقع است .

 خرمشهر از دهم آبان سال پنجاه و نه به اشغال نیروهای بعثی در آمد. 

عملیات بیت المقدس یا همان آزاد سازی خرمشهر، مهمترین عملیات ایران در ازاد سازی سرزمین اسلامی از اشغال دشمن بعثی است .

دشمن که تا پیش از این عملیات از بسیاری مناطق اشغالی بیرون رانده شده بود همه توان نظامی خود را برای حفظ خرمشهر به عنوان  برگ برنده جنگ تحمیلی بکار برد .

 سرهنگ چنعانی، از فاتحان خرمشهر گفت: وقتی که عملیات بیت المقدس در دهم اردیبهشت سال شصت و یک اغاز شد همه تئوریسینهای بزرگ نظامی جهان متفق القول بودند که شاید ایران بتواند بخشی از خاک خود را در خوزستان از رژیم بعثی پس بگیرد. اما هیچگاه نخواهد توانست دژ اهنین و استحکامت نفوذ ناپذیر رژیم بعثی صدام را در خرمشهر ویران کند .

 این تحلیل نظامی همه کارشناسان و خبرنگاران جنگی شرق و غرب بود که قبل از آزاد سازی ، از پیشرفته ترین و مستحکمترین استحکامات نظامی در خرمشهر بازدید کرده بودند . لذا عملیات ازاد سازی خرمشهر از نظر استراتژی های نظامی از چند منظر قابل بررسی است .   

 خط تدافعی بعثی ها در خرمشهر منطبق با پیشرفته ترین آموزشهای آکادمی های نظامی بلوک شرق و غرب بود .بعثی ها برای اطمینان از حفظ خرمشهر از کارشناسان و متخصصان نخبه بلوک شرق و غرب و حتی اسراییل کمک گرفته بودند .

 سرهنگ نزارصاحب، معاون رئيس ستاد تيپ نود و شش پياده که به اسارت نيروهاي ايراني درآمده بود اعلام کرد: استحکامات دفاعی بعثی ها متشکل از چهار خط تدافعی تو در تو بود و در مقابل هر خط دفاعی، انبوهی از میادین مین با عمق دویست تا چهارصد متر کانالهای رو باز و تله گذاری شده برای جلوگیری از عبور نفرات و تجهیزات تله های انفجاری فراوان به همراه سنگرهای مستکم بتونی وجود داشت.

 در خط دفاعي يكم یازده شبكه مواد آتش زا وجود داشت كه از طريق لوله هايي به ساحل رودخانه کارون متصل شده بود كه در صورت احساس خطر با اشتعال آنها سطح رودخانه  براي مدت تقريبي چهل تا پنجاه دقيقه شعله ور می شد. همچنین منطقه كارون و خرمشهر با يك شبكه تلويزيونی مدار بسته پوشش داده شده بود و تمامي حركات كنترل مي شد.

 ناخدا یکم تکارور  بنیادی در باره  نظر کارشناسان انگلیسی در مورد حمله نظامی ایران به خرمشهر می گوید: کارشناسان نظامی انگلیسی که تجربه دو جنگ بزرگ جهانی را پشت سر داشتند با توجه به اینکه از نیت ایران برای آزاد سازی خرمشهر آگاه بودند، اعلام کردند، جمهوري اسلامي ایران در انتخاب خرمشهر سخت ترين گردو را براي شکستن برگزيده است چرا که خرمشهر تبديل به دژ دفاعي بزرگي شده که تصرف آن غيرممکن است . 

 همه این عوامل موجب شده بود که صدام با اطمینان خاطر  ، آزاد سازی خرمشهر توسط نیروهای ایرانی را  غیر ممکن بداند و با غرور اعلام کند که اگر ایرانیها خرمشهر را بگیرند کلید بصره را به آنان خواهد داد .   

 دوم ازمنظر ادوات زرهی دشمن  

 بنیادی افزود: تاکتیک نظامی استفاده از نیروهای زرهی انبوه برای نخستین بار توسط تئوریسین های نظامی آلمان در جنگ جهانی دوم با موفقیت اجرا شد. 

این تاکتیک نظامی کارآمد و موفق سر لوحه کار ژنرالهای بعثی در حمله به ایران و نیز در  دفاع از خرمشهر قرار گرفت. بعثی ها برای مقابله با نیروهای ایرانی بیش از دو هزار و هفتصد و شصت تانک و نفربر زرهی در منطقه متمرکز کرده بودند که این میزان بیش از تعداد تانکهایی است که در دومین نبرد بزرگ تانکها در تاریخ  جنگهای جهان که در صحرای سینا بین اسراییل و مصر در سال هزار و نهصد و هفتاد و سه رخ داد و نیز بیش از پنج و نیم برابر تعداد ادوات زرهی است که ارتش آلمان در جنگ جهانی دوم در شمال آفریقا بکار برد .

این در حالی است که ادوات زرهی ایران در نبرد خرمشهر کمتر از یک پانزدهم تجهیزات زرهی بعثی ها بود .  و قابل توجه اینکه این تعداد تانک و نفربر بعثی با  پانصد و سی قبضه توپ سنگین و صدها خمپاره اندازه کوچک و بزرگ حمایت می شد که در نوع خود کم نظیر است.     

حال این سوال مطرح است که نیروهای ایران چگونه موفق به آزاد سازی خرمشهر شدند ؟ مدیر یادمانهای جنوب معتقد است علت موفقیت نیروهای ایران را علاوه بر انگیزه های قوی دینی و ملی باید در تاکتیکهای نوین و ابداعی ایران در نبرد ضد نیروهای بعثی دانست .

 سرهنگ عقیلی گفت: فرماندهان ایرانی در اوایل دوران دفاع مقدس دریافتند که با توجه به کمبود تجهیزات جنگی باید از شیوه جدیدی برای مقابله و در هم کوبیدن نیروهای بعثی استفاده کرد . لذا استفاده از شیوه های جنگهای چریکی در عملیات های گستره به عنوان طرح جدید حملات نظامی برای نخستین بار بدست فرماندهان ایرانی طراحی شد.

 در این شیوه نیروهای نظامی ایران از تاکتیکهایی استفاده کردند که نیروهای تکاور برای نفوذ به استحکام دشمن استفاده می کنند با این تفاوت که تکاوران در گروههای چند نفر اقدام به نفوذ به استحکامات دشمن میکنند ،اما نیروهای ایرانی همین شیوه را با دهها هزار نفر نیرو رزمنده انجام می دادند که این خود پیچیدگی ها و دشواریهای فراوانی را بدنبال داشت که نیروهای پر توان ایران به خوبی از عهده آن بر آمدند . البته استفاده از این شیوه نیازمند روحیه بسیار قوی و شجاعت کم نظیر نیروهای حمله کننده است که خوشبختانه نیروهای ایران در این امر الگویی برای جهانیان شدند .

 در واقع ایمان و اعتقاد وصف ناپذیر نیروهای رزمنده ایران بعلاوه تاکتیکهای نوین جنگی رمز موفقیت نیروهای ایران بود .

 استفاده از همین شیوه ابداعی ایران موجب شد که رزمندگان حزب الله در جنوب لبنان و رزمندگان فلسطینی در غزه برای نخستین بار موفق شدند در طول تاریخ تشکیل اسراییل غاصب شکستهای سختی را به آن وارد کنند .

 کارشناسان نظامی بلوک شرق و غرب حق داشتند که آزاد سازی خرمشهر را غیر ممکن بدانند زیرا این امر با هیچیک از تئوری های نظامی قابل توجیه نبود و دقیقا به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) که نقش راهبردی او در هدایت رزمندگان اسلام نقشی حیاتی و سرنوشت ساز بود. این عملیات  را یک معجزه الهی دانسته و اعلام فرموده خرمشهر را خدا آزاد کرد.

 سرهنگ چنعانی  از فاتحان خرمشهردستاوردهای این عملیات را بسیار بزرگ دانست افزود: طی عملیات بیت المقدس 5038 كیلومتر مربع از اراضی اشغال شده از جمله شهرهای خرمشهر و هویزه و نیز پادگان حمید و جاده اهواز – خرمشهر آزاد شدند. علاوه بر این شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از تیررس توپخانه دشمن خارج گردیدند. هم چنین 180 كیلومتر از خط مرزی تامین شد.  

همچنین طی عملیای ازاد سازی خرمشهر نوزده هزار تن از نیروهای دشمن به اسارت درامده و حدود شانزده هزار نفر کشته و یا زخمی شدند و خرمشهر  مقاوم كه پس از 35 روز پایداری و مقاومت در 4 آبان 1359 به اشغال دشمن درآمده بود، پس از 578 روز (19 ماه) اسارت، بار دیگر به آغوش گرم میهن اسلامی بازگشت.

انتهای پیام/س